Lan man bánh ít

Bánh ít là món ăn rất quen thuộc với người Việt Nam - nhất là người miền Nam, hầu như dịp cúng giỗ nào ở các gia đình miền Nam cũng đều phải có món bánh ít. Ai trong gia đình làm, hay là mua không biết, nhưng khi giỗ xong mỗi thành viên đều phải có vài cái bánh ít mang về (không được chê là dở, không thèm ăn!).

Vì miền Nam phát âm ít và ích giống nhau nên khi viết có người viết là bánh ít, có người viết là bánh ích. Hai cách viết này đều được xem là đúng, nhưng tên gọi bánh ít được dùng nhiều hơn (có thể dùng Google để kiểm chứng điều này).

Kiến trúc độc đáo của cầu ngói Thượng Nông hơn 300 tuổi ở Nam Định

Cầu ngói chợ Thượng, hay còn gọi là cầu ngói Thượng Nông, được xây dựng từ thế kỷ 18. Trải qua hơn 300 năm, đến nay cây cầu vẫn giữ được vẻ đẹp bề thế đầy cổ kính. Tháng 6.2012, cây cầu này được Bộ VH-TT-DL công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Nhắc đến cây cầu ngói chợ Thượng (tại xã Bình Minh, H.Nam Trực, tỉnh Nam Định) hơn 300 năm tuổi, phải bắt đầu từ lịch sử xa xưa: thời vua Lê Hiển Tông, niên hiệu Cảnh Hưng (1740 - 1786), ở xã Thượng Nông, H.Nam Chân, trấn Sơn Nam (nay là thôn Thượng Nông, xã Bình Minh, H.Nam Trực, tỉnh Nam Định) có ông Nguyễn Thọ Hoằng rất tài giỏi, được mời vào làm quan trong triều. Ông được nhà vua bổ nhiệm giữ chức tướng quân.

Sau này, khi bà Chúa Nguyễn Thị Ngọc Xuân mất, nhớ ơn công đức to lớn của bà, các thế hệ con cháu trong dòng họ Nguyễn và dân làng Thượng Nông đã lập phủ thờ bà. CÙ HIỀN

Bảo vật quốc gia 'Ấn Tuần phủ Đô tướng quân' lần đầu trưng bày, giám sát 24/24

Lần đầu tiên Bảo tàng tỉnh Quảng Bình đã trưng bày bảo vật quốc gia "Ấn Tuần phủ Đô tướng quân" để phục vụ người dân, du khách tham quan… trong điều kiện bảo quản đặc biệt, với đội ngũ an ninh túc trực cùng hệ thống camera giám sát 24/24.

Ngày 12.6, thông tin từ Bảo tàng tổng hợp Quảng Bình, nhân kỷ niệm 420 năm hình thành tỉnh Quảng Bình, lần đầu tiên, bảo vật quốc gia "Ấn Tuần phủ Đô tướng quân" đã được trưng bày đến với công chúng, trong điều kiện bảo quản đặc biệt với đội ngũ an ninh túc trực, cùng hệ thống camera giám sát 24/24 và thường xuyên được kiểm tra định kỳ.

Bảo vật quốc gia "Ấn Tuần phủ Đô tướng quân" lần đầu được trưng bày. THANH LỘC

Ngắm ngôi nhà gỗ lim hơn 100 năm tuổi ở Thái Bình

Ngôi nhà cổ được dựng hoàn toàn bằng gỗ lim, trải qua nhiều giai thoại lịch sử, đến nay đã hơn 100 năm tuổi vẫn vững chãi không bị mối mọt, xuống cấp.

Chủ nhân của ngôi nhà là ông Đỗ Văn Bình (trú tại thôn Phương Cáp, xã Hiệp Hòa, H.Vũ Thư, Thái Bình). Theo ông Bình, những bút tích để lại cho thấy, ngôi nhà cổ được một vị quan ở Phủ Lạng Sơn dựng lên vào khoảng năm thứ 6 vua Thành Thái.

Ngôi nhà được dựng bằng gỗ lim. CÙ HIỀN

Biệt thự cổ 6B Đường Thành, Hà Nội

Trong bài viết trước tui kể chuyện cùng gia đình đi ăn ở nhà hàng Chả Cá Thăng Long, vô tình phát hiện ra đây là một ngôi biệt thự cổ và được bảo tồn tương đối tốt.

Tò mò, về nhà tui tìm hiểu thêm về ngôi biệt thự này và biết thêm một số thông tin thú vị, xin ghi lại tại đây. Hầu hết thông tin này đều ghi theo loạt bài viết Níu giữ "chứng nhân lịch sử" trong biệt thự cổ Hà Nội của tác giả Vân Quế trên báo An ninh Thủ đô từ ngày 7 đến 11/8/2020.

Biệt thự 6B Phố Đường Thành – tức Nhà hàng Chả Cá Thăng Long, Hà Nội. Ảnh trên trang Michelin Guide. Nhà hàng Chả Cá Thăng Long là 1 trong những nhà hàng được gắn nhãn Michelin Guide ở Việt Nam.

Khám phá con đường bích họa ở Nam Định 'đốn tim' người đi đường

Con đường bích họa dài gần 2 km chạy dọc theo những bức tường thuộc địa bàn xã Hải An (H.Hải Hậu, Nam Định) đã truyền tải nhiều chủ đề liên quan đến lịch sử, văn hóa và khung cảnh làng quê Việt Nam đầy ý nghĩa.

Năm 2022, xã Hải An được UBND tỉnh Nam Định công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Đây cũng là xã nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên của H.Hải Hậu.

Những bức tranh tạo nên điểm nhấn, tạo ấn tượng cho mỗi người khi di chuyển qua xã Hải An. CÙ HIỀN

Bảo tàng Đồng quê độc nhất vô nhị ở Nam Định

Bảo tàng Đồng quê ở Nam Định đang lưu giữ hàng ngàn hiện vật có giá trị lịch sử. Từ lâu, nơi đây đã trở thành điểm tham quan, du lịch của nhiều du khách trong và ngoài nước.

Khoảng 10 năm trước, với mong muốn lưu giữ hồn cốt của làng quê Việt Nam, nhà giáo Ngô Thị Khiếu cùng chồng là thiếu tướng Hoàng Kiền, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, đã sáng lập Bảo tàng Đồng quê (xã Giao Thịnh, H.Giao Thủy, tỉnh Nam Định). Cũng từ đó, Bảo tàng Đồng quê được xem như là thiết chế văn hóa, có chức năng sưu tầm, bảo quản, nghiên cứu, trưng bày, giới thiệu di sản văn hóa của cư dân vùng đồng bằng Bắc bộ.

Báo tàng Đồng quê được xem như một thiết chế văn hóa. MAI CHIẾN

Tháng Ba về Bắc Kạn thưởng thức bánh trứng kiến

Những ngày đầu tháng Ba âm lịch, nhiều người dân ở Bắc Kạn lại lên rừng thu hoạch trứng kiến về làm bánh. Đã từ lâu, bánh trứng kiến trở thành món ăn đặc sản mang hương vị núi rừng đối với người dân địa phương.

Ông Hoàng Văn Vận, tổ Đon Tuấn, phường Huyền Tụng (TP. Bắc Kạn) thu hoạch trứng kiến.

Bánh trứng kiến là món ăn dân dã của dân tộc Tày, được chế biến tương đối cầu kỳ, có hương vị thơm ngon đặc trưng với nguyên liệu chính là trứng kiến.

Những ngày này, món bánh trứng kiến được bán nhiều trên các nền tảng mạng xã hội, thu hút đông khách trong và ngoài tỉnh đặt mua.

Ông Lưu Đình Sáng, thôn Nà Kha, xã Quang Thuận (Bạch Thông) cho biết: “Để lấy được trứng kiến làm nhân bánh, tôi thường đi vào rừng tìm tổ kiến lúc mới bắt đầu vào mùa kiến đẻ trứng để đánh dấu tổ kiến đó và chờ khoảng hai tuần sau quay lại thu hoạch. Quá trình thu hoạch hết sức tỉ mỉ và cẩn thận để trứng kiến không bị vỡ, bị nát, nên mỗi tổ mất chừng một giờ đồng hồ.

Ông Lưu Đình Sáng, thôn Nà Kha, xã Quang Thuận (Bạch Thông): Vào mùa kiến đẻ trứng tôi thường xuyên vào rừng lấy trứng kiến về làm nhân bánh.

Tổ kiến thường ở trên những cành cây cao, sau khi lấy tổ xuống sẽ dùng dao bổ ra và gõ để trứng kiến rơi xuống mẹt đã để sẵn. Tiếp theo dùng những cành cây nhỏ phủ lên trên để kiến bám vào. Thỉnh thoảng tôi lại rũ cành cây để loại bỏ kiến ra khỏi mẹt trứng. Sau khi đã loại bỏ hết kiến, dùng khăn ướt phủ lên trên mẹt trứng kiến để loại bỏ hết những vụn của tổ kiến. Từ đó được trứng kiến sạch để đem về làm bánh”.

Trứng kiến đem về rửa sạch rồi cho vào chảo phi cùng hành khô, đảo đến khi chín là được. Tuy nhiên, người dân còn dùng thêm thịt lợn băm nhuyễn, hành khô, vừng hay lạc rang giã nhỏ làm nhân cùng với các gia vị khác để tạo vị đậm đà cho bánh.

