Thành cổ Sơn Tây

Từ Hà Nội theo Quốc lộ 32 đi về phía Tây khoảng 45km là tới địa phận thị xã Sơn Tây. Ở đây có một khu thành cổ kiên cố có tuổi đời gần 200 năm, được xây bằng một loại vật liệu rất độc đáo, đó là đá ong. 

Thành cổ Sơn Tây nằm ở trung tâm thị xã Sơn Tây - Hà Nội, thuộc phần đất hai làng cổ Thuận Nghệ và Mai Trai. Đây là tòa thành quân sự, được xây bằng đá ong, một loại vật liệu truyền thống và rất phổ biến ở vùng đất Sơn Tây. Thành xây theo kiểu vauban, có kiến trúc hình vuông, mỗi chiều dài khoảng 400m, cao 5m, mặt thành rộng 4m và có nhiều lỗ quan sát để cho quân lính nấp phía trong bắn súng ra ngoài hoặc dùng giáo mác tấn công khi đối phương tìm cách trèo lên tường thành.

Cổng thành Sơn Tây. Ảnh: Văn Chi

Bí ẩn bãi đá cổ Sapa

Tháng 10/1994, bãi chạm khắc đá cổ Sapa đã được Bộ Văn hóa – Thông tin, nay là Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích Lịch sử cấp Quốc gia. Việt Nam cũng đã hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị UNESCO xem xét việc công nhận bãi đá cổ Sapa là Di sản Văn hóa Thể giới. Sau gần 18 năm được công nhận là Di tích Lịch sử Quốc gia, rất nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước đã tìm đến với bãi đá này để nghiên cứu mong giải mã được những hình khắc bí ẩn của người Việt cổ. 

Cách trung tâm thị trấn huyện Sapa khoảng 7km về hướng Đông Nam, bãi chạm khắc đá cổ Sapa bao gồm khoảng hơn 200 hòn đá lớn nhỏ khác nhau nằm rải rác trên diện tích khoảng 8km2, xen giữa nương rẫy, ruộng bậc thang của đồng bào dân tộc thiểu số thuộc thung lũng Mường Hoa, xã Hầu Thào và Tả Van.

Bãi đá cổ được phát hiện và nghiên cứu từ năm 1923 bởi nhà Đông Dương học nổi tiếng người Pháp gốc Nga Victor Goloubev. Ngày nay, nhiều nhà khoa học trong nước và quốc tế đã tìm đến nghiên cứu ngày một đông. Điển hình trường hợp GS Philippe Le Failler của Viện Viễn Đông bác cổ Pháp. 

Các nhà nghiên cứu tiến hành thu thập các dấu vết khắc in trên một tảng đá cổ Sapa. (Ảnh: Ngọc Thanh)

Lễ Lập Tĩnh của người Dao Tiền

Theo tục lệ, con trai dân tộc Dao Tiền từ 10 tuổi trở lên phải trải qua cuộc sinh hạ lần thứ hai trong đời thông qua nghi lễ Lập Tĩnh (hay còn gọi là Lễ dặt tên) để trở thành một người đàn ông đích thực của cộng đồng.

Năm nay, anh Triệu Văn Hạnh ở thôn Suối Khem (xã Phiêng Luông – Mộc Châu – Sơn La) làm lễ Lập Tĩnh cho con trai mình là Triệu Văn Long.

Anh Hạnh cho biết, để chuẩn bị làm lễ Lập Tĩnh cho con trai, nhà anh phải chuẩn bị từ rất lâu, lợn gà phải nuôi đầy chuồng, thóc gạo phải đầy bồ để bà con dân bản đến giúp đỡ và chứng nhận.

Già bản Phiêng Luông xem ngày để tổ chức Lễ Lập Tĩnh.

Bí ẩn căn hầm trú bom trong khách sạn Metropole Hà Nội

Tò mò, háo hức, hồi hộp và xúc động... Đó là những cảm giác trái chiều của nhiều người khi đến xem căn hầm tránh bom nằm ngay trong lòng khách sạn Metropole Hà Nội.

Sở dĩ nhiều người có tâm trạng kì lạ ấy, bởi sau gần bốn mươi năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc tại Việt Nam (1975), người ta mới phát hiện ra ngay giữa khách sạn Sofitel Legend Metropole Hà Nội, một khách sạn hạng sang bậc nhất của Hà Nội một căn hầm trú bom đầy bí ẩn. Và vào ngày 21/5/2012 KS Metropole Hà Nội đã chính thức mở cửa cho công chúng vào xem.

Căn hầm rộng 40 mét vuông vẫn được bảo tồn nguyên trạng với tường vôi xám màu thời gian, với bóng đèn, cánh cửa sắt... Căn hầm này đã được khách sạn xây dựng để bảo đảm an toàn cho các vị khách quan trọng trong thời kì không quân Mĩ ném bom Hà Nội từ giữa những năm 1960 đến mùa đông năm 1972.

Nhà cổ Bình Thủy

Cùng với chợ nổi Cái Răng, bến Ninh Kiều, vườn cò Bằng Lăng… mảnh đất Tây Đô còn có một nơi nổi tiếng khác đó là nhà cổ Bình Thủy nằm trên đường Bùi Hữu Nghĩa, thành phố Cần Thơ. Đây là ngôi nhà cổ kiểu Pháp hiếm hoi còn sót lại khá nguyên vẹn ở Nam Bộ, đặc sắc về kiến trúc, sự tinh xảo trong nghệ thuật chạm khắc của người xưa và nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa, sinh hoạt sông nước miền Tây Nam Bộ.

Không chỉ nổi tiếng trong nước, ngôi nhà còn được thế giới biết đến vì từng được sử dụng làm bối cảnh cho nhiều bộ phim như: Những nẻo đường phù sa, Công tử Bạc Liêu, Người đẹp Tây Đô, Xương rồng Cần Thơ. Đặc biệt là phim L’amant (Người tình) của đạo diễn Pháp J. Annaud đã được trình chiếu ở nhiều nước trên thế giới.

Đây là ngôi nhà của gia tộc họ Dương, vốn có gốc từ Nha Mân, Đồng Tháp, phiêu dạt đến đất Bình Thủy, Cần Thơ để sinh cơ lập nghiệp. Dòng họ này được coi là có công khai hoang lập địa ở vùng này. Ngôi nhà được xây dựng từ năm 1870 (khoảng đời thứ 3 của dòng họ Dương). Việc xây cất mất khoảng 20 năm mới hoàn thành. Đến những năm đầu của thế kỉ XX, nhà cổ họ Dương được trùng tu lại và tồn tại cho đến ngày nay và trở thành nhà thờ của dòng họ Dương. Ngôi nhà hiện do ông Dương Minh Hiển, hậu duệ của dòng họ Dương làm chủ nhân.

Cổng nhà cổ Bình Thủy có lối kiến trúc khá lạ khi nằm độc lập, không gắn với tường bao.

Non nước chùa Thầy

Hằng năm cứ đến ngày 7 tháng 3 âm lịch là thiện nam, tín nữ khắp nơi lại trở về dự lễ hội chùa Thầy - một sự kiện không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà là một phần trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở xứ Đoài; từ lâu đã đi vào câu thơ ca dân gian: “Gái chưa chồng trông hang Cắc Cớ, trai chưa vợ nhớ hội chùa Thầy”.

Chùa Thầy - tên chữ là Thiên Phúc tự - nằm ở chân núi Sài Sơn, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội (trước tháng 8/2008 thuộc tỉnh Hà Tây), cách trung tâm thủ đô khoảng 25km về phía tây nam. Chùa Thầy được xây dựng vào thời Lý Nhân Tông, lưu dấu ấn của một vị cao tăng thời Lý - thiền sư Từ Đạo Hạnh (1072-1116). Theo sách Đại Nam nhất thống chí thì thiền sư Từ Đạo Hạnh - tục danh là Từ Lộ - là con quan đô sát Từ Vinh, mẹ là bà Tăng Thị Loan, quê ở làng An Lãng, huyện Vĩnh Thuận (nay là làng Láng, thuộc huyện từ Liêm), Hà Nội.

