Theo chân các ngọn núi lửa Việt Nam - Phần 1

Sau nhiều chuyến thám sát lẻ tẻ với mong muốn tha thiết về một tour du lịch tìm hiểu miệng núi lửa - các kiến tạo núi lửa tuyệt đẹp ở Việt Nam, vừa qua tôi đã “hướng đạo” cùng đoàn làm phim tài liệu khoa học của VTV2 (Đài truyền hình Việt Nam) thực hiện bộ phim dài tập về các kỳ quan mang tên núi lửa (dự kiến phát trong tháng 10-2009). Xin chia sẻ ghi nhận từ các chuyến đi. 

TTO - Với tôi, những ngọn núi lửa đang phun trào hoặc tạm ngủ yên luôn lãng mạn và gợi nhiều xúc cảm khám phá. Những miệng núi lửa, dấu tích núi lửa dọc dải đất Việt Nam còn là các ô cửa huyền diệu nhất để hiểu thêm lịch sử hình thành vùng đất mà nghìn đời cha ông ta và muôn đời con cháu tiếp sau đã, đang và sẽ sinh sống.

Các nhà khoa học trong và ngoài nước từ lâu đã chứng minh dọc dài nước Việt Nam, đặc biệt ở khu vực miền Trung và Tây nguyên, núi lửa từng hoạt động dữ dội, trong nhiều đợt, ở nhiều giai đoạn khác nhau. Nhiều tài liệu khoa học chính thống, cả trong tâm thức của đồng bào bản địa, đều có sự hiện diện của cái gọi là núi lửa.

Chùa Hang. Có bao nhiêu chùa Hang?

Có lẽ chùa Hang là tên chùa xuất hiện nhiều nhất tại Việt Nam! Từ Bắc chí Nam đều có.

Dễ hiểu thôi, người tu hành thường tìm nơi vắng vẻ hẻo lánh để tu tập, nên thường đến các hang động. Các hang ấy trờ thành chùa, và vì thế nên gọi là chùa Hang.

Xem nào, từ Bắc vô Nam có không dưới chục ngôi chùa Hang (đó là chỉ xét những ngôi chùa khá lớn, được nhiều người biết.

1. Chùa Hang ở Thái Nguyên:

Chùa Hang là thắng cảnh thuộc thị trấn Chùa Hang, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên, chùa Hang cách trung tâm thành phố Thái Nguyên khoảng 2 km về phía Tây Bắc, theo hướng quốc lộ 1B (tuyến Thái Nguyên - Lạng Sơn).

Chùa Linh Ứng trên núi Sơn Trà

Tại thành phố Đà Nẵng, hiện có đến ba ngôi chùa cùng được gọi tên là chùa Linh Ứng, được xây dựng tại các khu du lịch Non nước, Bà Nà và bãi Bụt (Sơn Trà) và tất cả đều do thượng tọa Thích Thiện Nguyện chủ trì xây dựng. Chùa Linh ứng - Bãi bụt nằm trên đồi Linh Quy phía đông của bán đảo Sơn Trà, thuộc phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.

Ở độ cao 693 mét so với mực nước biển, trên diện tích 20 héc ta, với địa hình một bên núi, một bên biển, chùa Linh Ứng Bãi Bụt là một quần thể nhiều hạng mục gồm chánh điện, nhà tổ, giảng đường, tăng đường và thư viện... Trong ảnh, từ chánh điện ra đến cổng chùa là một không gian rộng lớn được trưng bày nhiều cây cảnh.

Lên đỉnh đèo chiêm ngưỡng Hải Vân quan

Từ năm 2005, khi có hầm đường bộ xuyên núi, các phương tiện giao thông hầu như không còn lên đèo Hải Vân nữa, trừ những xe bồn chở xăng dầu hay chất dễ cháy nổ. Đường đèo Hải Vân nay trở thành một cung đường du lịch hấp dẫn những du khách mê say cảnh sắc thiên nhiên, núi rừng và biển cả; đặc biệt là di tích Hải Vân quan trên đỉnh đèo.

Đèo Hải Vân với chiều dài 21 cây số vượt qua những rặng núi thuộc dãy Trường Sơn vươn ra sát biển, nằm giữa tỉnh Thừa Thiên-Huế ở phía bắc và thành phố Đà Nẵng ở phía nam. Ở độ cao 496 mét so với mực nước biển, hầu như lúc nào trên đỉnh đèo cũng có sương mù bao phủ, những lô cốt với màu đen xám xịt ẩn hiện trong làn sương tạo sự tò mò cho du khách, nhất là du khách nước ngoài, họ len lỏi vào từng lô cốt để xem và chụp ảnh

Vãn cảnh chùa Núi Châu Thới

Nằm ở địa phận xã Bình An, huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương, chùa Núi Châu Thới được xem như một thắng cảnh giữa một vùng đồng bằng rộng lớn. Những ngày rằm, mồng một, ngày nghỉ hoặc lễ chùa luôn có đông khách thập phương đến viếng thăm và lễ Phật.

Tọa lạc trên núi Châu Thới, nên chùa cũng mang tên núi. Nhìn từ xa đã thấy ngôi chùa ở độ cao 82m (so với mặt nước biển), ẩn hiện sau rặng cây cối xanh rì. Có tài liệu cho rằng chùa do thiền sư Khánh Long xây vào khoảng năm 1612, ban đầu chỉ là một thảo am nhỏ. Sau đó, thảo am được gọi là chùa Hội Sơn, rồi đổi tên thành chùa Núi Châu Thới như hiện nay

Tam Đảo - thị trấn trong mây

Tam Đảo cách Hà Nội không xa, vốn là một điểm nghỉ mát lý tưởng khi cái nắng nóng gay gắt của mùa hè khiến ai nấy đều ngột ngạt. Mùa hè, Tam Đảo tấp nập các đoàn khách du lịch từ khắp các vùng lận cận tìm đến. Người ta vẫn thường nói Tam Đảo được ví như Đà lạt của miền Bắc bởi sương và mây, cùng với đó là không khí trong lành, mơ màng và dễ chịu.

Tam Đảo mờ ẩn trong màn sương mờ giăng giăng

Lên chơi thung lũng Mường Hoa

Thung lũng Mường Hoa cách thị trấn Sapa chừng 10 cây số. Đây là nơi có bãi đá chạm khắc chữ cổ và những họa tiết bí ẩn. Đến Mường Hoa, nhiều du khách đã chọn thú đi bộ khám phá cuộc sống và văn hóa người bản địa tại hai xã Lao Chải và Tả Van, ngắm con suối Mường Hoa uốn lượn qua những thửa ruộng bậc thang xinh đẹp. Tả Van có nhiều nhà dân đón khách lưu trú, là cơ hội tốt cho những người muốn gần gũi thiên nhiên và con người vùng Tây Bắc.

Toàn cảnh Tả Van bên triền đồi thoai thoải với ruộng bậc thang.

Chợ nổi Long Xuyên

Đồng bằng sông Cửu Long có đến hàng trăm cái chợ nhóm họp trên sông; các vựa, quầy hàng và phương tiện vận chuyển hàng hóa đều bằng thuyền, ghe đủ loại lớn nhỏ. Dù lớn hay nhỏ, các chợ nổi đều có nếp sinh hoạt và mua bán giống nhau. Chợ nổi Long Xuyên không thuộc loại nổi tiếng nhưng có dịp ghé qua, du khách vẫn cảm nhận được phong thái hào sảng của người dân miệt vườn sông nước Nam bộ.

Cách trung tâm thành phố Long Xuyên chừng 2 cây số, xuống bến phà Ô Môi đi thuyền qua một ngã ba sông thì gặp chợ nổi Long Xuyên

Về thăm "Lộc trĩ thôn cư"

Một ngày cuối năm đẹp trời, chúng tôi rủ nhau lên đường tìm đến “Lộc trĩ thôn cư” (xóm quê Mũi Nai) - một trong mười danh thắng của Hà Tiên thập cảnh, cách thị xã Hà Tiên (Kiên Giang) chừng 5km và giáp với đất bạn Campuchia.

Mũi Nai nhìn từ đỉnh Tà Pang - Ảnh: Sentosa

Đường vào “Hà Tiên mến yêu, đẹp như xứ thơ...” (1) xuyên qua những xóm làng thanh bình, một bên là biển khơi mênh mang, một bên là dải đồi thấp với đồng cỏ xanh mượt cùng những mảnh ruộng nhỏ xen giữa những hàng dừa lả ngọn. Và đây rồi, đã tới thắng cảnh mà Mạc Thiên Tích từng ca ngợi “Lâm lộc ai rằng thú chẳng thanh/ Nửa kề nước biếc, nửa non xanh...” (Đông Hồ dịch).

Miếu Nổi trên sông Vàm Thuật

Trên sông Vàm Thuật đoạn qua địa phận quận Gò Vấp và quận 12 (TPHCM) có một ngôi miếu nằm giữa mênh mông sông nước. Đó là miếu Sa Tân - người địa phương quen gọi là miếu Nổi hay miếu Bà - nằm trên cồn đất rộng chừng 2.500 mét vuông, giữa bốn bề sông nước mênh mông. Hai bờ sông, một bên là khu dân cư thuộc phường 5, quận Gò Vấp và bên kia là vùng trồng hoa mai nổi tiếng của phường An Phú Đông, quận 12. 

Theo truyền thuyết, cách đây gần hai trăm năm, một ngư phủ quăng lưới đánh cá trên dòng sông Bến Cát (thuộc xã Hạnh Thông, tổng Bình Trị Thượng huyện Gò Vấp, tỉnh Gia Định; nay thuộc TPHCM) đã vớt được một pho tượng mà lúc ấy người ta cho rằng đó là tượng Bà Thủy Tề. Từ đó, ngôi miếu thờ Bà được dân chúng trong vùng lập nên để cầu cho mưa thuận gió hòa, thuyền bè đi về bình an, thuận buồm xuôi gió.