Thung Nham: Bản giao hưởng miền nhiệt đới

Tên gọi Thung Nham có ý nghĩa, “Thung” là thung lũng, còn “Nham” chỉ núi cao hiểm trở, vách đá dựng đứng. Chính vì thế, tự ngàn xưa, vườn chim nằm ở hồ Tiên xanh mát, rộng khoảng 18ha, ẩn mình giữa những núi đá vôi trùng điệp tạo thành bức tường tự nhiên che chắn gió, trở thành ngôi nhà lí tưởng cho các loài chim tìm đến cư trú và sinh sôi. Số lượng chim ở đây lên đến hàng ngàn con, thuộc 46 loài như: cò, vạc, diệp, le le, mòng két, chích chòe lửa, sáo đá… Đặc biệt, nơi đây có hai loài chim quý hiếm được ghi vào sách Đỏ Việt Nam là Hằng Hạc và Hồng Hoàng (Phượng Hoàng đất).

Số lượng đàn chim tập trung trong vườn lên đến hàng chục nghìn cá thể. Ảnh: Nguyễn Thắng/Báo ảnh Việt Nam

Vào mùa cao điểm sinh sản từ tháng 8 đến tháng 4 âm lịch, số lượng đàn tập trung trong vườn lên đến hàng chục nghìn cá thể. Mỗi buổi hoàng hôn, từ khắp các cánh đồng vàng ươm lúa chín, các đàn chim lũ lượt bay về tổ. Chúng chao liệng rợp trời trên không trung, đập cánh trong nắng chiều rực rỡ, ríu rít gọi nhau bằng hàng trăm thanh âm lảnh lót, kích thích cả thị giác lẫn thính giác của du khách.

Hiện nay để vào tham quan vườn chim du khách có hai sự lựa chọn: một là ngồi thuyền xuôi theo hồ Tiên để tiến vào khu bán ngập nước, hai là đi bộ băng qua con đường ven rừng dài 2 km để đến điểm quan sát trên cao. Mỗi lựa chọn đều đem đến trải nghiệm thú vị khác nhau. Nếu như chọn đi thuyền, du khách sẽ được thỏa sức ngắm cảnh non nước mây trời bình yên, thư giãn với tiếng chim hót hòa với nhịp mái chèo thong dong và lắng tai nghe cô lái đò đọc thơ kể về những câu truyện truyền thuyết nơi đây. Đổi lại, nếu chọn cách đi bộ, du khách sẽ được tự mình khám phá đại ngàn, bước chân trên những bậc đá xuyên rừng và đặc biệt là có dịp chiêm ngưỡng một đoạn rừng trúc đẹp như trong truyện kiếm hiệp.

Người dân làng Hải Nham tự ngàn xưa vẫn quan niệm rằng, núi là “thần”, sông là “đường”, hang động là “cung điện”. Quả đúng như vậy, nơi đây có hệ thống hang động tự nhiên hết sức đa dạng với niên đại hình thành từ 6.000 đến 32 triệu năm.

Xét về độ hoành tráng và quy mô thì Động Vái Trời là hang động lớn nhất tại Thung Nham. Để lên đến động, du khách cần vượt qua 439 bậc đá quanh co, xong, đổi lại, mở ra trước mắt du khách là khung cảnh tráng lệ của tầng tầng lớp lớp những khối thạch nhũ sáng lấp lánh. Cùng với trí tưởng tượng phong phú, người dân nơi đây cho rằng không gian trong động chia thành ba tầng tượng trưng cho ba cõi: “Thiên Đường, Trần Gian và Địa Ngục”.

Bước qua cửa hang động chính là tầng “Trần gian”. Nơi đây ngập tràn những dải măng nhũ đá nhẵn mịn, xếp bằng tựa hồ như cuộc sống đời thường bình dị, quen thuộc của con người.

Tiếp tục bước theo các bậc đá đi xuống, du khách sẽ nhìn thấy khối nhũ đá sừng sững hai bên đường – được ví như chú chó ngao canh giữ cổng Địa Ngục. Từ đây, “tầng Địa Ngục” cũng dần hiện ra với “cây cầu Nại Hà”, “ngai Diêm Vương” hay “vạc dầu biển lửa”… thêm vào đó là sự lạnh lẽo kỳ lạ và bóng tối âm u huyễn hoặc bao trùm, nơi đây như tái hiện sống động khung cảnh của thế giới dưới lòng đất.

Hệ thống hang động tự nhiên đặc sắc tại Khu du lịch sinh thái Thung Nham có niên đại hình thành từ 6.000 đến 32 triệu năm. Ảnh: Khu du lịch sinh thái Thung Nham

Vượt qua dòng thác để gột sạch bụi trần đưa du khách lên đến tầng “Thiên Đường”. Tại đây, du khách bắt gặp hình ảnh thạch nhũ hình Tiên ông bên cuốn sổ sinh tử, phục dưới chân là khối nhũ đá được ví như Voi chầu hổ phục. Tầng Thiên Đường được coi là cõi cực lạc linh thiêng nơi có ngai thờ Phật tôn nghiêm. Đặc biệt hơn nữa, ở tầng Thiên Đường có một cổng trời thông ra ngoài, nơi có tầm nhìn bao quát có thể quan sát toàn bộ phong cảnh thung lũng tuyệt đẹp phía dưới. Tương truyền rằng khi xưa, người dân Hoa Lư đã lập đàn tế trời cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, quốc thái dân an.

Hang Bụt là hang động xuyên thủy dài 500 m, dẫn từ Thung Nham đến Động Thiên Hà, nối liền hai huyện Hoa Lư và Nho Quan. Để tham quan hang Bụt, du khách ngồi thuyền xuôi theo dòng sông Bến Đang nước xanh màu ngọc bích. Cùng với Hang But, Động Tiên Cá cũng trải qua hàng nghìn năm “trạm khắc” của bàn tay tạo hóa, nơi đây như một bảo tàng nghệ thuật thiên nhiên tuyệt đẹp đầy thú vị.

Ngoài ra, Thung Nham hiện đầu tư nhiều cơ sở vật chất khác để du khách có thể lưu trú qua đêm. Ảnh: Tất Sơn/ Báo ảnh Việt Nam

Bài: Thông Thiện, Ninh Đức Phương

Ảnh: Nguyễn Thắng, Tất Sơn và Khu du lịch sinh thái Thung Nham

Kỹ thuật, đồ họa: Trang Nhung

Báo Ảnh Việt Nam - 10/11/2023