Đi tìm điệu dân ca Cơ Ho

Muốn hiểu thêm về dân ca Cơ Ho, chúng tôi đã thực hiện nhiều chuyến điền dã đến các vùng có đông cư dân của dân tộc này sinh sống. Qua những cuộc trò chuyện với nhạc sĩ, nghệ nhân, già làng và các trí thức trong cộng đồng, chúng tôi phần nào hình dung và tạm phân loại được những lối hát đặc trưng của người Cơ Ho…

Các nghệ nhân Cơ Ho biểu diễn nhạc cụ truyền thống, lan tỏa vẻ đẹp âm nhạc dân gian của dân tộc mình

Linh vật của phố

Câu chuyện linh thú khoác cho đô thị một chất liệu huyền hoặc mang tính văn hóa dân gian khiến cho không gian văn hóa truyền thống Hà Nội có nhiều biến thể sinh động. Chúng cũng dự phần vào việc tạo ra một đường dẫn “mềm” kết nối với quá khứ, như một loại tự điển giúp người hôm nay đọc được hồn người xưa.

Nhiều người đã quen với sự tích Lê Lợi trả gươm cho thần Kim Quy (rùa vàng) gắn với hồ Hoàn Kiếm và nhiều thế hệ đã được ngắm những con rùa mai mềm to lớn sống trong hồ này. Trong hồ còn gò Quy Sơn, nơi có tháp Rùa đã thành quen thuộc với hàng triệu người Việt.

Con rùa thật cuối cùng đã chết cách đây gần 10 năm. Nhưng cái hình bóng để lại thì vẫn còn sâu đậm: “Hồ Gươm xanh màu xanh cổ tích. Con rùa vàng gửi bóng ở trên mây” (thơ Nguyễn Duy). Rùa vàng Kim Quy còn xuất hiện trong nhiều truyền thuyết khác trên mảnh đất Hà Nội như câu chuyện giúp An Dương Vương xây thành Cổ Loa. Nhưng rùa thần cũng chỉ là một loài trong bộ sưu tập linh thú đầy huyền thoại của mảnh đất này.

Hiện trạng pháo đài quân sự Trấn Hải Thành ở Huế

Di tích lịch sử cấp quốc gia Trấn Hải Thành ở thành phố Huế từng là một pháo đài quân sự quan trọng dưới triều Nguyễn. Ngày nay, công trình đang có dấu hiệu xuống cấp, cần được trùng tu, bảo tồn.

Trấn Hải Thành được công nhận là di tích cấp quốc gia từ năm 1997, hiện nằm trên địa bàn phường Thuận An, thành phố Huế.

Lô Lô Chải và Quỳnh Sơn - Làng Du lịch tốt nhất Thế giới 2025

Ngày 17/10/2025, tại Hồ Châu (Trung Quốc), Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) đã vinh danh hai ngôi làng của Việt Nam là Lô Lô Chải (Tuyên Quang) và Quỳnh Sơn (Lạng Sơn) là Làng Du lịch tốt nhất Thế giới 2025. Danh hiệu này không chỉ là niềm tự hào của địa phương mà còn là sự công nhận của quốc tế đối với nỗ lực bảo tồn văn hóa bản địa và phát triển du lịch bền vững của Việt Nam. Hai ngôi làng này, dù cách nhau về địa lý nhưng đều có những điểm chung là bảo tồn nguyên vẹn kiến trúc, phong tục và sinh kế truyền thống, biến nơi đây thành những "viên ngọc bích" thu hút du khách toàn cầu.

Đây miền Ô Gia

Nhận lời mời của bạn tâm giao, tôi chạy xe máy hơn 50 cây số về xã Đại Cường, Đại Lộc (cũ). Xe qua cầu An Bình êm ru. Tôi ngồi đằng sau xe, hỏi bạn: “Chừ đi đâu?”. Bạn quay lại cười phấn khích trong gió: “Về Ô Gia…”.

Tam quan Lăng mộ Hà Quốc Công nơi xứ đất Cây Gạo, nay thuộc xã Vu Gia. Ảnh: N.H

Mưu sinh trên những đồi hom tràm

Nếu có dịp băng qua những con đường ở xã Trị An, tỉnh Đồng Nai, du khách sẽ bị cuốn hút bởi những mảng đồi xanh mướt, trải dài như bất tận. Đó là những vườn hom tràm, loại cây giống bé nhỏ đã trở thành kế sinh nhai của hàng trăm gia đình nơi đây.

Người dân xã Trị An cắt hom tràm từ sáng sớm trên những triền đồi xanh mướt. Ảnh: Quang Huy

Mùa cá đồng

Hằng năm cứ đến những ngày này, khi gió mùa đông bắc gửi chút se lạnh hiếm hoi về châu thổ phương Nam cũng là thời điểm các đồng nước nổi dần cạn.

Mùa cá đồng về nhiều, người ta phơi khô để bán vào mùa nắng hết cá

Những con cá rô, cá lóc, cá trê, cá mè vinh, cá linh, cá chạch, cá chốt... "mải chơi", không kịp về sông rạch, để người dân háo hức đi đánh bắt cuối mùa.

