Theo lối đặt tên bằng con giáp năm sinh của người Việt, những người tên Thìn đều sinh năm Thìn, tức là năm Rồng. Mà quái lạ, chẳng hiểu sao những người tên Thìn lại thường gắn liền với nghiệp nấu nướng, ăn uống đến thế. Lại thường có danh, có tiếng chứ chẳng chịu phận “lìu tìu”.
Nổi tiếng nhất là ông Thìn bán phở, tạo nên thương hiệu phở Thìn Bờ Hồ từ thập niên 1950. Một ông Thìn khác cũng bán phở ở phố Lò Đúc, cũng tạo nên danh tiếng lẫy lừng với chuỗi thương hiệu nhượng quyền “Phở Thìn Lò Đúc” xuất hiện cả ở Nhật Bản, Australia...
Nhưng mà bà Thìn ở phố Hàng Bồ còn thành danh trước cả 2 ông Thìn kia, bởi bà bắt đầu gánh chè đi bán từ cuối những năm 1930. Đến những năm 1980, con gái bà Thìn tiếp quản quán chè, định cư tại Hàng Bồ. Và sang thế hệ thứ ba, quán chè bà Thìn đã tọa lạc ở 2 vị trí 95 Hàng Bồ và số 1 Bát Đàn.
Nếu cháu gái của bà vẫn tiếp tục duy trì cơ nghiệp của gia đình thêm 14 năm nữa, thì các tín đồ chè cháo của Hà Nội sẽ chứng kiến lễ sinh nhật bách niên của thương hiệu “chè bà Thìn”. Quả là, đàn bà nước Nam không hề kém cỏi chút nào.
Nhìn vào thực đơn của chè bà Thìn có thể chúng ta sẽ bị hoa mắt vì sự đa dạng của các món chè, bánh. Tuy nhiên, ở giai đoạn ban đầu của bà Thìn và con gái, quán chè chỉ có 2 dòng chủ lưu là chè mùa Hè và chè mùa Đông, nôm na là chè ăn lạnh và chè ăn nóng.
Vào những ngày nực nội, nóng bức đến “chảy đá, tan vàng”, quán sẽ bán những món chè mát lạnh, thơm tho như chè sen, chè hoa cau xôi vò, chè đỗ đen, chè đỗ xanh, chè thập cẩm xanh vỏ đen lòng, nước sấu đá, tào phớ hoa nhài, thạch đen trân châu...
Nhưng sau tháng 10, quán sẽ chuyển sang bán chè bà cốt, chè hoa cau, bánh trôi tàu, chè đỗ đen nấu đặc. Các món chè nóng luôn được nấu cùng với những lát gừng nên có vị cay nồng thơm thơm. Nồi chè luôn được hấp cách thủy để lúc nào cũng giữ được độ nóng.
Ngoài chè nước, quán còn có bánh hoặc các loại chè ăn khô khá đặc sắc và ngon lành như bánh cốm nhân đậu xanh, bánh chín tầng mây, bánh phu thê, cốm xào, chè con ong, chè kho, xôi vò... vừa tiện ăn tại chỗ vừa tiện mua về nhà hoặc làm quà.
Tùy thời mà có thức chè, tuy nhiên, trong thời buổi thời tiết biến đổi phức tạp như hiện nay, muốn ăn các món chè mùa Hè trong ngày đông tháng giá cũng được, hoặc như món xôi chè phục vụ cả hè lẫn đông, chỉ có điều mùa hè chè mát, mùa Đông chè ấm mà thôi.
Nhìn chung, chè bà Thìn hội tụ được mọi tinh hoa và quy luật của “ngành chè” Hà Nội như dùng các nguyên liệu quen thuộc là gạo, các loại đậu để nấu, dùng nước hoa bưởi, hương hoa nhài, dầu chuối để tăng hương vị và hương thơm.
Bát chè phải có màu sắc đặc trưng của món chè, ví dụ như chè đỗ đen phải lên màu đen bóng trong lòng bát sứ trắng, chè đỗ xanh phải có màu vàng nhạt và phảng phất mùi thơm của hạt đỗ tiêu. Các hạt đỗ phải giữ nguyên hình dạng, không nát nhừ nhưng khi nhai phải bở, mềm.
Ngoài ra, kết cấu của món chè phải sánh để miếng chè múc lên đẹp mắt, không lõng bõng hay đóng cục. Vị chè phải đậm đà và có vị ngọt vừa phải, không nhạt nhẽo mà cũng không ngọt thé “khé lên tai”. Nhìn chung, mỗi miếng chè - dù là món ăn bình dân hè phố - cũng phải thỏa mãn các tiêu chí: Đẹp mắt - thơm mũi - ngon miệng.
Danh sách những món chè của quán vốn “miên man bất tỉnh”, thế nhưng, tinh túy chỉ nằm ở những món chè của Bắc hay chè Hà Nội, tiêu biểu như chè hoa cau xôi vò, tức là món xôi chè rất tinh tế, rất thanh nhã, đạt được mọi tiêu chuẩn đẹp, thanh, thơm, ngon.
Bát chè hoa cau trong trẻo, ngọt dìu dịu và man mát, rất hợp để ăn cùng những hạt xôi vò mọng, dẻo, thơm và có màu vàng nhạt. Xôi được đồ hai lần nên rất mềm và đượm vị đỗ xanh bám quanh hạt xôi. Bí quyết bà Thìn là dùng rất ít dầu cho xôi dậy mùi đỗ và thêm chút thảo quả cho thêm mùi thơm ngọt đậm.
100 năm sắp trôi qua một bát xôi chè, thế nhưng, lúc nào chè bà Thìn cũng giữ vững tiêu chí: Bán một món ăn chơi ngon miệng với mức giá phù hợp với túi tiền của người lao động.
Đến đây ăn chè, dù là đi bộ hay đi ô tô, dù là sinh viên, công chức hay người bán hàng rong, mức giá cho từng món chè cũng chỉ khoảng 20.000 - 25.000 đồng. Thế nên, quán chè bà Thìn luôn đông đúc, tấp nập từ khi mở cửa bán hàng đến khi hạ màn, bất kể mùa Hè hay mùa Đông.
Không gian ăn chè nơi đây cũng mang vẻ đặc trưng của chốn phố cổ “đất chật người đông”, với hàng chục người ngồi xúm xít như nêm trong lòng nhà hoặc tràn ra vỉa hè.
Cảnh nam thanh nữ tú, nam phụ lão ấu ngồi kín trên vỉa hè để ăn chè vào buổi tối hay dịp cuối tuần cũng khiến cánh khách du lịch nước ngoài tò mò, đứng ngắm nghía, chụp ảnh rồi cũng mạnh dạn vào ăn thử chè bà Thìn xem đây là món gì cũng trở nên quen mắt.
Quán chè bà Thìn mới chỉ chuyển vai qua ba thế hệ, nhưng đã có biết bao thế hệ thực khách trong gần một thế kỷ tồn tại. Những đứa trẻ con được bố mẹ dắt đi ăn chè bà Thìn năm nào bây giờ đã dắt cháu mình ra ngã tư Hàng Bồ - Bát Đàn này để thưởng thức các món chè ngon xưa cũ.
Để rồi phố Hàng Bồ có thể tự hào về những tên tuổi nổi tiếng trên địa giới của mình như Báo Lao Động, chè bà Thìn, phở Bắc Hải...
HẢI AN
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét