Đền thờ và lăng họ Mạc ở Hà Tiên

Tượng đài Mạc Cửu uy nghi nơi Mũi Tàu cửa ngõ vào thị xã Hà Tiên, được dựng nhân 300 năm thành lập trấn Hà Tiên. 

Trong thời gian từ ngày 19 đến ngày 24-2-2013 (tức từ mồng 10 đến rằm tháng Giêng), lễ hội Nguyên tiêu, cũng là lễ hội Tao đàn Chiêu Anh Các năm Quý Tỵ diễn ra tại thị xã Hà Tiên (Kiên Giang). Lễ hội năm nay có nhiều nét mới, đa dạng hơn nhiều năm trước, bao gồm các cuộc vui mang đậm sắc thái văn hóa Việt Nam như đi bộ diễu hành, thi làm hoa đăng, thi cờ tướng, đờn ca tài tử, hội thi ẩm thực, triển lãm ảnh, triển lãm thư pháp, trò chơi dân gian, thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản tại đầm Đông Hồ, dâng hương đền thờ họ Mạc... 

Chơi rừng Trà Sư

Đi xuồng vào ruột rừng tràm hoang dã. Ảnh: Cát Lộc 

Hàng năm, cứ hễ vào mùa nước nổi là rừng tràm Trà Sư cũng bắt đầu vào mùa du lịch. Đến đây lúc này khách sẽ bị choáng ngợp bởi nét hoang sơ hiếm có của cánh rừng tràm nằm gần biên giới Việt Nam - Campuchia chừng 10 cây số về phía tây bắc. 

Sáu anh em chúng tôi sau khi dong ruổi khắp huyện Tri Tôn, mãi tới xế chiều mới rong xe đến rừng tràm Trà Sư. Khu rừng nổi tiếng về cảnh quan du lịch này nằm trên địa bàn hai xã Văn Giáo và Vĩnh Trung của huyện Tịnh Biên; trong đó, một phần giáp Ô Long Vĩ của huyện Châu Phú, cũng đều thuộc tỉnh An Giang.

Cơm hến, quà tặng từ sông Hương

Trong hơn nghìn món ăn nấu theo lối Huế, có một món quà sáng mà từ vua quan cho tới dân đen, từ khách Tây bụng phệ cho đến thằng Ta gầy nhom, tất tất ai cũng mê. Đó là cơm hến. 

Ra quán cơm hến một bữa lại muốn bữa thứ hai. Nghe thoảng mùi cơm hến ai đang no cũng thèm. Tôi có anh bạn tiến sĩ Nguyễn Bích Đạt, từ Hà Nội vào Huế dạy "cua" đại học.

Buổi sáng đầu tiên, tôi đưa anh đi giới thiệu món cơm hến mà mình thường tự hào ca ngợi. Anh ăn cay kém, nên vừa ăn vừa xuýt xoa, nước mắt mồ hôi chảy ròng ròng.

Về Cao Lãnh thăm Xẻo Quýt

Nằm ở huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, cái tên khu di tích Xẻo Quýt hãy còn khá xa lạ với nhiều người dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên sau một lần đến đây, du khách sẽ khó mà quên được vẻ đẹp hoang sơ cùng những điều đặc sắc chỉ có ở Xẻo Quýt.

Hồ sen bên đường

Từ Vĩnh Long, qua cầu Mỹ Thuận một quãng, chúng tôi rẽ vào tỉnh lộ 30 hướng về Cao Lãnh. Xẻo Quýt thuộc hai xã Mỹ Long và Mỹ Hiệp, nằm cách quốc lộ 30 chừng 6km. Đường vào khu di tích này là một con đường nhựa nhỏ, cao ráo, khang trang. 

Đến Diên Khánh tắm Suối Tiên

Cách Nha Trang khoảng 17km, từ lâu Suối Tiên đã là một thắng cảnh đẹp nổi tiếng của huyện Diên Khánh. Địa danh này cũng gắn liền với một số hoạt động của bác sĩ Yersin. Tại đây có trường trung học cơ sở mang tên ông và ngôi chùa nhỏ thờ nhà thám hiểm đáng kính.

Một đoạn đường đến Diên Khánh

Xuất phát từ khu vực núi Hòn Bà (là nơi ngày xưa bác sĩ Yersin trồng thử nghiệm cây canh-ki-na), Suối Tiên chảy về đồng bằng huyện Diên Khánh bị một dãy đá thiên nhiên nằm chắn ngang tạo thành một đập đá hùng vĩ và rất đẹp.

Mộng Cầm hỡi! Thôi đừng thương tiếc, tủi cho nhau mà thôi

Khi xe chạy ngang đường Trần Hưng Đạo, thành phố Phan Thiết, người hướng dẫn tranh thủ giới thiệu:

• Các bạn hãy nhìn sang bên phải, kia là ngôi nhà của nữ sĩ Mộng Cầm, người tình của Hàn Mặc Tử. Đây là ngôi nhà bán bánh phlăng ngon có tiếng ở Phan Thiết này.

