Văn hóa ẩm thực bình dân ở Quảng Ngãi

Cũng như hầu hết cư dân ven biển miền Trung, người Quảng Ngãi sống trên mảnh đất có những dải đồng bằng hẹp phù sa sông, xen kẽ với những dải đất bạc màu, nghiêng về phía biển là lô nhô cồn cát, đầm, phá, cù lao. Cá từ biển, cây trái từ nguồn theo đường bộ, đường sông giao lưu hai chiều xuôi ngược, ngang qua những vùng đồng bằng, nhiều gạo, nhiều ngô khoai, khiến bữa ăn của người Quảng Ngãi nhiều khi thấy đủ cả hương vị của rừng, sông, ruộng, biển.

Tuy chẳng có được những cánh đồng “thẳng cách cò bay” như đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long, nhưng phù sa bồi đắp từ các con sông Trà Bồng, sông Vệ, Trà Khúc, Trà Câu cùng với sức chịu đựng mưa nắng nhọc nhằn của người Quảng Ngãi từ đời này qua đời khác cũng tạo lập được nhiều cánh đồng lúa nổi tiếng phì nhiêu, nhiều thóc như Bến Ván, Trì Bình (Bình Sơn), Tú Sơn, Thi Phổ (Mộ Đức), Phong Niên, Diên Niên (Sơn Tịnh), La Hà (Tư Nghĩa), Đồng Dinh, Đồng Kè (Nghĩa Hành).

Gỏi mít. 

Những cổ vật nghìn năm tuổi tại ngôi đền thiêng nhất Nghệ An

Đền Quả Sơn nằm yên bình bên bờ sông Lam tại xã Bồi Sơn (huyện Đô Lương) hiện còn lưu giữ nhiều cổ vật gần một nghìn năm tuổi từ thời nhà Lý, có giá trị lịch sử to lớn. 

Đền Quả Sơn là một trong 4 ngôi đền linh thiêng nhất ở Nghệ An. Đền thờ Uy Minh Vương Lý Nhật Quang, con trai thứ 8 của vua Lý Thái Tổ Lý Công Uẩn. 

Bản Lác - Mai Châu

Những năm gần đây Bản Lác - Mai Châu hình như không còn hấp dẫn nữa với khách du lịch, bởi đó là địa danh đã quá quen thuộc và hình thành cũng đã lâu. 

Bản Lác nhìn từ trên cao - Ảnh: Phạm Tô Chiêm 

Có thể gọi nơi này là trung tâm du lịch của huyện Mai Châu - tỉnh Hòa Bình, bởi xung quanh bản Lác còn có khá nhiều điểm du lịch khác đang hình thành như bản Văn - cách bản Lác khoảng 2km, đi bộ hoặc đi xe đạp vòng quanh các bản làng: bản Pom Coong, bản Nhót... hoặc có thể thăm Hang Chiều, Hang Mỏ Luông...

Yang Bay đẹp lên từng ngày

Yang Bay đang vào mùa lễ hội, nhiều đoàn du khách trong và ngoài nước tấp nập đến với khu du lịch rừng xanh - thác trắng này. 

Cách TP Nha Trang khoảng 45km, Yang Bay tọa lạc giữa một thung lũng trải rộng với diện tích 570ha ở độ cao 100m so với mực nước biển, thuộc địa bàn huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa). Yang Bay hấp dẫn du khách bởi vẻ hoang sơ của vùng rừng núi bạt ngàn cỏ cây và thác nước. Theo cách gọi của người Raglai, Yang Bay có nghĩa là “thác trời”.

Hòa mình với thiên nhiên

Mùa lễ hội năm nay (lễ hội diễn ra vào ngày 9-7), Yang Bay đưa vào hoạt động khu nhà nghỉ và giới thiệu sản phẩm mới. Du khách sẽ đến Yang Bay vào chiều hôm trước, ở lại trong những phòng nghỉ tiện nghi. Sau bữa tối, du khách sẽ được nhân viên ở đây dẫn đi kéo lưới, câu cá, đặt ống lươn, bẫy cua đá và tự tay chế biến những món ăn dân dã từ các sản phẩm đã đánh bắt được. Bên bếp lửa bập bùng, du khách sẽ vừa thưởng thức các món ăn, uống rượu cần, vừa đàn hát cùng nhau giữa không gian đại ngàn.

Hang Én - Điểm đến hấp dẫn

Trong những ngày hè, du khách hãy một lần đến với hang Én ở thôn Vĩnh Tuy, xã Phổ Châu (Đức Phổ) để hòa mình vào thắng cảnh thiên nhiên hoang sơ, đầy hấp dẫn nơi đây.

Từ chân cầu vượt đường sắt trên tuyến Quốc lộ 1 thuộc thôn Châu Me, băng qua những vườn dừa xanh ngút tầm mắt, con đường vào làng chài quanh co thanh bình sẽ đưa bạn đến với hang Én -Vĩnh Tuy. Hiện ra trước mắt du khách là một hang đá sừng sững nằm vươn ra biển, với hàng trăm con chim én chao lượn ra vào hang. Tiếng vỗ cánh cùng tiếng kêu lánh lót của chim hòa cùng tiếng sóng, tiếng gió tạo nên những cung bậc trầm bổng, làm mê hoặc lòng người.

Với núi đá cao, chính giữa là hang Én đã tạo ra vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ cho thắng cảnh này. 

