Bên trong nhà cổ gần 200 năm tuổi của 8 thế hệ ở Đồng Tháp

Hơn 175 năm qua, ngôi nhà cổ của dòng họ Phan (xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp) bên bờ sông lộng gió lưu giữ hơi thở của một Nam bộ xưa cũ, đưa bước chân du khách quay về với ký ức.

Nằm giữa làng cổ Đông Hòa Hiệp (xã Cái Bè, Đồng Tháp - trước đây là H.Cái Bè, Tiền Giang), nhà cổ Ba Đức mang trên mình dấu ấn trăm năm, là một trong bảy căn nhà cổ từ 150 - 200 năm tuổi ở Đông Hòa Hiệp còn trụ vững trước thời gian.

Ngôi nhà cổ 175 năm tuổi này được khởi dựng vào năm 1850 và trùng tu vào năm 1938, là nơi sinh sống của 8 thế hệ họ Phan. Ngôi nhà có sự kết hợp tinh tế kiến trúc Việt, Hoa và Pháp cuối thế kỷ 19. Những năm gần đây, ngôi nhà trở thành điểm dừng chân yêu thích của nhiều du khách. ẢNH: THANH QUÂN

Về Đồng Tháp du lịch và trải nghiệm lấy ngọc trai

Sau gần 2 năm hoạt động, vườn sinh thái Hoàng Hảo (Đồng Tháp) trở thành điểm thu khách khách du lịch từ khắp nơi tìm đến tham quan kết hợp trải nghiệm lấy ngọc trai.

Vườn sinh thái Hoàng Hảo là công sức gầy dựng của anh Nguyễn Hoàng Hảo (39 tuổi, ngụ xã Tam Nông, Đồng Tháp - trước đây là H.Tam Nông, Đồng Tháp). Khu vườn rộng 12.000 m², vừa là điểm dừng chân bình dị, vừa là nơi khởi nguồn của mô hình du lịch nông nghiệp độc đáo - nuôi trai nước ngọt lấy ngọc.

Với ao nuôi diện tích 1.700 m², anh Hào thả nuôi hơn 1.000 con trai nước ngọt để làm du lịch. ẢNH: DUY TÂN

Bậc nữ lưu đất Gò Công

Trước nay người ta thường nhắc đến Gò Công là nơi sinh ra của hai vị hoàng hậu: Bà Từ Dụ và Nam Phương hoàng hậu. Gần đây, những khảo sát mới cho biết Nam Phương hoàng hậu không phải sinh ra ở Gò Công - Tiền Giang mà là ở Gò Công - Thủ Đức. Vậy là chỉ còn một vị hoàng hậu sinh ở đất Gò Công thôi.

Trong bài viết này tui muốn nhắc đến một người phụ nữ Gò Công khác, tuy không là mẫu nghi thiên hạ hay nữ tướng với chiến công hiển hách, thậm chí chỉ đóng vai người vợ thứ, nhưng rất đáng cho chúng ta ngưỡng mộ. Đó là bà Trần thị Sanh, vợ thứ của anh hùng Trương Định.

Nhà Đốc phủ Hải. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Bà Trần Thị Sanh với bia mộ, hoành phi, câu đối ca ngợi thân thế và sự nghiệp Trương Định

Bà Trần Thị Sanh, sinh năm 1820, người thôn Thuận Ngãi, huyện Kiến Hòa, trấn Định Tường (nay thuộc phường 1, TX. Gò Công, tỉnh Tiền Giang). Bà Sanh được xếp vào hàng Ngoại thích của Hoàng gia, vì bà là cháu gọi Đức Quốc công Phạm Đăng Hưng (thông gia vua Minh Mạng, cha vợ vua Thiệu Trị, ông ngoại vua Tự Đức) là cậu ruột, là em cô cậu ruột với Thái hậu Từ Dụ (ái nữ của Phạm Đăng Hưng, hoàng mẫu của vua Tự Đức) và là dì của vua Tự Đức. Bà Sanh là người nổi tiếng nghĩa khí và giàu có, sở hữu khối lượng tài sản rất lớn, cho nên dân gian mới có câu:

