12 thg 6, 2017

Hóc Mó, không gian tình yêu

Rong chơi nơi đâu giữa không gian trong xanh biển núi giao hòa khi mùa hè đang đến? Bạn sẽ có được cảm giác này nếu đến với Hóc Mó.

Phong cảnh Hóc Mó

Hóc Mó thuộc thôn Thạnh Đức 2, xã Phổ Thạnh, H.Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, vẫn còn giữ được vẻ hoang sơ, thơ mộng. Hóc Mó hình thành từ một nhánh núi “cá tính” của dãy Trường Sơn.

11 thg 6, 2017

Bún gỏi dà và già Sóc Trăng

Đi tới đâu thì phải ăn cho biết đặc sản nơi đó. Tới Sóc Trăng, ngoài những món nổi tiếng như bún nước lèo, bánh cóng Đại Tâm... thì có một thứ khiến tui đặc biệt quan tâm: Bún gỏi dà.

Quan tâm xem ăn ngon như thế nào là một chuyện, điều khiến tui tò mò nhứt chính là cái tên có phần... quái dị của nó.

Thứ nhứt, bún là bún, gỏi là gỏi. Nếu là gỏi cuốn, có bỏ sợi bún trong đó thì ok, vụ này biết. Nhưng nếu là tô bún mà bỏ cuốn gỏi vô, hay là bỏ gỏi (nộm) vô thì hơi kỳ à nha! Rốt cuộc, bún gỏi là sao?

Thứ hai, dà là sao? Người miền Nam đọc 3 chữ dà, già, và y chang nhau. Vậy nó là bún gỏi gì? Bún gỏi dà, bún gỏi già hay bún gỏi và? Và nếu là chữ nào trong 3 chữ đó thì tại sao lại có tên như vậy?

Trấn Quốc Công Bùi Tá Hán: Lưu danh muôn thuở

Đã 449 năm kể từ ngày Trấn Quốc Công Bùi Tá Hán tạ thế (1568-2017), song trong tâm thức của người dân đất Việt nói chung và Quảng Ngãi nói riêng vẫn luôn nhớ đến ông với lòng thành kính biết ơn, bởi công trạng to lớn trong sự nghiệp mở đất, lập làng.

Cứ đến ngày rằm tháng năm (âm lịch) hằng năm, con cháu trong gia tộc họ Bùi ở khắp mọi miền của Tổ quốc sum tụ về khu mộ và đền thờ Bùi Tá Hán, ở tổ 24, phường Quảng Phú (TP.Quảng Ngãi) để lo đám giỗ của ông tổ trong dòng họ, người được nhân dân khắp vùng thờ phụng, ngợi ca công đức. Đông đảo người dân trong tỉnh cũng về đây, để thắp nén hương tưởng nhớ bậc tiền hiền tài cao, đức trọng.

Ngày đoàn tụ

Từ lâu, lệ bất thành văn đối với mỗi người trong tộc họ Bùi, dẫu bận trăm công nghìn việc cũng vẫn sắp xếp để về dự lễ giỗ của Trấn Quốc Công Bùi Tá Hán. Ngày giỗ Trấn Quốc Công Bùi Tá Hán cũng là ngày đoàn tụ của gia tộc họ Bùi. Trước là để tưởng nhớ vong linh của bậc tiền nhân, sau là gặp mặt các thế hệ con cháu, thắt chặt tình đoàn kết, sẻ chia để cùng nhau tiếp nối truyền thống đáng tự hào của thế hệ đi trước.

Năm nay, lễ giỗ Trấn Quốc Công Bùi Tá Hán ước tính có khoảng 600 người dự. Để lễ giỗ được chuẩn bị chu tất, con cháu họ Bùi ở Quảng Ngãi phân công phụ trách từng phần việc cụ thể. ông Bùi Nguyên Kha (69 tuổi, hậu duệ đời thứ 13 của Bùi Tá Hán, ở phường Quảng Phú, TP.Quảng Ngãi) tự hào nói: “Bùi Tá Hán là ông tổ, là niềm tự hào của tộc họ Bùi. Bởi vậy, ngày giỗ của ông được con cháu chuẩn bị rất kỹ”.

Đền thờ Bùi Tá Hán. 

Huyền thoại về vị chánh tổng ở Mường Lằm

Một số cao niên kể rằng, chánh tổng Mường Lằm tên Xống Át tham gia nuôi bộ đội hồi kháng chiến chống Pháp, nhưng cuối lại vướng vào xung đột nội tộc và bị sát hại dã man.

Chuyện về chánh tổng Lang Văn Át chỉ còn lại trong ký ức của các cao niên. Những lớp trầm tích đã vùi lấp mường xưa dưới lòng hồ Bản Vẽ. Ảnh: Hữu Vi 

Trong suốt lịch sử phát triển của những mường người Thái ở miền núi Nghệ An, các tù trưởng luôn đóng vai trò rất quan trọng.

'Tuyệt tình cốc' đẹp như mơ ở Đà Lạt

Trải qua một đoạn đường dài gồm đường rừng gập ghềnh, trơn trượt, bạn sẽ được chiêm ngưỡng một hồ nước trong vắt, đẹp như mơ được mệnh danh là "Tuyệt tình cốc" của Đà Lạt. 

Sau Hải Phòng và Ninh Bình, thêm một "Tuyệt tình cốc" lộ diện ở xứ ngàn hoa. Nơi này nằm cách xa trung tâm thành phố Đà Lạt. Để đến được đây bạn phải vượt qua đoạn đường dài khoảng 50 km, trong đó chỉ có 20 km đường dễ đi, còn lại là đường rừng gập ghềnh, trơn trượt rất khó đi. 

Đền Bắc Lệ và những giá trị tâm linh

Đền Bắc Lệ có tên chữ là Bắc Lệ Linh từ, thuộc thôn Bắc Lệ, xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn. Đền được nhà nước công nhận di tích lịch sử, văn hóa năm 1992. Vị trí của đền khá thuận lợi, có thể đến đây bằng cả đường bộ và đường sắt.

Cùng với một số đền chùa khác, đền Bắc Lệ do chiến tranh tàn phá và những lý do khác nên đền đã cũ và các di sản di vật của đền không còn nhiều. Đáng chú ý nhất là các loại văn bản như: Sắc phong, tài liệu chữ Hán của các triều đại xưa… Số còn lại việc xác định giá trị còn gặp nhiều khó khăn, do vậy đền Bắc lệ cũng nằm trong tình hình chung với các đền chùa khác ở Việt Nam, đó là việc xác định niên đại ra đời.

Qua xác định của các nhà nghiên cứu, đồng thời dựa vào hai văn bia thời Khải Định và lời kể của các cụ già tại địa phương thì đền Bắc Lệ được xây dựng cách đây khoảng 300 năm.

Tam quan đền Bắc Lệ.