Theo thầy mo Trương Thanh Hải, xóm Phượng, xã Nghĩa Xuân, huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An, từ buổi khai sơn lập làng lập bản, trong tâm thức và tín ngưỡng của người Thổ, lễ Bốc Mó là lễ cúng đền khai thông mó nước. Để tổ chức lễ Bốc Mó, nhân dân chuẩn bị lễ vật chu đáo bao gồm: 1 cỗ xôi gà, bánh đầu chó, sừng trâu, bánh trôi, rượu cần…, đưa đến mó nước của làng (nhiều làng đồng bào thổ đã xây dựng Đền cúng Mó trang trọng linh thiêng), cắt cử người trông coi và thầy mo làm lễ cúng tế.
Chuẩn bị lễ vật cho lễ cúng.
Thầy mo thực hiện nghi lễ cúng.
Lễ vật chuẩn bị xong, thầy mo bắt đầu thực hành nghi lễ cúng trong nhà, báo cáo và xin các vị thần linh chứng giám. Sau đó các lễ vật cúng được đưa ra nơi mó nước. Thầy mo ngồi cúng phía trước, dân làng xếp hàng phía sau, nam quỳ ngay phía sau thầy mo, nữ đứng thành 2 tốp sau kề.
Thầy mo làm lễ cúng tế, cầu xin đức vua cha Ngọc hoàng, các vị táo quân, các vị thổ công long mạch, thổ thần, thổ địa, thần Mó, phù hộ độ trì cho nước Mó chảy về đầy đồng, ao chuôm đầy nước, mùa màng tốt tươi. Sau mỗi lần thầy mo cúng và vái lạy xong, dân làng vái lạy theo, bộ gõ (cồng chiêng, kèn ô loa, trống cái, bục bục, xập xoèng) sẽ được dân làng tấu lên.
Thầy mo làm lễ cúng tế, cầu xin đức vua cha Ngọc hoàng, các vị táo quân, các vị thổ công long mạch, thổ thần, thổ địa, thần Mó, phù hộ độ trì cho nước Mó chảy về đầy đồng, ao chuôm đầy nước, mùa màng tốt tươi. Sau mỗi lần thầy mo cúng và vái lạy xong, dân làng vái lạy theo, bộ gõ (cồng chiêng, kèn ô loa, trống cái, bục bục, xập xoèng) sẽ được dân làng tấu lên.
Thầy mo làm phép cầu xin thần linh, thần Mó phù hộ độ trì cho nước Mó chảy về đầy đồng,mùa màng tốt tươi.
Thầy mo làm lễ cúng xong, thanh niên trai gái trong làng hội tụ cùng khơi thông mó nước, sau đó dân làng tổ chức lễ hội ăn mừng, múa hát cồng chiêng, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, xóm làng được yên bình, ấm no, hạnh phúc.
Dân làng tổ chức lễ hội ăn mừng...
... múa hát cồng chiêng, cầu cho mưa thuận, gió hòa, xóm làng ấm no, hạnh phúc.
Trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam (19/4) tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, nhóm nghệ nhân dân tộc Thổ, tỉnh Nghệ An đã tái hiện lại lễ Bốc Mó theo truyền thống của bà con đồng bào dân tộc Thổ.
Đây là dịp để đồng bào dân tộc Thổ giới thiệu tới du khách Thủ đô về nét văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc mình. Đồng thời góp phần bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam nói chung và đồng bào dân tộc Thổ nói riêng. Qua đó kêu gọi sự quan tâm của cộng đồng, tuyên truyền cho người dân hiểu và từng bước gìn giữ, thực hành nghi lễ nơi cửa Mó đảm bảo tính tâm linh tốt đẹp được hình thành từ bao đời nay và có đang có nguy cơ bị mai một.
|
Đối với dân
tộc Thổ, từ xa xưa Mó nước mang giá trị vô cùng thiêng liêng, ngoài giá
trị phục vụ đời sống sinh hoạt hay môi trường tự nhiên, còn được xem là
nguồn cội từ khi tổ tiên đi tìm Mó để lập làng, rồi bảo vệ gìn giữ, gắn
bó với Mó, với làng cho đến ngày nay.
Lễ Bốc Mó là
một trong những truyền thống văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Thổ,
Nghệ An, thường được tổ chức vào dịp sau Tết nguyên đán cuối mùa xuân
sang hạ, khoảng tháng 4 - 5 (ÂL).
|
Minh Phương
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét