Sông Trà có cá thài bai

Tôi có “em cháu xã hội” thân thiết, buổi trưa tự nhiên mang tới nhà tôi cái hộp nhựa nhỏ. Cháu nói: “Cá thài bai đây bác ơi! Cháu đặt ở quán Ba Cà mà bác quen từ hồi trước, nay em Hương là con bác Ba Cà nối nghiệp, có món cá này cháu biếu bác”.

Tôi mừng quá, cầm hộp đựng cá hấp sẵn cứ như lâu ngày mới gặp lại người thân. Đúng là nhiều năm nay tôi không còn cơ hội được nhấm nháp cá thài bai, có lẽ do ngoài chợ không thấy bán, hay do anh Ba Cà chủ quán thân yêu đã qua đời nhiều năm trước, nên cá thài bai cũng “lội biệt tăm”, ít nhất là với tôi.

Cá thài bai. Ảnh: L.H

Miếu Bà Phú Thạnh có niên đại hơn 200 năm

Miếu Bà Phú Thạnh, ở tổ 1, phường Quảng Phú (TP.Quảng Ngãi) có niên đại hơn 200 năm, là nơi ghi dấu lịch sử một thời khai hoang lập làng ở vùng đất Thu Phổ xưa, nay là TP.Quảng Ngãi.

Chúng tôi về miếu Bà Phú Thạnh đúng vào dịp người dân tổ chức lễ tế thiên, lễ này diễn ra đầu năm tại miếu Bà với ý nghĩa cầu cho mưa thuận, gió hòa, quốc thái dân an. Hơn 500 người dân từ nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh tập trung về đây để hành lễ. Theo Trưởng Ban quản lý miếu Bà Phú Thạnh Trần Công Đạt, đây là một trong những lễ lớn trong năm. Có rất đông khách thập phương và nhân dân các địa phương tụ họp về đây chung tay lo lễ. Trong lễ có các nghi thức như lễ thắp đèn cho bá tánh tham dự lễ tế đàn, nghi thức châm nước và cuối cùng là nghi lễ tế thiên. Bên cạnh lễ này, vào dịp 19/3 âm lịch, tại di tích còn tổ chức đại lễ tắm bà.

Miếu Bà Phú Thạnh có kiến trúc nghệ thuật độc đáo.

Cá cơm nồm tẩm bột chiên

Cứ mỗi độ tháng Hai, tháng Ba, các chợ ở Quảng Ngãi bán nhiều cá cơm nồm. Cá cơm nồm được chế biến thành nhiều món ăn như kho khô, chiên xù cùng xả ớt, canh chua... nhưng tôi thích nhất món cá cơm nồm tẩm bột chiên.

Ngày cuối tuần, tôi cùng bạn về thăm nhà ở phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ). Sáng sớm, tôi cùng bạn ra thăm chợ quê. Chợ bán nhiều hải sản tươi ngon, thích nhất là những tràng cá cơm nồm trắng sáng. Hôm ấy, tôi được bạn chiêu đãi món cá cơm nồm tẩm bột chiên.

Cá cơm nồm tẩm bột chiên giòn.

Đất và người Quảng Ngãi qua một bài thơ thời cận đại

Đó là bài thơ “Quá Quảng Nghĩa tỉnh” của tác giả Trần Bích San (1840 - 1877). Trần Bích San là người làng Vị Xuyên, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Ðịnh, nay là phường Vị Hoàng, TP.Nam Định, tỉnh Nam Định. Năm Giáp Tý (1864), ông đỗ đầu kỳ thi Hương, năm sau đỗ đầu thi Hội và thi Đình, nên người đời gọi ông là Tam nguyên Vị Xuyên.

Ông ra làm quan, lần lượt giữ các chức vụ: Hàn Lâm tu soạn, Án sát Bình Định, Biện lý bộ Hộ, Tuần phủ Hà Nội, từng được cử đi sứ sang Trung Quốc. Năm Đinh Sửu (1877), ông được thăng Tham tri bộ Lễ và được cử làm Chánh sứ sang Pháp, nhưng chưa kịp đi, ông đột ngột mất ở Huế.

Du khách tham quan mô hình bờ xe nước tại Công viên Ba Tơ (TP. Quảng Ngãi) Ảnh: Minh Thu

Con đường hoa sưa

Tháng Ba. Mưa phùn lất phất bay. Phố chìm trong sương mù ẩm ướt. Chiều cuối tuần, tôi dắt xe ra khỏi nhà đi rong ruổi. Lúc ngang qua con phố nhỏ, như có một điều gì đó níu kéo khiến tôi dừng xe. Một làn hương khẽ chạm vào khoang mũi thoang thoảng thơm ngọt ngào. Tôi dõi mắt xung quanh và lòng đầy phấn khích khi thấy hai bên đường những cây hoa sưa đang nở rộ một màu trắng tinh khôi.

Con đường rực hoa sưa ở phố cổ Hội An.

Mật ngữ nghề biển

Mật ngữ là cách dùng từ để giữ bí mật trong thông tin liên lạc. Đối với ngư dân Quảng Ngãi nói chung, Lý Sơn nói riêng, do làm nghề biển gặp nhiều bất trắc, nên thường dùng mật ngữ trong giao tiếp, để tránh những điều kiêng kỵ...

Ngư dân Lý Sơn thu lượm cá sau phiên đánh bắt trên biển. Ảnh: PV

Ngư dân Lý Sơn thường dùng mật ngữ khi bắt đầu hải trình đánh bắt hải sản trên biển cho đến khi “tính tổn”, nghĩa là tính toán chi phí sau khi kết thúc phiên biển. Khi gặp ngư dân sau chuyến đánh bắt trở về, nhiều người hỏi: “Phiên biển này có được không?”. Câu trả lời của ngư dân là “vô lúa”, tức là được mùa cá, hoặc các từ như “kiếm ăn”, “bén”, “hốt ăn”, “cào thẳng bảng”, “có ăn”, đại ý là làm ăn được. Ngược lại, nếu nghe từ “đói meo”, “biển giã không thấy chấm nào”, “hô răng”, tức là làm ăn không được. Ngoài ra, ngư dân còn nói “ghe ca sĩ”, tức là ghe đánh bắt được cá, giống như ca sĩ đi đâu cũng được chào đón; “ghe kéo màn” là ghe làm ăn không được, đi đâu cũng “đói meo”.

Trải nghiệm tinh hoa nghề mộc

Nằm bên bàu Trùm Ngô - một nhánh sông xưa của dòng sông mẹ Thu Bồn, điểm du lịch văn hóa Âu Lạc (thôn Cẩm Phú, xã Điện Phong, Điện Bàn) trở thành nơi thu hút du khách tìm về trong những ngày gần đây.

Du khách nước ngoài trải nghiệm điêu khắc mộc tại Điểm Du lịch Văn hóa Âu Lạc. Ảnh: A.L

Theo hành trình di sản kết nối đô thị cổ Hội An và khu đền tháp Mỹ Sơn, qua cầu Câu Lâu (cũ) về phía nam gần 300 m, con đường nhựa mang tên Hoàng Diệu chạy dọc cánh đồng. Đi chừng 4 cây số nữa theo hướng tây, sẽ gặp điểm du lịch văn hóa Âu Lạc.

Lan man món mọc xứ Quảng

Được xem như nét ẩm thực độc đáo của người dân xứ Quảng, món mọc béo bùi, thơm tho trở thành món đặc biệt mỗi khi... nhà có đám giỗ.

Món mọc trong bữa giỗ xứ Quảng. Ảnh: Minh họa

Thường nhà có giỗ chạp người ta mới gói mọc. Đó là món lòng gà trộn chung với nấm mèo, miến, trứng và ít hột đậu phụng kèm gia vị. Tất cả được gói vào lá chuối, buột túm lại một đầu bằng sợi lạt tre thật mỏng. Sau đó đem luộc hoặc hấp cách thủy.

Độc đáo di tích lịch sử Hải Vân quan sau trùng tu

Di tích lịch sử Quốc gia Hải Vân quan nằm trên đỉnh đèo Hải Vân do thành phố Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên Huế cùng quản lý. Năm 2021, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên Huế hợp tác trùng tu, phục dựng di tích này. Đến nay, công tác trùng tu cơ bản hoàn thành, di tích lịch sử và cảnh quan nơi đây trở thành điểm đến hấp dẫn đối với người dân và khách du lịch.

Được mệnh danh là đệ nhất hùng quan, từ lâu, Hải Vân quan là điểm dừng chân quen thuộc của du khách trong nước và quốc tế mỗi khi di chuyển bằng đường bộ. Hải Vân quan do nhà Nguyễn xây dựng ở vị trí hiểm yếu nhất, khu vực chia tách thành phố Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên Huế để dễ kiểm soát đường bộ Bắc - Nam và vịnh Đà Nẵng. Trải qua chiến tranh, thời gian lâu dài, di tích nằm ở độ cao 490 m so với mực nước biển đã xuống cấp nghiêm trọng, nhếch nhác.

Tình trạng di tích trước khi trùng tu, Hải Vân quan xuống cấp nghiêm trọng

Bánh tráng sắn và "văn hóa cuốn"

Món bánh sắn mang mùi vị dân dã, cuốn với con cá nục chuối mùa tháng Ba. Hình như những mùi những vị gom cả vào một cuốn bánh, đủ để lòng quay quắt...

Bánh tráng sắn cuốn cá nục chấm mắm cái, món ngon khó cưỡng. Ảnh: X.H

Rằng ray - gia vị đặc trưng của đồng bào Nam Giang

Rằng ray là một loại cây gia vị đặc trưng được sử dụng trong ẩm thực của người Cơ Tu, Ve, Tà Riềng ở huyện miền núi Nam Giang.

Sản phẩm muối rằng ray bày bán tại hội chợ. Ảnh: VĂN THỦY

Đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện Nam Giang có nhiều món ăn ngon, đặc trưng như za zá, thịt khô, cá niên, món láp… và trong các món ăn này không thể thiếu gia vị rằng ray.

Điểm sáng cứu hộ và gây nuôi động vật hoang dã

Chiều 19/3, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh có buổi khảo sát thực tế và làm việc tại vườn thú Safari, Vinwonders Nam Hội An (huyện Thăng Bình).

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh và đại diện các sở, ngành liên quan khảo sát thực tế River Safari. Ảnh: Q.T

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh cùng đại diện lãnh đạo các sở, ngành liên quan đã tham quan thực tế cơ sở hiện trạng River Safari; khảo sát công tác cứu hộ, quy trình cứu hộ của bệnh viện thú y và khu vực dinh dưỡng; khảo sát quy trình kiểm soát an toàn khu vực thú dữ.

Vãn cảnh chùa Hà Tân

Chùa Hà Tân - ngôi chùa nằm ở doi đất cuối làng Hà Tân (xã Đại Lãnh, Đại Lộc), là nơi hợp lưu của hai sông Con và sông Cái - thuộc đầu nguồn Vu Gia có cảnh quan thơ mộng, mát mẻ. Khách đến vãng cảnh chùa, thưởng thức từng đợt gió mát rượi thổi lên từ sông thấy lòng hân hoan tràn ngập.

Khung cảnh yên bình. Ảnh: H.L

Chùa Hà Tân từng là ngôi chùa làng nhỏ, được xây dựng vào thập niên 40 của thế kỷ trước. Một phật tử tín tâm của làng Hà Tân là ông Lương Châu (Lương Tự Hối) đã xây ngôi chùa và cúng dường đất vườn, tạo điều kiện để phật tử trong làng quanh năm có nơi cúng Phật và ông cũng có công bảo dưỡng, trùng tu ngôi chùa qua năm tháng.

Thơm lừng bắp chuối rừng xanh

Khi đã quá “bội thực” với các món ăn dầu mỡ, tôi thường tìm đến những món được làm nên bởi nguyên liệu dân dã, mang đậm vị quê xứ núi.

Bắp chuối và thịt heo xông khói còn được chế biến thành món nộm hoa chuối. Ảnh: ZƠRÂM THỊ TÝ

Ai đã từng sống ở vùng cao chắc hẳn ít nhất một lần trải nghiệm món bắp chuối rừng luộc và trộn với thịt heo xông khói.

Mỳ Quảng có tên trong tốp 100 món ăn ngon nhất Đông Nam Á

Chuyên trang ẩm thực uy tín thế giới Taste Atlas vừa đưa ra danh sách 100 món ăn ngon nhất khu vực Đông Nam Á. Mỳ Quảng xếp ở vị trí thứ 27 trong danh sách này.