Phần vỏ bánh được làm từ gạo nếp ngon, đãi sạch rồi ngâm qua đêm, đến sáng hôm sau thì vớt ra để ráo nước. Sau đó gạo được đem xay thành bột và nhào nặn cho đến khi dẻo, mịn, không dính tay. Người dân chia bột và cán mỏng ra thành từng miếng nhỏ hình vuông bằng bàn tay rồi đặt lên miếng lá vả, cho một chút nhân đã chế biến sẵn dàn đều lên bề mặt lớp bột đó rồi gói lại để giữ chặt phần bột và nhân bên trong.

Sau khi gói xong, bánh được mang đi hấp cách thủy từ 45-50 phút là chín. Bánh trứng kiến có thể ăn nóng hoặc nguội, khi thưởng thức sẽ cảm nhận được độ dẻo của bột gạo nếp, vị bùi chát của lá vả non và vị thơm ngậy của nhân trứng kiến.

Chị Nguyễn Thị Thiểm, tổ 1A, phường Đức Xuân (TP. Bắc Kạn) cho biết: “Năm nào gia đình tôi cũng làm bánh trứng kiến để bán. Trung bình mỗi ngày tôi bán đi Hà Nội, Thái Nguyên và trong tỉnh gần 500 cái bánh, với giá 17.000 – 20.000 đồng/cái. Vào dịp Tết Thanh minh, gia đình tôi phải huy động thêm nhân lực để phụ giúp làm bánh để kịp giao cho khách hàng”.

Khách hàng mua bánh trứng kiến tại chợ Đức Xuân (TP. Bắc Kạn).

Anh Phan Hữu Khánh, trú tại quận Hà Đông (Hà Nội) cho biết: “Trước đây tôi công tác tại Bắc Kạn nên rất yêu thích các món ăn mang đậm hương núi rừng như gạo bao thai, lạp sườn, bánh giầy, đặc biệt là bánh trứng kiến. Vì vậy năm nào gia đình tôi cũng chờ đến mùa bánh trứng kiến để đặt hàng gửi về thưởng thức loại bánh đặc sản này và biếu bạn bè”.

Chị Văn Thị Vân, trú tại quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) chia sẻ: “Mẹ tôi quê ở thị trấn Bằng Lũng (Chợ Đồn) nên năm nào về tảo mộ, cũng là dịp được xem các dì làm bánh trứng kiến. Hồi bé tôi không biết ăn nhưng mẹ dạy cách ăn, dần dần lớn lên tôi nghiện loại bánh đặc sản này. Bánh trứng kiến rất ngon, mang hương vị bản sắc dân tộc Tày, chứa đựng nhiều tình cảm, tâm huyết của người làm bánh”.

Nếu có dịp đến Bắc Kạn vào tháng Ba âm lịch, du khách đừng quên thưởng thức đặc sản bánh trứng kiến và mua về làm quà biếu tặng người thân, bạn bè.

Bích Ngọc

Báo Bắc Kạn online - 16/04/2024

Au lèng - nét đẹp văn hoá của người Bắc Kạn

“Au lèng” là nét đẹp văn hoá trong lao động, sản xuất đã có từ lâu, đến nay vẫn được người dân tỉnh Bắc Kạn gìn giữ và phát huy. Tập quán truyền thống này thể hiện tinh thần đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau.

Trong thực tiễn sản xuất cũng như trong sinh hoạt hằng ngày, người dân các dân tộc tỉnh Bắc Kạn thường có tập quán “au lèng” hay còn gọi là giúp sức lẫn nhau. Xuất phát từ sự giúp đỡ, đổi công cho nhau một cách tự nguyện, nhằm phát huy tinh thần “tương thân, tương ái” trong cộng đồng làng xóm.

Tập quán "au lèng" luôn được người dân Bắc Kạn gìn giữ và phát huy.

Ấn tượng từ thác Đăk Ka Tiêu

Thác Đăk Ka Tiêu ở gần làng Đăk Y Pai, xã Măng Bút, huyện Kon Plông là một trong những thắng cảnh đẹp, điểm đến cho những ai muốn trở về với thiên nhiên, tận hưởng không khí trong lành, lắng nghe núi rừng tình tự.

Nằm ở vùng Đông Trường Sơn, núi non trùng điệp, xã Măng Bút là nơi có những thắng cảnh thiên nhiên tươi đẹp, còn hoang sơ. Khi nghe chúng tôi tìm hiểu cảnh quan thiên nhiên, A Dân - Phó Chủ tịch UBND xã Măng Bút liền giới thiệu ngay thác nước Đăk Ka Tiêu ở suối Nước Chiêng.

Tranh thủ để sớm được chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên, chúng tôi lập tức lên đường đến thác Đăk Ka Tiêu. Theo tuyến đường bê tông từ làng Măng Bút nhằm hướng Ngọc Yêu, xe thẳng tiến. Ra khỏi làng Măng Bút, tuyến đường uốn lượn trên những sườn đồi, dãy đồi lượn sóng.