Cơm gạo lứt lá sen: Nét giao thoa của ẩm thực Á - Âu

Ẩm thực Việt Nam không ngừng biến đổi và phát triển, vừa giữ gìn những giá trị truyền thống vừa tiếp thu tinh hoa ẩm thực thế giới. Trong xu hướng đó, có một món ăn độc đáo đang dần khẳng định vị thế của mình tại các nhà hàng cao cấp, đó chính là "Cơm gạo lứt lá sen". Món ăn này không chỉ là sự kết hợp của nguyên liệu tươi ngon của Việt Nam mà còn là câu chuyện về sự sáng tạo, khi tinh hoa ẩm thực Huế gặp gỡ kỹ thuật nấu ăn hiện đại của châu Âu.

Sản vật 'dưới lòng đất' có từ Nam ra Bắc, ăn bở và ngọt thơm, làm miến rất ngon

Từng là món ăn chống đói ngày trước nhưng nay, loại củ này được xem như đặc sản, có nhiều ở các vùng quê, trải dài từ Bắc vào Nam.

Ở Việt Nam, cây dong thường được trồng hoặc mọc tự nhiên từ đồng bằng đến vùng núi, xuất hiện khắp 3 miền nhưng phổ biến hơn cả là ở miền Bắc.

Củ của loại cây này (thực chất là phần thân rễ phình to thành củ) được tận dụng làm thực phẩm vì chứa nhiều tinh bột, vị ngọt thơm, dễ ăn.

Khoảng tháng 8, tháng 9 hàng năm là thời điểm củ dong vào mùa. Mỗi mùa có thể kéo dài vài tháng. Khi ấy, bà con địa phương lại tất bật thu hoạch củ để đem bán hoặc chế biến thức ăn.

Cây dong đỏ được trồng nhiều từ Nam ra Bắc để thu hoạch củ làm miến. Ảnh: PMH

Quả dại vàng ươm, thơm nức, xưa rụng đầy gốc nay phải 'săn lùng' mới có

Loại quả dại này khi chín muồi vỏ và ruột chuyển màu vàng ươm, tỏa mùi thơm dễ chịu, vị ngọt thanh, chua nhẹ.

Từng là loại quả dại, mọc nhiều ở các miền quê, thậm chí rụng kín gốc không mấy ai để ý nhưng hiện nay, trái bình bát lại được nhiều người săn lùng tìm mua thưởng thức bởi hương vị thơm ngon và có thể "tái hiện ký ức tuổi thơ".

Trái bình bát được bán ở các thành phố lớn với giá 40.000-80.000 đồng/kg, tuỳ thời điểm.

Bình bát hay còn gọi là na đất, na xiêm, là loại cây thân gỗ, cao 2-5m, thường được trồng hoặc mọc dại theo kênh rạch. Loại cây này có từ Bắc vào Nam nhưng nhiều nhất là ở các tỉnh miền Tây như Sóc Trăng, Bạc Liêu, Hậu Giang, Vĩnh Long…

Trái bình bát gắn với ký ức của thế hệ 8X, 9X. Ảnh: Cậu Hai Niển

Chùa Nam tông Việt ở Việt Nam

Chùa ở Việt Nam

Mấy năm trước, trong những bài viết về chùa ở Việt Nam, tui tham khảo số lượng chùa (gọi chung là tự viện) ở Việt Nam như sau:

Số thống kê của Giáo hội Phật giáo Việt Nam được công bố trong Hội nghị thường niên Hội đồng Trị sự Trung ương các ngày 26 và 27-12-2003 được tổ chức tại Thiền viện Quảng Đức (TP. Hồ Chí Minh) là: 

14.401 ngôi tự viện, bao gồm:

• 12.036 chùa Bắc tông
• 539 chùa Nam tông Việt và Nam tông Khmer
• 361 tịnh xá Khất sĩ
• 467 tịnh thất
• 998 niệm Phật đường

Tổ đình Bửu Long, ngôi chùa Nam tông lớn nhất ở TPHCM. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Quả đặc sản sóng sánh mật, sai trĩu từ gốc đến ngọn, ăn kèm thịt luộc càng ngon

Loại quả này khi chín có màu đỏ thẫm, bên trong nhiều mật, ăn ngọt thơm. Còn quả xanh được sơ chế, thái lát mỏng, ăn kèm thịt luộc hoặc đem trộn chua ngọt, trở thành đặc sản hấp dẫn được ưa chuộng từ Bắc vào Nam.

Vả là loại cây thân gỗ nhỏ, mọc tự nhiên trong các khu rừng hay ven sông suối, khe nước, phân bổ chủ yếu ở các tỉnh miền núi từ Bắc vào Nam. Rễ của cây vả được sử dụng làm dược liệu, còn lá và quả là nguyên liệu chế biến món ăn.

Không chỉ được khai thác từ tự nhiên, cây vả còn được người dân một số nơi trồng thành công, mang lại hiệu quả kinh tế, trong đó nổi bật nhất là ở Huế. Quả vả của vùng đất này từng lọt Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam 2020-2021.

Đặc sản 'trời ban' ở miền Bắc vừa ngon vừa bổ, ăn ngọt như nước ninh xương

Không chỉ có hương vị ngon, lạ, rau ngót rừng còn được xem như đặc sản bổ dưỡng ở miền Bắc, thực khách ăn xong khen ngọt như nước ninh xương.

Giống như rau sau sau, rau dớn… rau ngót rừng (rau sắng) là 1 trong những loại rau tự nhiên được tận dụng làm nguyên liệu chế biến món ăn khá phổ biến ở miền Bắc. Loại cây này thuộc thân mộc, ưa ánh sáng, mọc trên những vách đá.

Ở Việt Nam, rau ngót rừng phân bố chủ yếu ở miền Bắc, có nhiều ở các tỉnh thành như Lạng Sơn, Thái Nguyên, Cao Bằng, Lào Cai… Ngoài ra, loại rau này cũng được tìm thấy tại các tỉnh Tây Nguyên như Kon Tum, Lâm Đồng, Gia Lai...

Quả đặc sản ở miền Bắc vào mùa đỏ mọng, ăn chua dịu, ngọt như dâu tây

Gây ấn tượng với vị ngọt xen lẫn chút chua dịu, loại quả này được xem như đặc sản ở một số tỉnh thành miền Bắc như Lào Cai, Yên Bái, Quảng Ninh..., có thể ăn ngay hoặc chế biến thành mứt, nước giải khát.

Tại Việt Nam, cây thanh mai (hay còn gọi là cây dâu rừng, dâu rượu) thường mọc ở bìa rừng, dọc theo ven suối hay trên các khu vực đồi núi.

Chúng xuất hiện tại nhiều địa phương, trải dài từ miền Bắc đến miền Trung như Yên Bái, Lạng Sơn, Lào Cai, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị…

Riêng tại Quảng Ninh, loại cây này được tìm thấy chủ yếu ở các huyện như Bình Liêu, Đầm Hà, Vân Đồn, Tiên Yên và mọc tập trung trên đồi thấp hay bãi cỏ tranh, bụi cây.

Cháo lòng từ món bị chê đến đặc sản ngon top đầu thế giới

Cháo lòng - đặc sản bình dân từng có tên trong top 45 “món tệ nhất Việt Nam” - được liệt kê trong top 20 món cháo của thế giới.

Taste Atlas - chuyên trang ẩm thực quốc tế - từng công bố bảng xếp hạng 45 món ăn bị đánh giá “tệ nhất Việt Nam”. Bảng xếp hạng này dựa trên bình chọn của độc giả của website khắp thế giới.

Top 45 món bị chê nhiều nhất có những đặc sản dân dã như cháo lòng, tiết canh, bún đậu mắm tôm, bún mắm...

Tuy nhiên, mới đây, trong danh sách 127 món cháo trên thế giới, cháo lòng của Việt Nam xếp thứ 19 với 3,9 điểm.

Món ăn còn xếp thứ 6 trong 33 món cháo ngon nhất châu Á.

Cháo lòng ở TPHCM. Ảnh: Thạch Nam

Đặc sản 'trời ban' ở miền Bắc có hương vị lạ miệng, chế biến được nhiều món ngon

Là loài cây mọc dại, có nhiều ở các tỉnh miền Bắc nhưng tầm bóp ngày càng được ưa chuộng, được xem như đặc sản “trời ban” nhờ hương vị lạ miệng, có thể chế biến thành các món ăn ngon.

Tầm bóp (hay còn gọi là cây bôm bốp, thù lù cạnh, bùm bụp, lồng đèn) là loài cây thân thảo, mọc tự nhiên ở những khu vực như ven đường, bờ ruộng, trong vườn hay ngoài bãi đất hoang.

Ở Việt Nam, tầm bóp xuất hiện nhiều ở các tỉnh miền Bắc như Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Sơn La… Phần lá, ngọn của cây này được sử dụng như một loại rau ăn hàng ngày với hương vị lạ miệng.

Chiêm ngưỡng nhiều bảo vật quốc gia Phật giáo Việt Nam qua triển lãm “Văn hóa Phật giáo Việt Nam" tại Vesak 2025

Lần đầu tiên thông tin của 87 bảo vật quốc gia thuộc Phật giáo Việt Nam được giới thiệu đến công chúng, tăng ni, phật tử cùng tìm hiểu và thưởng lãm thông qua triển lãm “Văn hóa Phật giáo Việt Nam" trong khuôn khổ Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Có 87 phiên bản và hình ảnh bảo vật quốc gia Phật giáo Việt Nam được trưng bày tại Học viện Phật giáo Việt Nam, huyện Bình Chánh trong khuôn khổ Đại lễ Vesak 2025.

