27 thg 9, 2019

Tinh tế xà cạp của người Bhơ Noong

Trong các dân tộc ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên duy chỉ có tộc người Bhơ Noong (cư trú tại huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam) sử dụng tấm vải màu trắng, đen hoặc màu chàm bó quanh đôi chân giống như chiếc xà cạp của các dân tộc miền núi phía Bắc. Cách phục sức này đến nay vẫn còn phổ biến vì theo đồng bào đây cũng là cách để vừa làm đẹp vừa chống côn trùng cắn gây hại và bảo vệ cơ thể chống chọi với giá rét ở miền núi.
Các dân tộc miền núi phía Bắc sinh sống trong điều kiện thiên nhiên, môi trường khí hậu khắc nghiệt nên đồng bào luôn có ý thức về việc bảo vệ cơ thể. Bộ y phục của các tộc người do chính họ làm ra từ sợi lanh, sợi bông hay các nguyên vật liệu mua từ thị trường qua trao đổi với ngươi Kinh ở chợ luôn có độ bền chắc để bảo vệ cơ thể rồi mới tính đến việc làm đẹp. Ngoài trang phục chính, đồng bào đã nghĩ ra cách dùng vải quấn lại thành từng lớp để bảo vệ đôi chân khỏi bị côn trùng tấn công và giữ ấm đôi chân trong mùa đông buốt giá. Mảnh vải để quấn chân người ta gọi là xà cạp. Mỗi vùng có cách sử dụng xà cạp khác nhau. 

Xà cạp làm nên vẻ đẹp của trang phục lễ hội dân tộc Bhơ Noong. 


 Xà cạp màu đen của phụ nữ Bhơ Noong. 

Cũng giống như các dân tộc miền núi phía Bắc, người Bhơ Noong khi quấn xà cạp thì dùng một đầu xà cạp ép vào cổ chân rồi quấn liên tiếp 3 vòng tại vị trí cũ để giữ mối cho chặt. Sau đó quấn hơi chéo dần lên phía đầu gối, mép vải sau đè lên mép vải trước một ít. Đến khi hết vải thì dùng một dây vải nhỏ buộc lại để giữ chặt xà cạp không bị tuột ra. Mép vải được gấp mép và khâu lại để làm cho sợi khỏi bị xổ ra. Phía dưới cổ chân, nơi tiếp giáp với xà cạp người ta đeo nhiều vòng cườm ngũ sắc để tạo vẻ đẹp hài hòa cho chiếc xà cạp. 

 Thiếu nữ Bhơ Noong đang quấn xà cạp. 

Xà cạp góp phần làm đẹp cho bộ trang phục của nữ giới. Xà cạp quấn chân làm cho thân hình phụ nữ trở nên gọn gàng, kín đáo. Đôi khi đồng bào còn mang tất phù hợp với xà cạp để làm đẹp và giữ ấm cho đôi chân. Trong các lễ hội, các cô gái Bhơ Noong không quên trưng diện chiếc xà cạp để làm đẹp bộ trang phục truyền thống đặc trưng của dân tộc mình.

Tấn Vịnh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét