Chợ trâu bò Nghiên Loan

Đối với quốc gia có nền nông nghiệp lúa nước lâu đời như Việt Nam, trâu, bò là vật nuôi cực kỳ quan trọng. Chính vì thế, từ xưa đã hình thành nên những chợ trâu, bò nổi tiếng như: chợ Ú (Nghệ An), chợ Bản (Thanh Hóa), Bắc Hà, Cái Cấu (Lào Cai), Trà Lĩnh (Cao Bằng)… Tuy nhiên, chợ trâu Nghiên Loan (huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn) là độc đáo nhất vì còn giữ được những nét văn hóa độc đáo và là chợ có số trâu, bò được bán mỗi phiên lớn nhất cả nước.

Chợ trâu, bò xã Nghiên Loan, huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, nằm trong một thung lũng thuộc bản Đính và bản Khuổi Ún, cách tỉnh lộ 258B khoảng 500 m nên rất thuận tiện cho việc đi lại, tập kết hàng hóa, buôn bán, vận chuyển.

Đây là chợ trâu, bò đầu mối quan trọng trong tỉnh Bắc Kạn và cả khu vực phía Bắc. Hầu hết số lượng trâu, bò được bán trong chợ sẽ được mang đến nhiều tỉnh và thành phố như Thái Nguyên, Hà Nội, Nam Định, Lạng Sơn… Dịp tháng Chạp là chợ đông nhất vì người ta mua để thịt ăn Tết, có nhiều phiên lượng trâu, bò giao dịch lên tới hàng nghìn con.

Hoạt động mua bán ở chợ diễn ra đơn giản, người bán đưa giá, người mua được quyền trả giá tùy thích đến khi hai bên thỏa thuận được thì đếm tiền, dắt trâu. Ông Ma Kiên Lưu, đến từ tỉnh Cao Bằng cho biết: “Tôi thường xuyên đến chợ này để mua trâu, bò. Ở đây mua bán dễ và nhanh. Người dân thật thà, không nói thách lắm. Mỗi phiên chợ tôi đều mua từ 9-10 con cả trâu và bò. Mỗi tháng tôi mua ở chợ này khoảng gần 100 con trâu, bò”.

Ở chợ Nghiêm Loan, trâu, bò hiện nay được giá, con trâu to, béo, tuổi từ 3-4 năm có thể bán được gần 40 triệu đồng. Tùy từng con to, nhỏ mà giá bán khác nhau, như một con nghé một năm tuổi có giá trên 10 triệu đồng. Thường người dân địa phương đến chợ để mua bê, nghé hoặc những con trâu, bò gầy về vỗ béo để những phiên chợ sau họ lại đưa đến bán kiếm lãi. Nhưng cũng có người đến chợ này để chọn mua những con trâu, bò phục vụ ngay cho đồng áng và sinh sản. Ông Dương Văn Ky, người Mông ở thôn Nà Phay, xã Nghiên Loan cho hay: “Hai vợ chồng mình đến chợ để mua bò cái. Nhà mình đã có 5 con bò rồi, nhưng mình muốn mua thêm một con nữa để cho nó đẻ. Mình vừa bán được một con bò đực hơn 20 triệu đồng nên có tiền để mua con mới”.

Ông Nguyễn Văn Vích, thôn Lồm Mèo, xã Chu Hương, huyện Ba Bể đi gần 20 km để bán 5 con bò. Con lớn nhất bốn năm tuổi có giá 16,5 triệu đồng, nhỏ nhất là con bê một năm tuổi cũng có giá 8 triệu đồng. Ông Vích cho biết: “Mình chuyên đi bán bò, phiên chợ nào cũng đưa đến chợ 5-6 con, mình cứ mua lại của người dân địa phương, rồi đưa đến chợ bán. May thì lãi được một, hai triệu đồng/con, có khi lãi 200.000 - 300.000 đồng/con cũng bán”.

Ở chợ này rất nhiều con trâu gầy, những con này thường được các gia đình có điều kiện và những thương lái chọn mua để về vỗ béo, sau đó lại bán. Ông Lương Văn Thuật, ở Khang Ninh, huyện Ba Bể bỏ ra gần 60 triệu đồng để mua 3 con trâu, to nhưng gầy. Ông Thuật cho rằng: “Mình có nơi chăn thả, mua về nuôi khoảng 1-2 tháng lại đem đến chợ bán, cũng lãi được vài triệu đồng một con”.

Chợ phiên trâu, bò Nghiên Loan thu hút đông đảo thương lái địa phương và nhiều tỉnh, thành phía Bắc đến tìm mua trâu bò về xuôi để sản xuất nông nghiệp và chế biến làm thực phẩm. Ảnh: Hoàng Giang

“Chợ Nghiên Loan mỗi phiên giao dịch khoảng 500 con trâu, bò. Giá cao nhất là 65 triệu đồng/con, thấp nhất là 11 triệu/ con, còn 35, 36 triệu/con thì nhiều”.

Ông Lý Hoàng Nghĩa, kiểm dịch viên của Chi cục Thú y tỉnh Bắc Kạn

Bài: Đỗ Quang Tuấn Hoàng - Ảnh: Hoàng Giang, Đỗ Quang Tuấn Hoàng

Báo Ảnh Việt Nam - 12/10/2023