3 thg 7, 2015

Nón lá Phú Châu

Nghề làm nón tại xã Phú Châu (Ba Vì, Hà Nội) bắt đầu hình thành và phát triển chỉ trong 70 năm gần đây nhưng có đến 90% hộ dân trong xã làm nón, mang lại thu nhập ổn định cho người dân những lúc nông nhàn. 

Được biết, vào năm 1939 có cô gái làng Chuông (Thanh Oai) tên là Phạm Thị Nhàn lấy chồng về xã Phú Châu đã mang theo nghề làm nón từ quê rồi truyền lại cho hàng xóm. Đến nay xã Phú Châu có 3 thôn gồm Phúc Xuyên, Phong Châu và Liễu Châu với 12 nghìn nhân khẩu thì hầu hết các hộ gia đình trong xã đều có người làm nón.

Theo người dân Phú Châu cho biết, để làm ra được một chiếc nón đẹp phải trải qua nhiều công đoạn như chọn lá, làm vanh, giẽ lá, là lá, quay nón, nức, nhôi và sấy... Nguyên liệu làm nón thường là lá đót được người dân nhập về từ các vùng Nghệ An, Hà Tĩnh.

Sau khi chọn được nguyên liệu, người dân Phú Châu sẽ xếp từng lá vào vòng nón, một lớp mo tre và một lớp lá đót rồi khâu lại bằng kim. Công đoạn khâu nón được đánh giá là khó nhất bởi nếu không khéo tay thì dẫn đến lá bị rách, nón sẽ hỏng.

Người dân xã Phú Châu phơi lá đót, nguyên liệu làm nón trước sân đình làng.


Những chiếc lá đót được lựa chọn làm nón phải không bị rách và có độ dai nhất định.

Nguồn lá đót được người dân thu mua tại các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh.

Lá đót được chọn kỹ lưỡng trước khi làm nón.

Người dân làng Phú Châu mang các nguyên liệu đem bán tại chợ. Ảnh Nguyễn Quốc Ân

Vành nón sẽ được quấn dây cước để tăng độ bền chắc.

Công đoạn cho lá vào vành để tạo thành chiếc nón.

Cước chỉ dùng để lấn vành nón tạo sự bền chắc.

Công đoạn khâu nón được đánh giá là khó nhất trong các công đoạn làm nón bởi nếu không khéo tay thì dẫn đến lá bị rách, nón sẽ hỏng.

Bà Nguyễn Thị Sáu, thôn Liễu Châu, Phú Châu đang làm các công đoạn để hoàn thiện nón.

Chợ nón Phú Châu vào mỗi buổi sáng tinh mơ. Ảnh Nguyễn Quốc Ân 

Công đoạn cuối cùng để cho ra chiếc nón thành phẩm, có độ bền và tránh bị mốc là người thợ sẽ mang chiếc nón đem hơ bằng diêm sinh để chiếc nón trở nên trắng, đẹp mắt.

Gia đình nhà ông Ngô Hữu Sang tại thôn Liễu Châu có 4 nhân khẩu thì có đến 3 người làm nón. Đến nay, ông Sang đã có đến 30 năm kinh nghiệm trong nghề làm nón.

Bà Nguyễn Thị Sáu, vợ ông Sang chia sẻ: “Trung bình mỗi ngày một người dân Phú Châu có thể làm được 2-3 cái nón, mỗi chiếc nón đẹp được bán với giá 30.000 - 40.000 đồng, trừ chi phí mua nguyên liệu mỗi chiếc cũng lãi được khoảng 20.000 đồng”.

Nón lá Phú Châu làm ra đến đâu được các thương lái đến tận nơi thu mua hoặc được bán tại chợ phiên của xã, và đã có mặt ở khắp các phiên chợ các tỉnh phía Bắc như Hòa Bình, Phú Thọ...

Ông Nguyễn Văn Quảng, phó Chủ tịch UBND xã Phú Châu cho biết, trong thời gian tới, UBND xã sẽ tập trung xây dựng thương hiệu cho nón lá Phú Châu để thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.

Bài: Quỳnh Anh - Ảnh: Trịnh Bộ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét