Ngôi chùa sở hữu những di sản cổ nhất, lớn nhất, độc đáo nhất Việt Nam và thế giới

Chùa Bổ Đà (Việt Yên, Bắc Giang) không chỉ có kiến trúc độc đáo và khác biệt, có vườn tháp lớn nhất Việt Nam. Điểm nổi bật nhất là ngôi cổ tự đã được công nhận Di tích Quốc gia đặc biệt này còn lưu giữ bộ Mộc bản kinh Phật cổ nhất thế giới.

Nằm uy nghi trên dãy Bổ Đà sơn thuộc xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, Chùa Bổ Đà không chỉ là một trong những trung tâm Phật giáo lớn của Việt Nam mà còn là một quần thể di tích mang giá trị lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật vô cùng quý giá, được vinh danh là Di tích quốc gia đặc biệt từ năm 2016.

Đặc biệt, ngôi cổ tự này còn ẩn chứa những báu vật vô song, trong đó nổi bật nhất là bộ Mộc bản kinh Phật cổ nhất thế giới và vườn tháp khổng lồ, độc đáo bậc nhất Việt Nam.

Với giá trị đặc biệt tiêu biểu, di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Chùa Bổ Đà (huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt tại Quyết định số 2499 ngày 22/12/2016. Hiện chùa Bổ Đà còn nhiều tài liệu, hiện vật, cổ vật quý có giá trị lớn về mặt văn hóa, lịch sử, kiến trúc và mỹ thuật.

Sa Lý có núi Cặm, ao Trời

Xã Sa Lý trong suy nghĩ của nhiều người là vùng đất xa xôi, cách trở nhất của huyện Lục Ngạn, địa hình núi non điệp trùng, lắm dốc, nhiều đèo, ngầm sâu, suối dữ. Đây từng được xem là nơi thâm sơn cùng cốc. Bởi thế, dù từ lâu đã nghe về những địa danh như: Núi Cặm, ao Trời, suối Ngà, đỉnh Cọoc Mò… song nay tôi mới có dịp được khám phá.

Sa Lý giáp ranh với huyện Lộc Bình (tỉnh Lạng Sơn) không chỉ có thiên nhiên tuyệt đẹp với thác nước, đồng cỏ bao la và rừng nguyên sinh kỳ thú mà còn là vùng đất của cộng đồng người Tày, Nùng, Sán Chí với sự mộc mạc, chất phác, đậm đà bản sắc.

Ao Trời nằm giữa rừng và hầu như không bao giờ hết nước.

Gìn giữ vũ điệu múa chuông bên sườn Tây Yên Tử

Trong đời sống của đồng bào dân tộc Dao tại thị trấn Tây Yên Tử, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang có các nhạc cụ quan trọng là chuông, tù và, kèn pí lè, trống... Trong đó, điệu múa chuông được xem là một trong những nghi lễ linh thiêng không thể thiếu vào những ngày đại lễ hệ trọng.

Vũ điệu múa chuông của người Dao

Vượt đèo ghé bản Bắc Hoa nơi vùng cao Bắc Giang

Đẹp như tên gọi, bản Bắc Hoa là nơi còn nhịp sống thanh bình cùng vẻ đẹp những căn nhà đất truyền thống, lọt thỏm giữa đồng xanh, núi cao.

Nép dưới chân núi của vùng trồng vải bạt ngàn ở Lục Ngạn, bản Bắc Hoa đem lại trải nghiệm thú vị cho du khách khi phải phượt qua những đồi vải bung hoa vàng nhạt, hay cung đường đèo một bên là vách đá cheo leo, một bên là vực sâu mới tới.

Cây mít cổ thụ hơn 100 tuổi hiếm có ở Bắc Giang

Cây mít cổ thụ hơn 100 tuổi là gia sản ba đời của chủ nhà ở xã Mai Trung, huyện Hiệp Hòa.

Giữa không gian làng quê yên bình, cây mít cổ của gia đình ông Nguyễn Văn Đích (73 tuổi) sừng sững một góc xóm Nội Cả (Hiệp Hòa, Bắc Giang). Tán cây mít sum suê, vươn cao lên khỏi mái nhà ngói cổ kính.

Cây gạo 200 tuổi ở Bắc Giang nở hoa rực rỡ, khách đến đông, ô tô đỗ dọc triền đê

Người dân và du khách phải xếp hàng chờ đến lượt để có được những bức ảnh ưng ý ở cây gạo bên miếu Bà Cô (Bắc Giang).

Mỗi độ tháng 3 về, cây gạo bên miếu Bà Cô ở thôn Tân Mỹ, xã Lãng Sơn (TP Bắc Giang) lại thu hút du khách đến chiêm ngưỡng, chụp ảnh.

Khám phá "Đà Lạt thu nhỏ" ở Bắc Giang chỉ cách Hà Nội 100 km

Với cảnh đẹp hoang sơ, không khí dễ chịu, khu vực thảo nguyên với hồ trong rừng ở huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) trở thành điểm đến hấp dẫn du khách tới trekking, săn mây, tận hưởng không gian xanh mát như "Đà Lạt thu nhỏ".

Nằm cách Hà Nội khoảng 100 km, thảo nguyên xanh mát thuộc địa phận thôn Đảng (xã Sa Lý, huyện Lục Ngạn) là điểm đến mới nổi trên bản đồ du lịch tỉnh Bắc Giang thời gian gần đây. Nơi đây có khung cảnh thiên nhiên trong lành, bầu không khí dễ chịu, được ví như “Đà Lạt thu nhỏ”.

Thảo nguyên xanh mát thuộc địa phận thôn Đảng (xã Sa Lý, huyện Lục Ngạn).

Bảo tàng tỉnh Bắc Giang được công nhận là điểm du lịch

Ngày 24 /10/2024 Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Giang đã ra Quyết định công nhận Điểm du lịch Bảo tàng tỉnh Bắc Giang. Nơi đây không chỉ có vị trí giao thông thuận lợi, cảnh quan thoáng, đẹp, Bảo tàng tỉnh Bắc Giang còn là nơi lưu giữ và trưng bày một kho tàng di sản văn hóa lịch sử, vùng đất, con người xứ Bắc xưa và Bắc Giang ngày nay.

Mùa na Huyền Sơn, Lục Nam

Nằm trên trục đường của hành trình điểm đến Tây Yên Tử, Huyền Sơn - xã miền núi, nằm ở phía Đông Nam huyện Lục Nam, cách thành phố Bắc Giang hơn 20 km, cách Hà Nội 80 km. Giao thông thuận tiện, Huyền Sơn thu hút đông dảo du khách mùa na chín.

Dân số xã gần 6000 người, xã Huyền Sơn gồm 15 thôn, trong đó 13 thôn ở ven chân núi, 02 thôn ở ven sông Lục Nam. Xã có 2.061 ha đất tự nhiên, thế mạnh là phát triển lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt cây na dai được phát triển mạnh trong khoảng hơn 20 năm trở lại đây. Na Huyền Sơn quả to, vỏ mỏng, sáng mầu, cùi thơm và ít hạt. Mùa na chín kéo dài từ trung tuần từ tháng 6 đến tháng 10 âm lịch.

Măng lục trúc một đặc sản hấp dẫn của vùng đất Tân Yên, Bắc Giang

Tân Yên là vùng đất cổ có bề dày truyền thống lịch sử văn hóa gắn với hình ảnh những mái đình, mái chùa cổ kính, cây đa, bến nước, ao làng, những dặng tre xanh ngát, những lễ hội dân gian đặc sắc, những phong tục đẹp tập quán tốt đẹp... Đồng thời, nơi đây còn ghi nhiều dấu ấn đậm nét về cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế. Ngoài những giá trị văn hoá thì Tân Yên còn nổi tiếng với những đặc sản như: Sâm nam núi dành, nem nướng liên chung, Đặc biệt thời gian gần đây Tân Yên nổi lên có Măng Lục Trúc đã nổi tiếng gần xa.

