19 thg 9, 2018

Lễ cúng mừng sức khỏe của người Ê Đê

Người Ê Đê sống trên vùng đất Tây Nguyên đại ngàn hùng vĩ. Từ xưa đến nay, đồng bào Ê Đê vẫn giữ gìn Lễ cúng mừng sức khỏe và coi đó là một nghi lễ không thể thiếu trong vòng đời của mỗi người. Lễ cúng mừng sức khỏe được tiến hành vào những thời gian rảnh rỗi, lúc nông nhàn và người được cúng phải hơn 60 tuổi. 

Trước đây đồng bào tổ chức lễ này rất lớn, nay quy mô tùy vào điều kiện hoàn cảnh kinh tế của mỗi nhà. Dù linh đình hay đơn giản, Lễ cúng mừng sức khỏe là để tỏ lòng thành kính tới các đấng thần linh với mong muốn các thần linh che chở phù hộ cho người được cúng sức khỏe và cả buôn làng.

Khi chuẩn bị đủ điều kiện kinh tế, chủ nhà sẽ mời anh em bên họ của vợ đến để bàn bạc và phân công việc tổ chức lễ. Sau đó tất cả các nghi thức cúng của lễ đều được thực hiện bên trong ngôi nhà dài mà đã từ lâu được ví von là dài như tiếng chiêng ngân.

Lễ cúng sức khỏe của người Ê Đê được tổ chức trong ngôi nhà dài của người được cúng sức khỏe.


Dân làng chuẩn bị rượu cần trong phần đầu buổi lễ.

Chủ lễ trong Lễ cúng sức khỏe đọc bài cúng mời thần linh, tổ tiên về dự.

Nghi thức quan trọng nhất trong Lễ cúng sức khỏe là lễ đeo vòng cho người được cúng.

Những thành viên trong gia đình chúc phúc cho người được cúng sức khỏe.

Người Ê Đê làm Lễ cúng sức khỏe trong tiếng cồng chiêng rộn rã.

Cúng cho cồng, chiêng cũng là nghi lễ bắt buộc có trong Lễ cúng sức khỏe này.

Người Ê Đê thực hiện nghi thức uống rượu cần có tên gọi Mnăm Ring.

Sau lễ cúng, dân làng cùng nhau ca hát với những lời hát chúc phúc cho gia chủ. 

Vào đầu lễ cúng, chủ lễ mời người được cúng sức khỏe ngồi vào chiếc chiếu hoa được trải sẵn bên bếp lửa. Những tiếng ngân vang của dàn chiêng, trống vừa dứt, chủ lễ sẽ đọc bài khấn mời thần linh về dự lễ. Sau bài khấn này thày cúng lấy một ít đồ ăn trong mâm cúng thần linh cho gia chủ dùng, tiếp đến là mời vợ và mọi người trong nhà.

Tiếp theo là nghi thức cúng sức khỏe, lúc này tiếng cồng chiêng lại rộn rã vang lên. Thầy cúng mời người được cúng ngồi xuống bên ché rượu. Đầu tiên ông đeo vòng cho gia chủ rồi trao cho cần rượu. Sau đó chủ lễ vừa nắm tay chủ nhà, miệng đọc lời khấn cầu sức khỏe.

Kế đến người thân trong gia đình và trong dòng họ sẽ thực hiện nghi thức chúc sức khỏe cho gia chủ. Đầu tiên là người vợ đến trao vòng, tiếp đến là mọi người theo thứ tự nữ trước, nam sau. Thường thì những người chúc ai cũng mang một món quà tặng chúc mừng sức khỏe cho gia chủ.

Nghi thức cuối cùng của buổi lễ mừng sức khỏe là nghi thức uống rượu cần theo một cách thức đặc biệt. Đó là cùng nhau uống rượu cần nối tiếp nhau được gọi là Mnăm Ring. Mọi người nâng cần rượu uống xong là trao cần ngay cho người kế tiếp. Trong tiếng cồng chiêng rộn rã, tất cả cùng thưởng thức đồ ăn, cùng nghe những bài ca chúc sức khỏe cho chủ nhà. Cứ thế cuộc vui sẽ kéo dài đến khi rượu nhạt mới dừng.

Bài và ảnh: Việt Cường

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét