4 thg 9, 2025

Từ thác Mu qua Bãi Bùi - hành trình giữa đại ngàn kỳ vĩ

Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn, Ngổ Luông của tỉnh Phú Thọ không chỉ có hai danh thắng nổi tiếng - thác Mu và Bãi Bùi, mà còn là nơi quần tụ hàng chục bản làng Mường với nếp nhà sàn nguyên bản nép bên núi, bên suối.

Danh thắng thác Mu nằm trong Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông, thuộc xã Ngọc Sơn, tỉnh Phú Thọ. Ảnh: Bình Khang

Từ rừng tlau cổ thụ...

Ngày đầu tháng 8 nắng oi ả, ngược con dốc ngoằn ngoèo, băng qua cung đường vùng cao đang thi công, chúng tôi bắt đầu hành trình khám phá thác Mu và thảo nguyên xanh Bãi Bùi, hai “viên ngọc” ở nóc nhà Mường Vang.

Trong bốn Mường (Bi, Vang, Thàng, Động), Vang là vùng rộng lớn thứ hai của tỉnh Hòa Bình cũ, nay thuộc tỉnh Phú Thọ. Xã Ngọc Sơn chính là nóc nhà của Mường Vang, được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã Ngọc Lâu, Ngọc Sơn và Tự Do (huyện Lạc Sơn cũ), toàn bộ xã nằm trọn trong Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông.

Trở lại Ngọc Sơn lần này, điều dễ nhận thấy là những bản Mường vẫn giữ được bản sắc, nhà sàn gỗ lim, mái lợp cọ, nếp sinh hoạt dung dị và tục “ngả nón” chào nhau vẫn còn vẹn nguyên. Điểm dừng đầu tiên của chúng tôi là Bãi Bùi.

Bãi Bùi thuộc xóm Khộp, nơi có 67 cây tlau (chau) cổ thụ hàng trăm năm tuổi mọc trên bãi cỏ xanh mướt. Trước kia, đây là “tài sản” riêng của người Mường xóm Khộp, gắn liền ký ức chăn trâu, cắt cỏ. Mười năm trở lại đây, Bãi Bùi trở thành điểm dừng chân nổi tiếng. Nhiều cây tlau thân to tới mức hai người lớn ôm không xuể. Thân cây in dấu thời gian với lớp địa y loang lổ.

“Việc định tuổi của rừng tlau này rất khó. Từ khi tôi còn nhỏ, cây đã to như bây giờ. Cụ cao tuổi nhất xóm nay 97 tuổi cũng nói rằng khi cụ sinh ra rừng tlau đã có sẵn”, ông Bùi Văn Huân, vị cao niên xóm Khộp, chia sẻ.

Để phục vụ du khách đến tham quan, trải nghiệm, Bãi Bùi đã có quán xá, homestay để du khách nghỉ lại, tận hưởng không gian trong lành giữa thảo nguyên.

Cây tlau cổ thụ hàng trăm năm tuổi tại Bãi Bùi. Ảnh: Bình Khang

...Đến dải lụa trắng giữa đại ngàn

Rời Bãi Bùi, chúng tôi tiếp tục hành trình khám phá danh thắng thác Mu. Quãng đường gần 10 km, di chuyển bằng ô tô chỉ mất hơn 20 phút.

Trước đây, con đường độc đạo dẫn vào vùng đất Tự Do, nơi tọa lạc dòng thác nổi tiếng khá trắc trở. Nay, tuyến đường đã được mở rộng, cứng hóa, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhiều du khách. Sau khi băng qua những cung đường quanh co, dốc lên xuống, thác Mu hiện ra tựa dải lụa trắng mềm mại giữa đại ngàn với một bên là núi non trùng điệp, một bên là những thửa ruộng bậc thang xen lẫn mái nhà sàn ẩn hiện.

