Linga là gì chắc mọi người đều đã biết. Xin nhắc lại một tí thôi: đó là
biểu tượng sinh thực khí của người đàn ông, được thờ tại các kiến trúc
tôn giáo của đạo Hindu. Tương tự như vậy là yoni, sinh thực khí của
người đàn bà.
Những bậc hiền tài, có công lớn với đất nước, với xã hội, được nhân dân
tôn kính sẽ được nhân dân trân trọng thờ cúng như một vị thần. Hình thức
tôn kính trang trọng nhất là tạc gương mặt người đó lên... một cái
linga. Linga có tạc hình mặt người gọi là mukhalinga.
Ở Việt Nam, linga có rất nhiều trong các kiến trúc tôn giáo của người
Chăm, tuy nhiên mukhalinga thì rất hiếm. Có lẽ vì số nhân vật được người
Chăm tôn thờ như vị thần không nhiều.
Muakhalinga (có lẽ là duy nhất) ở Việt Nam có thể chiêm ngưỡng được tại
tháp Chàm Po Klong Garai (Phan Rang), trên mukhalinga này là gương mặt
vị vua nổi tiếng của Chiêm Thành: Po Klong Garai (thế kỷ 12).
Mukhalinga Po Klong Garai - Ảnh: Phạm Hoài Nhân