Độc đáo nghề làm gốm cổ ngàn năm không cần bàn xoay

Bàn xoay là dụng cụ không thể thiếu trong nghề làm gốm. Ấy vậy mà, cả làng gốm cổ ngàn năm tuổi không có bất kỳ bàn xoay nào. Đó là một trong những nét độc đáo của làng gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận), đã được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Nghệ thuật gốm Bàu Trúc được cho ra đời từ đầu thế kỷ thứ 12. Tổ nghề là ông Poklong Chanh một vị quan của người Chăm, dạy phụ nữ trong làng Paley Hamu Trok làm nghề, do nơi đây có nguyên liệu phù hợp. Nghề cứ truyền từ mẹ sang con đến nay làng nghề có tên Bàu Trúc thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận. Làng cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 10km về hướng nam.

Các sản phẩm gốm sau khi được tạo hình, phơi nắng để chuẩn bị đưa vào nung. Ảnh: CHÍ NHÂN

Làng nghề khô mè Đà Nẵng - đặc sản bánh quà nổi tiếng Việt Nam

Bên cạnh đòn bánh tét, chiếc bánh chưng xanh, thì trên bàn thờ tổ tiên hay trong món quà Tết, nhiều người dân Đà Nẵng sẽ tìm mua bằng được chiếc bánh khô mè, bánh in, bánh thuẫn…

Bánh khô mè đặc sản Đà Nẵng. Ảnh: Hoàng Vinh

Những thức quà mà nhìn thấy bánh như thấy hương vị Tết. Chẳng những vậy, với người Đà Nẵng, tự hào hơn cả là chiếc bánh khô mè giờ đây không chỉ là món truyền thống của địa phương mà đã là đặc sản bánh quà tặng có tiếng của Việt Nam.

Những ngày giáp Tết ở “thủ phủ” mật mía Thạch Thành

Những ngày gần Tết Nguyên đán là thời điểm người dân huyện Thạch Thành (Thanh Hóa) tất bật với nghề truyền thống làm mật mía phục vụ khách hàng dịp năm mới.

Những ngày này, các lò nấu mật mía tại khu phố Lâm Thành, thị trấn Kim Tân, huyện Thạch Thành đang hoạt động hết công suất để cho ra những mẻ mật đạt chất lượng, phục vụ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.

Làng nghề bánh đa hơn 100 tuổi vào vụ Tết

Làng nghề làm bánh đa truyền thống Đắc Châu (Tân Châu, Thiệu Hóa) đã có hơn 100 năm. Đến nay, toàn xã có khoảng 200 hộ làm bánh đa, bánh đa nem. Càng gần Tết Nguyên đán, không khí làm bánh đa lại càng nhộn nhịp, hối hả, ai cũng mong chờ vào vụ sản xuất chính của năm này.

Đến làng Đắc Châu, từ bờ đê sông Chu đến các ngõ ngách, bờ ao... không khó để bắt gặp hình ảnh người dân phơi bánh đa.

Về thăm làng Đắc Châu, xã Tân Châu, huyện Thiệu Hóa những ngày cận Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023, đâu đâu cũng thấy không khí hối hả của những người thợ tráng bánh đa kịp bán ra thị trường. Là vụ sản xuất chính trong năm, nên người dân ở làng nghề bánh đa Đắc Châu hoạt động hết công suất, có những hộ dân mỗi ngày tráng hơn 1.000 bánh vẫn không đủ hàng bán.

Làng nghề đúc đồng hàng trăm năm tuổi nhộn nhịp cận Tết

Năm nào cũng vậy, cứ vào dịp cận Tết làng đúc đồng Trà Đông lại nhộn nhịp hơn thường ngày. Để cung ứng ra thị trường số lượng lớn đồ lưu niệm, đồ thờ, nhiều cơ sở đức đồng phải thức xuyên đêm đỏ lửa.

Cách trung tâm TP Thanh Hóa khoảng 12km về phía Tây, làng Trà Đông, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa là một vùng đất giàu truyền thống với nghề đúc đồng nổi tiếng. Vào dịp này, những người thợ tại đây đang làm việc liên tục để hoàn tất đơn hàng cho dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.

Làng hoa Mỹ Tho: Đời người, đời hoa

Ở miền Tây Nam bộ, có những làng hoa hình thành và phát triển đến nay đã hơn 100 năm, trong đó có làng hoa Mỹ Tho (TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang). Dù lắm nỗi nhọc nhằn nhưng bà con trồng hoa vẫn thủy chung với nghề với niềm tin mang lại cái đẹp cho đời, sự giàu có cho người và sự phồn thịnh cho xứ sở…

Làng hoa Mỹ Tho vào vụ tết. Ảnh: MINH THÀNH

Các lão nông trong vùng kể rằng, làng hoa xuất hiện trên đất Mỹ Tho từ trước năm 1975 và ban đầu chỉ vài trăm chậu. Hiện, làng hoa Mỹ Tho đã phát triển hơn một triệu chậu hoa các loại vào mỗi dịp Tết Nguyên đán hằng năm.

Tinh hoa thổ cẩm Khmer

Nghề dệt thổ cẩm của đồng bào dân tộc thiểu số Khmer ở xã Văn Giáo (huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang) hình thành từ lâu đời và theo tập quán thế hệ trước truyền cho thế hệ sau...

Một khúc thổ cẩm có giá thành từ 1 triệu đồng trở lên là giá trị của tài hoa người thợ qua nhiều bước công phu hoàn toàn bằng thủ công, đến nay vẫn chưa có máy móc thay thế.

Làng nghề làm bột khoai rực rỡ sắc màu

Qua ống kính của Huỳnh Thanh Liêm, các công đoạn để làm ra bột khoai hiện lên đầy màu sắc, đậm nét làng nghề truyền thống.

Tây Ninh không chỉ có phong cảnh đẹp, còn có nhiều làng nghề truyền thống như phơi hương, làm nón lá, nung chén đựng mũ cao su hay làm bột khoai, thu hút nhiều du khách về trải nghiệm cũng như làm bối cảnh cho các nhiếp ảnh gia sáng tác.

Vang danh nghề gốm Lái Thiêu

Các sản phẩm đặc sắc của làng nghề gốm Lái Thiêu.

Bình Dương được thiên nhiên ưu đãi có nguồn khoáng sản đất sét và cao lanh rất phù hợp cho nghề làm gốm. Trong những làng gốm ở Bình Dương thì làng gốm Lái Thiêu đã nổi danh trong và ngoài nước bởi sự mộc mạc nhưng không kém phần tinh tế và đậm chất Nam bộ.

Gốm Lái Thiêu bắt đầu hình thành vào khoảng những năm 1860, trải qua hơn 150 năm phát triển gốm Lái Thiêu đã nổi tiếng khắp nơi và trở thành một trong những trung tâm gốm sứ vùng Nam bộ. Không giống những làng gốm khác, gốm Lái Thiêu đi sâu, tập trung sản xuất gốm gia dụng và các sản phẩm thường dùng trong sinh hoạt.

Làng nghề bánh đa nem Trung Hà

Từ bao đời nay, bánh đa nem là sản phẩm không thể thiếu để làm lên món nem nổi tiếng ẩm thực Việt Nam. Làng nghề với sức sống bền bỉ đã bao đời làm ra những chiếc bánh đa nem nức lòng muôn nơi chính là làng bánh đa nem Trung Hà xã Tiến Thịnh, huyện Mê Linh, Hà Nội.

Anh Đỗ Xuân Tuấn, hộ gia đình của làng Bánh đa nem, Thôn Trung Hà đã gắn bó nhiều năm với nghề làm bánh đa nem.

Bánh tráng ở ngọn Câu Quản

Trải dài theo ngọn Câu Quản (ấp Bình Khánh, xã Mỹ Khánh, TP. Long Xuyên, tỉnh An Giang), làng nghề bánh tráng Mỹ Khánh - từng vang bóng một thời tồn tại theo năm tháng.

Làng nghề hình thành vào khoảng năm 1952, được Chủ tịch UBND tỉnh An Giang công nhận vào năm 2007. Khi ấy, những vỉ bánh tráng được phơi đầy từ đầu ngọn đến cuối ngọn Câu Quản. Người trẻ nối tiếp người già, cùng rộn rã bên bếp lửa ấm cúng.

Đặc sản cá cơm hồ Trị An

Cá cơm vốn được xem là đặc sản của lòng hồ Trị An. Do khí hậu, nguồn nước thiên nhiên thuận lợi đã giúp cho loài cá này sinh trưởng rất nhiều. Từ đó, nghề đánh bắt cá cơm đã hình thành trên lòng hồ vài chục năm nay.

Quang cảnh buổi sáng sớm tại khu xóm chài ấp 1 (xã Mã Đà, H.Vĩnh Cửu) - nơi có nhiều hộ gia đình Việt kiều Campuchia gắn bó với nghề đánh bắt cá cơm hàng chục năm nay

Nghề đánh bắt cá cơm diễn ra quanh năm. Dù công việc cực nhọc vì phải thức đêm, ngâm mình hàng giờ dưới nước lạnh…, nhưng đã tạo công ăn, việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều gia đình Việt kiều Campuchia sinh sống ở hồ Trị An (thuộc xã Mã Đà, H.Vĩnh Cửu).

Về Nam Định, thăm làng làm kèn Tây duy nhất của cả nước

Làng Phạm Pháo (xã Hải Minh, huyện Hải Hậu, Nam Định) từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm và sửa chữa kèn đồng (kèn Tây). Ở đây hầu hết các công đoạn làm kèn đồng vẫn được thực hiện thủ công.

Làng Phạm Pháo (xã Hải Minh, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định) là nơi sản xuất và sửa chữa kèn đồng duy nhất trên cả nước.

Bên trong ngôi làng chuyên làm đặc sản mùa thu Hà Nội

Làng nghề cốm Mễ Trì đã có từ lâu đời, tới ngày nay vẫn còn giữ được nguyên vẹn bí quyết làm cốm mà không nơi nào có được. Cốm Mễ Trì là một trong những món ẩm thực nổi tiếng của Hà Thành.

Vào những ngày Thủ đô Hà Nội chớm sang thu, khi thời tiết dần mát mẻ và len lỏi theo cơn gió nhẹ là mùi hương nồng nàn của hoa sữa, trên những con phố, dễ dàng bắt gặp hình ảnh các bà, các chị gánh những gánh cốm xanh mơn mởn. 

Độc đáo làng gốm 500 tuổi ở phố cổ Hội An

Với lịch sử hình thành hơn 500 năm tuổi, làng gốm Thanh Hà là một trong những địa điểm mà du khách không thể bỏ lỡ khi ghé thăm đô thị cổ Hội An.

Làng gốm Thanh Hà tọa lạc bên dòng sông Thu Bồn, cách trung tâm phố cổ Hội An (tỉnh Quảng Nam) khoảng 3km về phía Tây. Ngôi làng vừa có tên trên bản đồ Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia với nghề làm gốm cổ. Làng gốm Thanh Hà luôn là điểm đến ưa thích của du khách khi ghé thăm Hội An. 

Nghề vót đũa tre ở núi Cấm

Anh Nguyễn Văn Cuội, ở xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, vót đũa bằng bào sắt thay cho dao, từ sáng đến chiều được 700 đôi, thu nhập hơn một triệu đồng.

Sáng đầu tháng 5, núi Cấm cao hơn 700 m, được xem là nóc nhà miền Tây, đón những cơn mưa đầu mùa. Anh Cuội uống ngụm trà nóng, tìm trong túi đồ nghề chiếc bào (giống bào thợ mộc) to bằng bàn tay, bắt đầu ngày làm việc. Người đàn ông 40 tuổi mất 15 phút để mài lưỡi bào cho bén rồi tiến lại hiên nhà - nơi kê sẵn thanh gỗ dài hơn mét, bên trên khoét hình hai chiếc đũa.

