Kiều Maily và tô Mỳ Hội An ở Karichampa. Ảnh: HÀ SẤU
“Ăn để nhớ”
Giữa một con hẻm yên tĩnh sau Chùa Cầu, Karichampa (đường Nguyễn Thị Minh Khai, Hội An) hiện ra mộc mạc cùng cung cách độc đáo của không gian văn hóa ẩm thực Champa.
Đón khách bằng nụ cười rạng rỡ, Kiều Maily hóm hỉnh rằng khi đã đến đây, mọi người hãy tạm gác lại những gì từng biết về cà ri, về cao lầu, để lòng trống rỗng sẵn sàng cho những trải nghiệm mới, độc đáo từ phong vị Karichampa.
Karichampa nổi bật với ba món chính: kari Champa, mỳ Hội An, và salad khoai lang. Mỗi món ăn là một câu chuyện, một sự sáng tạo dựa trên nền tảng truyền thống. Kari theo phát âm Chăm là cà ri tiếng Việt, một trong những biểu tượng ẩm thực cung đình của người Chăm xưa.
Khác biệt với cà ri Ấn, Thái hay Việt, cà ri Chăm được Kiều Maily sưu tầm phục chế từ bếp gia đình cộng đồng Chăm An Giang với đầy đủ công thức trong sách “Độc đáo ẩm thực Chăm” mà chị là tác giả.
Cà ri Chăm có sắc vàng cam dịu, nhiều tầng hương vị sánh quyện từ lá cà ri, củ tỏi củ hành và từ hàng chục gia vị thảo mộc khác. Khách có thể lựa chọn bò hoặc dê, được dùng kèm với cơm nén và khoai lang. Tất cả được bày biện tinh tế trong thố đất nung hâm nóng có nắp, trên những đĩa sứ với men hoa văn Chăm. Những vật dụng này được đặt làm từng loại từ một nghệ nhân gốm Thanh Hà.
Trong khi đó, món mỳ Hội An đọc trên menu lại gợi lên chút tò mò cho mọi người. Điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất của món ăn là cao lầu được chế biến với thịt bò thay vì thịt heo. Lý do đặt tên món là Mỳ Hội An, theo lý giải của Kiều Maily, bởi sợi cao lầu là sợi mỳ truyền thống của Hội An, khác với sợi mỳ Quảng. Việc lần đầu tiên ra mắt món mỳ Hội An như góp thêm làn gió mới cho cao lầu đang có vẻ mang nặng dấu thời gian. Một sáng tạo mang đến sự phong phú cho ẩm thực Hội An, không xa lạ mà thoát ra từ truyền thống lâu đời tiếp biến văn hóa của Hội An.
“Ở Karichampa không sử dụng gia vị công nghiệp mà tận dụng nguyên liệu mộc bản địa để các món ăn giữ được hương vị tự nhiên và lành. Ít món, với nguyên vật liệu tươi chọn lựa từ Hội An và Phan Rang”, Kiều Maily bộc bạch.
Điểm nhấn về văn hóa Chăm
Sinh ra trong một gia đình Chăm tại Ninh Thuận, Kiều Maily lớn lên giữa những làn điệu dân ca của mẹ, những điệu múa của các bà trong lễ nghi tôn giáo, mùi vị không quên của Tapei nung (bánh tét), Tapei dalik (bánh ít), mắm nêm mắm cái.
Du khách trải nghiệm ẩm thực ở Karichampa. Ảnh: TẤN CHÂU
Chọn sống lâu dài ở Hội An - một vùng đất quảng giao văn hóa là cơ duyên kích thích Kiều Maily tìm lại những tinh túy trong ẩm thực nguồn cội. Chị là người duy nhất ở Việt Nam có danh hiệu “Nghệ nhân văn hóa ẩm thực Chăm” từ Hiệp hội Làng nghề Việt Nam. Karichampa là kết quả của hành trình đi tìm và phục dựng những công thức ẩm thực Chăm cũ xưa và cải tiến món Chăm đặc trưng theo những tiêu chí, kỹ thuật hiện đại lẫn sự bài trí tinh tế hơn để phù hợp với thực khách ngày nay.
Không chỉ muốn bán món ăn, Kiều Maily muốn truyền tải những câu chuyện đẹp đẽ gắn liền với nguồn cội của mình. Mỗi đĩa cà ri hay từng loại bánh đều là một lát cắt văn hóa, là ký ức được nêm nếm bằng cả tình yêu quê xứ.
“Karichampa mong muốn thực khách đến đây không chỉ thỏa mãn vị giác, mà còn phần nào đó lạc vào hành trình của ký ức, của bản sắc về một nền văn hóa rực rỡ xưa cũ mà bóng dáng như vẫn ẩn hiện quanh đây”, Kiều Maily tâm sự.
Giờ đây, những du khách yêu văn hóa Chăm đến xứ Quảng sẽ không chỉ chiêm ngưỡng hiện vật ở Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng hay các di tích rêu phong ở xứ Quảng. Karichampa khiến người ta cảm nhận sâu sắc hơn nền văn hóa đặc sắc này.
Những món có trên menu chỉ là một phần của linh hồn ẩm thực Champa tại Hội An. Theo nhu cầu trải nghiệm thực khách, không gian Karichampa còn có nhiều menu món Chăm đặc trưng và đặc sắc. Là những món Chăm huyền thoại rilo pabe kho hala min (dê kho), ia munut pabe (nước lèo thit dê), ia habai tapung (canh rau bột bắp), liithei drau (cơm trộn), bánh căn bánh xèo… Những món này đều đã được mang đến trình diễn ở Nhật, Ý, Đức.
Một thuận lợi là ở đây còn có thực đơn phong phú các món chay dân tộc Chăm. Do đó Karichampa lựa chọn lý tưởng cho du khách ăn chay trường hoặc theo đạo Hồi - đây là điểm cộng để đón đầu thị trường khách Halal đang dần phát triển tại miền Trung.
HÀ SẤU - TẤN CHÂU
