16 thg 6, 2015

Gốm Vân Sơn

Mươi năm trước, nhiều lần tôi đã về Vân Sơn (thị trấn Đập Đá, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định), chụp lấy chụp để những hình ảnh của làng. Từ đống đất, bàn xoay đến cách trồng lò. Tôi e, cái nghề này rồi thì khó mà bước qua thế kỷ XXI. Và nếu nó có... mệnh hệ nào, thì ít ra mình cũng còn giữ được một ít hình ảnh tư liệu. Thế nhưng, trái với suy nghĩ ấy, nghề làm đồ đất nung ở Vân Sơn vẫn cứ túc tắc, túc tắc đi cùng đời sống đến giờ.

Mấy năm gần đây, ngoài thị trường cũ như Đà Nẵng, Huế, đồ đất Vân Sơn còn vào đến Kiên Giang, Rạch Giá ở phía Nam, Quảng Ninh ở phía Bắc... Thợ gốm kể: Mấy người đếm hàng của mình nói dẫy, đơn giản lắm - Lò tốt. Dậy thâu....

Đứng trên nóc lò nung, ngay trong tầm mắt tôi thấp thoáng bóng những ngôi tháp Chăm. Dường như đã có mối liên quan nào đó giữa việc chế tác gạch xây dựng những ngôi tháp Chăm với nghề gốm truyền thống ở Vân Sơn. Vân Sơn là tên bây giờ chứ thửa xa xưa làng ở sâu vào bên trong gần mỏ đất sét cũ và tên làng là Nhạn Tháp. Gốm Vân Sơn xốp, nhẹ và sắc đỏ cũng hệt như những viên gạch trên thân tháp và lặng lẽ góp mặt như thế đó.

15 thg 6, 2015

Về Hải Dương thăm cây vải tổ gần 150 tuổi

'Vương quốc vải thiều' Thanh Hà (tỉnh Hải Dương) đang vào chính vụ, sắc đỏ thắm ngập tràn trên vườn vải mênh mông và cả những chuyến xe ngược xuôi trên đường.

Cây vải tổ gần 150 tuổi sau đền thờ ông tổ vải thiều Hoàng Văn Cơm 

Người trồng vải ở huyện Thanh Hà đang bước vào đợt thu hoạch rộ. Dọc triền sông Thái Bình là những vườn vải thiều trĩu quả chín mọng chờ tay người hái. Trên khắp các con đường, ngõ ngách, những chiếc xe chở vải tấp nập, không khí nhộn nhịp, hối hả.

Năm nay vải được mùa và bán được giá nên người nông dân nơi đây phấn khởi. Không chỉ có những chiếc xe tải của thương lái, nhiều xe chở khách du lịch cũng đổ dồn về “vương quốc vải thiều” này để tham quan, chụp ảnh và chiêm ngưỡng cây vải tổ gần 150 tuổi ở thôn Thúy Lâm, xã Thanh Sơn.


Món nướng từ ốc vú nàng

Đặt lên vỉ than nướng cho khói bốc lên, rồi đập vỏ ốc lấy thịt chấm muối tiêu chanh, hoặc trộn chung với ba chỉ, rau răm, dưa chuột để cho ra món gỏi... đều là những cách chế biến hấp dẫn từ ốc vú nàng.

Ốc vú nàng là đặc sản của nhiều vùng biển trong cả nước. Với hình chóp lệch, trên đỉnh có một núm nhỏ, mặt trong lấp lánh ánh xà cừ, con ốc gợi lên hình ảnh đôi gò bồng đảo căng tràn nhựa sống của thiếu nữ. Vào mùa trăng tròn, ốc xuất hiện nhiều và thịt cũng béo hơn. Chúng thường bám chắc vào thành đá nên muốn bắt phải dùng dao nhọn, khéo léo tách ra. 

Sau khi nướng con ốc trên bếp lửa, canh đến khi miệng ốc co lại, khéo léo tách lớp thịt ốc thơm lừng ở bên trong, chấm với muối tiêu chanh mới đúng điệu. Ảnh: dulichvietnam 

Khám phá vẻ đẹp hoang sơ của Bãi Dài ở Nha Trang

Bãi Dài (xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm, Khánh Hòa) nằm giữa đoạn đường từ Nha Trang vào sân bay Cam Ranh, cách sân bay khoảng 12km và cách trung tâm thành phố Nha Trang khoảng 20km. Với vẻ đẹp hoang sơ, Bãi Dài hiện đang là một trong những điểm đến thu hút trong các tour du lịch Nha Trang.

Hủ tiếu bà Năm Sa Đéc

Dù thành danh, có tên tuổi nhưng sau năm 1973 do đời sống sân khấu, điện ảnh khó khăn nên bà Năm Sa Đéc đã bươn chải, mở quán hủ tiếu ở Sài Gòn. Tên tuổi của bà bước đầu đã đảm bảo cho quán, nhưng để giữ được chân khách là do hủ tiếu quá ngon. 

“Thương hiệu” độc đáo

Thời gian trôi qua cuốn theo nhiều thứ vào quên lãng, nhưng nhắc đến bà Năm Sa Đéc người ta lại nhớ đến hủ tiếu Sa Đéc và ngược lại. Bà Năm Sa Đéc tên thật là Nguyễn Kim Chung, sinh ở làng Tân Khánh Đông, Sa Đéc (nay thuộc xã Tân Khánh Đông, TP.Sa Đéc, Đồng Tháp). Trong lớp sân khấu đỉnh cao ngày xưa, bà là người tài sắc lưỡng toàn được công chúng mến mộ. Dù thành danh, có tên tuổi nhưng sau năm 1973 do đời sống sân khấu, điện ảnh khó khăn nên bà Năm Sa Đéc đã bươn chải, mở quán hủ tiếu ở Sài Gòn. Tên tuổi của bà bước đầu đã đảm bảo cho quán, nhưng để giữ được chân khách là do hủ tiếu quá ngon. 

Hủ tiếu khô tại một tiệm có lịch sử 100 năm ở Sa Đéc mang lên Sài Gòn - Ảnh: Giang Vũ 

Nghệ sỹ Năm Sa Đéc: Ngôi sao sáng cải lương Nam bộ

Ở Nam bộ, nói đến nữ nghệ sĩ Năm Sa Đéc, từ tuổi 40 trở lên, ít ai là không nghe danh tiếng của bà.

NS Năm Sa Đéc (thứ 3 từ trái qua) cùng NS Ngọc Nuôi, Kim Hương trong vở "Đoạn Tuyệt".

Lùi lại hơn 80 năm trước, từ giai đoạn sơ khai của nghệ thuật cải lương, phong trào ca nhạc cổ điển được nhân dân ái mộ và phát triển rộng khắp các làng quê nông thôn Nam bộ. Từ năm 1910, bài bản cổ nhạc khá phong phú đa dạng qua các làn điệu hò, lý, ngâm.v.v., thuộc dân ca đã được chuyển hóa, đủ 3 Nam, 6 Bắc, 4 Oán, 7 bài lớn, 8 bài Ngự, 10 bài Liên Hoàn... Danh ca, nhạc sĩ, xuất hiện đông đảo.

Người vinh danh xà bông Việt Nam

Sự nghiệp để lại cho đời sau của Trương Văn Bền chỉ vỏn vẹn bốn chữ Xà bông Việt Nam bởi sản phẩm này ra đời và tồn tại như một trong những biểu tượng tinh thần dám cạnh tranh của người Việt, như cuộc xiển dương “người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” khi mà nền kinh tế nước nhà đang nằm trong tay ngoại bang.

Ông Trương Văn Bền

“Khẩn hoang” cùng cá lóc nướng trui

Trong phần lớn các cuộc cúng kiếng của dân miền Tây thường không thể thiếu là cá lóc nướng trui. 

Nướng trui là phương pháp làm chín cá nguyên con không cần làm ruột, đánh vảy và rửa sạch mà vẫn cho món ăn đủ vệ sinh nhưng đậm đà chất lượng. 

Chuẩn bị thưởng thức cá lóc nướng trui - Ảnh: P.S.Lộc 

Để có món cá lóc nướng trui, người ta dùng que tre xỏ lụi từ miệng cá rồi cắm xuống đất, sau đó phủ rơm kín đốt cháy. Rơm tàn, cá chín, lấy ra, đặt trên tấm lá môn (hoặc lá chuối), dùng cây gạt lớp vỏ cá cháy trước khi bày tiệc.

11 thg 6, 2015

Tình chỉ đẹp khi còn dang dở

Hầm Hô ở cách Quy Nhơn 50 km, thuộc xã Tây Phú, huyện Tây Sơn. Đây là một danh thắng tuyệt mỹ, nằm giữa ngút ngàn rừng xanh dưới chân dãy Trường Sơn, một sự kết hợp tuyệt hảo giữa nước, núi đá và rừng xanh.

Vậy đó, mà tới Bình Định nhiều lần, tui mới đến đây lần đầu. Ngơ ngác bước vào khu du lịch sinh thái này, tui nhìn vào sơ đồ Hầm Hô để xác định lộ trình.


Bạn nhìn đi! Trên sơ đồ này bạn chú ý đến điểm nào nhất? Nếu giống tui, bạn sẽ quan tâm đến... Ờ, phải rồi, đá Bóp Vú!

Khu tránh nóng đẹp mê hồn ở chảo lửa miền Tây xứ Nghệ

Trong khi mọi người rủ nhau đi tránh nóng ở Tam Đảo, Sa Pa, Mộc Châu… thì chúng tôi lại được mấy người bạn ở Đô Lương, Nghệ An rủ đi giải nhiệt tại... chảo lửa miền tây xứ Nghệ. 

Những thanh niên ưa mạo hiểm bơi lội tắm mát ở thác Khe Kèm (Lục Dạ, Con Cuông) - Ảnh: Hải Dương 

Mới nghe qua mọi người đều nghĩ kế hoạch đó điên rồ bởi miền tây xứ Nghệ những ngày nóng toàn trên dưới 40 độ C với những con gió Lào bỏng rát. Nhưng rồi mấy con người liều lĩnh vẫn tiến hành chuyến đi như để tìm sự khác biệt.