Triển lãm do Ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam tổ chức, mang chủ đề “Văn hóa Phật giáo Việt Nam: Ngôn ngữ - Pháp phục - Kiến trúc - Di sản”, giới thiệu các giá trị đặc trưng của Phật giáo Việt Nam bên cạnh tinh thần hội nhập, kết nối cùng văn hóa Phật giáo các nước trên thế giới.

Đặc sản 'dưới lòng đất' có từ Nam ra Bắc, ăn giòn mát, nấu canh càng ngọt thơm

Ngoài sử dụng tươi vì có vị giòn ngon, thanh mát, loại củ đặc sản này còn được chế biến thành món chè giải nhiệt hay đem nấu canh, giúp nước dùng ngọt thơm hơn.

Mã thầy (hay còn gọi là củ năng, bột tề) thuộc loại cây thân thảo, họ cói, sống lâu năm và thích nghi tốt với môi trường ngập nước.

Ở Việt Nam, cây mã thầy trước đây thường mọc hoang trong các vùng ao hồ, đồng chiêm trũng tại nhiều tỉnh thành từ Bắc vào Nam.

Hiện nay, loại cây này được trồng tập trung ở một số nơi như Cao Bằng, Bắc Kạn, Đà Lạt (Lâm Đồng) hay vùng Đồng Tháp Mười… vì mang lại hiệu quả kinh tế.

Củ của cây mã thầy được sử dụng phổ biến trong ẩm thực, là nguyên liệu chế biến một số món ăn giải nhiệt mùa hè.

Thống kê trước giờ G

Tại thời điểm tháng 3/2025 này, cả nước đang chuẩn bị cho đợt sáp nhập, thay đổi về mặt hành chánh lớn nhất từ trước đến giờ. Do đó các thay đổi về phường xã, quận huyện trong cả nước tại thời điểm này đều ngưng lại hoàn toàn, chờ đợt tổng sáp nhập.

Làm một cái thống kê tình trạng hành chánh Việt Nam tại thời điểm đóng băng này coi bộ vui, nên tui thử giải trí coi sao.

Hà Nội là thành phố có số quận huyện nhiều nhất Việt Nam, với 30 quận huyện. Ảnh: Cổng TTĐT Hà Nội

Làng nghề Bắc Bộ - từ truyền thống đến hiện đại

Những món Việt trong danh sách 100 món từ gạo ngon nhất châu Á

Bình chọn 100 món được chế biến từ gạo ngon nhất châu Á chiếm số đông là các món Nhật Bản, đặc biệt các phiên bản khác nhau của sushi (cơm cuộn). Đại diện của Việt Nam là những món phổ biến.

Cơm tấm, món Việt truyền thống nổi bật tại TP.HCM, mang hương vị đặc trưng của những hạt gạo vỡ từng bị bỏ đi. Món này giờ đây trở thành biểu tượng của ẩm thực đường phố Sài Gòn, với kết cấu giống gạo thường nhưng kích thước nhỏ hơn. Khám phá món cơm tấm để cảm nhận trọn vẹn hương vị ẩm thực Việt. Chắc chắn, món Việt này sẽ khiến du khách say mê từ lần thử đầu tiên, theo TasteAtlas.

Cơm tấm được ăn kèm với nhiều loại topping như trứng chiên, da heo cắt sợi, sườn heo nướng hoặc chả cá chiên giòn. Các món ăn kèm thông thường bao gồm hành lá cắt nhỏ, rau thơm, cà chua và dưa leo, rau ngâm chua...

Món Việt này từng được xem là "cơm nhà nghèo" do tận dụng những hạt tấm (phần trắng đục nơi đầu hạt gạo) và gạo gãy trong xay xát để nấu thành cơm. ẢNH: TN

Những món Việt trong top 100 món ăn đường phố ngon nhất châu Á

Trang ẩm thực TasteAtlas bình chọn 100 món ăn đường phố ngon nhất châu Á, trong đó có nhiều món Việt.

Bánh mì đứng thứ 6 trong danh sách món ăn đường phố phổ biến, được ví như biểu tượng ẩm thực độc đáo của Việt Nam. Với thành phần chính là bánh mì baguette, món ăn này thừa hưởng từ thời Pháp thuộc và ngày nay đã vươn xa hơn biên giới quốc gia. Sự kết hợp hoàn hảo giữa hương vị truyền thống và hiện đại đã giúp bánh mì chiếm trọn lòng thực khách khắp thế giới. Không chỉ là một món ăn, bánh mì còn là một phần di sản văn hóa, thể hiện sự giao thoa giữa các nền ẩm thực.