Mỳ Quảng được Taste Atlas cho là món ăn đậm đà được ăn kết hợp cùng rau sống. Ảnh: Q.T

Thưởng thức gỏi cá cơm ở làng Tân An

Món gỏi từ cá biển được nhiều người yêu thích bởi cách làm đơn giản mà hương vị lại thơm ngon. Và gỏi làm từ cá cơm tươi ở làng biển Tân An, xã Bình Minh (Thăng Bình) cũng gây "thương nhớ" cho thực khách.

Gỏi cá cơm do chính tay anh Vương chế biến trông rất đẹp và ngon. Ảnh: Đ.HIỆP

Gia đình anh Đỗ Minh Vương, thôn Tân An (Bình Minh) bao đời nay chuyên làm gỏi cá cơm, trước kia là phục vụ cho "tiệc tùng" trong gia đình hay trong xóm thì nay chuyên làm để bán cho du khách và bỏ cho các quán nhậu.

Cây 'cô đơn' giữa lòng hồ Phú Ninh hút khách

Cây sanh mọc trên ốc đảo giữa lòng hồ thủy lợi Phú Ninh, tạo nên điểm nhấn giữa lòng hồ thơ mộng, thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan ngày cuối tuần.

Gần một tháng qua, hồ thủy lợi Phú Ninh cạn nước lộ ra ốc đảo gần 50 m², cách bờ 20 m. Trên đảo chỉ có một cây sanh, quanh gốc được phủ kín cỏ, đoạn bờ đất lộ thiên có màu vàng đỏ, tương phản, làm nổi bật cây sanh cô đơn, tạo nên bức tranh phong cảnh thơ mộng. Không gian bên bờ thoáng mát nên nhiều người đến tham quan, tổ chức ăn uống và cắm trại.

Bãi sậy sông Đầm - hệ sinh thái quý hiếm giữa lòng Tam Kỳ

Sông Đầm có hệ sinh thái độc đáo, đặc sắc, có thảm thực vật và hệ động vật đa dạng, phong phú với nhiều loại tôm, cá, chim cò, lau sậy cùng nhiều loài sen, súng hòa quyện, tạo nên bức tranh thiên nhiên nguyên sơ.

Sông Đầm nhìn từ trên cao - Ảnh: LÊ TRUNG

Bãi Sậy sông Đầm thuộc địa phận xã Tam Thăng và phường An Phú, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, có diện tích tổng lưu vực 650 ha, trong đó 200 ha mặt nước với hệ sinh thái, đa dạng sinh học phong phú với gần 300 loài động, thực vật.

Độc đáo lễ hội cúng thần rau ở Hội An

Đoàn nghinh thần (rước thần) có hai hàng cờ với trống chiêng, cổ nhạc và bô lão vận áo dài khăn đóng cùng những chàng trai, cô gái trong lễ phục khênh kiệu hoa, mâm ngũ quả, lư hương, án thờ diễu qua khắp các ngõ làng, thôn xóm. Phần tế chính thức diễn ra tại đình làng với bàn thờ đầy bánh trái, hương hoa và lễ vật để bày tỏ lòng biết ơn đến tiền hiền, cầu Thần Nông phù hộ cho mưa thuận gió hòa rau hoa tươi tốt.

Lễ hội Cầu Bông trở thành nét văn hóa đặc sắc ngày đầu năm mới ở làng rau Trà Quế (TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam) từ hơn 400 năm nay.

Lễ hội Cầu Bông đầu năm ở làng rau Trà Quế

Mê mẩn với hoa giấy, hoa xoài tại Khánh Hòa

Đến Khánh Hòa dịp này, ngoài các điểm đến quen thuộc, rất nhiều du khách chọn check-in ở các cung đường hoa giấy tại TP Nha Trang. Du khách đến huyện Cam Lâm lại chọn ngắm hoa xoài bung nở, trải dài như một khu rừng.

Du khách thích thú check-in tại đường bích họa phủ đầy hoa giấy ở TP Nha Trang - Ảnh: TRẦN HOÀI

Tại TP Nha Trang (Khánh Hòa) từ tháng 2 trở đi khi tiết trời bắt đầu chuyển sang mùa hè thì những chùm hoa giấy lại nở rực khắp mọi nẻo đường. Đặc biệt, loài hoa này càng nắng lại có màu càng đẹp.