Khám phá Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam

Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam tọa lạc tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội) được xem là minh chứng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà khoa học, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình Việt Nam làm chủ công nghệ vũ trụ.

Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam được xây dựng tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội) và vận hành bởi Trung tâm Vũ trụ Việt Nam thuộc Viện hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam.

Độc đáo bảo tàng cổ vật ở Mũi Né

Giữa Mũi Né (Lâm Đồng), có một người dành gần 40 năm sưu tầm, nghiên cứu, hiến tặng và gìn giữ các giá trị văn hóa, lịch sử.

Ông Nguyễn Ngọc Ẩn bên một góc bộ sưu tập

Người đàn ông ấy là Nguyễn Ngọc Ẩn, như tên gọi của chính mình, không gian – nơi trưng bày cổ vật nằm khuất trong con hẻm. Nhưng đó là Bảo tàng cổ vật độc lạ ở Mũi Né, do chính anh thành lập và gìn giữ gần 40 năm.

Khám phá Bảo tàng Thế giới cà phê tại Buôn Ma Thuột

Nằm giữa lòng thủ phủ cà phê Việt Nam, Bảo tàng Thế giới cà phê không chỉ là nơi lưu giữ hơn 11.000 hiện vật quý giá về văn hóa cà phê toàn cầu mà còn là biểu tượng kiến trúc độc đáo, điểm check-in yêu thích của giới trẻ và du khách.

Bảo tàng Thế giới cà phê nằm trên đường Nguyễn Đình Chiểu, phường Tân Lợi (cũ), tỉnh Đắk Lắk. Được khánh thành năm 2018, bảo tàng được thiết kế kết hợp giữa nét truyền thống và hơi thở đương đại, với năm khối nhà uốn cong, lấy cảm hứng từ nhà dài Êđê và nhà rông Tây Nguyên. Toàn bộ công trình được ốp đá bazan núi lửa.

Bảo tàng số đầu tiên của đồng bằng sông Cửu Long

Nổi bật giữa trung tâm phường Bạc Liêu, công trình kiến trúc mang hình dáng 3 chiếc nón lá - biểu tượng văn hoá truyền thống của người Việt, từ lâu đã trở thành điểm nhấn độc đáo trên bức tranh vùng đất cực Nam. Công trình được xây dựng hoàn thành năm 2013. Mới đây, khối nhà có hình 3 chiếc nón lá lớn nhất Việt Nam đã được công nhận là Điểm du lịch tiêu biểu của đồng bằng sông Cửu Long.

Công trình gồm 3 khối nhà: A, B và C, trong đó khối nhà A được sử dụng làm Nhà hát Cao Văn Lầu, phục vụ biểu diễn nghệ thuật cải lương và đờn ca tài tử. Đến tháng 4/2025, hai khối nhà còn lại chính thức được đưa vào hoạt động với chức năng mới: Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Cà Mau khu vực Bạc Liêu, mở ra không gian trưng bày quy mô, phục vụ giáo dục truyền thống và quảng bá văn hoá, lịch sử địa phương.

Khối nhà có hình 3 chiếc nón lá lớn nhất Việt Nam được công nhận là Điểm du lịch tiêu biểu của đồng bằng sông Cửu Long.

Ngôi nhà của vị quan thời phong kiến còn sót lại ở Hải Phòng

Trong khuôn viên của Bảo tàng Hải Phòng cơ sở 2 có một ngôi nhà nằm lặng lẽ ở sát tường rào phía Tây. Đây là ngôi nhà duy nhất của vị quan thời phong kiến còn được bảo tồn ở TP Hải Phòng.

Ngôi nhà của cụ Nghè Tân nằm ở phía Tây của Bảo tàng Hải Phòng cơ sở 2 (Bảo tàng Hải Dương trước đây)

Nơi trưng bày hiện vật thời tiền sử được phát hiện từ bãi vàng

Gần 600 đồ đá, gốm từ di chỉ Lung Leng 30.000 năm trước được trưng bày ở Bảo tàng Kon Tum (cũ), chứng minh một vùng đất năng động và rộng mở.