Du khách nước ngoài thưởng thức bánh mì, món ăn đường phố được ưa chuộng, ở khu phố Tây Bùi Viện, Q.1. - ẢNH: N.T.T

5 món xôi 'ngon nhất Việt Nam'

Xôi gà, gấc, dừa, ngũ sắc và xôi vò được bình chọn ngon nhất Việt Nam 2025 nhờ yếu tố địa phương và hương vị chinh phục nhiều thực khách.

Danh sách 5 món xôi được cập nhật giữa tháng 2 nhằm tôn vinh ẩm thực địa phương, khơi dậy niềm tự hào về các món ăn truyền thống và khuyến khích thực khách khám phá những món ăn mới lạ.

Xôi gà

Xôi gà được chuyên trang ẩm thực nhận xét đơn giản nhưng giàu dinh dưỡng trong ẩm thực Việt. Món gồm xôi nếp dẻo ăn kèm thịt gà luộc hoặc chiên, thường được phục vụ trên lá chuối. Một số biến tấu của món ăn có thể bao gồm xôi được nhuộm màu, tẩm hương vị, ăn kèm rau xào, rau sống hoặc xá xíu.

Xôi gà xé ăn kèm với lạp xưởng và hành phi. Ảnh: Dương Dương

Kéo co – Di sản của ASEAN

10 năm kể từ khi được UNESCO vinh danh, cộng đồng sở hữu nghi lễ và trò chơi Kéo co vẫn đang nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản này, để di sản có sức sống bền vững trong xã hội đương đại.

Kéo co là một hình thức sinh hoạt cộng đồng đã có từ lâu đời và phổ biến ở các nước nông nghiệp trồng lúa nước ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á. Năm 2015, nghi lễ và trò chơi Kéo co của cộng đồng các nước gồm Hàn Quốc, Campuchia, Philippines và Việt Nam được UNESCO ghi danh vào danh mục Di sản Văn hóa Phi Vật thể Đại diện của Nhân loại.

Ẩm thực rắn

Từ lâu, rắn được coi là nguyên liệu độc đáo trong ẩm thực của người Việt. Với sự kết hợp khéo léo giữa các loại gia vị và phương pháp chế biến, những món ngon từ rắn không chỉ hấp dẫn bởi hương vị, mà còn mang nhiều giá trị về văn hóa của các vùng miền.

Đặc sản rắn vùng sông nước

Khi con nước đổi màu và dâng cao, tràn vào đồng ruộng, người dân khu vực Đồng bằng sông Cửu Long được thiên nhiên ban tặng nhiều sản vật. Nơi ruộng đồng nhiều chuột và rắn, là món ăn “cây nhà lá vườn”, dần dà được nâng tầm thành đặc sản của quê hương. Cũng bởi vậy mà vùng đất này có câu ca dao: “Cần chi cá lóc, cá trê/ Thịt chuột, thịt rắn nhậu mê hơn nhiều”.

Rắn có nhiều loại, nhưng người dân các tỉnh miền Tây thường chuộng rắn nước, rắn ráo, bông súng hay hổ hành - những loại rắn không có độc, chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn để chiêu đãi hàng xóm hay khách phương xa.

Nhiều món ăn hấp dẫn được chế biến từ các loại rắn.

Miến đen trộn chay

Món miến đen trộn chay là một món ăn ngon mà còn là một lựa chọn lành mạnh cho sức khỏe.

Trong nền ẩm thực chay thì món miến đen trộn chay tưởng chừng đơn giản nhưng lại ẩn chứa hương vị phong phú và giá trị dinh dưỡng cao. Với sự kết hợp hài hòa giữa sợi miến đen dai giòn, rau củ tươi ngon và nước sốt đậm đà, món ăn này không chỉ phù hợp với người ăn chay mà còn là lựa chọn tuyệt vời cho những người đang ăn kiêng hoặc muốn thay đổi khẩu vị.

Người đáng được ngành du lịch Việt vinh danh

Có một người đàn ông rất xứng đáng được ngành du lịch Việt Nam vinh danh. Ông đã tạo nên rất nhiều khu nghỉ dưỡng với cảnh quan tuyệt đẹp, những dinh thự với kiến trúc kiểu Pháp tinh tế, hài hòa cùng khung cảnh thiên nhiên. Những cơ ngơi này đều nằm ở những trung tâm du lịch nổi tiếng cả nước như Đà Lạt, Nha Trang, Hải Phòng, Buôn Ma Thuột... Điều đáng nói là toàn bộ những cơ ngơi ấy ông đã dâng hiến hết cho nhà nước để làm điểm tham quan du lịch, bán vé thu tiền mà về phía mình không đòi hỏi nhận lại một xu teng nào. Ai mà giỏi giang và hào phóng vậy ta? (Hổng phải tui).

Đó chính là cựu hoàng Bảo Đại!