Thú vị ba khu “phố Ta”, “phố Tàu”, “phố Tây” ở Cố đô Huế

Ngoài các công trình gắn với Di sản văn hóa thế giới - Quần thể di tích Cố đô Huế, các khu “phố Ta”, “phố Tàu” và “phố Tây” cũng là những địa điểm lý thú rất đáng khám phá ở thành phố Huế.

1. Khu "phố Ta" của Cố đô Huế là phố cổ Bao Vinh, dãy phố chạy dọc theo bờ sông Hương ở phía Bắc của Kinh thành Huế. Trong quá khứ, phố cổ Bao Vinh là một trung tâm thương mại quan trọng ở khu vực, từng có lúc phồn thịnh không kém gì phố cổ Hội An ở Quảng Nam.

Dấu ấn thời gian của phố cổ Bao Vinh được thể hiện qua những ngôi nhà cổ. Theo thống kê, vào năm 1991, Bao Vinh còn 39 ngôi nhà cổ, niên đại từ 150 đến 200 năm tuổi. Đáng tiếc rằng cho đến nay chỉ còn 15 ngôi nhà cổ được gìn giữ, nằm xem kẽ giữa những ngôi nhà mới xây.

Dạng nhà cổ đặc trưng ở Bao Vinh là nhà thấp ba gian dựng bằng gỗ với mái ngói liệt âm dương theo lối truyền thống của người Việt. Ảnh: Bên trong nhà số 99 Bao Vinh, một ngôi nhà cổ với những kết cấu gỗ còn khá nguyên vẹn.

Ngoài các ngôi nhà cổ, phố cổ Bao Vinh còn nhiều di tích lịch sử, nổi bật là đình Bao Vinh nằm ở đầu phố. Ngôi đình có kiến trúc cổ kính, nằm dưới bóng mát của hai cây đa lớn. Đình là nơi thờ Ngài khai canh họ Phạm đồng thời cũng là không gian sinh hoạt cộng đồng.

2. Khu "phố Tàu" của Cố đô Huế là đường Chi Lăng. Con đường này hình thành từ đầu thế kỷ 19. Đến cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, cùng với sự phát triển của khu phố cổ Gia Hội – Chợ Dinh, đường Chi Lăng trở thành trục trung tâm của khu phố Hoa kiều ở Huế.

Ngày nay, nhiều công trình kiến trúc đặc sắc của người Hoa vẫn được bảo tồn, trở thành những điểm nhấn cho diện mạo kiến trúc của con đường, đồng thời là di sản kiến trúc quý giá của Huế. Ảnh: Lễ đường hội quán Quảng Triệu trên đường Chi Lăng.

Công trình nổi tiếng nhất trên phố Chi Lăng là đền Chiêu Ứng. Được dựng vào năm 1887, ngôi đền nằm trong khuôn viên rộng khoảng 400 mét vuông, được trang hoàng rất tinh xảo lộng lẫy bởi bàn tay của những nghệ nhân đến từ đảo Hải Nam ở Trung Quốc.

Những công trình kiến trúc đặc sắc khác trên phố Chi Lăng là chùa Quảng Đông (ảnh trên, bên trái), chùa Phúc Kiến (ảnh trên, bên phải), chùa Bà Hải Nam (ảnh dưới, bên phải), chùa Triều Châu (ánh dưới, bên trái)... 

3. Khu "phố Tây" của Cố đô Huế là đường Lê Lợi. Chạy dọc bờ Nam sông Hương, đối diện Kinh thành Huế, con đường này tập trung nhiều công trình được xây vào thời thuộc địa của Huế. Ảnh: Khách sạn Saigon Morin trên đường Lê Lợi, có từ năm 1901

Nằm ở số 23-25 Lê Lợi, trụ sở của Bảo tàng Văn hóa Huế từng là Tòa Công chánh, một trong những công trình kiểu Tây hoành tráng nhất Cố đô Huế thời thuộc địa. Khu dinh thự này gồm hai khối nhà lớn mang kiến trúc Pháp, nằm trong khuôn viên rộng với một mặt giáp sông Hương

Tọa lạc tại số 3 Lê Lợi, Đại học Huế từng là trụ sở của Viện Dân biểu Trung Kỳ thời thuộc địa. Quá khứ xa xưa của ngôi trường được thể hiện qua tòa nhà mặt tiền mang kiến trúc phương Tây cổ điển khá ấn tượng, được xây năm 1927.

Ngoài các tòa nhà mang kiến trúc châu Âu, trên đường Lê Lợi còn có một số công trình thuộc địa mang đậm yếu tố mỹ thuật truyền thống Huế, tiêu biểu là trường Quốc học Huế (trái) và Đài tưởng niệm chiến sĩ trận vong (phải).

Quốc Lê

Kienthuc.net - 26/09/2021