Nằm cạnh chợ Hoà Bình, tức khu “chợ giời” nổi tiếng ở phường phố Huế, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, chùa Vua chính là Đế Thích quán, một trong "Thăng Long tứ quán" của kinh thành Thăng Long thuở vàng son
Theo các tư liệu lịch sử, quán thờ Đế Thích đã có từ đầu thế
kỷ 15. Sử tích viết “Vì thấy Đế Thích là bậc cao cờ, nên một ông hoàng
thời Lê đem lòng hâm mộ, lập một đền thờ ở làng Thịnh Yên, tổng Hậu
Nghiêm, huyện Thọ Xương”.
Theo thời gian, Đế Thích quán đã dần chuyển đổi thành chùa Phật giáo,
với việc một điện thờ Phật được xây thêm cạnh đạo quán Lão giáo
Vào cuối thế kỷ 19, xung quanh chùa vẫn là một khu đất trống vắng với
nghĩa địa của người Pháp ở phía Bắc. Sang thế kỷ 20, nghĩa địa được di
dời, phố xá mọc lên và hồ bán nguyệt của chùa bị lấp. Hiện nay, một phần
diện tích của chùa cũ đã bị bị cư dân lấn chiếm
Về kiến trúc, các công trình chính của chùa Vua gồm
cổng tam quan, điện Thiên Đế và chùa Hưng Khánh. Trong đó tam quan xây
kiểu hai tầng tám mái theo phong cách nghệ thuật thời Nguyễn. Tầng dưới
tam quan có một bia đá, tầng trên treo chuông đồng
Sau cổng tam quan là bàn cờ tướng khổng lồ được kẻ bằng vôi trắng trên
sân lát đá xanh. Đây là nơi diễn ra những nước cờ huyền vi, ảo diệu của
các cuộc đấu cờ người, hoạt động truyền thống thường niên ở chùa Vua
Từ sân đánh cờ đi thẳng vào trong là đến điện Thiên Đế. Công trình này
có bái đường rộng năm gian ở phía trước kết nối với thượng điện thu hẹp
vào ở phía sau tạo thành hình chuôi vồ
Thương điện của điện Thiên Đế là nơi thờ Đế Thích. Trong thần thoại Ấn
Độ, Đế Thích tức Sakradevanam Indra làm chủ cõi trời Đao-lợi, thống lĩnh
33 vùng trời, thuộc thượng tầng cõi Trung giới, cao hơn trời Tứ Thiên
Vương và thấp hơn trời Dạ-ma
Khi du nhập vào Phật giáo phương Bắc, Đế Thích trở thành một vị thần hộ
vệ Phật pháp. Theo quan niệm dân gian, ngài có khả năng cải tử hoàn sinh
và là vị vua của môn cờ tướng. Người đời gọi ngài là Đức vua Đế Thích,
từ đó dẫn đến tên gọi chùa Vua
Phía bên phải điện Thiên Đế là chùa Hưng Khánh. Chùa cũng được xây theo
hình chuôi vồ, kiểu dáng kiến trúc tương tự ngôi điện thờ Đế Thích
Bàn thờ chính của chùa Hưng Khánh là nơi thờ chư vị Phật. Ngoài ra ở
phía sau còn có ban thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo và điện thờ Tam Tòa
Thánh Mẫu
Ngày nay, chùa Vua còn giữ được nhiều hiện vật quý, gồm 14 pho tượng đẹp
bằng gỗ hoàng đàn, một bức cửu long chạm trổ tinh vi, nhiều chuông,
đỉnh bằng đồng, bia đá... có tuổi đời hàng thế kỷ
Không chỉ là nơi thờ Phật hay một đạo quán thuộc Thăng Long tứ quán,
chùa Vua còn được coi là một "cờ miếu" - thánh địa cờ của thành Thăng
Long, nơi diễn ra các cuộc đấu cờ tướng đỉnh cao suốt mấy trăm năm qua
Hội cờ của chùa Vua được tổ chức vào các ngày 6, 7, 8 và 9 tháng Giêng
hàng năm, thu hút cả kỳ thủ đến từ các nước láng giềng như Trung Quốc,
Lào, Campuchia...
Vào năm 1992, chùa Vua – Đế Thích quán đã được xếp hạng Di tích lịch sử
văn hóa cấp quốc gia của Việt Nam. Đến năm 2004, chùa lại được gắn biển
di tích cách mạng kháng chiến vì đây từng là nơi hoạt động bí mật của
nhà cách mạng Nguyễn Phong Sắc, bí thư xứ ủy Trung Kỳ...
Quốc Lê
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét