13 thg 4, 2023

Cá ngừ kho thịt

Cá ngừ kho thịt heo là món ăn được nhiều người ở Lý Sơn quê tôi ưa thích. Vào những ngày trời mưa, tôi thèm được trở lại ngày xưa để cùng mẹ ngồi bên bếp lửa hồng, được hít hà mùi thơm của nồi cá ngừ kho thịt đang sôi sùng sục trên bếp.

Cá ngừ có nhiều loại, nào là cá ngừ da trơn, cá ngừ chù, cá ngừ vàng vi, cá ngừ sọc dưa. Song, người dân Lý Sơn quê tôi vẫn thường chọn cá ngừ sọc dưa, hay cá ngừ vàng vi mỗi khi nấu món cá ngừ kho thịt. Bởi những loại cá này có thịt săn chắc, càng kho lâu lại càng ngon chứ không bở, nát. Thịt heo để kho với cá ngừ phải là thịt vai, thịt ba chỉ. Còn dừa thì phải chọn dừa già để nước được ngọt.

Món cá ngừ kho thịt. ẢNH: MINH TUẤN

Cách nấu món cá ngừ kho thịt rất đơn giản. Cá ngừ mua về cắt lát, rửa sạch, để ráo nước rồi cho vào dầu chiên sơ qua. Thịt heo cắt vuông, luộc chín, rồi xối lại bằng nước lạnh. Thịt và cá cho chung vào nồi, kèm theo nước dừa, tỏi băm, ớt, vài lát gừng, tiêu, sả cắt khúc, nước tương, nước mắm, dầu ăn, đường, bột ngọt. Sau khi chờ chừng mươi phút cho gia vị thấm đều vào cá, thịt, bắc nồi lên bếp nấu cho đến khi nồi cá kho sôi lên sùng sục thì bắt đầu hạ lửa, để lửa liu riu. Chừng gần một tiếng đồng hồ sau, những lát cá ngừ bắt đầu săn lại, miếng thịt mềm ra. Nồi cá kho lúc này tỏa mùi thơm lừng, hòa quyện mùi thơm của cá, của mắm, của nước dừa, sả, tỏi...

Dân dã, dễ nấu, lại có thể bảo quản được lâu, nên vào những ngày mưa, người dân Lý Sơn tranh thủ đi chợ trước khi biển động để mua dăm con cá ngừ, vài miếng thịt heo về kho, rồi để dành ăn dần. Món cá ngừ kho thịt ăn với cơm nóng và rau sống, hoặc rau luộc, cũng có thể ăn kèm bánh tráng nhúng nước cuốn rau sống, hoặc ăn với bánh mì, kết hợp với rau thơm, cà chua, dưa leo, ớt xanh...

Cá ngừ kho thịt không chỉ là món ăn thường ngày, mà còn là món được người dân quê tôi dâng lên thần linh. Theo sử sách, dưới thời nhà Nguyễn, thế kỷ XIX, khi các vị tiền hiền ra đảo Lý Sơn lập ra hai làng An Vĩnh và An Hải đã đưa vào hương ước của làng về việc phân công cho từng tộc họ tiền hiền sẽ tổ chức tế tiền hiền ở đình làng, cứ luân phiên hằng năm hết tộc họ này đến tộc họ khác. Món cá ngừ kho thịt là món được quy định phải có và phải chuẩn bị trước ngày lễ tế từ 7 - 10 ngày. Theo quan niệm của người dân Lý Sơn, cá ngừ đôi khi gọi là "ngư", cũng có nghĩa là cá mà người dân đảo hay nói là "dư" khi đánh bắt được nhiều cá tôm, vì phải nói tránh đi để thần linh không quở phạt. Cho nên, phẩm vật là món cá ngừ kho thịt khi dâng lên thần linh còn mang ý nghĩa cầu may cho ngư dân sẽ được thần linh phù hộ, độ trì cho đánh bắt được mùa, cuộc sống dư dả, hạnh phúc.

VÕ MINH TUẤN

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét