Ăn mắm cái quê tôi

Có nhiều nơi gọi đó là mắm nêm nhưng với người dân ở quê vùng Quảng Nam, Đà Nẵng thì gọi là mắm cái. 

Chỉ đơn giản thế thôi nhưng khi chan nước mắm cái ăn với cơm nóng thì chẳng mấy chốc nồi cơm hết sạch 

Đây là loại mắm được làm từ những con cá cơm tươi ngon hoặc cá thu, được muối trong hũ bằng sành sứ cả tháng trời mới có được món mắm cái thơm ngon. Phổ biến là loại mắm cái cá cơm nguyên con (muối mắm nhưng còn nguyên xác cá cơm) hoặc loại mắm cái nước được muối từ cá thu và chiết nguyên chất.

Nức tiếng bánh ướt xứ Truồi

Được làm từ gạo quê nguyên chất, bánh ướt xứ Truồi mỏng đẹp, dẻo thơm.

Sự kết hợp hài hòa giữa bánh ướt tinh tế, thịt heo quay thơm ngậy, rau sống nồng nồng, dưa giá chua chua cùng nước mắm đậm đà cho món ăn hài hòa ngũ vị, tạo nên thương hiệu độc đáo cho địa phương 

Xứ Truồi thuộc huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế nơi có món bánh ướt trứ danh, khiến du khách nào đến đây cũng muốn được một lần thưởng thức.

Bánh ngon nhờ loại gạo ngon nức tiếng, được trồng bởi thổ nhưỡng trù phú cho ra loại bánh trắng ngần, thơm dịu, ăn kèm thịt heo quay hoặc luộc. Heo quay cắt khúc nhỏ, lượng mỡ và nạc cân bằng, thịt thơm không ngấy, lớp da vàng ươm giòn rụm, vị béo ngọt tự nhiên.

Món cheo cá ở vùng cao A Lưới

Có dịp lên huyện vùng cao A Lưới (Thừa Thiên- Huế) để hòa mình vào không gian rừng núi, tôi đều nhờ người quen làm món cheo cá để thưởng thức.

Món cheo cá rất phù hợp để nhâm nhi với rượu trong tiết trời se lạnh giữa đại ngàn nên nếu bạn được người bản địa đãi món này, bạn đã là thượng khách- Ảnh: Hoàng Sơn 

Hương vị món ăn rất ấn tượng, thử một lần sẽ không bao giờ quên, thậm chí là… ghiền, nhất là nhớ vị cay đến xé cổ họng mà người Pa Kô nào cũng đều “khuyến cáo” khi mời thượng khách.

Ăn mèn mén trên cao nguyên đá Đồng Văn

Mèn mén ăn chậm rãi, từ từ, càng nhai càng thấy vị ngọt của ngô lan tỏa nơi đầu lưỡi. Người ta có thể chan mèn mén với thắng cố, canh rau rừng.

Đang là mùa xuân, hoa cải vàng quyến rũ cứ nở từng thảm xen giữa lưng chừng núi. Đẹp đến nao lòng - Ảnh: Lê Nam 

Chợ tình ở vùng cao Quảng Ninh

Cứ đến ngày 4/4 âm lịch, bà con các dân tộc thiểu số ở huyện vùng cao Bình Liêu, Quảng Ninh lại nô nức đi chợ tình Đồng Văn, mở phiên duy nhất trong năm.

Chợ tình là nét văn hóa đặc trưng của người Dao ở xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, diễn ra ngày 4/4 âm lịch. 

Đến Bình Định nhớ ghé bánh xèo tôm nhảy bà Năm

Nói bà Năm bánh xèo chảnh cũng phải. Có cái bánh xèo thôi mà, làm gì mà khách đến nườm nượp, nhất là ngày lễ tết. Có cuốn bánh mà vượt quãng đường xa xôi rồi tay không, bụng đói trở về chỉ vì hết tôm rồi, không đúc thêm được… 

Ấy vậy mà, hơn 30 năm qua, quán bánh xèo bà Năm ở Phước Sơn (huyện Tuy Phước, Bình Định) vẫn đỏ lửa mỗi sáng dù nắng, dù mưa.

Không biết từ bao giờ, nhắc tới Bình Định, ngoài danh tiếng đất võ ra, người ta lại nhớ đến bánh xèo. Cái món ăn dân dã đến mức đâu đâu ở Việt Nam này cũng có và hầu như ai cũng làm được là bánh xèo thì ở đây, nó được đẩy lên hàng “cao cấp”. 

Hình ảnh bà Năm đứng trong bếp đúc bánh xèo đã trở nên thân thuộc với nhiều người 

Nhạc sĩ nước mắm - Nhà thơ nước mắm

Nước mắm là món ăn ngon, đậm đà hương vị quê hương. Thế nhưng nếu đem nước mắm vào âm nhạc hay thơ ca thì e rằng hơi... khó ngửi. Ấy vậy mà ta lại có một nhạc sĩ nước mắm và một nhà thơ nước mắm.

Nhạc sĩ nước mắm là một nhạc sĩ nổi tiếng với những bản tình ca lãng mạn một cách sang trọng, đặc biệt là những bản tình ca viết về mùa thu. Ông là Đoàn Chuẩn.

Thật ra trong những ca khúc tuyệt vời của Đoàn Chuẩn không có... nước mắm, nhưng ông là con của nhà doanh nghiệp lừng lẫy Đoàn Đức Ban, chủ hãng nước mắm Vạn Vân nổi tiếng. Nhờ sự thành công của hãng nước mắm, gia đình Đoàn Chuẩn rất giàu có, nên ông sống đời một công tử phong lưu và cùng với thiên tài của mình ông đã sáng tác nên những ca khúc bất hủ. Như một sự ghi nhớ, trên bìa sau một số bản nhạc, ông cho đăng quảng cáo nước mắm Vạn Vân của gia đình mình. Hình dưới đây là một ví dụ.

Tré - món ngon độc đáo đất Bình Định

Cứ mỗi lần đi qua cung đường quốc lộ 19, đoạn qua Chợ Huyện (thuộc xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước, Bình Định), khách xa lại thấy những cuộn rơm vàng óng bó lại như túm chổi nhỏ, đu đưa trong gió.

Ấy là tré, một trong những món ăn dân dã mà độc đáo, ngon lành của người dân xứ Nẫu.

Cô giáo tôi, quê ở tận Côn Đảo xa xôi, cứ mỗi lần ghé Bình Định là lại mua tré xách về cho người thân. Cô nói, nhìn cây tré ở đây thương gì đâu. Thương những cọng rơm được tỉa tót gọn gàng, thương dáng hình mộc mạc của bó tré gợi nhớ làng quê và những gì thân thuộc nhất. Cô kể mình “phải lòng” cây tré từ dáng hình đến hương vị bên trong với đầy đủ các cung bậc: chua, cay, mặn, ngọt… 

Thương những cọng rơm được tỉa tót gọn gàng, thương dáng hình mộc mạc của bó tré gợi nhớ làng quê và những gì thân thuộc nhất 

Nức tiếng bún tôm, bún rạm Phù Mỹ

Bún nóng hổi, đúng nghĩa vừa thổi vừa ăn. Ăn một tô chưa đủ, phải ăn hai tô, mỗi loại ít nhất một tô. Không ít người, mỗi lần ăn bún tôm, bún rạm Phù Mỹ (huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) phải ăn đến 4 tô.

Bún tôm ăn với bánh tráng gạo. Vừa ăn vừa thổi vì bún nóng hôi hổi trong tô. 

No mà không ngán. Bún gì kỳ, ăn hoài ăn mãi vẫn cứ thương thương lạ…

Tô bún thôi mà, có gì để thương để nhớ đến vậy? Một người quen của tôi ở Sài Gòn ra chơi, nghe tiếng bún tôm, bún rạm Phù Mỹ, nhất định phải ra ăn. Vậy là cô, cháu chở nhau hơn 60 km để ăn bún. Bà vốn là người từng trải, đi nhiều, sành ăn và nấu ăn rất ngon. Lúc giới thiệu món bún cho bà, tôi cứ lo vị bún dân dã quá, đơn giản quá, sợ bà chê… Nhưng rồi, sau tô đầu tiên, bà kêu thêm tô nữa, tô nữa rồi mua thật nhiều về cho người thân ở nhà.

Bánh bèo chén - đặc sản đất võ Bình Định

Bánh bèo đúng điệu miền Trung thì phải có hẹ xắt nhỏ thoa với dầu phộng, rắc thêm chút chà bông cá ngừ, đậu phộng giã nhuyễn, hành phi giòn rụm...

Chén bánh bèo quê dày cui, từng miếng bánh chắc nụi, thơm tho, ngon vô cùng tận 

1. Ngày nhỏ, mỗi lần về quê, ngoại lại hỏi bây thèm ăn gì để tao làm cho ăn một bữa đã đời nè. Bánh bèo hay bánh xèo? Và, lựa chọn ưu tiên của chúng tôi thường là bánh bèo.

Vì sao ư? Vì đối với bọn nhóc ấy, món bánh bèo bà đúc ngon “thần thánh”.