Lễ hội cồng chiêng Lâm Đồng

Vừa qua, ngày 29 và 30/4, không gian văn hóa của cộng đồng các dân tộc tỉnh Lâm Đồng nói riêng và khu vực Tây Nguyên nói chung đã được hơn 300 nghệ nhân (thuộc ba dân tộc bản địa: K’Ho, Mạ, Chu Ru) tái hiện một cách sinh động trong Lễ hội cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng lần thứ 5 diễn ra tại huyện Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng.

Một mùa gieo trồng mới lại đến trong cái nắng oi ả của vùng đất cực Nam Tây Nguyên cũng là lúc buôn làng được dịp mở hội. Sức sống đại ngàn lại rộn rã bên bếp lửa rừng với cây nêu, men say của rượu cần, điệu múa xoang của các cô sơn nữ và những âm thanh ngân vang từ giàn chiêng 6 (của người K’Ho, người Mạ), chiêng 3 (của người Churu)… 

Và điểm nhấn của các hình thức nghi lễ trong Lễ hội cồng chiêng chính là Lễ đâm trâu (còn gọi là Lễ ăn trâu, Sa rơpu), một nét văn hóa đặc trưng mang đậm lối sống dân dã, gắn liền với tự nhiên của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. Đây được xem là sự kiện mừng lúa mới, cầu an hay phá điềm xấu, điềm gở cho buôn làng. Có thể có nhiều ý kiến trái ngược nhau, nhưng tính nhân văn sâu sắc của Lễ đâm trâu vẫn đã thể hiện từ bao đời nay qua bài cúng “Khóc trâu” của đồng bào với trích đoạn: “…Ta thương trâu đã mười năm/Ta chăn trâu đã đủ trăm ngày/Mời trâu ăn nắm cỏ lần cuối/Mời trâu ăn lá cây lần cuối/… Trâu chết đi để buôn làng vui/Cho thần lúa xuống ở trong nia/Cho thần lúa xuống ở trong thùng”.

Con đường di sản ven Hồ Tây

Hồ Tây nằm ở phía Tây Bắc Hà Nội, diện tích hơn 500ha, là hồ rộng nhất Thủ đô và là hồ tự nhiên có hình móng ngựa, các nhà khảo cổ học đã chứng minh hồ là đoạn sông Hồng cũ còn sót lại sau khi thay đổi dòng chảy. Đặc biệt, các con đường bao quanh Hồ Tây như Lạc Long Quân, Âu Cơ, Nghi Tàm, Yên Phụ, Thanh Niên, Thụy Khuê... từ xưa đã nổi tiếng với những làng nghề, làng hoa, cây cảnh nổi tiếng như Yên Thái, Nghi Tàm, Quảng Bá, Nhật Tân và nhiều di tích lịch sử - văn hóa - kiến trúc tiêu biểu của Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến. Ngày nay, quanh Hồ Tây còn có thêm nhiều công trình văn hóa mới, hiện đại góp phần tô đẹp thêm cho cảnh sắc của Hà Nội.

Nằm ở phía Tây Hồ Tây, giữa vùng đất cổ thuộc tổng Bưởi (nay là phường Bưởi) có làng Võng Thị ẩn chứa nhiều nét nghề cổ xưa. Võng Thị ngày nay thanh bình với những con đường, ngõ nhỏ lát gạch cổ và tường gạch rêu phong. Các làng vùng Bưởi ven Hồ Tây hàng năm cứ tới ngày 16 tháng Ba âm lịch đều mở hội cúng Tổ nghề.

Du thuyền trên Hồ Tây.

Chất quê Bình Quới

Từ trung tâm thành phố Hồ Chí Minh đi về hướng Bắc chừng mười cây số là đến Khu du lịch Bình Quới 1 và Khu du lịch Bình Quới 2. Đến đây, du khách sẽ được đắm mình trong một không gian đậm chất miền quê sông nước Nam Bộ với phong cảnh hữu tình và được thưởng thức những món ăn mang hương vị dân dã của người dân thời khai hoang mở ấp.

Khu du lịch Bình Quới 1 và Khu du lịch Bình Quới 2 cùng với Khu du lịch Tân Cảng, Văn Thánh và Tàu Nhà hàng Sài Gòn là 5 đơn vị của Làng Du lịch Bình Quới, thuộc Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn (SAIGONTOURIST). 

Tạm rời xa nội đô thành phố Hồ Chí Minh ồn ào náo nhiệt, đến với Khu du lịch Bình Quới 1, du khách bỗng thấy lòng mình trở nên thanh thản lạ thường trong một vùng không gian thanh bình, trong lành và thoáng đãng bên bờ sông Sài Gòn lộng gió. Bình Quới nổi tiếng với những thảm cỏ non xanh mượt mà, cùng bóng mát của những hàng dừa nước nghiêng mình bên dòng kênh Sở Nhật. 