Gò Công có bốn tổng giàu,

Mà riêng có một bà Hầu giàu to

Bà Sanh là vợ của ông Dương Tấn Bổn, một hào phú ở địa phương, nhưng không may, ông Bổn mất sớm, bà thay chồng nuôi dạy người con gái là Dương Thị Hương nên người. Khoảng năm 1861, bà Sanh tái giá với Trương Định.

Mộ bà Trần Thị Sanh tại phường 5, TX. Gò Công.

Ngôi chùa của vợ anh hùng Trương Định

 Bà Trần thị Sanh, người vợ của anh hùng Trương Định

Bà Trần thị Sanh là vợ thứ của anh hùng dân tộc Trương Định. Sinh trưởng trong một gia đình danh giá và giàu có bậc nhất ở Gò Công, thật kính phục bà đã chấp nhận gian nan nguy hiểm kết duyên cùng một con người quyết tâm hy sinh cho Tổ quốc trong thời buổi loạn lạc. Cũng chính bà đã hỗ trợ rất nhiều về vật chất cho nghĩa quân của Bình Tây đại nguyên soái để chiến đấu chống giặc Pháp.

Ngôi nhà nơi bà sinh sống được xây dựng năm 1860, là ngôi nhà sang trọng nhất Gò Công thuở ấy. Năm 1864, Trương Định tuẫn tiết, bà vào chùa quy y, nhường ngôi nhà lại cho con gái riêng là Dương thị Hương và rể là tri huyện Trường Bình. Sau này, vợ chồng tri huyện Trường Bình qua đời, để lại cơ ngơi cho con gái là Huỳnh thị Diệu và chồng là đốc phủ Nguyễn văn Hải. Từ ấy ngôi nhà được gọi là nhà đốc phủ Hải.

Nhà Đốc phủ Hải ngày nay là điểm tham quan nổi tiếng, vì đây là ngôi nhà cổ lớn, đẹp nhất và còn được giữ gìn khá nguyên vẹn. Rất nhiều bài viết về ngôi nhà này (tui cũng có viết trong bài Ngôi nhà của vợ anh hùng Trương Định). 

Gò Công - “Địa linh nhân kiệt”

Gò Công, tên chữ Khổng Tước Nguyên, là vùng đất lâu đời, giàu truyền thống lịch sử, văn hóa ở miền Tây Nam Bộ. Từ bao đời qua, Gò Công trứ danh “địa linh nhân kiệt”, quê hương của nhiều bậc hào kiệt, trâm anh; giữ thế đất vượng khí, đất lành, đất phước. Vùng đất Gò Công nay thuộc tỉnh Đồng Tháp.

Gian thờ Anh hùng dân tộc Trương Định bên trong Đền thờ.

Phát huy giá trị nhà cổ trong khai thác du lịch ở huyện Hồng Ngự

Giữa nhịp sống hiện đại, những ngôi nhà cổ trăm năm tuổi như chứng nhân của thời gian, lưu giữ bao ký ức và giá trị văn hóa. Tại huyện Hồng Ngự, nhiều ngôi nhà cổ vẫn được gìn giữ nguyên vẹn, trở thành điểm đến hấp dẫn du khách gần xa. Trong đó, ngôi nhà cổ hơn 130 năm tuổi tại xã Long Khánh A do anh Nguyễn Hoàng Việt tiếp quản và bảo tồn, không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn góp phần tạo nên một điểm nhấn trong hành trình phát triển du lịch nông thôn của địa phương.

Ngôi nhà cổ của gia đình anh Nguyễn Hoàng Việt có niên đại hơn 100 năm, ở xã Long Khánh A, huyện Hồng Ngự

Tham quan, trải nghiệm các khu du lịch, vườn sinh thái

Bên cạnh những địa danh du lịch nổi tiếng như: Vườn Quốc gia Tràm Chim, Làng hoa Sa Đéc, Khu du lịch sinh thái Gáo Giồng, Xẻo Quít, Trại rắn Đồng Tâm, Cù lao Thới Sơn, Làng cổ Đông Hòa Hiệp, Chợ nổi Cái Bè, Biển Gò Công... du khách đến Đồng Tháp còn có dịp tham quan, trải nghiệm các khu du lịch, vườn sinh thái do người dân xây dựng. Cụ thể là Vườn sinh thái Hoàng Hảo (xã An Hòa); Khu homestay Hoàng Anh (xã Phú Thọ); Điểm du lịch cộng đồng“TANOYA” (xã Phú Cường)...

Bí thư Tỉnh ủy Lê Quốc Phong (thứ 2 từ trái sang) tham quan Vườn sinh thái Hoàng Hảo (xã An Hòa) (Ảnh tư liệu)

Rực rỡ sắc hoa anh đào tại Làng hoa Sa Đéc

Những ngày tháng 4, đến tham quan Khu du lịch Vườn hồng Tư Tôn (đường Vành đai ĐT848 khóm Tân Huề, phường Tân Quy Đông, TP Sa Đéc) nhiều du khách thích thú trước vẻ đẹp rực rỡ của khoảng 1.000 cây hoa anh đào đang nở rộ.

Du khách trải nghiệm bơi xuồng dưới những tán hoa anh đào

Trở về với thiên nhiên trên làng Phú Mỹ xanh

Cồn Phú Mỹ là địa danh được nhiều người biết đến và được mệnh danh là “Làng Phú Mỹ xanh” giữa sông Tiền của xã Thanh Bình (tỉnh Đồng Tháp). Khách du ngoạn đến làng Phú Mỹ xanh là trở về với môi trường thiên nhiên, hít thở không khí trong lành, tận hưởng các món ăn dân dã, thơm ngon, bổ dưỡng từ thời khai hoang mở đất...

Đường về Cồn Phú Mỹ

Nhìn một cách tổng thể, Cồn Phú Mỹ có dáng dấp một con thuyền hình thoi, nằm buông neo nhấp nhô giữa sông Tiền, án ngữ bởi 2 con rạch Đốc Vàng Thượng và Đốc Vàng Hạ. Làng Phú Mỹ có diện tích tự nhiên khoảng 8 km² với số dân hiện sinh sống cả ngàn người, với hơn 250 hộ...

Về Vườn Quốc gia Tràm Chim trải nghiệm giá trị từ thiên nhiên

Vườn Quốc gia Tràm Chim (QGTC) có diện tích 7.313 ha. Vườn QGTC nằm trên địa bàn các xã mới gồm: Phú Thọ, Tràm Chim, Tam Nông và xã An Hòa. Hè này, về với Vườn QGTC, du khách sẽ cảm nhận được nhiều điều thú vị từ thiên nhiên...

Du khách tham quan Vườn Quốc gia Tràm Chim bằng xuồng kéo thân thiện với môi trường

Thăm Phủ thờ Thư Ngọc Hầu - Nguyễn Văn Thư Nghe giai thoại về vị tướng tài ba và cây xoài gần trăm năm tuổi

Có dịp trở lại Mỹ Xương (nay thuộc xã Mỹ Thọ, tỉnh Đồng Tháp) trong vai một du khách tôi có dịp trò chuyện cùng ông Nguyễn Văn Mương - hậu duệ đời thứ 7 của Thư Ngọc Hầu để lắng nghe những câu chuyện ấn tượng về vị tướng tài ba và cây xoài gần trăm năm tuổi.

Phủ thờ Thư Ngọc Hầu - Nguyễn Văn Thư là 1 trong 4 điểm đến của tour du lịch Làng Mỹ Xương

Đậm đà bản sắc văn hóa Lễ hội Kỳ yên Đình thần Tân Phú

Từ ngày 13 - 15/7/2025 (nhằm ngày 19 - 21 tháng 6 Âm lịch), Lễ hội Kỳ yên Đình thần Tân Phú, xã Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp diễn ra trong không khí trang nghiêm, rộn ràng và đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống của vùng đất Nam bộ.

Đông đảo người dân và du khách từ khắp nơi về tham dự Lễ hội Kỳ yên Đình thần Tân Phú

Về Cao Lãnh dự Lễ giỗ ông, bà Đỗ Công Tường lần thứ 205

Từ ngày 31/7 - 3/8/2025 (nhằm mùng 7 - 10/6 âm lịch, năm Ất Tỵ), người dân và du khách sẽ cùng tề tựu về phường Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp) để tham dự Lễ giỗ ông, bà Đỗ Công Tường lần thứ 205. Đây là sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng, nhằm tuyên truyền, giáo dục và tạo điều kiện cho mọi người bày tỏ lòng tôn kính, ghi nhớ công ơn của ông, bà Đỗ Công Tường - những người có công khai khẩn đất hoang và cưu mang giúp đỡ người dân thuở khai hoang mở cõi.

Đền thờ ông, bà Đỗ Công Tường (tọa lạc tại đường Lê Lợi, phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa Quốc gia

Nghĩa trang liệt sĩ từng đón hàng nghìn đôi uyên ương chụp ảnh cưới

Nghĩa trang liệt sĩ Tiền Giang từng được kỳ vọng đề xuất các nhà biên soạn từ điển bổ sung định nghĩa mới về hạnh phúc.

Nghĩa trang… hạnh phúc

Trở lại Nghĩa trang liệt sĩ (NTLS) Tiền Giang, phường Trung An, tỉnh Đồng Tháp (TP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang cũ), trước thềm cả nước kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - liệt sĩ (27.7.1947-27.7.2025), với cảm xúc bồi hồi.

Nơi này vào 15 năm trước, tôi thực hiện phóng sự “Nghĩa trang… hạnh phúc”, với những con số biết nói: thu hút hơn 7.000 đôi uyên ương từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước, thậm chí có trường hợp là người nước ngoài, tìm đến để chụp ảnh cưới.

Nghĩa trang liệt sĩ Tiền Giang. Ảnh: Duy Anh

Cây 'xoài tổ' ở Đồng Tháp cho một tấn trái mỗi năm

Cây xoài 70 năm tuổi được mệnh danh "xoài tổ”, thuộc giống cát chu - giống xoài ngon nức tiếng của vùng Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, thân cây một người ôm không giáp, mỗi năm có thể thu một tấn trái.

Xoài tổ đang trồng trên vườn của ông Nguyễn Văn Mương, 57 tuổi, thuộc xã Mỹ Xương, huyện Cao Lãnh. Ông Mương kể, cây xoài tổ hiện nay là đời thứ hai của cây xoài đầu tiên do bà nội trồng cách đây hơn 100 năm. Cây xoài mẹ phủ bóng cả góc sân, đến mùa trái trĩu cành. Xoài chín, mang biếu láng giềng, người nào ăn cũng tấm tắc khen ngon.

"Năm 1972, địch càn qua, xoài mẹ trúng bom, chết dần", ông Mương kể. Sau khi cây mẹ không còn, gia đình ông chăm sóc nhiều hơn cho cây con của nó, trồng khoảng năm 1950.

Ông Nguyễn Văn Mương bên cạnh cây "xoài tổ" trong vườn nhà. Ảnh: Ngọc Tài

Chùa Cả Cát - Dấu cũ tòng lâm trên đất sen hồng

Mặt tiền chùa Cả Cát nhìn từ bến sông

Chuyện đi lại ở miền Tây bây giờ đã dễ dàng hơn trước nhiều phần, đường sá mở mang rộng rãi, phẳng phiu, vậy nhưng đi đến đâu trên mảnh đất này, dấu tích của những thủy trình thuở xưa trên sông nước vẫn còn hằn in.

Từ đường lớn, muốn tới chùa Cả Cát phải theo đường nhỏ vô sâu trong xóm, ô-tô khó lọt, lại đương sửa sang nên có phần dằn xóc khó đi. Chùa tên chữ là Bửu Hưng, nhưng nếu hỏi dân địa phương, chắc chẳng mấy ai biết cái tên ấy. Hỏi chùa Cả Cát thì ai cũng chỉ được đường tới nơi.

Tràm chim hoang dã - Báu vật xanh của Đồng Tháp Mười

Đồng Tháp Mười là tên gọi của vùng đất trũng, thường ngập nước mênh mông, dài ngày vào mùa mưa lũ, có vị trí ở phía Đông sông Tiền, ven biên giới Việt Nam - Campuchia, trải rộng trên 3 tỉnh: Long An, Tiền Giang và Đồng Tháp. Trung tâm Đồng Tháp Mười là thị xã Kiến Tường (tỉnh Long An).

Từ Quốc lộ 1 đến ngã ba gần cầu dây văng Mỹ Thuận trên đường về miền Tây, rẽ vào Đường tỉnh 30, đi khoảng 30 km sẽ đến TP.Cao Lãnh - thủ phủ của tỉnh Đồng Tháp và đi thêm 30 km dọc theo sông Tiền để đến thị trấn Thanh Bình. Từ đây, có một con đường nhựa chạy thẳng về huyện Tam Nông, đi chừng 4 km thì đến Vườn quốc gia Tràm Chim.

Tràm Chim có diện tích tự nhiên 7.588 ha, thuộc địa phận 5 xã: Tân Công Sinh, Phú Đức, Phú Thọ, Phú Thành, Phú Hiệp. Vườn có vị trí ở giữa vùng đất trũng của Đồng Tháp Mười. Vào mùa mưa, toàn vùng ngập nước mênh mông, có nơi sâu gần 3m. Mùa nắng, đồng đất khô hạn gắt gao. Vườn quốc gia Tràm Chim là một loại rừng ngập nước còn sót lại với sinh cảnh “độc nhất vô nhị” ở Đông Dương. Đây là 1 trong 8 vùng tràm chim quan trọng, chiếm khoảng 1/4 số loài chim có ở Việt Nam.

Về miền Tây ngắm hoa lục bình nhuộm tím bờ ao

Thời điểm này về các tỉnh miền Tây, du khách có dịp ngắm hoa lục bình khoe sắc tím điểm xuyết trên các kênh, rạch, ao, hồ. Có lúc không thể không dừng lại check-in với thảm hoa tim tím ven đồng đang khoe sắc gọi mời.

Ao lục bình đang nở ven quốc lộ N2B, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp - Ảnh: ĐẶNG TUYẾT

Về Đồng Tháp thưởng thức vú sữa ăn được vỏ, trái siêu to

Vú sữa Nam Hương thuộc vườn sinh thái Nam Hương, huyện Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp nhãn hiệu. Trái chín đậm hầu như không có mủ và ăn được vỏ, mỗi trái có thể đạt trọng lượng tối đa 600-800g.

Khi chín vỏ vú sữa hầu như không có mủ, ăn không bị chát - Ảnh: ĐẶNG TUYẾT

Vườn sinh thái Nam Hương (thị trấn Sa Rài, huyện Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp) được du khách gần xa biết đến với khoảng 80 loài cây khác nhau, đáng chú ý có: mít không hạt, tre khổng lồ, chery Nhật, dừa ăn được vỏ, dâu Đài Loan, ổi trứng cá, ổi Nhật...

Đặc biệt vú sữa nhãn hiệu Nam Hương khi chín ăn được vỏ, khiến du khách gần xa tò mò tìm đến tham quan, thưởng thức.