Ngọn núi thấp chất đầy huyền thoại

Cảnh đồng ruộng vùng Thất Sơn lãng mạn, nên thơ. 

Khi nói về Bảy Núi, vùng bán sơn địa của tỉnh An Giang, người xưa thường dùng cụm từ “Thất Sơn huyền bí”. Ngày nay, dù đã sang thế kỷ XXI đã hơn chục năm, nhưng nhiều huyền thoại bí ẩn vẫn còn phủ trùm những ngọn núi ở vùng biên thùy Tây Nam này. Trong đó, đậm màu huyền thoại nhất có lẽ là câu chuyện về núi Nước.

Trong số 7 ngọn núi ở An Giang được các nhà nghiên cứu tiền bối (Trịnh Hoài Đức, Hồ Biểu Chánh, Nguyễn Văn Hầu, Vương Hồng Sển) liệt kê, núi Nước (ở Ba Chúc, Tri Tôn) không có tên. Núi Nước là nơi khi xưa vua Hàm Nghi từng đi qua trước khi trốn sang Campuchia. Có lẽ đó là ngọn núi nhỏ nhất thế giới, cao chưa tới 50 mét! Núi Nước nhỏ bé, thấp lè tè nhưng lại là nơi đầy ắp huyền thoại tâm linh và ái quốc; mặc dù nó không nằm trong nhóm Thất Sơn nổi tiếng là huyền bí.

Làng nghề làm thớt ở Đồng Tháp

Từ TPHCM theo quốc lộ 1A về phiá tây nam, đến ngã ba An Hữu, quẹo phải khoảng 30km là đến thị xã Sa Đéc. Tiếp tục thêm 30km về hướng tỉnh An Giang đến phà Vàm Cống quẹo trái chừng 4km trên trục quốc lộ 54 là đến xã Định An, thuộc huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp. Hơn 60 năm qua nơi đây đã hình thành một làng chuyên làm thớt gỗ. Đây là một nghề cha truyền con nối.

Phơi thớt dọc theo đường lộ.

Từ xa xưa, người dân ở đây thường chuyên chở, mua bán hàng hoá, nông sản bằng ghe xuồng đến các tỉnh ở xa và khi trở về thường mua lá lợp nhà, mua cây mù u - một loại gỗ rất chắc thường mọc hoang ven sông để làm cột nhà, làm rui, làm mè… Phần thừa gỗ mù u còn lại sau khi làm nhà, người dân ở đây cưa ra làm thớt để bán. Gỗ mù u là loại gỗ phù hợp nhất để làm thớt vì khi chặt, xắt hay băm,… gỗ của thớt mù u không bị băm nát và lưu lại vết đen như các loại thớt khác. Lâu dần tiếng đồn vang xa, ai ai cũng đều biết nơi sản xuất thớt tại vùng Định An này mà từ đó hình thành nên làng nghề truyền thống.

Cá sặc chiên giòn

Mỗi khi bước sang tháng 12, trời hết mưa, thời tiết bắt đầu se lạnh, cái ao thả cá sau nhà cậu tôi cũng bắt đầu dần cạn nước, cá liên tục táp mống, là cũng sắp đến ngày dọn ao bắt cá. Chờ đến một ngày Chủ nhật trong tháng, cậu gọi điện kêu mấy đứa cháu ở thành phố về chơi đông đủ, sẵn dịp như vậy ông cho chúng tôi xuống ao bắt cá, cho nên ai cũng xung phong vác thau, xô đựng cá lẽo đẽo theo sau.

Cá sặc chiên giòn

Cậu tôi nuôi cá chỉ để ăn chứ không bán, vì vậy ông thả nuôi đủ các loại cá xuống ao. Cho nên đến lúc tát ao xong, thì mọi người đem phân các loại cá ra để riêng. Tôi nhìn vào thấy nào là cá tai tượng, cá chép, cá rô phi, cá tràu, cá trê, cá rô, cá sặc và cả cá trắng nhảy lổn ngổn trong xô. Cậu bảo mợ tôi rộng lại để riêng, chiều cho chúng tôi mang về Sài gòn, chia cho hàng xóm láng giềng xung quanh mỗi người một ít. Ông đem một ít vào rộng trong khạp để kho hay nướng ăn dần.

Bún Mạch Tràng

Tuy không trắng trong, bóng bẩy như những loại bún ở nơi khác nhưng bún của làng Mạch Tràng (xã Cổ Loa, huyện Đông Anh, Hà Nội) vẫn được người ta nhớ tới bởi hương vị thơm ngon, giai giòn, thanh mát không những đây là món ăn dân dã quen thuộc của người dân Cổ Loa, hơn thế nó lại còn là món ăn gắn liền với kí ức của một thời xa xưa.

Bún Mạch Tràng có màu trắng ngà đặc trưng. 

Chuyện kể rằng: “...Trong lúc chuẩn bị yến tiệc cho lễ dạm hỏi công chúa Mỵ Châu, người đầu bếp đã làm đổ bột gạo vào chiếc rổ đặt trong vạc nước sôi. Quá hốt hoảng, vội vàng nhấc chiếc rổ lên, anh chợt thấy bột gạo đã kết thành những dây dài mầu trắng. Tiếc của, vả lại không biết làm gì với những sợi bột trắng kia, sẵn có rau cần, anh bèn cho sợi gạo vào xào với rau cần, làm món ăn lót dạ...

Thăm Tam Đảo

Tam Đảo là địa danh gọi chung một vùng gồm ba ngọn núi là Thạch Bàn, Thiên Thị và Máng Chỉ nằm trên địa bàn 3 tỉnh Vĩnh Phúc, Thái Nguyên và Tuyên Quang; hình thành cách đây 230 triệu năm do hoạt động của núi lửa phun trào. Phần lớn diện tích vùng Tam Đảo thuộc huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Thời tiết ở Tam Đảo rất thú vị, tựa như Đà Lạt hay Sa Pa; du khách có thể cảm nhận được khí hậu bốn mùa cùng trong một ngày.

Thị trấn Tam Đảo trong màn sương sớm. Thiên nhiên đã ban tặng cho nơi đây một khung cảnh vừa thơ mộng, vừa hùng vĩ, huyền ảo trong mây gió như sương khói vờn trên đỉnh núi rồi sà xuống những thảm cỏ, những ngôi nhà ven sườn núi.

Kỳ thú chân núi Tam Đảo

 Với nhiều du khách thích nghỉ dưỡng, thị trấn trên mây Tam Đảo vốn quá quen thuộc. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết nhiều điểm đến mới rất thú vị dưới chân dãy Tam Đảo.

Xóm làng bình yên bên hồ Làng Hà, dưới chân dãy Tam Đảo - Ảnh: Hải Dương

Một ngày cuối thu, chúng tôi xuất phát từ Hà Nội theo quốc lộ 2 để đi tìm những dòng suối, ngọn thác chưa có tên chính thức giữa đại ngàn Tam Đảo (xã Trung Mỹ, Bình Xuyên, Vĩnh Phúc), được nhiều bạn trẻ thích thú. Theo ban quản lý khu du lịch sinh thái Nam Tam Đảo, vào đầu năm 2013 một nhóm bạn trẻ ở Hà Nội đã khám phá ra ngọn thác này trong hành trình hai ngày một đêm xuyên rừng.

Hẹ nước chấm cá rô kho

Trên đường khẩn hoang, bà con ta thường nghiên cứu và tìm hiểu nhiều món lạ. Trong đó có loài hẹ nước. Và không biết từ bao giờ, cá rô sánh duyên cùng hẹ nước đã tạo thành món ăn đậm phong cách dân dã, đặc thù của vùng đất miền Tây.

Hẹ nước và cá rô kho - Ảnh: Hưng Phú

Hẹ nước là một loài rong không chỉ mọc ở ruộng nước, mà còn hiện diện ở các kênh mương, đầm nước vùng đất phèn.

Hẹ nước có hương thơm rất đặc trưng, cọng dài và ẻo lả giống cọng dây nhợ. Bà con thường dí dỏm cây hẹ nước là nuộc lạc tình quê. Nơi nào nước sâu chảy mạnh thì hẹ nước mọc dài có màu xanh đậm và cọng lá to bản hơn, xốp hơn, giòn hơn và thơm hơn hẹ mọc ở đáy mương.

