Ngõa mật - nồng say hương vị đồng rừng

Ngõa mật có lẽ là cái tên lạ với nhiều người, nhưng với chúng tôi - những đứa con của đồng rừng - chẳng ai lạ lẫm thứ quả ngọt lịm, say nồng của núi rừng này.

Quả ngõa chín màu đỏ tím - Ảnh: H.Hân 

Về thăm quê, nhìn thấy cây ngõa sai trĩu quả của bà, cái hương vị ngọt lịm, lớp mật sóng sánh như mật ong của quả ngõa chín lại làm tôi nhớ nhung.

Cây ngõa mật mọc nhiều ở các khu rừng miền núi phía bắc như Bắc Giang, Thái Nguyên, Lạng Sơn. Những ai đã có một thời ấu thơ gắn liền với những cánh rừng có lẽ chẳng thể nào quên được vị ngọt, mát của những quả ngõa chín mùi.

Chiêm ngưỡng thiên hạ đệ nhất hùng quan từ tàu hỏa

Đèo Hải Vân nằm trên dãy Trường Sơn, ở ranh giới 2 tỉnh Thừa Thiên - Huế (phía bắc) và TP. Đà Nẵng (phía nam). Đây là con đèo hiểm trở nhất dọc tuyến đường bắc nam, do có vị trí địa lý hiểm yếu, bởi kiến tạo địa chất của dãy núi cắt ngang đất nước, từ biên giới phía tây tới sát biển Đông.

Nhiều khúc cua bán kính nhỏ nên nhìn thấy cả đoàn tàu 

Những năm trước, đoạn quốc lộ 1A bắc nam qua đèo Hải Vân là nơi thu hút khách du lịch chiêm ngưỡng Thiên hạ đệ nhất hùng quan, nhưng cũng ẩn chứa rất nhiều ẩn họa giao thông.

Bản tình ca mùa thu Tây Bắc

Nghĩ đến Tây Bắc, du khách thường chọn Sa Pa (Lào Cai) như một điểm dừng chân lý tưởng. Hành trình của chúng tôi lại đi theo cung đường mới, phía Tây của Tây Bắc, qua bốn tỉnh Yên Bái, Sơn La, Điện Biên, Hòa Bình. Nhiều người cho rằng, đi Tây Bắc đẹp nhất là vào mùa thu để cảm nhận cái lạnh vùng cao lãng mạn.

Mùa thu trên từng hoa lúa 

Điểm bắt đầu là Mù Căng Chải (Yên Bái). Không nhộn nhịp, dập dìu du khách như Sa Pa, Mù Căng Chải mang trọn nét nguyên sơ, tinh khôi của núi rừng Tây Bắc. Chúng tôi nhanh chóng bị hút hồn bởi những thửa ruộng bậc thang nối nhau vắt ngang qua những triền đồi; nhìn từ xa giống như những dải lụa xanh ngắt, vàng óng xen lẫn, tạo thành nhiều hình dạng khác nhau.

Lên Bắc Hà say men rượu ngô Bản Phố

Bên cạnh rượu táo mèo, Sán Lùng thì rượu ngô Bản Phố cũng là một thức uống khó ai quên được mỗi lần nhắc đến Lào Cai.

Người dân Bắc Hà thường nhắc khách đến chơi rằng: "Khi vào nhớ dốc Trung Đô, khi ra thì nhớ rượu ngô Bắc Hà". Rượu ngô đã thành thức uống mang được cả phong vị của núi rừng miền cao nguyên trắng đến với du khách gần xa mà nổi tiếng nhất là rượu ngô Bản Phố của đồng bào dân tộc H'Mông.

Với kiểu khí hậu ôn đới, mùa đông lạnh kéo dài đặc trưng nên mỗi năm người dân Bắc Hà chỉ có thể trồng một mùa ngô. Loại ngô làm rượu phải là ngô nếp, hạt màu vàng óng, tuy cho năng suất không cao nhưng hạt thơm, chắc. Ngô được thu hoạch khi đã chín già trên cây, đem phơi nguyên bắp qua 1, 2 nắng rồi chất lên gác bếp để bảo quản và nấu rượu dần. 

Hồng mi khi đã phơi khô chuẩn bị làm men rượu ngô. Ảnh: Tịnh Tâm. 

Hà Thành hôm nay

Hà Nội vẫn còn đó những con phố cổ xưa đầy hoài niệm từng một thời làm nên dấu ấn thị thành của vùng đất kinh kỳ xứ Bắc. Và Hà Nội hôm nay cũng có thêm một mảng màu mới, hiện đại, trẻ trung, năng động hơn với những đại lộ thênh thang và những tòa building cao hút tầm nhìn... 

Rộng mở những cung đường

Cách đây chưa lâu, độ hơn chục năm về trước, người Hà Nội ra đường vẫn quen với những ngõ nhỏ, phố nhỏ, những con phố ngắn cắt ngang cắt dọc như ô bàn cờ. Quen đến độ ai cũng thuộc như lòng bàn tay. Ấy vậy mà hôm nay, đố ai dám nói mạnh là mình biết hết các con đường ở Hà Nội. Bởi đường phố Hà Nội bây giờ khác trước nhiều lắm. Trừ các khu phố cổ và phố cũ ở khu vực trung tâm, còn lùi ra xa một chút là cả một mạng lưới giao thông đồ sộ, tầng tầng lớp lớp mới xây dựng và đang xây dựng. Đường nào cũng to, cũng đẹp, cũng hoành tráng như: Đại lộ Thăng Long, đường Nguyễn Chí Thanh, Lê Văn Lương, Phạm Hùng, Khuất Duy Tiến, đường cao tốc trên cao Bắc Linh Đàm - Mai Dịch…

Gặp lại Sìn Hồ

Ấn tượng về con đường tỉnh lộ 128 quanh co trong hẻm núi từ Lai Châu lên Sìn Hồ suốt mấy chục năm vẫn không hề thay đổi. 

Chợ Sìn Hồ - Ảnh: Đ.P 

​Dốc cao gấp khúc mở ra những khoảng trời đột ngột xanh bên triền đá xám.

Mùa mưa lũ, cây mọc lòa xòa ra giữa lối đi. Rãnh suối ven đường trong vắt thầm thì chảy. Những con ve rừng cuối mùa buông từng tiếng ngắn rời rạc trong lùm cây xanh thẫm rất gần. Và sương buông nhòe bóng những người dân tộc thiểu số cõng gùi lâng lâng chậm rãi thả bước ven đường.