Độc đáo hệ thống thủy đạo Kinh thành Huế

Hệ thống thủy đạo của Kinh thành Huế nói chung và của Hoàng Thành Huế nói riêng không chỉ giữ vai trò quan trọng về mặt phòng thủ, giao thông vận tải, cấp và thoát nước, mà còn đảm nhận sự cân bằng môi trường sinh thái, tạo phong thủy và cảnh quan thơ mộng cho nơi ở, sinh hoạt và làm việc của vua quan nhà Nguyễn.

Từ trên cao có thể thấy rõ hệ thống hộ thành hào được thiết kế như một lớp bảo vệ vòng ngoài nhằm ngăn cản sự thâm nhập trực tiếp tới hệ thống tường thành bảo vệ Kinh thành Huế. Ảnh: Công Đạt/Báo ảnh Việt Nam

Nhà tù Faifo và mảng ký ức bi tráng giữa miền di sản Hội An

Ẩn mình bên cạnh Khu đô thị cổ Hội An, Nhà tù Faifo từng là nơi giam giữ nhiều chí sĩ yêu nước đầu thế kỷ XX. Việc di tích vừa được xếp hạng cấp Tỉnh không chỉ khẳng định giá trị lịch sử của công trình, mà còn gợi mở nỗ lực đánh thức một mảng ký ức bi tráng còn nằm lặng giữa miền di sản.

Nhắc đến Hội An, công chúng thường nghĩ ngay đến những dãy phố cổ rêu phong, ánh đèn lồng rực rỡ và dòng sông Hoài trầm mặc. Nhưng ít người biết rằng, ngay sát bên Di sản văn hóa thế giới Khu đô thị cổ lại tồn tại một “địa chỉ đỏ” mang giá trị lịch sử đặc biệt: Di tích Nhà tù Faifo – vừa chính thức được xếp hạng Di tích cấp Tỉnh ngày 1.12.2025.

Sự kiện này không chỉ là thủ tục ghi danh, mà còn là lời nhắc về một mảnh ghép lịch sử cần được đánh thức, được kể lại và được trao truyền cho thế hệ mai sau.

Các đại biểu chụp ảnh kỷ niệm trong sự kiện Nhà tù Faifo đón nhận Bằng xếp hạng di tích cấp Tỉnh diễn ra ngày 1.12.2025.

Du lịch mùa trái ngọt ở Bắc Ninh

Những ngày cuối năm, tỉnh Bắc Ninh đang trở thành điểm đến sôi động, thu hút đông đảo du khách nhờ mùa trái cây chín rộ. Đặc biệt tại các xã, phường như Chũ, Lục Ngạn, Phượng Sơn, Lục Sơn, không khí trở nên nhộn nhịp khi cam và bưởi bước vào vụ thu hoạch đỉnh điểm. Sự bùng nổ của du lịch nông nghiệp không chỉ mang lại nguồn thu lớn cho nhà vườn mà còn tạo nên một diện mạo mới đầy sức sống cho kinh tế địa phương. Nhiều nhà vườn, hợp tác xã, doanh nghiệp đang tất bật chuẩn bị cho “Lễ hội trái cây Bắc Ninh năm 2025”.

Thú vui săn chuột đồng cuối mùa gặt ở miền Tây

Những ngày cuối vụ lúa ở miền Tây người dân săn chuột đồng, vừa vui vừa giúp bảo vệ mùa màng.

Vào ngày mùa, trên các cánh đồng lúa ở miền Tây vô cùng nhộn nhịp. Phía trước máy gặt thu hoạch lúa, phía sau từng nhóm thanh niên, trẻ nhỏ chạy theo để bắt chuột đồng. Có nơi dùng lưới giăng, có nơi dùng gậy để đập thậm chí tay không bắt chuột.

Người dân xã Long Bình (tỉnh Đồng Tháp) săn chuột đồng ngay sau khi máy gặt đi qua. Ảnh: Tuấn Lâm

Những sắc hoa "gọi mùa" trên đồng nước nổi miền Tây

Khi mùa nước nổi về, các tỉnh khu vực miền Tây Nam Bộ như An Giang lại khoác lên mình tấm áo mới. Nước tràn đồng, mang theo phù sa, cá tôm và cả những sắc hoa rực rỡ của điên điển, sen, súng. Đó không chỉ là mùa lũ theo nghĩa tự nhiên mà với bà con nơi đây, đó còn là mùa của lao động, mùa sinh kế, mùa no ấm của hàng nghìn hộ dân.

Những sắc vàng của bông điên điển là nét đặc trưng của mùa nước nổi miền Tây Nam Bộ

Tản mạn ở những ngôi nhà hoang phế Suối Tre (2)

Trừ ngôi biệt thự nêu trong bài trước được tận dụng để làm nơi chứa đồ, nuôi yến; dù cũng không hề được sửa chữa gì hết nhưng ít phần hoang vu vì vẫn có hơi người, các ngôi biệt thự khác xuống cấp trầm trọng và đầy vẻ âm u. Có chăng là các đoàn làm phim tận dụng những nơi này để làm bối cảnh cho những bộ phim ma.

Ngôi biệt thự này lẩn khuất sau những lùm cây rậm rạp

Tím biếc... làng hoa mua

Quảng Ngãi có ngôi làng mang tên gọi một loài hoa, âm thầm mọc trên đất cằn rồi lặng lẽ nở rộ, nhuộm tím bao triền đồi, vách đá. Ấy là Kon Chênh, theo tiếng của người Xơ Đăng có nghĩa là “làng hoa mua”.

Tản mạn bên ngôi nhà hoang phế ở Suối Tre

Từ hồ Suối Tre, men theo con đường mòn giữa những tán cây và bụi rậm ta sẽ có dịp khám phá những ngôi nhà cổ hoang phế.

Đường mòn đi đến những ngôi nhà hoang

Đó là những ngôi biệt thự do những ông chủ đồn điền cao su người Pháp để lại ở Suối Tre, trong đó khoảng phân nửa được sử dụng lại cho những mục đích khác nhau. Số còn lại hoang phế đã nửa thế kỷ nay.

Trải nghiệm thiên nhiên kỳ thú ở phía Tây Quảng Ngãi

Phía tây Quảng Ngãi là điểm đến hấp dẫn, luôn quyến rũ người lữ khách bởi vẻ đẹp nguyên sơ, hùng vĩ và tràn đầy sức sống của mình. Từ đại ngàn Ngọc Linh đến dòng sông Đăk Bla chảy ngược, từ những thác nước ẩn sâu trong rừng già đến những biển mây bồng bềnh tại đồi thông Măng Đen, thiên nhiên nơi đây mở ra một thế giới diệu kỳ. Bất kỳ ai từng đặt chân đến đều khao khát được quay lại để tiếp tục hành trình hòa mình giữa không gian kỳ thú này. 

Dấu ấn kiến trúc văn hoá ở làng tiến sĩ Mộ Trạch

Về làng tiến sĩ Mộ Trạch, xã Đường An (Hải Phòng), nhiều người không khỏi trầm trồ bởi nét đẹp, sự độc đáo của hàng loạt công trình kiến trúc văn hóa nơi đây.

Dẫn vào làng Mộ Trạch là "con đường tiến sĩ" rộng thênh thang với hàng cau vua thẳng tắp.

Di tích tín ngưỡng ở Cù Lao Chàm

Cù Lao Chàm - xã Tân Hiệp như một viên ngọc xanh được thiên nhiên và thời gian gìn giữ. Đây là một quần đảo trải dài theo hình cánh cung gồm 8 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó hòn Lao có diện tích lớn nhất và là nơi còn nhiều di tích tín ngưỡng.

Miếu Hiệp Hòa, Bãi Làng với phần đuôi mỗi vồng ngói âm dương được gắn vỏ điệp xà cừ. Ảnh: T.T.H.P

Cù Lao Chàm được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Với sự quan tâm bảo tồn, phát triển, Cù Lao Chàm vẫn còn bảo lưu được nhiều giá trị văn hóa bản địa, trong đó có văn hóa kiến trúc. Bất luận là kiến trúc dân dụng hay tín ngưỡng thì các di tích ở đây vẫn phản ánh hơi thở của văn hóa biển đảo.

Giang Mỗ bảo tồn văn hóa Mường gắn với phát triển du lịch

Nằm cách trung tâm phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ khoảng 10 km, bản Giang Mỗ mang trong mình vẻ đẹp nguyên sơ và thanh bình. Đây là một không gian bản làng mang đậm nét văn hóa Mường cổ vẫn đang được người dân nơi đây gìn giữ và phát triển.

Bản Mường Giang Mỗ đang là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn khám phá và trải nghiệm về văn hóa của cộng đồng người Mường.

Xóm Mường cổ Lũy Ải - bản giao hưởng của di sản văn hóa và du lịch

Vùng đất cổ Mường Bi là vùng Mường lớn nhất trong bốn Mường (Mường Bi, Mường Vang, Mường Thàng, Mường Động). Nơi đây với những nếp nhà sàn cổ, thửa ruộng bậc thang cùng các điệu múa Mường trong thanh âm trầm hùng của chiêng Mường vẫn đang lưu giữ nhiều nét văn hóa nguyên bản của dân tộc Mường Hòa Bình cũ, được xem như “trái tim” của người Mường.

Trong không gian phát triển mới, vùng đất Mường Bi với xóm Mường cổ Lũy Ải đang được chính quyền tỉnh Phú Thọ, người dân gìn giữ và thổi luồng sinh khí mới vào những di sản văn hóa trong hành trình phát triển bền vững của du lịch văn hóa.

Lũy Ải - “viên ngọc thô” được thời gian lưu giữ 

Xóm Lũy Ải, hay còn gọi là Mường Ải xã Mường Bi mang nét đẹp độc đáo đặc trưng của vùng đất Mường cổ với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, nét văn hóa truyền thống còn được giữ gìn.