Với những ai đi xa nay có dịp trở về, muốn tìm lại đôi chút bóng hình quê hương Nam Bộ xưa nay không còn nữa, thì Khu du lịch Bình Quới 1 chính là chốn để có thể thả hồn ôn lại kỉ niệm xưa. Ở đó, người ta có thể tìm thấy hình ảnh những chiếc xe thổ mộ, con kênh xanh xanh, chiếc xuồng ba lá, cây cầu khỉ lắt lẻo gập ghềnh khó đi, ngôi chòi lá nằm ẩn mình giữa bụi dừa nước bát ngát xanh rì...

Cảnh sông nước đặc trưng Nam Bộ ở Khu du lịch Bình Quới.

Di sản Hội Gióng

Hội Gióng không chỉ được các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đánh giá là có tính độc đáo nhất trong tổng số hơn 7000 lễ hội dân gian truyền thống của người Việt, mà nó còn có những giá trị văn hóa - tín ngưỡng đặc biệt mang tầm nhân loại. Chính vì vậy, lễ hội này đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Nghìn năm hội Gióng vẫn còn.

Truyền thuyết kể rằng, vào thời Hùng Vương thứ 6 (khoảng 1718-1631 TCN), ở làng Gióng (nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội), có một chú bé mới 3 tuổi bỗng chốc vươn vai thành một thanh niên cường tráng, cưỡi ngựa sắt ra trận đánh đuổi giặc Ân phương Bắc xâm lược. Giặc tan, ông đến núi Sóc (nay thuộc xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội) rồi bay về trời… 

Với những chiến công thần thánh ấy, dân gian gọi ông là “Phù Đổng Thiên Vương”, tục gọi là Thánh Gióng và suy tôn thành một trong “tứ bất tử” (bốn vị thánh bất tử trong tín ngưỡng Việt Nam gồm: Thánh Tản Viên, Thánh Gióng, Thánh Chử Đồng Tử và Thánh mẫu Liễu Hạnh).

Lễ hội chùa Láng

Chùa Láng (hay còn gọi Chiêu Thiền tự) tại làng Láng Thượng (quận Đống Đa - Hà Nội) là ngôi chùa cổ nổi tiếng. Chùa thờ Thiền sư Từ Đạo Hạnh, vị danh sư nổi tiếng thời Lý. Hội Chùa Láng được tổ chức hàng năm để tưởng nhớ công đức của Thiền sư và là sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng đặc sắc của cư dân một vùng rộng lớn phía Tây Hà Nội.

Từ lâu, dân gian đã lưu truyền câu ca dao: “Nhớ ngày mùng bảy tháng ba, Trở về hội Láng, trở ra hội Thầy”. Hội chùa Láng diễn ra trong thời gian nửa đầu tháng 3 âm lịch, trong tiết Thanh minh ấm áp. Hội là dịp để nhân dân tôn vinh, tỏ lòng biết ơn tới Thiền sư Từ Đạo Hạnh và vua Lý Thần Tông. Chính hội là ngày 7/3, tương truyền là ngày sinh của Thiền sư Từ Đạo Hạnh.

Hồi trống khai hội chùa Láng.

Đền Ngọc Sơn

Trong cụm di tích hồ Gươm nổi tiếng của thủ đô Hà Nội, người ta vẫn thường nhắc tới Đền Ngọc Sơn như một nơi liêng thiêng và luôn đồng hành cùng mọi sự thăng trầm của thủ đô Hà Nội. Chính vì lẽ đó, không có vị khách nào tới Hà Nội mà không ghé thăm quần thể kiến trúc độc đáo này.

Đền nằm trên đảo Ngọc (còn gọi là Ngọc Sơn), một gò đất nổi giữa Hồ Gươm, cách Tháp Rùa một quãng không xa. Theo văn bia của đền ghi lại, đền Ngọc Sơn được khởi xây vào mùa thu năm 1841. Ngôi đền được tu sửa công phu nhất vào năm 1865, do Nguyễn Văn Siêu - nhà nho lỗi lạc của đất Thăng Long đứng ra lo liệu. Nhiều công trình ý nghĩa cũng được hình thành vào lần tu sửa này tạo nên bộ mặt hài hòa của kiến trúc đền Ngọc Sơn gồm: đền Ngọc Sơn - cầu Thê Húc - tháp Bút - đài Nghiên.

Cầu Thê Húc dẫn lối vào đền Ngọc Sơn. 

Biệt thự cổ xứ ngàn hoa

Khu nghỉ dưỡng biệt thự cổ Đà Lạt (Dalat Cadasa Resort) nằm ẩn mình giữa rừng thông với vẻ hoang sơ trầm mặc đã trở thành một nét chấm phá trong không gian yên bình của thành phố sương mù. Mười sáu căn biệt thự là bấy nhiêu phong cách kiến trúc khác nhau hòa quyện vào hương sắc ngàn hoa đưa du khách đến với những vẻ đẹp kỳ thú của thiên nhiên, đến với những phút giây thư thái của tâm hồn.

