Ngôi nhà chung của đồng bào Chơ Ro ở TPHCM, nơi gìn giữ văn hóa bản sắc dân tộc

Giữa nhịp sống hiện đại, Nhà văn hoá dân tộc Bàu Chinh ở xã Kim Long (TPHCM) không chỉ là nơi sinh hoạt cộng đồng của đồng bào Chơ Ro (Châu Ro), mà còn là điểm tựa gìn giữ lễ hội, phong tục và bản sắc văn hoá truyền thống.

Nhà văn hóa dân tộc Bàu Chinh tọa lạc tại xã Bàu Chinh (huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ), nay là xã Kim Long, TPHCM.

Nhà văn hoá dân tộc Bàu Chinh tại xã Kim Long, TPHCM

Nhà cổ ở Hội An là tư dinh của đại quan triều Nguyễn, có nhiều báu vật trăm năm

Với gần 220 năm tuổi, nhà thờ tộc Nguyễn Tường ở Hội An (TP Đà Nẵng) từng là tư dinh của một vị đại quan triều Nguyễn. Nơi đây lưu giữ kiến trúc cổ và nhiều hiện vật quý của một dòng họ khoa bảng nổi tiếng.

Nhà thờ tộc Nguyễn Tường, được người dân địa phương quen gọi là Dinh Ông Lớn, là một trong những công trình cổ tiêu biểu còn được bảo tồn gần như nguyên vẹn tại Hội An. Nơi đây không chỉ ghi dấu thời vàng son của một dòng họ khoa bảng nổi danh, mà còn lưu giữ nhiều tư liệu quý giá mang giá trị lịch sử.

Công trình được xây dựng vào năm 1806, ban đầu là nơi ở của cụ Nguyễn Tường Vân (1774 - 1822), từng giữ chức Binh bộ Thượng thư dưới triều vua Minh Mạng nhà Nguyễn. Sau khi ông qua đời, ngôi nhà được chuyển thành nhà thờ tộc.

Ngôi làng trên núi ở Việt Nam vào top đẹp nhất châu Á

Những ngôi làng trên núi là điểm đến của nhiều du khách yêu chuộng sự yên bình, tránh xa ồn ào của cuộc sống hiện đại và cái nóng nực đô thị...

Các ngôi làng trên núi ở châu Á mang đến cảnh quan hùng vĩ, khung cảnh mê hoặc và kỹ thuật canh tác đã trường tồn qua nhiều thế hệ. Lúa được trồng trên những thửa ruộng bậc thang, nhà cửa được xây dựng để chống chọi với thời tiết khắc nghiệt, truyền thống địa phương vẫn duy trì và thậm chí phát triển mạnh mẽ, tách biệt khỏi sự ồn ào náo nhiệt của thành phố.

Với sự hấp dẫn đó, SCMP, nhật báo lâu đời nhất Hồng Kông, đã chọn ra danh sách 6 ngôi làng trên núi đẹp nhất châu Á, trong đó có một ngôi làng ở Việt Nam.

Mae Kampong, Thái Lan

Là ngôi làng thoáng mát nằm giữa những ngọn đồi thoai thoải, cách Chiang Mai khoảng một giờ lái xe về phía đông, miền bắc Thái Lan. Không khí núi non mát mẻ khiến nơi đây trở nên lý tưởng cho việc trồng trà và cà phê, những loại đặc sản mà du khách có thể thưởng thức tại các quán cà phê địa phương. ẢNH: SCMP

Độc đáo chùa cổ Vĩnh Tràng gần 200 năm tuổi ở Đồng Tháp

Được mệnh danh là ngôi chùa lớn nhất Tiền Giang (cũ), chùa Vĩnh Tràng không chỉ là điểm hành hương linh thiêng mà còn là công trình kiến trúc độc đáo, phản ánh sự giao thoa văn hóa Đông - Tây và ghi dấu lịch sử mỹ thuật vùng Nam bộ.

Tọa lạc P. Mỹ Phong, tỉnh Đồng Tháp (trước đây là xã Mỹ Phong, TP.Mỹ Tho, Tiền Giang), chùa Vĩnh Tràng được khởi dựng vào đầu thế kỷ 19 bởi ông bà Bùi Công Đạt. Năm 1894, Hòa thượng Thích Huệ Đăng ở chùa Giác Lâm (Gia Định) về đảm nhiệm trụ trì, tổ chức xây dựng lại thành ngôi đại tự và đặt tên là Vĩnh Trường, với ngụ ý "vĩnh cửu đối sơn hà, trường tồn tề thiên địa". Người dân địa phương dần gọi chệch thành Vĩnh Tràng.

Năm 1907, Hòa thượng Trà Chánh Hậu cho sửa chữa chánh điện chùa Vĩnh Tràng, pha trộn yếu tố kiến trúc Á - Âu. Đến năm 1930, Hòa thượng Minh Đằng trùng tu toàn diện, tạo nên diện mạo như hiện nay. Năm 1984, chùa Vĩnh Tràng được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia. ẢNH: THANH QUÂN

Nhà sáng tác Cửa Tùng: Công trình độc lạ bị quên lãng theo thời gian

Xây dựng từ những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, Nhà sáng tác Cửa Tùng nổi bật bên cạnh "nữ hoàng bãi tắm" Cửa Tùng với kiến trúc độc lạ. Sau nhiều năm không còn sử dụng, khu nhà này dần xuống cấp và đi vào quên lãng nhưng hiện nay lại trở thành địa điểm check-in thú vị với giới trẻ.

Nằm cạnh eo biển Cửa Tùng suốt 35 năm qua, Nhà sáng tác Cửa Tùng thuộc Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Quảng Trị cũ dù đã phủ lên mình màu cũ kỹ của thời gian, song vẫn giữ nguyên vẹn kiến trúc đặc biệt. Khu nhà hiện nay không còn hoạt động, trở nên hoang sơ tại một vị trí rất đẹp khiến nhiều người bày tỏ tiếc nuối.

Nhà sáng tác Cửa Tùng hiện nay đã xuống cấp và không còn được sử dụng. ẢNH: BÁ CƯỜNG

Thác Triệu Hải ở xã Triệu Hải

Thác Triệu Hải ở xã Triệu Hải

Nửa sau thập niên 1970, vùng đất hoang vu phía Nam tỉnh Lâm Đồng là Đạ Hoai, Đạ Tẻh được chọn làm vùng kinh tế mới. Chẳng hạn như năm 1978, người dân các huyện: Triệu Hải (Quảng Trị); An Nhơn, Hoài Nhơn (Bình Định); Thạch Thất, Mỹ Đức, Quốc Oai, Phú Xuyên, Thường Tín (Hà Sơn Bình); Xuân Thủy, Hải Hậu, Thanh Liêm, Hoa Lư (Hà Nam Ninh); Hương Phú, Hương Điền (Bình Trị Thiên) đã đến đây xây dựng vùng kinh tế mới.

Từ đó nơi đây hình thành các xã mà tên xã là tên vùng đất quê hương của những người di dân đến đây, như xã Triệu Hải, xã Quảng Trị, xã An Nhơn, xã Mỹ Đức, xã Quốc Oai...

Cưỡi ngựa ngắm núi lửa triệu năm

Tựa lưng vào dãy Chư Nâm hùng vĩ, mở ra trước mắt là toàn cảnh núi lửa Chư Đang Ya trầm mặc giữa cao nguyên, Hợp tác xã (HTX) Du lịch và Nông nghiệp Chư Đang Ya (tỉnh Gia Lai) là nơi du khách được trải nghiệm đời sống, văn hóa bản địa, cưỡi ngựa lắng nghe tiếng gió thì thầm qua triền núi lửa triệu năm.

Giữa đồng cỏ xanh ngát lưng trời, chú ngựa ô vóc dáng thanh tú, bộ lông óng mượt thong dong gặm cỏ. Chú ngựa được anh Gưh-Thành viên HTX Du lịch và Nông nghiệp Chư Đang Ya-huấn luyện và chăm sóc kỹ lưỡng.

Anh không chỉ là nài ngựa, mà còn là “người dẫn đường” đưa khách rong ruổi qua vườn hoa, bãi lau tím biếc, len giữa những đồng cỏ rì rào gió núi. Thi thoảng, anh khẽ ra hiệu để chú ngựa ô tạo dáng, giúp du khách có bức ảnh cưỡi ngựa đẹp như đang du mục giữa thảo nguyên. 

Du khách được hướng dẫn làm quen với “người bạn bốn chân” trước khi bắt đầu chuyến cưỡi ngựa thong dong trên triền cỏ xanh. Ảnh: Minh Châu

Mùa chim rồng rộc làm tổ ven hồ Trị An

Khoảng một tháng nay, xuất hiện hàng loạt tổ chim rồng rộc treo lơ lửng trên các cây xanh dọc ven hồ Trị An, đoạn qua xã Trị An, tỉnh Đồng Nai tạo nên một khung cảnh độc đáo, thu hút mọi ánh nhìn.

Nhiều tổ chim rồng rộc, treo lơ lửng trên cây bên hồ Trị An. Ảnh: Thủy Tiên

Kể chuyện văn hóa qua từng hiện vật cổ

Bộ đàn đá cổ xưa, những bộ cồng, chiêng trăm tuổi, chóe quý và hàng trăm vật dụng sinh hoạt của đồng bào Ê Đê, Mnông, Gia Rai… được ông Y Kiêm Ayun, dân tộc Mnông ở buôn Lê, xã Liên Sơn Lắk, tỉnh Đắk Lắk giữ gìn cẩn thận. Đó không chỉ là kho báu quý giá mà còn chứa đựng những câu chuyện văn hóa lâu đời của các dân tộc thiểu số trên vùng đất cao nguyên.

Chiếc trống da trâu quý hiếm được làm từ thân cây gỗ sao nguyên gốc

Món ngon từ xuyến chi

Trước nhà tôi có khoảnh đất trống. Sau một vài cơn mưa, xuyến chi chen nhau vươn mình xanh mướt. Thi thoảng, tôi lại hái những đọt xuyến chi mơn mởn về chế biến thành một vài món ăn vừa lạ miệng vừa ngon như xào tỏi, nấu canh hay luộc.

Vào google, gõ từ “xuyến chi”, tôi có được rất nhiều kết quả từ tên gọi, nguồn gốc đến công dụng của loài cây này. Thì ra, từ hơn 50 năm trước, xuyến chi đã được trồng nhiều ở một số vùng tại châu Phi vì dễ canh tác và có thể sử dụng làm rau ăn. Theo một số tài liệu khoa học, rau xuyến chi có hương vị đặc trưng, giàu dinh dưỡng. Còn trong Đông y, xuyến chi được coi là bài thuốc, có công dụng thanh nhiệt, giải độc và dùng vào chữa trị một số bệnh đơn giản như bị côn trùng cắn, viêm sưng họng, tiêu chảy.

Sau một vài cơn mưa, vạt xuyến chi chen nhau vươn mình xanh mướt. Ảnh: Tuệ Nguyên