Nằm giữa trung tâm thành phố Kon Tum, Bảo tàng tỉnh Kon Tum (cũ ) - nay là Bảo tàng tỉnh Quảng Ngãi cơ sở 2, không chỉ là nơi lưu giữ đời sống vật chất và tinh thần của các dân tộc Tây Nguyên mà còn là điểm đến hấp dẫn với giới khảo cổ.

Theo Phó Giám đốc Bảo tàng Nguyễn Văn Quang, bảo tàng đang trưng bày 594 hiện vật từ di chỉ Lung Leng với niên đại từ thời đại đá cũ (cách nay 20.000 - 30.000 năm) đến hậu kỳ đá mới và sơ kỳ kim khí (3.000 - 4.000 năm).

Cuốc vai ngang từ thời kỳ đồ đá được khai quật từ làng Lung Leng bên sông Pô Kô. Ảnh: Thảo Vy

Ngược dòng lịch sử tìm về dấu ấn Chăm Pa huy hoàng ở Đà Nẵng

Bảo tàng điêu khắc Chăm Đà Nẵng là nơi lưu giữ dấu ấn vàng son của Vương quốc Chăm Pa vẫn hiện diện sống động trong lòng thành phố.

Đà Nẵng từ lâu đã để lại ấn tượng trong lòng du khách với hình ảnh một thành phố biển đẹp đẽ, hiện đại và đầy sôi động. Thế nhưng, ẩn sâu trong lòng thành phố trẻ trung này còn là những giá trị văn hóa lịch sử lắng đọng.

Minh chứng rõ nét cho điều đó là Bảo tàng điêu khắc Chăm Đà Nẵng. Tại đây, những hiện vật của Vương quốc Chăm Pa một thời vẫn lặng lẽ kể câu chuyện về một nền văn minh rực rỡ từng ngự trị trên mảnh đất này.

Bảo tàng điêu khắc Chăm Đà Nẵng.

Nơi lưu giữ 8 bảo vật quốc gia thời Champa

Bảo tàng Bình Định lưu giữ các bảo vật quốc gia, phần lớn điêu khắc trên đá thể hiện các vị thần, linh thú trong văn hóa Champa, có niên đại đến nghìn năm.

Bảo tàng Bình Định (đường Nguyễn Huệ, TP Quy Nhơn cũ) đang lưu giữ 8 bảo vật quốc gia, đều là những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc đá thời kỳ Champa. Đây là một trong những bảo tàng lưu giữ nhiều bảo vật quốc gia ở khu vực miền Trung.

Vùng đất Bình Định trong gần 5 thế kỷ (11-15) là kinh đô của vương quốc Champa. Thời kỳ này, vương triều Vijaya đã để lại những di sản văn hóa vật thể gồm hệ thống đền tháp Chăm, thành quách, khu lò gốm cổ cùng nhiều hiện vật điêu khắc giá trị đến ngày nay.

Nhìn lại lịch sử Áo dài phụ nữ Việt Nam trong khói lửa chiến tranh

Tà Áo dài là biểu tượng dịu dàng của người phụ nữ Việt đã từng nhuốm khói lửa chiến tranh, cùng phụ nữ Việt Nam đi qua những năm tháng gian lao, oanh liệt. Những hình ảnh ấy đang được tái hiện chân thực và cảm động tại Triển lãm chuyên đề "Áo dài phụ nữ Việt Nam đi qua khói lửa chiến tranh" diễn ra tại Bảo tàng Hà Nội.

