2 thg 5, 2025

Mênh mang... Cửa Đặt

Nắng hè đã bắt đầu nhuộm vàng rực rỡ, một vùng Cửa Đặt phong thủy hữu tình, hội sơn tụ thủy, lắng đọng nhiều giá trị lịch sử - văn hóa như đang cất cao lời mời gọi bước chân du khách đến với miền Quế Ngọc Châu Thường mà vui, mà khám phá...

Một vùng non nước Cửa Đặt (Thường Xuân). Ảnh: H.T

Cửa Đặt là vùng cửa sông, nơi sông Đặt chảy từ vùng “5 xuân” ra hòa vào sông Chu. Nơi đây đã từng là một phố nhỏ với non nước hữu tình, có bến sông, cồn cát. Một thời gian dài từ khi thực dân Pháp tiến hành khai thác gỗ ở Thường Xuân (đầu thế kỷ XX) cho đến những năm 1980, Cửa Đặt là bến bãi tập kết gỗ, lâm sản từ vùng Trịnh Vạn xuôi sông Đặt ra, từ tổng Nhân Sơn xuôi sông Khao, sông Chu xuống.

Kỳ bí hang Dơi

Tính trong 3 tháng đầu năm 2025, xã Thành Sơn (Bá Thước) đón gần 9.000 khách du lịch. Trong đó, hang Dơi (thôn Kho Mường) đang là điểm đến hấp dẫn, đặc biệt là với khách nước ngoài.

Hang Dơi có nhiều khối nhũ đá khổng lồ hình thù độc đáo. Ảnh: Lê Minh Ty

Cách trung tâm huyện Bá Thước khoảng 30 km với nửa giờ đồng hồ di chuyển, thôn Kho Mường nằm sâu trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên quốc gia Pù Luông. Thôn có 63 hộ dân với 326 khẩu. Nơi đây, gần như tách biệt với thế giới bên ngoài, đặc biệt là thôn Kho Mường vẫn giữ nguyên nét đẹp thơ mộng vốn có với hệ thống hang động, suối đá kỳ thú... Thiên nhiên đã vô cùng “ưu ái” khi “ban phát” cho vùng đất nghèo này phong cảnh thật hữu tình.

1 thg 5, 2025

Lễ đổi gác ở Đại Nội Huế

Đại Nội Huế, kinh thành xưa của triều Nguyễn, không chỉ là một quần thể kiến trúc đồ sộ mà còn là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, lịch sử đặc sắc. Một trong những nghi thức cung đình độc đáo được tái hiện tại đây là lễ đổi gác, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, chiêm ngưỡng.

Lễ đổi gác là một nghi thức quân sự truyền thống của triều Nguyễn, được thực hiện hàng ngày để đảm bảo an ninh cho Hoàng cung. Nghi thức này thể hiện sự nghiêm trang, kỷ luật của quân đội triều đình, đồng thời mang ý nghĩa tâm linh, trừ tà, bảo vệ sự bình yên cho nhà vua và triều đình.

Hiện nay, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã phục dựng và tái hiện nghi thức đổi gác tại khu vực Ngọ Môn, cổng chính của Hoàng thành Huế. Lễ đổi gác được thực hiện bởi các nghệ sĩ của Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Cung đình Huế, với trang phục, đạo cụ và nghi lễ được phục dựng theo đúng nguyên bản.

Hoằng Quốc Công Đào Duy Từ

8 năm làm quân sư cho chúa Nguyễn ở Đàng Trong, Đào Duy Từ là một kiệt tướng, một học giả, chính trị gia, chiến lược gia, kiến trúc gia, kỹ thuật gia... đồng thời là người góp phần quan trọng định hình được nhà nước, địa lý, và bản sắc Đàng Trong.

Hoằng Quốc Công Đào Duy Từ được thờ phụng hương khói trang nghiêm. Ảnh: Kiều Huyền

Linh thiêng Đền Khe Rồng

Đền Khe Rồng (hay còn gọi là đền Đức Ông) nằm ở khu phố Vĩnh Long 1, thị trấn Bến Sung (Như Thanh). Sở dĩ di tích có tên là Khe Rồng bởi đền nằm trên bờ sông có tên Khe Rồng chảy uốn lượn như con rồng.

Đền Khe Rồng.

Có một xứ Huế bảng lảng giữa mùa sương

Cầu Trường Tiền hiện lên mờ ảo đầy thơ mộng trong màn sương mai. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Trong màn sương sớm bảng lảng như khói như mây, xứ Huế hiện lên bồng bềnh hư ảo như trong cõi mộng. Cung điện, đền đài, thành quách, lăng tẩm, sông núi, nước non, con người và cảnh vật xứ thần kinh được một màn sương mênh mang bàng bạc phong kín trông mơ màng đến lạ.