Thác Mu thuộc xóm Mu Khướng. Phía thượng nguồn là dòng suối mát lành chảy len qua bản Mường. Mùa này, nguồn nước dồi dào khiến dòng thác tung bọt trắng xóa, âm vang giữa núi rừng. Dưới chân thác là các tầng nước thoai thoải nối tiếp nhau, dẫn tới một hồ nước rộng trong xanh, hình thành qua hàng trăm năm bào mòn của dòng chảy. Đây là nơi được nhiều du khách ưa thích, thoải mái bơi lội, vui chơi, xua tan cái nóng mùa Hè.

Những năm gần đây, lượng khách tìm đến thác Mu ngày càng đông, kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của loại hình du lịch cộng đồng. Chị Quách Thị Hạnh, chủ homestay Thụ Hạnh ở xóm Mu Khướng, chia sẻ: “Nhận thấy nhu cầu nghỉ dưỡng và trải nghiệm của du khách khi đến thác Mu rất lớn, gia đình tôi đã mở homestay. Dịp cuối tuần khách thường rất đông. Ngoài tắm thác, họ còn được thưởng thức những món ăn đậm hương vị núi rừng như gà đồi, ốc núi, cua đá, lợn bản... Tất cả đều do chính gia đình tôi chế biến giúp du khách cảm nhận trọn vẹn hương vị quê hương và tình người vùng cao”.

Cỗ lá, ẩm thực đặc trưng của đồng bào Mường. Ảnh: Bình Khang

Anh Bùi Văn Chinh, người cùng xóm, cho biết: “Phát triển du lịch giúp bà con ý thức hơn trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa. Nhiều homestay mới được xây dựng nhưng vẫn giữ nguyên kiến trúc truyền thống. Các đội văn nghệ duy trì hoạt động, biểu diễn phục vụ khách. Sau khi tắm thác, du khách có thể dạo quanh bản, tìm hiểu đời sống, phong tục của người Mường”.

Chị Nguyễn Thu Trang, một du khách đến từ Hà Nội, cho hay “Tôi ấn tượng với cảnh quan hùng vĩ của thác Mu và khí hậu mát lành của bản Mường. Không khí ở đây trong veo, buổi sáng thức dậy chỉ nghe tiếng suối và tiếng chim, cảm giác như được sống chậm lại”.

Theo thống kê của UBND xã Ngọc Sơn, trên địa bàn xã Tự Do (cũ) hiện có trên 80% số hộ vẫn sinh sống trong những ngôi nhà sàn. Không gian nhà sàn Mường thơ mộng nép mình bên núi, bên suối mang lại cảm giác thư thái và sự giao hòa trọn vẹn với thiên nhiên.

Ông Vũ Quốc Tam, Chủ tịch UBND xã Ngọc Sơn, cho biết: Phát triển du lịch là hướng đi chủ lực của xã Ngọc Sơn, trọng tâm là du lịch cộng đồng và du lịch trải nghiệm trong Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông. Ngoài rừng nguyên sinh, thác Mu và Bãi Bùi, Ngọc Sơn còn có nhiều tiềm năng trở thành điểm đến nổi bật nhờ bản sắc văn hóa Mường đặc trưng, những nếp nhà sàn nguyên bản, khí hậu trong lành quanh năm và ẩm thực hấp dẫn.

Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông là hành lang nối liền Vườn Quốc gia Cúc Phương với Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông (Thanh Hóa). Đây là hệ sinh thái rừng núi đá vôi điển hình, lưu giữ nguồn gen quý hiếm của nhiều loài động, thực vật đặc hữu, đóng vai trò quan trọng trong việc phòng hộ đầu nguồn, bảo vệ nguồn nước, điều hòa khí hậu. Đến với nóc nhà Mường Vang sẽ có những trải nghiệm thú vị, giúp du khách hòa mình vào thiên nhiên và bản sắc văn hóa độc đáo của những bản Mường.

Bình Khang

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét