Người huy động 18 con voi dựng nhà sàn cổ 140 năm giữa núi rừng Buôn Đôn

Rất nhiều du khách khi đến Buôn Đôn (Đắk Lắk) đều ghé thăm ngôi nhà sàn cổ 3 nóc nổi tiếng - nơi trưng bày nhiều kỷ vật săn bắt, thuần dưỡng voi rừng. Tuy nhiên rất ít người biết ngôi nhà sàn này bắt nguồn từ đâu.

Khi đặt chân đến mảnh đất Buôn Đôn, du khách không chỉ được chụp ảnh cùng voi, gặp gỡ, thưởng thức những món ăn của người bản địa mà còn được ghé thăm ngôi nhà sàn cổ xây dựng cách đây gần 140 năm.

Ngôi nhà sàn cổ gần 140 năm tuổi. Ảnh: Hải Dương

Bộ dây thừng bằng da trâu hơn 100 năm trong nhà sàn cổ của vua săn voi

Dù trải qua hơn một thế kỷ, nhiều bộ dây thừng được làm bằng da trâu để săn voi rừng ở xã Buôn Đôn (Đắk Lắk) vẫn rất bền chắc, không hề hư hỏng.

Từ những năm cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, xã Buôn Đôn được biết đến là nơi sinh sống của hàng vạn con voi rừng tự nhiên. Vùng đất này cũng để lại ấn tượng rất lớn về nghề săn voi rừng, trong đó điển hình nhất là vua săn voi Y Thu Knul cùng nhiều dũng sĩ săn voi khác.

Dù trải qua hơn 1 thế kỷ nhưng những ký ức về nghề cũng như tên tuổi những người săn voi rừng vẫn in sâu trong tâm trí người dân Buôn Đôn. Thậm chí, hàng chục bộ dây thừng làm bằng da trâu để săn voi rừng vẫn còn nguyên vẹn, không hề bị hư hỏng.

Một bộ dây thừng làm bằng da trâu còn nguyên vẹn. Ảnh: Hải Dương

Sự thật về mối quan hệ giữa nữ tù trưởng Ya Wầm và 'vua voi' Y Thu Knul

Nhiều người đang lầm tưởng nữ tù trưởng Ya Wầm và "vua voi" Y Thu Knul (Đắk Lắk) có mối quan hệ vợ chồng. Tuy nhiên, 2 người thực tế chỉ là bạn thân, cai quản 2 vùng đất khác nhau.

Vào những năm cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, bà Ya Wầm (người dân tộc Ê Đê) là nữ tù trưởng cai quản một khu vực rộng lớn tại xã Ea Kiết.

Trong khi đó, ông Y Thu Knul cai quản vùng đất Buôn Đôn. Ông cũng chính là người săn được voi bạch tạng ngà đen quý hiếm tặng nhà vua Thái Lan và được tặng lại tước hiệu "vua voi".

Vua voi Y Thu Knul (phải) thời còn trẻ. Ảnh chụp lại tư liệu.

“Thổi hồn” vào gốm truyền thống

Sản phẩm gốm của người Mnông nguyên bản màu đen tuyền, không hoa văn, nay được “thổi hồn” bằng các họa tiết như muông thú, cảnh vật thiên nhiên, vật dụng sinh hoạt quen thuộc, gần gũi. Gốm đen được “thổi hồn” sinh động hơn, hấp dẫn hơn, tăng thêm giá trị truyền thống.

Trang trí họa tiết làm cho sản phẩm gốm sinh động, hấp dẫn hơn

Vườn đỏ Vân Hòa hút khách

Dịp nghỉ lễ 2-9, hàng ngàn du khách đến cao nguyên Vân Hòa, Đắk Lắk (huyện Sơn Hòa, Phú Yên cũ) để check-in những vườn đỏ trái mọc chi chít từ gốc đến ngọn.

Du khách thích thú check-in vườn đỏ dịp lễ 2-9 - Ảnh: MINH CHIẾN

Sáng 2-9, hàng chục chiếc xe du lịch đậu kín tuyến đường dẫn vào các nhà vườn trồng cây đỏ (tại xã Vân Hòa). Các gia đình, nhóm khách nô nức check-in vườn đỏ kết hợp với ăn uống, dã ngoại.

Làng chài cổ độc đáo bên vịnh Xuân Đài

Ẩn mình bên vịnh Xuân Đài xanh biếc, làng chài Gành Đỏ (KP. An Thạnh, P.X uân Đài, Đắk Lắk; P. Xuân Đài, TX. Sông Cầu, Phú Yên cũ) là một trong những ngôi làng cổ mang vẻ đẹp độc đáo nhất dải đất ven biển Nam Trung bộ.

Lấy tên gành đặt tên cho làng

Tên làng Gành Đỏ có từ bao đời chẳng ai nhớ nổi, chỉ biết gắn với tên gành để dễ gọi, dễ nhớ. Nhiều bậc cao niên tại làng cho biết trong thời chiến làng có tên là An Đô, sau này mới đổi tên là Gành Đỏ.

Làng chài Gành Đỏ. ẢNH: HỮU TÚ

Long Thủy, dòng nước hình rồng ôm lấy làng biển

Nằm cách trung tâm TP.Tuy Hòa (Phú Yên cũ) khoảng 7 km, làng chài Long Thủy, P.Bình Kiến, Đắk Lắk (xã An Phú, TP. Tuy Hòa cũ) là vùng đất bình yên, gắn bó với một dòng nước đặc biệt chảy qua làng, mang hình dáng như con rồng hướng ra biển lớn.

Từ rạch Bầu đến làng chài Long Thủy

Ít ai biết Long Thủy trước đây có tên là Mỹ Á, không ai nhớ chính xác thời gian làng được đổi tên như hiện tại. Theo ông Nguyễn Minh Hân, Trưởng thôn Long Thủy, tên làng bắt nguồn từ một dòng nước chảy qua có tên là rạch Bầu. Nếu đi từ phía bắc vào làng, sẽ thấy con rạch này uốn lượn ôm lấy làng rồi xuôi ra biển. Người làng tôn quý dòng chảy ấy, ví như dáng hình một con rồng. "Long là rồng, thủy là nước, Long Thủy là dòng nước hình rồng", ông Hân giải thích.

Làng chài Long Thủy trước đây có tên là làng Mỹ Á. ẢNH: HỮU TÚ

Kỳ quan địa chất Ghềnh Đá Đĩa

Toàn cảnh Ghềnh Đá Đĩa Phú Yên nhìn từ trên cao. Ảnh: Công Đạt/Báo ảnh Việt Nam

Nằm bên bờ biển của xã An Ninh Đông, thị xã Tuy An, tỉnh Phú Yên (cũ), nay là tỉnh Đăk Lăk, Ghềnh Đá Đĩa đang nổi lên như "một viên ngọc quý" trong danh sách những điểm đến hấp dẫn nhất của miền Trung. Khác với những bãi biển cát trắng quen thuộc, nơi đây mang đến cho du khách một trải nghiệm hoàn toàn khác biệt với cấu trúc địa chất độc đáo hiếm có trên thế giới.

Ghềnh Đá Đĩa là một kiệt tác của thiên nhiên được tạo ra từ những hoạt động núi lửa cách đây hàng triệu năm. Trong thời kỳ địa chất xa xưa, khi dung nham núi lửa phun trào và dần nguội lạnh, quá trình co ngót tự nhiên đã tạo ra những vết nứt đều đặn, chia dung nham thành những cột đá bazan hình lục giác hoàn hảo. Theo thời gian, sức mạnh của sóng biển và tác động của thời tiết đã bào mòn những lớp đất phía trên, để lộ ra những cấu trúc đá bazan tuyệt đẹp mà chúng ta nhìn thấy ngày hôm nay.

Bộ dây thừng bằng da trâu hơn 100 năm trong nhà sàn cổ của vua săn voi

Dù trải qua hơn một thế kỷ, nhiều bộ dây thừng được làm bằng da trâu để săn voi rừng ở xã Buôn Đôn (Đắk Lắk) vẫn rất bền chắc, không hề hư hỏng.

Từ những năm cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, xã Buôn Đôn được biết đến là nơi sinh sống của hàng vạn con voi rừng tự nhiên. Vùng đất này cũng để lại ấn tượng rất lớn về nghề săn voi rừng, trong đó điển hình nhất là vua săn voi Y Thu Knul cùng nhiều dũng sĩ săn voi khác.

Dù trải qua hơn 1 thế kỷ nhưng những ký ức về nghề cũng như tên tuổi những người săn voi rừng vẫn in sâu trong tâm trí người dân Buôn Đôn. Thậm chí, hàng chục bộ dây thừng làm bằng da trâu để săn voi rừng vẫn còn nguyên vẹn, không hề bị hư hỏng.

Một bộ dây thừng làm bằng da trâu còn nguyên vẹn. Ảnh: Hải Dương

Kể chuyện văn hóa qua từng hiện vật cổ

Bộ đàn đá cổ xưa, những bộ cồng, chiêng trăm tuổi, chóe quý và hàng trăm vật dụng sinh hoạt của đồng bào Ê Đê, Mnông, Gia Rai… được ông Y Kiêm Ayun, dân tộc Mnông ở buôn Lê, xã Liên Sơn Lắk, tỉnh Đắk Lắk giữ gìn cẩn thận. Đó không chỉ là kho báu quý giá mà còn chứa đựng những câu chuyện văn hóa lâu đời của các dân tộc thiểu số trên vùng đất cao nguyên.

Chiếc trống da trâu quý hiếm được làm từ thân cây gỗ sao nguyên gốc

“Xứ sở voi” - miền thần thoại Tây Nguyên

“Xứ sở voi” là tên mà nhà sưu tập Võ Minh Luân ở Tp. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đặt cho khu vườn đang trưng bày hàng nghìn con voi bằng gốm sứ và hiện vật cổ xưa liên quan đến hình tượng voi. Ở đó, hình ảnh con voi xuất hiện sinh động trên nhiều chất liệu khác nhau, từ gốm sứ, gỗ, kim loại đến đá có niên đại cả trăm năm tuổi.

Bức tường bằng hàng nghìn tượng voi

Đến Buôn Ma Thuột thưởng thức ẩm thực của đồng bào Ê Đê

Nằm giữa lòng thành phố Buôn Ma Thuột (nay là phường Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk), buôn Ako Dhông(còn gọi là buôn Cô Thôn) là “viên ngọc xanh” gìn giữ gần như trọn vẹn nét đẹp truyền thống của đồng bào Ê Đê. Đến đây, bên cạnh những ngôi nhà dài, tiếng cồng chiêng ngân vang..., điều níu chân du khách còn là những bữa cơm đậm đà bản sắc - nơi tinh hoa ẩm thực Tây Nguyên hội tụ trong từng món ăn dân dã mà khó quên.

Đồng bào Ê Đê làm cơm đãi khách

Cuốn hút ẩm thực người Thái trên đất Tây Nguyên

Đến Tây Nguyên lập nghiệp, cộng đồng dân tộc Thái mang theo nhiều bản sắc văn hóa quý, trong đó có các món ăn đậm hương vị núi rừng Tây Bắc. Ấn tượng là, đã có nhiều đồng bào Thái phát triển món ăn truyền thống của dân tộc mình thành sản phẩm hàng hóa trên đất Tây Nguyên mang lại thu nhập cao.

Mâm cơm với các món ăn truyền thống của người Thái. (Ảnh: Lê Hường)

Ché - mạch nguồn của ký ức Tây Nguyên

Giữa nắng gió cao nguyên, trong không gian cồng chiêng của Tây Nguyên - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã được UNESCO vinh danh, có một thanh âm trầm lắng mà sâu sắc: Đó là tiếng thì thầm của những chiếc ché rượu cần, mãi in dấu trong đời sống, nghi lễ và ký ức của cộng đồng các dân tộc ở Tây Nguyên.