Măng Lục Trúc chủ yếu được trồng tại xã Ngọc Châu, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang. Xuất phát từ đia lý vùng đất bằng sự cần cù sang tạo bà con nông dân xã Ngọc Châu, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang tận dụng nhiều bờ bãi, đồng ruộng khó canh tác, mạnh dạn đẩy mạnh mô hình trồng tre lấy măng lục trúc. Măng Lục trúc Tân Yên là loại cây có quá trình trồng và chăm sóc cũng rất đặc biệt. Cây măng này chỉ ưa phân chuồng hoai mục và một lượng rất nhỏ phân NPK, đặc biệt không sử dụng bất kỳ loại thuốc bảo vệ thực vật nào, do bản thân cây trồng không có bệnh nên không có nhu cầu dùng thuốc bảo vệ thực vật, hơn nữa cây măng này rất “dị ứng” với các loại thuốc bảo vệ thực vật, kể cả thuốc sinh học. Củ măng sau thu hoạch cũng chỉ cần bảo quản lạnh chứ không dùng bất kỳ loại hoá chất bảo quản thực phẩm nào. Do vậy sản phẩm thu hoạch hoàn toàn đáp ứng yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Thảo nguyên Đồng Cao, mùa cỏ mượt như nhung

Cách Hà Nội 150 km, có thảo nguyên momo xanh mượt, những lời hứa đá cổ kỳ thú và “biển” mây bồng bềnh mỗi tinh mơ hay chiều tà. Đó là Đồng Cao, xã Phúc Sơn, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang.

Từng là bãi chăn thả gia súc của đồng bào Dao bản địa, vẻ đẹp Đồng Cao giờ đây được nhiều người yêu thích, đặc biệt là các hội nhóm cắm trại, trekking khắp mọi miền tìm đến. Thời gian lý tưởng để tổ chức trải nghiệm du lịch trải nghiệm ở đây là khoảng tháng 8 đến tháng 11, lúc tiết thu mát mẻ. Một chuyến đi trong ngày là đủ cảnh, chụp ảnh, chinh phục những cung đường mục. Nếu cắm trại qua đêm, du khách sẽ có cơ hội hoàng ngưỡng bầu trời đầy sao hoang, bắt được cả khoảnh khắc khắc bình minh và hoàng hôn, tận hưởng sự yên bình của thiên nhiên hoang dã.

Mùa hạt dẻ Tứ Sơn – Lục Nam

Cuối thu, nếu có dịp lên vùng cao Tứ Sơn (huyện Lục Nam), bạn sẽ có trải nghiệm thú vị, cùng người dân nơi đây thu hoach hạt dẻ, đặc sản từ những cánh rừng bạt ngàn.

Khu vực Tứ Sơn bao gồm 4 xã Vô Tranh, Trường Sơn, Bình Sơn, Lục Sơn, là một trong những xã vùng cao của huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. Cây dẻ vùng đất Tứ Sơn, thuộc loại cây thân gỗ, có những cây to, một vòng tay người ôm không hết. Cây dẻ ra hoa vào mùa đông năm trước. Những chùm hoa li ti màu trắng bao trùm khắp các cánh rừng và rồi từ những bông hoa đó qua nhiều tháng trở thành quả.

Rực rỡ sắc áo người Dao Lô Gang, tỉnh Bắc Giang

Cùng với các dân tộc anh em khác, người Dao tỉnh Bắc Giang gồm 3 nhóm chính: Dao Lô Gang, Dao Thanh Phán và Dao Thanh Y tập trung ở các huyện vùng cao Yên Thế, Lục Ngạn và Sơn Động. Ấn tượng đầu tiên khi tìm hiểu về bản sắc văn hoá dân tộc Dao nơi đây cũng là yếu tố tạo nên sự khác biệt với các dân tộc khác trong tỉnh chính là bộ trang phục truyền thống với màu sắc sặc sỡ và độc đáo của đồng bào. Để phân biệt các nhóm Dao người ta chủ yếu dựa trên sự khác nhau trong bộ trang phục của người phụ nữ. Đối với nhóm Dao Lô Gang, màu sắc sặc sỡ và kỹ năng thêu thùa khéo léo, tỷ mỷ tạo nên sự khác biệt trong trang phục, thể hiện giá trị thẩm mỹ cao và thế giới quan sâu sắc của đồng bào.

Bánh chưng Vân - Đặc sản Hiệp Hòa

Thương hiệu bánh chưng Vân là đặc sản truyền thống của quê hương Hiệp Hòa là sản phẩm không thể thiếu mỗi dịp Tết đến, xuân về. Sản phẩm được xếp hạng OCOP 3 sao của tỉnh Bắc Giang.Bánh chưng Vân ngoài hương vị dẻo, thơm khác với bánh chưng các vùng khác.

Bánh chưng nơi đây được gói bởi nguyên liệu được lựa chọn kỹ bằng lá chít. Lá chít là một loại gần giống như cây lau, cây sậy, còn có tên gọi khác là cây đót. Đôi khi nhiều người nhầm loại loại tre măng bát độ trồng để lấy măng vì hình dáng của lá rất giống. Lá chít cứng, hình giáo rộng, nhọn mũi, dài 30-60cm, rộng 5-10cm. Quy trình làm bánh khá cầu kỳ.. Bánh chưng Vân có màu trắng vì gói bằng lá chít, bánh mềm dẻo, thơm mùi gạo nếp và đỗ xanh, hạt gạo còn nguyên hình... Khi ăn bánh thơm ngon, bùi ngậy. Lá gói bánh là loại lá chít do nhân dân tự trồng. Sau khi cắt bỏ phần ngọn và cuống, lá được rửa sạch bằng nước rồi đem luộc đến khi nước chớm sôi thì vớt ra để lá mềm và giữ nguyên mùi vị.

Đặc sản Cua Da Yên Dũng, Bắc Giang- Món ngon không thể bỏ qua

Chỉ xuất hiện khoảng 2 tháng mỗi năm, cua da được xem như đặc sản “nhất định phải thử” ở Bắc Giang. Cua da là một trong những món ngon nổi tiếng, chỉ xuất hiện vào dịp cuối thu, đầu đông ở huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.

Theo người dân địa phương, sở dĩ có tên gọi như vậy là bởi loài cua này có một lớp lông trên chân, càng và yếm, giống như một lớp da bảo vệ chúng ngoài tự nhiên, lớp này đã tạo nên tên gọi cua da và cũng có có nhiều người gọi là cua gia hay cua ra. Loài cua này chỉ xuất hiện vào hai tháng cuối năm, khi trời trở rét. Cua thường sống ở những ghềnh đá dưới đáy sông, muốn bắt được phải đánh lưới dầm vào ban đêm, dùng lưới bát quái với hình thù đặc biệt để bắt cua. Thời gian xuất hiện cua da ngắn ngủi cộng thêm việc đánh bắt khó, số lượng không nhiều nên càng làm cho món ăn này trở nên đắt giá.

Lẩu cua da

Khám phá Lễ hội mở cửa rừng đầu năm của người Tày, Nùng ở Bắc Giang

Tháng Giêng về, Lễ hội mở cửa rừng lại diễn ra tại đền Cổ Ngựa và đền Chúa Then thuộc thôn Việt Hương, xã Hương Sơn, huyện Lạng Giang (Bắc Giang). Đây là một sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng truyền thống của đồng bào dân tộc Tày, Nùng, gắn với tục thờ vị Nữ Thần trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt.

Lễ hội mở cửa rừng xã Hương Sơn năm 2025

Trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt, vị Nữ Thần đó được gọi là Thánh Mẫu Thượng Ngàn. Thánh mẫu Thượng Ngàn là bà chúa Then, đã có công ban phát các sản vật và che chở cho Nhân dân. Vào dịp đầu Xuân năm mới, trong tâm thức của người dân, bà chúa Then thường ban phát lộc rừng, đó là các sản vật nông nghiệp, hoa quả để Nhân dân cấy lúa, gieo trồng.

Đồng Cao, Suối Hấu mai này ...

Suối Hấu là một địa danh thuộc thôn Đồng Mương, xã Phúc Sơn (Sơn Động). Nơi đây có nhiều người dân tộc Nùng sinh sống với những ngôi nhà tường đất ấn tượng, đẹp một cách gần gũi, hiền hòa như chính chủ nhân của những ngôi nhà nơi đây. Gần Suối Hấu là khu du lịch Đồng Cao - vùng đất bình yên với những núi cỏ trập trùng. Lên Đồng Cao để đắm mình trong biển mây, trải nghiệm hun hút gió ngàn là cảm giác thú vị, khiến du khách nhớ suốt đời…

Mênh mang Đồng Cao

Cách Hà Nội 160 km, TP Bắc Giang 100 km, Đồng Cao có độ cao gần 1.000 mét so với mực nước biển, bao quanh là những dãy núi trùng điệp, bốn mùa mây trắng nhẹ bay. Thảo nguyên Đồng Cao nằm trọn vẹn trong hai xã Phúc Sơn và Vân Sơn (Sơn Động). Nét đặc trưng của Đồng Cao là những núi cỏ xanh mướt, trải dài rộng lớn. Đồng Cao còn được mệnh danh là “ngôi nhà của gió”.

Bên bếp lửa mùa đông ở Đồng Cao.

Lễ hội xuống đồng của đồng bào các dân tộc huyện Sơn Động

Ngày 2/12, tại thôn Nà Ó, xã An Lạc, huyện Sơn Động (Bắc Giang) diễn ra Lễ hội xuống đồng năm 2023 thu hút đông đảo đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện tham dự.

Lễ hội do UBND huyện chỉ đạo UBND xã An Lạc chủ trì, phối hợp với các xã Vân Sơn, Hữu Sản, Lệ Viễn, Vĩnh An tổ chức.

Đồng bào các dân tộc thực hiện nghi thức xuống đồng.

Khám phá "Đà Lạt thu nhỏ" ở Bắc Giang chỉ cách Hà Nội 100 km

Với cảnh đẹp hoang sơ, không khí dễ chịu, khu vực thảo nguyên với hồ trong rừng ở huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) trở thành điểm đến hấp dẫn du khách tới trekking, săn mây, tận hưởng không gian xanh mát như "Đà Lạt thu nhỏ".

Nằm cách Hà Nội khoảng 100 km, thảo nguyên xanh mát thuộc địa phận thôn Đảng (xã Sa Lý, huyện Lục Ngạn) là điểm đến mới nổi trên bản đồ du lịch tỉnh Bắc Giang thời gian gần đây. Nơi đây có khung cảnh thiên nhiên trong lành, bầu không khí dễ chịu, được ví như “Đà Lạt thu nhỏ”.

Thảo nguyên xanh mát thuộc địa phận thôn Đảng (xã Sa Lý, huyện Lục Ngạn).

Cầu Sông Thương - nơi ghi dấu nhiều chiến công

Để thực hiện khai thác thuộc địa, từ năm 1889, thực dân Pháp tiến hành xây dựng tuyến đường sắt Phủ Lạng Thương tới Lạng Sơn, đến tháng 12/1894 thì hoàn thành. Cầu Phủ Lạng Thương còn gọi là cầu Sông Thương được xây dựng trong khoảng thời gian này và đã trở thành biểu tượng, nhân chứng lịch sử gắn liền với người dân Bắc Giang trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, giai đoạn 1945-1954, Phủ Lạng Thương (nay là TP Bắc Giang) đã thực hiện tốt chủ trương “tiêu thổ kháng chiến”, cùng các địa phương trong cả nước tiến hành cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện tiến tới thắng lợi. Sau 9 năm kháng chiến, thực dân Pháp để lại hậu quả nặng nề cho đất nước ta.

Cầu Sông Thương. Ảnh tư liệu.