Những khu Cư xá ở Long Khánh

Địa danh thị xã Long Khánh nay, trước kia cũng là thủ phủ của tỉnh Long Khánh nơi có Tòa hành chính, dinh Tỉnh trưởng và nhiều cơ quan hành chính cấp Tỉnh đóng chân.

Ngược dòng thời gian vào những năm 1960, tại Long Khánh có Ty Thủy Lâm làm nhiệm vụ quản lý, khai thác rừng và bảo vệ nguồn nước ngầm. Ty Thủy Lâm chỉ có hơn chục nhân viên nhưng xét về nhu cầu cuộc sống thì “an cư mới lạc nghiệp” nên việc xây dựng một chung cư cho công chức cư trú, sinh hoạt, công tác tốt là điều rất cần thiết. Thế là một cư xá mang tên Thủy Lâm ra đời, khu cư xá được xây dựng ngay khu vực gần trụ sở làm việc của Ty Thủy Lâm; đây là cư xá đầu tiên tại tỉnh Long Khánh thời bấy giờ, khu cư xá này hiện nay còn được vài nóc nhà, cũng đã được nâng cấp sửa chữa nhiều lần. Những ai sinh sống lâu đời ở Long Khánh đều biết khu cư xá ấy hiện nay là khu vực Bưu Điện và Chi nhánh điện Long Khánh.

Lần mò tìm hiểu thêm về sự ra đời của mấy cư xá nữa ở Long Khánh thì được biết còn có cư xá sĩ quan (còn gọi là cư xá 27 căn) khu cư xá này dành riêng cho gia đình sĩ quan Ngụy nằm liền kề với khu cư xá 60 căn dành cho công chức hành chính của chế độ cũ. Cư xá 60 căn là khu xá lớn và khá hoàn chỉnh, gồm những khu nhà ở gắn với khu công viên thảm cỏ, rất thoáng mát, lâu dần do thiếu sự quản lý của chính quyền, một phần do dân cư tập trung đông đúc nên khu cư xá 60 căn ngày càng nới rộng, mất dần dáng dấp của một khu cư xá, ông Trần Hoàng Lân- một trong những người dân đã có mặt sớm nhất ở khu cư xá này cho biết: “Vào khoảng năm 1960, khu cư xá này được hình thành, ba mẹ tui đều là công chức làm việc ở Tòa hành chính nên được cấp hẳn một căn hộ; ngôi nhà đẹp, đầy đủ tiện nghi, khu cư xá này an toàn và trật tự lắm ! lâu dần chính quyền giải quyết cấp đất, xây nhà cho các hộ dân lấn cả những khu thảm cỏ, cây xanh, nhưng mọi người vẫn không quên gọi đây là khu cư xá 60 căn”. 

Nơi đây, sau ngày giải phóng đất nước đã mọc lên một ngôi trường mới “Trung tâm giáo dục thường xuyên” phục vụ nhu cầu học tập cho tất cả mọi đối tượng, mọi lứa tuổi. Thêm vào đó là một cơ sở giáo dục tư thục “trung tâm ngoại ngữ Hoa Mai” dành riêng cho tuổi vở lòng; không dừng lại ở đó, một khách sạn vừa mới mọc lên mang tên 616 vừa là tên gọi, vừa là số nhà của chủ khách sạn, đây cũng là điểm nhấn về dịch vụ thương mại của khu cư xá.

Cư xá 60 căn ngày nay

Long Khánh vào thập kỷ 60 là vùng đất hoang sơ, rừng còn khá nhiều, đất đai mênh mông, cư dân thì thưa thớt, cơ sở tôn giáo cũng bắt đầu hình thành. Nhà thờ Chánh tòa được xây dựng vào khoảng năm 1965, Cha Trọng được điều về làm chánh xứ quản hạt, ông được tiếng có lòng thương người, được giáo dân yêu mến. Để giữ chân giáo dân nhằm phát triển đạo công giáo, ông cho xây dựng ngay một cư xá mang tên cư xá Hòa Bình, tọa lạc phía sau nhà thờ Chính tòa; dần dà giáo dân phát triển mạnh, khu cư xá này mau chóng bị mai một, người dân ở đây không gọi là khu cư xá nữa mà quen gọi là khu Hòa Bình (phường Xuân Bình ngày nay) cho mãi đến tận bây giờ.

Cách đó không xa, có một tu viện của công giáo (tọa lạc tại phường Xuân Hòa ngày này) xung quanh tu viện có khu đất trống, rộng đến vài héc ta, cũng Cha Trọng là người đứng ra quy hoạch khu đất này và cho hình thành khu cư xá mới “cư xá Thánh Mẫu” dành riêng cho giáo dân. Ngày nay, khu cư xá này cũng khá sầm uất, tại đây cũng đã hình thành một nhà thờ Xuân Khánh, tạo điều kiện cho bà con giáo dân chăm lo việc đạo.

Nhắc nhớ những khu cư xá tồn tại khá lâu đời ở thị xã Long Khánh, cho thấy nơi đây đã sớm hình thành ý thức về xây dựng đô thị, xây dựng khu dân cư bền vững, văn minh và từng bước hiện đại, góp phần cùng với đô thị Long Khánh phát triển trong tương lai.

HLong

Cổng Thông tin điện tử TP Long Khánh - 18/02/2015