Người Ê Đê cúng rẫy bằng 1 ché rượu

Chuyện về những chiếc thuyền độc mộc trăm tuổi của người Mnông

Lướt trên mặt hồ rộng lớn, thuyền độc mộc không chỉ chở những con người mưu sinh, mà còn chở bản sắc văn hóa của cộng đồng người Mnông sống ven hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Tây Nguyên.

Hàng ngày ông Y Chông Bdap vẫn chèo thuyền độc mộc lướt trên hồ Lắk. (Ảnh Lê Hường)

Đắk Lắk, chỉ từ một cái tên thôi

Địa danh Tây Nguyên cũng như địa danh một số vùng núi phía Bắc là một vấn đề liên quan tới ngôn ngữ và văn hóa.

Chắc nhiều bạn yêu thơ, còn nhớ bài thơ “Ta đi tới” của nhà thơ Tố Hữu, trong đó có đoạn nói về một số địa danh Tây Nguyên:

Ai đi Nam Ngãi, Bình Phú, Khánh Hoà
Ai vô Phan Rang, Phan Thiết
Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung.

Ta thấy có địa danh Đắc Lắc quen thuộc. Đây là một tỉnh nằm ở trung tâm vùng Tây Nguyên, phía bắc giáp tỉnh Gia Lai, phía đông giáp các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, phía nam giáp các tỉnh Lâm Đồng, Đăk Nông.

Bạn trẻ khắp nơi check-in con đường đẹp như mơ ở Hòn Yến

Dự án đường bờ kè Hòn Yến khánh thành vào năm 2023. Sau 2 năm, nơi đây trở thành điểm đến mới không thể bỏ lỡ khi ghé thăm Hòn Yến.

Hòn Yến tọa lạc tại xã Ô Loan, tỉnh Đắk Lắk, cách trung tâm phường Tuy Hòa khoảng 20 km (trước đây là thôn Nhơn Hội, xã An Hòa Hải, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên).

Hòn Yến được du khách biết đến là điểm du lịch tham quan, khám phá nổi bật trên bản đồ du lịch hình chữ S.

Ngôi chùa sắc tứ cuối cùng của Việt Nam

Trong khi chùa Sắc tứ Hộ quốc ở Biên Hòa là một trong những ngôi chùa đầu tiên được ban sắc phong từ thời chúa Nguyễn (1735), ngày nay là một ngôi chùa nhỏ, không ai biết đến thì chùa Sắc tứ Khải Đoan ở Buôn Ma Thuột là ngôi chùa cuối cùng được ban sắc phong ở Việt Nam, ngày nay vẫn là ngôi chùa lớn nhất Tây nguyên, được nhiều người - kể cả du khách quốc tế - biết đến.

Chùa Sắc tứ Khải Đoan. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Quả của rừng

Vào độ tháng Tư, tháng Năm, khi mặt trời đổ lửa qua từng tán cây cao vút giữa những cánh rừng thường xanh Tây Nguyên, cũng là lúc rừng bừng nở một hương vị rất riêng: vị của quả. Những loại trái không ai gieo trồng, chẳng cần chăm bón, cứ thế lớn lên giữa rừng sâu thẳm, nó kết tinh từ nắng gió, mưa nguồn, và linh hồn của đất mẹ. Chúng là “quả của rừng” - món quà mà thiên nhiên Tây Nguyên dành tặng cho những ai biết nâng niu, khám phá.

Quả chôm chôm rừng

Có một Cao Bằng giữa Tây Nguyên

Giữa đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ, trên mảnh đất nắng gió Đắk Lắk, có một ngôi làng mang tên Thôn Cao Bằng. Không chỉ là một thôn nhỏ giữa đại ngàn, nơi đây còn là biểu tượng sống động cho việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào Tày, Nùng.

Thôn Cao Bằng thuộc xã Êa Knuêc, huyện Krông Păk, tỉnh Đắk Lắk