Có những lúc chiếc cầu như chìm hẳn trong màn sương dày. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Những nhịp cầu như chìm dần vào làn sương trắng. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Sương mai giăng kín cầu Trường Tiền. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Lối đi bộ trên cầu Trường Tiền như chìm trong sương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Cầu Trường Tiền sáu vài mười hai nhịp mờ ảo trong sương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Nói đến thời tiết Huế người ta thường nghĩ ngay đến mưa, thứ “đặc sản” buồn tê tái, lê thê, dầm dề hàng tháng trời tưởng như chỉ riêng có của Cố đô giờ đã đi nhiều vào thơ, ca, nhạc, họa, rồi thậm chí có cả ý tưởng muốn biến nó thành một “Festival mưa Huế” cho người đời thưởng lãm và trải nghiệm…

Thế nhưng Huế còn có một thứ “đặc sản” thời tiết khác thú vị và nổi tiếng không kém, đó là sương mù. Một thứ sương mù tuyệt đẹp bảng lảng như khói như mây thường hiện lên một chút vào những buổi sáng sớm của những lúc giao mùa giữa mưa và nắng, áng chừng là vào khoảng độ cuối đông - đầu xuân, và cuối xuân - đầu hạ.

Một người đàn ông thong thả đạp xe trên con đường hoa xác pháo đang nở rộ trong kinh thành Huế bảng lảng sương mai. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Thường thì sương mù Huế xuất hiện tầm từ 4 đến 6 hoặc 7 giờ sáng thì tan, hôm nào muộn quá cũng chỉ đến khoảng 8 giờ là hết chứ hiếm khi kéo dài. Theo kinh nghiệm dân gian của người Huế thì hôm nào trời sương mù càng dày thì ngày hôm đó nắng càng to.

Còn theo lí giải xem ra có phần khoa học của một số người thì đó là hiện tượng tự nhiên của vùng đất ẩm thấp, lắm sông nhiều hồ như Huế. Vào giai đoạn chuyển mùa từ mưa sang nắng, vào buổi sáng khi nhiệt độ không khí tăng và độ ẩm lớn sẽ khiến cho hơi nước bốc lên tạo thành sương mù. Vì thế hôm nào buổi sáng trời càng nhiều sương thì cũng đồng nghĩa với khả năng ngày hôm ấy sẽ nắng càng to.

Thành quách, cung vàng điện ngọc ẩn hiện mờ ào kì thú trong màn sương mai. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Ngọ Môn

Cửa Chương Đức nằm cạnh đường Lê Huân, phía Tây Hoàng Thành Huế, mờ ảo trong màn sương sớm. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Cả kinh thành Huế dường như vẫn ngủ say trong màn sương mai phong kín. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Dù giải thích theo cách nào thì sương mù ở Huế cũng là một hiện tượng thiên nhiên kì thú, nó khác với hiện tượng nồm ẩm ở ngoài Bắc và lại càng khác biệt hoàn toàn với hiện tượng mù vì ô nhiễm bầu không khí do khí thải ở một số nơi.

Sương mù Huế không ảnh hưởng gì đến sức khỏe của con người, có chăng là đôi chút ảnh hưởng đến tầm nhìn của người đi đường vào lúc sáng sớm, nhưng cũng không đáng kể và cũng không khiến cho ai phải cảm thấy phật ý hay phiền lòng vì nó.

Phu Văn Lâu và Kì đài mờ ảo trong sương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Một cổng thành mờ ảo trong sương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Màu thời gian hiện dần lên qua màn sương sớm. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Sương mù Huế tuy có mùa nhưng không phải là ngày nào cũng có. Vì thế những hôm trời có sương mù luôn đem lại cảm giác thích thú cho những ai được chứng kiến cảnh này. Sáng sớm đi trong màn sương mênh mang mờ ảo hơi se lạnh có cảm giác vô cùng thú vị. Những hôm sương mù nhiều, người đạp xe thỉnh thoảng bắt gặp những hạt sương mỏng lung linh mát lạnh bám trắng trên bờ mi, vạt tóc trông rất lạ.

Du khách thích thú dạo chơi trên con đường mờ sương sớm. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Đường Đoàn Thị Điểm nằm ở phía Đông Hoàng Thành Huế mở ảo trong sương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Người dân Huế dậy sớm đi dạo trong bầu không khí trong lành mát mẻ với màn sương giăng mờ ảo. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Sương sớm phủ mờ trên vườn cây thành nội. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Sương sớm giăng mờ trên đường Lê Duẩn đoạn trước bến Văn Lâu Huế. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam
 
Cả thành phố như chìm trong màn sương phong kín. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Cái thú vị nhất của mùa sương xứ Huế là khiến cho cảnh vật nên thơ của kinh thành càng thêm ảo diệu như trong phim ảnh. Những lúc ấy phố xá, vườn cây, thành quách, đền đài, cung điện, dòng Hương… trở nên lúc ẩn lúc hiện trong màn sương giăng khắp chốn. Chính cái cảm giác “sương khói mờ nhân ảnh” ấy khiến cho Huế càng trở nên thơ, đẹp và bí ẩn đến lạ kì.

Một con thuyền lững lờ trôi trong sương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam 

Một thanh niên dậy sớm tập thể dục trong màn sương sớm. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Sương sớm phủ kín cả dòng Hương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Sương sớm trên dòng Hương. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Vì vậy, nếu có dịp đến Huế và có thêm chút cơ may, bạn hãy đừng bỏ qua việc dậy sớm dạo bước khắp chốn kinh thành để tận hưởng cái cảm giác thú vị hiếm có, đó là được ngắm nhìn cảnh lầu son gác tía, thành quách rêu phong, sông nước mơ màng ẩn tàng mơ hồ trong màn sương giăng đầy mê hoặc của xứ Huế mộng mơ, kiều diễm.

Bài, ảnh: Thanh Hòa
Báo ảnh Việt Nam - 

30 thg 4, 2025

“Hội diều làng Bá Dương Nội” chính thức trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Chiều ngày 12-4, tại di tích miếu Diều, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng, TP Hà Nội tổ chức Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia "Hội diều làng Bá Dương Nội"; Bằng công nhận danh hiệu Nghề truyền thống Hà Nội "Nghề làm diều sáo làng Bá Dương Nội".

Làng Bá Dương Nội (còn có tên là Bá Giang), xưa có tên nôm là Kẻ Bá. Đầu thế kỷ thứ XIX làng Bá Giang thuộc tổng Thượng Trì, huyện Từ Liêm, thị trấn Sơn Tây; nay thuộc xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng, TP Hà Nội. Người làng Bá Dương Nội đã mang diều sáo truyền thống tham gia nhiều lễ hội lớn trong nước cũng như quốc tế như: Festival diều quốc tế tại Thừa Thiên Huế, Vũng Tàu; đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội; Festival diều quốc tế tổ chức tại các nước Thái Lan (2010; 2014), Trung Quốc (2012); Cộng hòa Pháp (2012), Malaysia (2014)… được bạn bè quốc tế đánh giá cao về sự độc đáo và đậm bản sắc dân tộc của cánh diều Việt Nam.

Trăm năm Nam Bắc Hiệp và ông chủ nhà hàng bất đắc dĩ

Nhà hàng Nam Bắc Hiệp nổi lên như một nơi chốn sang trọng giữa trung tâm Thủ Dầu Một, với thực đơn món Tây phục vụ giới trung và thượng lưu lui tới làm ăn ở đây cùng quan chức Tây ta trong tỉnh.

Cách nay hơn một trăm năm (1922), ở Thủ Dầu Một, thủ phủ tỉnh Bình Dương ngày nay, ngay dãy phố 4 căn xây cho thuê của ông Trần Trung Hiếu có một nhà hàng Tây đồ sộ chiếm một góc đường giáp ba mặt: đường Phan Thanh Giản (nay là Điểu Ông), Charles Chanson (nay là Ngô Tùng Châu) và Thái Lập Thành (nay là Nguyễn Thái Học). Mặt tiền số 90 đường Thái Lập Thành ngang 7 m, sâu 30 m nở hậu. Nhà xây theo kiểu Tây bằng gạch, một tầng lầu.

Đây là cơ sở hùn hạp làm ăn của ông Trần Văn Nhàn và ông Tư Sửu, thuê của ông Trần Trung Hiếu. Nhà hàng là nơi gây dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân cố cựu ở Bình Dương những năm từ 1920 đến 1960.

Nhà hàng Nam Bắc Hiệp sau 1945 (*)

Huyền thoại "đồ gỗ Phan Văn Nhị"

Xuất thân từ một vùng quê nghèo, chỉ với hai bàn tay trắng và không được học hành, ông Phan Văn Nhị đã tạo dựng được một thương hiệu sản xuất đồ gỗ có tiếng ở Sài Gòn, có chất lượng và tính mỹ thuật cao trong gần 30 năm.

Từ đầu những năm 2000 tại Sài Gòn, rất nhiều người trong giới trang trí nội thất và chơi đồ gỗ xưa cất công săn lùng một dòng đồ gỗ có từ đầu thập niên 1950. Họ đến các điểm bán đồ gỗ cũ trên đường Lê Công Kiều, đường Pasteur gần chùa Ấn, dưới chân cầu chữ Y hoặc đi xa hơn là đường Bùi Thị Xuân ở quận Tân Bình… để tìm cho được dòng đồ gỗ của hiệu “Phan Văn Nhị”. Chúng được nhận dạng nhờ kiểu dáng thanh thoát thể hiện ở cái tủ búp phê, bộ salon, tủ chén… Nếu may mắn, có thể tìm được món đồ gắn marque bằng đồng có hàng chữ màu vàng “Phan Văn Nhị” trên nền màu đỏ.

Người nghệ nhân duy nhất của dòng họ Lại làm giấy sắc phong

Ẩn sâu trong con ngõ nhỏ ở phố Nhật Tảo (Hà Nội), ông Lại Phú Thạch là truyền nhân duy nhất của dòng họ Lại vẫn hàng ngày cần mẫn, tỉ mỉ trong chiếc bàn nhỏ sáng đèn để làm ra những tờ giấy sắc phong vang bóng một thời của tiền nhân họ Lại xưa để lại.

Nghệ nhân Lại Phú Thạch là nghệ nhân đời thứ 26 thuộc dòng họ Lại còn lưu giữ nghề làm giấy sắc phong.