Gành đá Lộ Diêu

Không được nhiều khách du lịch biết đến như gành Đá Đĩa hay di tích Vũng Rô của Phú Yên, nhưng vùng biển thuộc thôn Lộ Diêu, xã Hoài Mỹ, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định cũng là một địa danh nổi tiếng trong thời chiến tranh với những chuyến tàu Không số cập bến Lộ Diêu với sứ mệnh chuyển vũ khí, đạn dược cho chiến trường khu 5. Ngày nay, gành đá Lộ Diêu là điểm đến hấp dẫn dân du lịch bụi bởi khung cảnh thơ mộng của gành đá hoang sơ.

Quá trình hình thành và mài mòn của tự nhiên đã biến các gành đá nơi đây thành nhiều hình thù kỳ thú và lạ mắt.

Thủy Đài Sơn và huyền thoại về phong thủy

Trứng đá Thủy Đài Sơn. Ảnh: Mai Lý 

Thất Sơn hay Bảy Núi là tên gọi chung của vùng núi phía tây nam, cận biên giới Campuchia, thuộc các huyện Tịnh Biên và Tri Tôn (An Giang). Vùng Thất Sơn có đến gần 40 ngọn núi lớn nhỏ. Nhưng tiêu biểu nhất là bảy ngọn: Thiên Cấm Sơn (núi Cấm), Ngoạ Long Sơn (núi Dài), Ngũ Hồ Sơn (núi Dài năm giếng), Phụng Hoàng Sơn (núi Cô Tô), Anh Vũ Sơn (núi Két), Liên Hoa Sơn (núi Tượng), Thủy Đài Sơn (núi Nước). 

Thủy Đài Sơn là ngọn núi nhỏ nhất trong Bảy Núi, chỉ cao chừng 54 mét, nằm giữa những cánh đồng rộng lớn, cách tỉnh lộ 955B và núi Tượng khoảng 600 mét, thuộc địa phận thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Thủy Đài Sơn gắn liền với những huyền thoại trong dân gian về phong thủy của đất phương Nam. 

Chùa Pitu Khôsắ Răngsây

Chùa Pitu Khôsắ Răngsây, nhìn từ hồ Xáng Thổi vào đêm thứ Bảy hàng tuần. 

Đối với cộng đồng người Khmer, do nhu cầu tôn giáo là chỗ dựa tinh thần nên hầu hết ở các địa phương có người Khmer sinh sống thì ngôi chùa là nơi lưu giữ, trưng bày các tác phẩm điêu khắc, mỹ thuật của các nghệ nhân dân gian Khmer. 

Chùa còn là bộ mặt, là niềm tự hào về những tinh túy trong đời sống văn hóa - xã hội của cộng đồng đó, là một thiết chế xã hội không thể thiếu của người Khmer cho dù cư dân ở đó nhiều hay ít. Chính vì yếu tố đó mà chùa Khmer luôn được xây dựng trong môt không gian đẹp, được trang trí tươi sáng, rực rỡ với nhiều màu sắc và bao hàm các yếu tố mỹ thuật tinh xảo.

Khách nhà sàn

Với người Thái ở Tây Bắc, từ “khách nhà sàn” dùng để chỉ những người khách quý, họ hàng ở bản xa đến chơi nhà. Nhưng, riêng người Thái ở Bản Lác (Mai Châu - Hòa Bình) từ cửa miệng “khách nhà sàn” như dùng để chỉ một sản phẩm du lịch độc đáo chỉ nơi này mới có.

Có lẽ vì thế, khi chúng tôi đặt chân đến nhà sàn của anh Hà Văn Minh lần đầu đã có một cảm giác quen thuộc. Sàn nhà được dát bằng tre rộng mênh mông, đệm gối sắp đều tăm tắp. Đây là gian nghỉ ngơi của chúng tôi vào buổi đêm. Dưới gầm sàn là nơi để ngồi ăn cơm, uống trà. Anh chủ nhà vừa rót ly trà nóng vừa bảo: “Nấu cơm cho hai người, nếp Mai Châu, luộc con gà, làm bát canh cá chép măng chua nhắm rượu với thịt trâu gác bếp nhé ?”, chúng tôi đã ứa nước miếng.

Nhà sàn ở bản Lác được ví như những “Hotel” giữa núi rừng, rất thích hợp cho các kỳ nghỉ cuối tuần.