Dalat Cadasa Resort gồm những ngôi biệt thự cổ mang đậm nét kiến trúc Pháp. Đây là những ngôi biệt thự đầu tiên được người Pháp xây dựng ở Đà Lạt. Thời Pháp đây là nơi nghỉ dưỡng của Thống sứ Nam kì, vua Bảo Đại và các quan lại. Trước 1975, nó trở thành nơi nghỉ dưỡng của các tướng lĩnh cao cấp chế độ Sài Gòn cũ. Sau 1975, cụm biệt thự này bị bỏ hoang phế, xuống cấp nên nhiều người ví nó như những nàng công chúa ngủ quên ở trong rừng… Phải đến tận năm 2010, khi Đà Lạt tổ chức sự kiện Festival hoa Đà Lạt thì những “nàng công chúa” ấy mới được thức tỉnh sau những năm dài ngủ quên. 

Làng biệt thự cổ ven đô

Khác với hình ảnh nhà tranh vách đất thường thấy ở các làng quê truyền thống Việt Nam, làng Cựu, xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội lại nổi danh với hàng chục ngôi biệt thự cổ sang trọng kiểu Pháp được xây dựng từ những năm đầu của thế kỷ XX.

Cổng làng Cựu kiến trúc cầu kì, có lối lên xuống, có tầng, có mái. Leo lên tầng cao của cổng, phóng tầm mắt ra xa, làng Cựu hiện lên với hàng chục ngôi biệt thự cổ nằm rải rác khắp làng.
Những ngôi biệt thự bề thế còn lại ở làng là dấu tích của một thời thịnh vượng. Xưa, làng Cựu đồng chiêm trũng, quanh năm cấy một vụ trăm bề khó khăn. Năm 1921, hỏa hoạn xảy ra thiêu trụi nửa làng. Không cam chịu ngồi không bó gối, những người nông dân khăn gói toả đi tứ xứ tìm kế sinh nhai, mưu sinh kiếm sống. Dân làng Cựu phất lên từ nghề may. Anh em ông Phúc Mỹ, Phúc Hưng, hai người đầu tiên vào nghề may trở thành thợ may đệ nhất xứ Hà Thành. Những đôi bàn tay chai sạm cuốc cày vốn chỉ quen việc đồng áng bỗng một ngày trở thành “đôi tay vàng” cầm kéo cắt may nên những bộ vét, bộ đầm tân thời cho người Pháp và lớp người giàu có ở Hà Nội. Vì thế mà dân làng Cựu chẳng mấy chốc nổi tiếng với nghề may đồ Tây. Nhiều người làm ăn khấm khá, có của ăn của để nên đổ về làng xây nhà cao cửa rộng. 

Một góc làng Cựu hôm nay.

Tu viện Tả Phìn

Tu viện Tả Phìn (bản Tà Phìn, xã Tả Phìn, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai) là tu viện bỏ hoang, rêu phong nhưng vẫn đẹp kì bí với những đường nét mang đậm phong cách kiến trúc thời thuộc Pháp.

Đường đến bản Tả Phìn quanh co uốn lượn cách thị trấn Sa Pa khoảng 12km, đoạn đường ngắn đủ để khách du lịch có thể đi bằng xe máy để thoả sức ngắm nhìn núi rừng Tây Bắc nhất là dịp xuân về. Tu viện cổ này nằm dưới chân núi, được xây năm 1942. Đây từng là nơi tu hành của 12 nữ tu theo lối khổ hạnh thuộc dòng Nữ tu của Hội thánh Kito cải giáo sinh hoạt truyền đạo. Năm 1945, do tình hình chiến tranh, đoàn nữ tu rời về Hà Nội, tu viện vì thế mà bị bỏ hoang thành phế tích cho đến ngày nay. 

Tu viện có nhiều cửa, mỗi loại cửa lại có hình dáng khác nhau, lúc hình vòm, lúc hình chữ nhật.

Thánh địa Mỹ Sơn

Năm 1999, tại phiên họp lần thứ 23, Khu di tích Mỹ Sơn của Việt Nam đã được Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vì di sản này là một ví dụ điển hình về sự trao đổi văn hóa và là bằng chứng duy nhất của nền văn minh châu Á đã biến mất.

Khu di tích Mỹ Sơn - Thánh địa Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, cách Tp. Đà Nẵng 69km, cách thị xã Hội An 42km và cách thành cổ Trà Kiệu 30km. 

Thánh địa Mỹ Sơn là tổ hợp gồm nhiều đền đài của vương quốc Champa, nằm lọt trong một thung lũng nhỏ có đường kính khoảng 2km, được bao quanh bởi núi đồi, chỉ có một lối vào duy nhất là con đường độc đạo nằm giữa hai quả đồi và một con suối chắn ngang trước mặt con đường vào thung lũng như một chiến hào sâu rộng, gây trở ngại cho những ai muốn vào thánh địa. 

Thánh địa Mỹ Sơn là nơi tổ chức cúng tế của vương triều Champa và là nơi đặt lăng mộ của các vị vua hay hoàng thân quốc thích Champa. Thánh địa Mỹ Sơn là một trong những trung tâm đền đài chính của Ấn Độ giáo ở khu vực Đông Nam Á.

Một góc quần thể Thánh địa Mỹ Sơn.