Triển lãm “Áo dài phụ nữ Việt Nam đi qua khói lửa chiến tranh” được Bảo tàng Hà Nội phối hợp với Bảo tàng Chứng tích chiến tranh tổ chức nhân dịp kỉ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025). Ảnh: Tư liệu

Độc đáo cổ vật tranh thờ các dân tộc vùng núi phía Bắc

Bảo tàng tỉnh Hòa Bình hiện lưu giữ một số di vật, cổ vật quý hiếm, nhiều hiện vật có giá trị lịch sử, giá trị khoa học, giá trị mỹ thuật cao thể hiện sự đa dạng về văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam như bộ sưu tập sách cổ được viết trên lá cây, bộ sách cổ bằng chữ Nôm, bộ chiêng cổ, trống đồng cổ… Trong số đó, bộ tranh thờ cổ các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Mông ở các vùng miền núi phía Bắc là cổ vật quý với những nét độc đáo khác biệt, thể hiện văn hóa tín ngưỡng của dân tộc thiểu số ở miền núi phía Bắc Việt Nam. 

Bộ tranh thờ dùng trong lễ cấp sắc, phong sắc của dân tộc Dao. Ảnh: An Thành Đạt

Bảo tàng Quảng Ninh - điểm đến ấn tượng bên bờ vịnh di sản

Không chỉ sở hữu lối kiến trúc mới lạ, độc đáo, Bảo tàng Quảng Ninh còn là điểm du lịch "cần phải đến" của du khách khi đến thành phố Hạ Long.

Nằm trên đường bao biển thành phố Hạ Long, Bảo tàng Quảng Ninh lấy ý tưởng từ hình tượng than đá - loại khoáng sản đặc trưng của Quảng Ninh do kiến trúc sư người Tây Ban Nha Salvador Pérez Arroyo thiết kế. Đây là điểm đến thu hút du khách không chỉ vì kiến trúc độc đáo mà còn bởi nơi đây trưng bày đa dạng các hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của vùng đất mỏ.

Đàn đá Đắk Sơn - Bảo vật quốc gia tại Đắk Nông

Đàn đá Đắk Sơn có niên đại khoảng 3.500 - 3.000 năm, hiện đang lưu giữ ở Bảo tàng tỉnh Đắk Nông được công nhận là bảo vật quốc gia.

Bộ đàn đá Đắk Sơn được phát hiện vào năm 2014 tại thôn Đắk Sơn, xã Nam Xuân, huyện Krông Nô. Bộ đàn đá này gồm có 16 thanh, trong đó có 11 thanh còn nguyên vẹn, 5 thanh đã bị gãy đôi hoặc thành nhiều đoạn nhưng có thể gắn chắp nguyên dạng. Các thanh đàn đá Đắk Sơn được chế tạo từ đá phiến biến chất.

Đàn đá Đắk Sơn gồm có 16 thanh (Ảnh: Bảo tàng tỉnh Đắk Nông)

Đến bảo tàng Cần Thơ chiêm ngưỡng hiện vật cổ từ thời Óc Eo

Nằm tại trung tâm thành phố, bảo tàng Cần Thơ không chỉ là điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích lịch sử và văn hóa miền Tây Nam Bộ mà còn là nơi lưu giữ và giới thiệu văn hóa Óc Eo - nền văn hóa cổ đại từng phát triển rực rỡ tại vùng đất này.

Với hai tầng trưng bày, bảo tàng Cần Thơ mang đến cho du khách một hành trình khám phá đầy thú vị, từ lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất này đến những cuộc chiến tranh kháng Pháp và chống Mỹ, qua đó hiểu rõ hơn về con người và vùng đất Cần Thơ. 

Cổng vào bảo tàng Cần Thơ.

110 năm bảo tồn và phát triển một di sản Chăm

Đến thời điểm này số tuổi của Bảo tàng Chăm cũng vừa tròn 110 năm tương đồng với thời gian Di tích Mỹ Sơn được phát hiện.

Bảo tàng Chăm Đà Nẵng hiện nay: Ảnh: BT Chăm

9 góc check in đẹp nhất ở Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam sở hữu nhiều góc chụp ảnh đẹp không thể bỏ qua giữa không gian đương đại theo lối kiến trúc tối giản mà đầy ấn tượng.

Bắt đầu mở cửa đón khách tham quan từ đầu tháng 11 năm 2024, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) trở thành điểm đến hút đông đảo du khách tới tham quan. Mỗi ngày, đặc biệt vào hai ngày cuối tuần, nơi đây đón hàng chục nghìn người dân, du khách ghé thăm. Khách tham quan tới đây không chỉ để tìm hiểu về lịch sử hào hùng của dân tộc, mà còn tranh thủ chụp những bức ảnh kỷ niệm. Ảnh: Phạm Tú

Hiện vật trong khu mộ táng Lai Nghi

Trang sức vàng và hạt mã não hình thú Lai Nghi niên đại từ thế kỷ 3 trước công nguyên đến giữa thế kỷ 1 vừa được công nhận bảo vật quốc gia.

Năm 2.000, khu mộ táng Lai Nghi được phát hiện ở phường Điện Nam Đông, thị xã Điện Bàn. Từ năm 2002-2004, cơ quan chức năng khai quật trên diện tích gần 200 m² đã phát hiện 63 mộ chum, 4 mộ đất và một số cụm gốm, với 10.423 tiêu bản.

Bộ “bách khoa toàn thư” của nền y dược học cổ truyền Việt Nam

Bộ mộc bản sách “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” được lưu giữ, bảo quản tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh là bộ mộc bản gốc, duy nhất khắc lại đầy đủ bộ sách thuốc Y tông tâm lĩnh của Đại danh y Lê Hữu Trác.

Tác phẩm “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” (những lĩnh hội tâm huyết về ngành y của Hải Thượng) là bộ sách y học nổi tiếng của Đại danh y Lê Hữu Trác - tên hiệu là Hải Thượng Lãn Ông biên soạn vào cuối thế kỷ XVIII. Đến nay, bộ sách vẫn được coi như bộ “bách khoa toàn thư” của nền y dược học cổ truyền Việt Nam. 

Chùa Đồng Nhân - nơi nhà sư Thích Thanh Cao trụ trì. (Ảnh: internet).

Bảo tàng Dừa Sáp Trà Vinh: Nơi lưu giữ tinh hoa dừa sáp Việt Nam

Bảo tàng Dừa Sáp Trà Vinh là điểm đến lý tưởng cho du khách yêu thích khám phá văn hóa và thiên nhiên. Đến đây, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm những điều thú vị và hiểu thêm về loại trái cây đặc biệt này.

Vị trí

Tọa lạc tại ấp 2, xã Thạnh Phú, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh, Bảo tàng Dừa Sáp Trà Vinh là bảo tàng tư nhân đầu tiên của tỉnh, nơi lưu giữ và tôn vinh giá trị văn hóa độc đáo của cây dừa sáp – một đặc sản nổi tiếng của vùng đất này.

Bảo tàng Dừa Sáp Trà Vinh

Tượng hai người cõng nhau thổi khèn - bảo vật về người Việt cổ

Tượng đồng hai người cõng nhau thổi khèn cao 8,5 cm, rộng 9,5 cm, được tìm thấy khi khai quật mộ cổ ở Thanh Hóa.

Tượng được công nhận là bảo vật quốc gia từ năm 2012, đang trưng bày cùng nhiều hiện vật tại khu Di tích văn hóa Đông Sơn ở tầng một, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Với kích thước khá nhỏ, bảo vật dễ bị bỏ qua nếu người thưởng lãm hiện vật ở bảo tàng không quan sát kỹ.

Tác phẩm khắc họa hình ảnh một người ở dưới trong tư thế cong lưng, hai chân như đang nhún nhảy, tay choàng ra sau ôm đỡ người trên lưng. Người ngồi trên miệng ngậm khèn, một tay đỡ khèn, một tay vịn người cõng. Mắt, mũi, miệng của nhân vật được mô tả chi tiết.

Tụt mood ở bảo tàng Đắk Lắk

Bảo tàng Đắk Lắk được xây dựng trong khuôn viên của nơi mà ngày xưa là Biệt điện Bảo Đại. Khuôn viên này rộng gần 1 ha với nhiều cây xanh, thảm cỏ. Ngôi biệt điện Bảo Đại vẫn còn được giữ lại làm nơi tham quan. Do đó, đến đây ta sẽ tham quan cả 2 điểm luôn (mua vé 2 lần).

Bảo tàng Đắk Lắk. Ảnh: PHN

Bảo tàng Đắk Lắk được thiết kế mô phỏng hình dáng nhà dài của người Ê Đê với chất liệu hiện đại rất độc đáo. Nơi đây còn là một trong 5 Bảo tàng Việt Nam được xây dựng với sự hợp tác của các chuyên gia về bảo tàng học của Cộng hòa Pháp và Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trong khuôn khổ Dự án phát huy di sản bảo tàng Việt Nam.

Đọc những lời giới thiệu hấp dẫn như vậy, khi bước chân vào nơi trước đây là Biệt điện Bảo Đại, nhìn thấy tòa nhà bảo tàng uy nghi tui thấy phấn khích vô cùng. Tội gì không chụp một tấm hình để check-in!

Bước vô bảo tàng mua vé tham quan, tui hơi ngỡ ngàng vì sảnh ở tầng trệt của bảo tàng trống trải và có một khoảnh bày biện giống một gian hàng nhỏ trong hội chợ, đề là Quầy hàng lưu niệm. Chưa thấy dáng vẻ gì chuyên nghiệp, hiện đại như giới thiệu.

Quầy hàng lưu niệm giống một gian hàng hội chợ. Ảnh: PHN

Một góc khác ở tiền sảnh của bảo tàng. Ảnh: PHN

Vì tụi tui đi chỉ có 2 người, tui và một anh bạn già cùng tuổi, nên cùng tháp tùng một đoàn mua vé trước đó để đi theo người thuyết minh.

Đoàn khách mà tui tháp tùng có lẽ không phải của một công ty du lịch, mà là của một tổ chức ngoài Bắc, căn cứ vào giọng nói và kiểu nói chuyện của họ (nói nhiều, nói lớn tiếng). Và nhất là căn cứ vào phong thái của anh chàng (có lẽ là) trưởng đoàn. Anh chàng này thỉnh thoảng đệm vào giữa lời của cô thuyết minh những câu nói đùa - không, thực chất là những câu ghẹo gái - rất kém duyên, thô tục (đó là nói nhẹ, còn nói cho đúng thì phải gọi là mất dạy), và chẳng có tí gì liên quan đến văn hóa du lịch.

Một số hiện vật trưng bày ở bảo tàng Đắk Lắk. Ảnh: PHN

Về hình thức trưng bày và những hiện vật, hình ảnh trưng bày thì khách quan mà nói tuy không như tui kỳ vọng khi đọc những lời giới thiệu trên mạng nhưng cũng đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu. Về phía người thuyết minh, trình bày trôi chảy, mạch lạc, nhưng... Cái mà cô thiếu là cái hồn, cái chất Tây nguyên. Khi cô giới thiệu về những nét văn hóa, những đồ dùng sinh hoạt, những tập tục... của người Tây nguyên ta nghe như một học sinh thuộc bài đang trả bài chớ không phải một người đang tâm tình cho ta nghe về những nét đẹp của quê hương mình.

Cũng không chê trách cô được, vì như lời tự giới thiệu cô là người Nghệ An, vào Tây nguyên sinh sống chưa lâu chớ không hề là dân bản xứ! Mà thật ra không cần giới thiệu, chỉ nghe giọng nói thôi là biết cô xuất thân từ nơi khác.

Thật tình, cho dù thuyết minh có tốt hơn đi nữa thì cảm xúc của tui cũng đã bay đi tứ tán rồi khi phải đi chung với một đám đông hỗn độn, trò chuyện huyên náo, được điểm tô thêm bằng những câu đùa thiếu hẳn sự có duyên!

Một số hiện vật trưng bày ở bảo tàng Đắk Lắk. Ảnh: PHN

Điểm nhấn đặc biệt của buổi tham quan - theo lời của hướng dẫn viên - là cả đoàn được xem một buổi chiếu phim đặc biệt. Đó là bộ phim về Chiến dịch giải phóng Buôn Ma Thuột năm 1975.

Đó là một đoạn phim tài liệu mà có lẽ tôi, bạn đã từng xem đâu đó nhiều lần trong gần 50 năm qua về những tháng ngày bi thảm tháng 3/75 ở Buôn Ma Thuột. Bi thảm của bên thua cuộc, nhưng hùng tráng của bên thắng cuộc. Có khác chăng là trước nay bạn và tui xem ở một khung cảnh khác, còn bây giờ tui và anh bạn mình là 2 kẻ lẻ loi đại diện cho bên thua cuộc đang xem cùng một đám đông của bên thắng cuộc. Khán giả, người tổ chức chiếu phim và cả người làm phim đều là người của bên thắng cuộc.

Cái đám đông ấy hò hét, vỗ tay khi xe tăng của quân giải phóng tiến rầm rộ hay khi đạn pháo của quân giải phóng nổ vang. Và cười to khi màn ảnh chiếu những đoàn người chạy tán loạn...

Cao trào diễn ra ở cuối phim, khi đoàn quân giải phóng chiến thắng tiến vào Buôn Ma Thuột. Nhạc khải hoàn hùng tráng vang lên.

Như đám trẻ con chơi game hò hét khi trên màn hình hiện lên dòng chữ Congratulation! You Win!, đám đông trong trong khán phòng gào rú: Hoan hô! Thắng rồi! Thắng rồi! và vỗ tay ầm ĩ.

Bảo tàng Đắk Lắk. Ảnh: PHN

Anh bạn cùng đi run rẩy nắm tay tôi kéo ra khỏi phòng chiếu phim và lẩm bẩm chửi thề: ĐM! Anh không phải là người phục vụ trong quân đội VNCH, nhưng là người dân Tây nguyên, đã sống ở đây thời gian ấy và có rất nhiều người thân trong đám người thất thểu chạy loạn hồi tháng 3/1975 được thể hiện lại trong phim.

Còn tui, sự hưng phấn khi mới bước vô bảo tàng Đắk Lắk vốn đã giảm sút rất nhiều thì giờ tuột xuống tới tận đáy, đúng với cái từ mà giới trẻ ngày nay hay dùng: tụt mood!

💔💔💔

Tui ra khỏi bảo tàng Đắk Lắk, bước sang Biệt điện Bảo Đại. Bạn tui chắc bị tụt mood nặng quá nên biểu tui vô tham quan một mình đi, ảnh không vô.

Tui và bạn tui ở Biệt điện Bảo Đại. Ảnh: PHN

Người phụ trách thuyết minh ở đây lại cũng là một người Nghệ An. Bài thuyết minh của anh ta nhấn mạnh những thú vui chơi của Bảo Đại ở Đắk Lắk (vua mà) chớ không nói gì đến kiến trúc của biệt điện.

Tâm trạng cũng đã chùng xuống khá nặng nên tui cũng chẳng quan tâm gì, đi rảo qua các phòng để tham quan. Phải nói 2 điều:

• Một là nếu chỉ tham quan các đồ nội thất trong biệt điện thì thua xa cái dinh khác như Dinh 1, Dinh 2, Dinh 3 ở Đà Lạt. Và tui nghĩ nếu so với biệt phủ của các quan thời nay chắc còn thua xa hơn nữa.

• Hai là hiện giờ Biệt điện Bảo Đại chỉ là một công trình phụ trong khuôn viên thực sự của mình (công trình chính là Bảo tàng Đắk Lắk) nên không được chăm chút đúng mức.

Một số hiện vật bên trong Biệt điện Bảo Đại. Ảnh: PHN

Vậy là kết thúc chuyến tham quan Bảo tàng Đắk Lắk và Biệt điện Bảo Đại của tui. Bạn thấy thế nào? Vui không?

Phạm Hoài Nhân