Cá lóc nướng trui

Từ thuở ông cha ta khai hoang mở cõi đất phương Nam, món cá lóc nướng trui dân dã đã là một đặc sản chẳng nơi nào khác có được. Đây cũng là món ăn người bản địa thường dùng đãi khách phương xa (Bắt con cá lóc nướng trui/ Làm mâm rượu trắng đãi người phương xa - ca dao).

Những ngày cuối năm tiết trời se lạnh, nhiều người dân miền Tây Nam bộ ưa đi “nhấp” cá lóc. Bấy giờ cá đã từ ruộng xuống ao đìa, kênh rạch. Các mương lớn cỏ dại bò lan đầy mặt nước chính là nơi cá lóc thường trú ngụ.

Để đi nhấp cá phải có cần câu được làm bằng thân cây lục bình (một loại tre, trúc) dài độ ba sải tay người lớn, nhợ câu là sợi dây gân lớn, lưỡi câu lớn uốn bằng inox, với mồi câu thường là nhái hoặc thằn lằn. Cá lóc hay táp mồi trên mặt nước, vì vậy người câu quăng nhợ ra xa rồi nhẹ tay kéo cho mồi chạy lăn tăn trên mặt ao, mương… Thấy mồi, cá lóc sẽ lao lên táp và hết phương thoát thân.

Cá nướng đặt trên tàu lá chuối mới hấp dẫn

Khâu nhục - món ngon cho mùa lạnh

Cái rét tràn về qua làn sương buổi sớm khiến người ta có một chút cảm giác thèm những món ăn nóng sốt trong thời tiết se se. Món khâu nhục có nguồn gốc từ Trung Quốc, cũng là món ăn phổ biến của người Hoa tại Việt Nam. Người Tày ở Bình Liêu (Quảng Ninh) cũng rất quen thuộc với món ăn này. Đặc biệt ở vùng núi, cái rét vào mùa đông có phần đậm hơn nên món ăn này khá được ưa chuộng.

Đĩa khâu nhục tỏa hương hấp dẫn.

Điểm nhấn của món khâu nhục là cách kết hợp sử dụng nhiều loại gia vị đem chưng cách thuỷ với thịt heo (lợn) khiến cho người ăn có cảm giác hài hoà, thơm ngon tan trong đầu lưỡi và đặc biệt món này ăn trong những lúc thời tiết lạnh giá lại càng ngon thêm. Việc chế biến khá mất thời gian nhưng đồng thời món ăn này cũng có thể để lâu, ăn dần từ ngày này sang ngày khác mà không sợ mất hương vị thơm ngon, vì càng để lâu các loại gia vị càng thấm vào thịt heo khiến cho món ăn thêm phần đậm đà.

Ba làng hoa nổi tiếng Đà Lạt

Nếu có dịp tham dự Festival hoa Đà Lạt, bạn đừng quên ghé qua 3 làng hoa nổi tiếng của thành phố cao nguyên là Thái Phiên, Hà Đông và Vạn Thành.

Làng hoa Thái Phiên

Thái Phiên thuộc phường 12, cách trung tâm thành phố Đà Lạt 7 km. So với nhiều khu vực ở thành phố cao nguyên này, Thái Phiên có địa hình khá bằng phẳng, đất đai màu mỡ và nguồn nước từ các khe suối dẫn ra hồ Than Thở, rất thuận lợi để trồng hoa.

Bởi vậy, nếu hơn 50 năm trước, Thái Phiên chỉ trồng một số loại như cúc, lay ơn, hồng, cẩm tú cầu thì nay đến đây du khách còn thấy nhiều giống hoa nhập ngoại từ Pháp, Nhật, Indonesia, Hà Lan như ly, cát tường, cẩm chướng, tulip… Do được canh tác quanh năm nên lúc nào những luống hoa ở Thái Phiên cũng tràn đầy sức sống, khi thì mơn mởn xanh non, khi thì e ấp nụ, lúc lại bung tỏa sắc màu. 

Làng hoa Thái Phiên, địa chỉ du lịch quen thuộc của nhiều du khách khi đến Đà Lạt. Ảnh: tapchilangviet