Khám phá kỳ bí của thiên nhiên

Kết quả khảo sát, nghiên cứu của các chuyên gia về địa chất, địa mạo ở ven biển Ba Làng An (xã Bình Châu, Bình Sơn) và đảo Lý Sơn đã được tổng hợp thành một công trình nghiên cứu chung nhất. Dưới góc nhìn khoa học, Quảng Ngãi đang “sở hữu” dày đặc các di sản địa chất, địa mạo. Đây là cơ hội vàng để ngành công nghiệp không khói của tỉnh “cất cánh”.

Chuyên gia nghiên cứu văn hóa Nguyễn Tuấn Lâm - Phó giám đốc Công ty CP Đầu tư phát triển Đoàn Ánh Dương cho biết, đây là kết quả nghiên cứu của nhiều chuyên gia hàng đầu đến từ các viện nghiên cứu và các trường đại học danh tiếng nhằm khẩn trương hoàn thiện việc xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận công viên địa chất toàn cầu ở Bình Châu - Lý Sơn và vùng phụ cận.

Từ vùng ven biển Ba Làng An...

Theo nhận định của các nhà nghiên cứu, khoảng hơn 10 triệu năm đến nay, ở vùng ven biển Ba Làng An và Lý Sơn, vật chất (magma) trong lòng đất bị xáo trộn với nhiều đợt phun trào núi lửa khác nhau phun lên ở môi trường lúc là biển, lúc là lục địa này. Chính do sự tương tác giữa lục địa và biển trong bối cảnh kiến tạo hoạt động mạnh đã tạo nên các cảnh quan lý thú của địa hình núi lửa ở đây.

Vách đá kỳ vĩ ở Hang Câu (Lý Sơn). 

Trong xanh Gành Yến

Tôi đã từng lỡ hẹn Gành Yến vài lần dù nhiều dịp đến với thôn Thanh Thủy, xã Bình Hải (Bình Sơn). Cho đến khi trực tiếp đến Gành Yến, tôi đã ngỡ ngàng thốt lên: “Lẽ ra mình phải đến nơi này sớm hơn”.

Trong một buổi chiều hè nắng vàng, tôi rong ruổi xe máy về Bình Hải. Vừa qua khỏi con đường đất nhỏ đầy sỏi đá, khung cảnh thơ mộng, thoáng mát hiện ra khiến mọi người cảm thấy thích thú, lạ lẫm. Mặt biển xanh ngát kéo dài ra tận chân trời. Từng đợt gió thổi lồng lộng, xua đi bao nóng nực. Sóng ở Gành Yến vỗ nhẹ. Vài chiếc thúng của ngư dân đánh bắt hải sản neo gần bờ trôi lững lờ trên mặt nước. Thúng nơi đây phủ màu xanh bắt mắt khiến khung cảnh càng thêm hữu tình.

Những lớp đá vuông vắn xếp chồng lên nhau tạo nên cảnh đẹp độc đáo ở Gành Yến. 

"Liên trì dục nguyệt" nay còn đâu?

Đầm sen ở đồng Liên Trì thuộc thôn Liên Chiểu (nay là thôn Mỹ Thuận, xã Phổ Thuận, huyện Đức Phổ) là một trong 12 thắng cảnh của Quảng Ngãi. Thế nhưng, hiện nay diện tích đầm sen ngày càng bị thu hẹp, cỏ cây phủ lấp. Tiếc nuối trước cảnh đẹp bị phá hủy, nhiều người dân thốt lên: “Liên trì dục nguyệt" nay còn đâu?

Ký ức đầm sen

Theo lời kể của các bậc cao niên, cứ mỗi độ hè sang, nắng vàng trải khắp các cánh đồng là lúc người dân xứ đầm bàu sen Liên Trì mãn nhãn nhìn sen. Đầm rộng mênh mông phủ một màu sen hồng trong những đám lá xanh. Gió nồm thổi qua, hương sen thơm ngát cả cánh đồng. Màu hoa sen hồng nổi bật giữa màu xanh của lá bên cánh đồng lúa chín trông vừa đẹp, vừa bình yên.

Đầm sen Liên Chiểu giờ chỉ còn lại cỏ phủ đầy. 

Chùa Huê Nghiêm, có... 3 ngôi chùa Huê Nghiêm!

Ở riêng tại TPHCM thôi có tới 3 ngôi chùa Huê Nghiêm - đó là những ngôi chùa tôi biết, ngoài ra không biết còn ngôi nào mang tên Huê Nghiêm nữa không.

1.
Chùa Huê Nghiêm tôi muốn kể ở đây còn được gọi là chùa Huê Nghiêm 1 hay Tổ đình Huê Nghiêm. Ngôi chùa này nổi tiếng ở chỗ nó đã được xác định là ngôi chùa cổ nhất TPHCM, xây dựng năm 1721.

Tuy nhiên, chùa đã được trùng tu rất nhiều lần, vào những năm 1960, 1969, 1990, 2003... do đó không còn dáng vẻ xưa nữa. Ảnh dưới đây của Võ văn Tường có lẽ chụp sau 1990.

Tà Xùa ngày không mây làm nôn nao phượt thủ cuồng chân

Nhắc đến đỉnh Tà Xùa là các phượt thủ thường nghĩ ngay đến những biển mây bồng bềnh trong nắng sớm. Có rất nhiều những bức ảnh đẹp về biển mây ở Tà Xùa, vậy còn những ngày không mây ở đỉnh núi được coi là một trong những nóc nhà của tỉnh Sơn La này thì như thế nào?

Có những đoạn, cây cối hai bên đường bị khô héo hết do đợt tuyết hồi đầu năm và cái nắng rát của vùng cao những ngày hè. Cả một trảng rừng chuyển vàng cộng với khí hậu mát mẻ trên núi cao khiến tôi ngỡ như đang đi trong một khu rừng ở phương Tây chứ không phải ở Việt Nam nữa