Anh Nguyễn Văn Cuội mỗi ngày vót nhiều nhất được 800 đôi đũa. Ảnh: Ngọc Tài

Làng miến Cự Đà, điểm đến thú vị bên sông Nhuệ

Nằm bên dòng sông Nhuệ yên bình và ẩn phía sau khu đô thị Thanh Hà là làng cổ Cự Đà (xã Cự Khê, H.Thanh Oai, Hà Nội) với nhiều công trình kiến trúc cổ kính và nghề làm miến nổi tiếng.

Với tuổi đời hơn 400 năm, Cự Đà là làng quê nổi tiếng của tỉnh Hà Tây cũ (nay thuộc xã Cự Khê, H.Thanh Oai, Hà Nội) với nhiều công trình kiến trúc đặc sắc mà dấu vết vẫn còn đến ngày hôm nay. Người Cự Đà cũng từng làm nhiều nghề và nghề nào cũng nổi tiếng.

Từ khoảng 30 năm nay, tại Cự Đà xuất hiện nghề làm miến dong.

Vào thời điểm cực thịnh khi mới du nhập, số hộ dân làm miến ở Cự Đà chiếm đến 80%. Nhưng tới nay số hộ làm nghề đã giảm đáng kể. Các cơ sở sản xuất dần được công nghiệp hoá với những máy móc tráng, cắt, sấy tự động, chỉ còn một vài hộ vẫn tráng miến thủ công và cũng chỉ làm khi được khách đặt hàng trước.

Miến dong là nghề "mới" của người dân Cự Đà. Ảnh: Ngọc Yến

Giữ lửa nghề làm bánh tráng phơi sương

Năm 2016, nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) công nhận là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. Năm 2011, bánh tráng phơi sương Trảng Bàng được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam - Vietkings công nhận là một trong 100 món ăn đặc sản nổi tiếng của cả nước. Để nghề làm bánh tráng phơi sương đạt được những danh hiệu nêu trên là cả một quá trình dày công sáng tạo, giữ gìn và phát triển làng nghề của người dân xứ Trảng.

Xóm bánh cuốn của người Thái Bình ở xứ Đông

Nhắc đến đặc sản ẩm thực Hải Dương, nhiều người sẽ nhớ ngay tới món bánh cuốn Hàn Giang nức tiếng.

Bà Tiếu giúp con gái tráng bánh

Thế nhưng, ít ai biết người mang món ngon về xứ Đông, gây dựng thương hiệu được như bây giờ lại là những người con của đất lúa Thái Bình.

Độc đáo làng Việt: Làng cổ Kon K’tu

Cách trung tâm TP.Kon Tum 6 km về hướng đông, làng Kon K’tu (xã Đăk Rơ Wa) như một khoảng lặng giữa những xô bồ phố thị.

Kon K’tu là một trong những ngôi làng cổ nhất ở Kon Tum với tuổi đời trên 300 năm và được xem là ngôi làng cổ đẹp nhất Tây nguyên hiện nay.

Làng cổ bên sông

Con đường về làng Kon K’tu uốn lượn theo những đường cong mềm mại của dòng Đăk Bla huyền thoại. Tiếng là làng trong phố, thế nhưng Kon K’tu vẫn giữ nguyên được nét đẹp cổ xưa của người Ba Na. Nằm giữa làng, mái nhà rông lợp bằng mái tranh cao hơn 13 m như điểm nhấn làm nổi bật lên ngôi làng cổ. Đây là nơi sinh hoạt cộng đồng của 138 hộ dân với hơn 736 nhân khẩu.

Trải qua mấy trăm năm dâu bể, ngôi làng vẫn giữ được nét đẹp cổ kính, hoang sơ. Trong làng phần lớn vẫn là những căn nhà sàn theo kiểu truyền thống. Thậm chí vẫn còn nhiều ngôi nhà vách đất nhuốm màu năm tháng.

Mái nhà rông cao vút nằm giữa làng Kon K’tu là nơi sinh hoạt của cả cộng đồng. ĐỨC NHẬT