Xe lướt qua nhanh quá, tôi không kịp chụp hình, thậm chí chưa kịp nhận ra là anh hướng dẫn viên chỉ ngôi nhà nào. Về nhà tôi tìm trên mạng, thấy tấm ảnh này giới thiệu là nhà nữ sĩ Mộng Cầm, ở số 300 đường Trần Hưng Đạo, Phan Thiết, không biết có đúng không!

Ảnh: nthqn.org

Canh bình bát nấu với cá trê

Dây và trái bình bát. Ảnh: Thiên Phúc 

Theo kinh nghiệm dân gian, vào những ngày hè nóng nực bà con thường tìm các loài rau vườn có vị thuốc như rau má, rau sam, rau diệu, mồng tơi, cải trời… để nấu canh, giúp cho cơ thể thanh nhiệt. Đặc biệt trong các loài cây cỏ mọc tự nhiên ngoài vườn, trên đồi núi hoặc ngoài hải đảo có một loài dây leo dùng nấu canh ăn rất ngon và ngọt, được nhiều người ưa thích, đó là bình bát dây, có nơi còn gọi là mảnh bát, dưa dại. 

Cá tràu kho gừng

Đĩa cá tràu đồng kho ánh lên màu vàng tươi của nghệ, nhìn rất hấp dẫn. Ảnh: Kim Loan

Ở miền Trung, nhiều người xem cá tràu là biểu tượng của sự khỏe mạnh, lanh lợi và may mắn; vì thế ăn cá tràu đầu năm trở thành một tập quán ẩm thực của người dân nơi đây. Cá tràu được chế biến thành nhiều món ăn ngon như hấp, nấu cháo, lẩu, nướng, chiên, nấu mì… Nhưng sau mấy ngày tết ăn thịt nhiều thì món cá tràu kho gừng ăn với cơm nóng được mọi người thích nhất. 

Kho cá tràu, muốn ngon cũng cần có vài bí quyết nhỏ. Trước hết phải chọn mua những con cá tràu đồng lớn chừng nửa ký, còn sống. Móc bỏ mang, ruột cá, đánh vảy thật sạch và rửa cá với nước muối để cá hết nhớt. Sau đó rửa lại với rượu gừng để loại bỏ mùi tanh, cắt cá thành những lát dày vừa phải.

Cá đuối nước ngọt

Một hôm đi chợ, ngang qua hàng cá tôi chợt nghe tiếng rao: “Cá đuối sông đâ...â...y”. Tiếng rao lạc lõng giữa không gian rộn rã chợ búa khiến tôi chợt nhớ đến hình ảnh những ngày tháng cũ ở quê nhà. 

Cá đuối hấp bắp chuối. Ảnh: Cúc Tần 

Đó là miền quê có con sông Hậu bao la chảy vắt ngang qua như dải lụa hồng ôm ấp hai hàng cây xanh trĩu nặng trái mùa. Con sông hiền hòa, bao dung, nơi quần sinh của nhiều loài thủy tộc, lớn có nhỏ có. Nhỏ nhất như những con cá lìm kìm khi thò tay xuống sông thì “nó cắn tay con” trong ca dao. Lớn nhất là những con cá heo mà dân quê tôi gọi là “ông nược”, cá bông lau, cá hô và có cả cá đuối. 

Về với xứ Mường

Nằm cách Hà Nội chừng 45km, thuộc địa phận xã Cự Yên, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình, Khu du lịch sinh thái Việt - Pháp Vịt Cổ Xanh mang đến cho du khách một không gian yên bình, một điểm đến gắn kết du lịch xanh với bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Mường... 

Từ Hà Nội, chỉ mất hơn tiếng đồng hồ, du khách đã có mặt tại Khu du lịch sinh thái Việt - Pháp Vịt Cổ Xanh (KDLVCX). Nằm xen kẽ giữa núi rừng hùng vĩ, nơi đây hiện là một trong những điểm đến du lịch hấp dẫn của tỉnh Hòa Bình. KDLVCX được xây dựng từ năm 2004 theo ý tưởng của hai vợ chồng người Pháp An Trần Chassedieu với mong muốn khôi phục lại những nét văn hóa truyền thống dân tộc Mường.

KDLVCX có diện tích trên 25ha, bao quanh bởi quần thể thiên nhiên 100ha rừng cây, đồi chè, hồ nước... Tọa lạc ở trung tâm là tòa nhà Phong Lan mang phong cách nhà sàn Việt Nam kết hợp với kiến trúc nhà vùng Côte d’Azur, miền Nam nước Pháp, quê hương của chồng bà An Trần Chassedieu. Nằm rải rác trên các sườn đồi, thấp thoáng sau những khu vườn xanh mướt, bên cạnh hồ nước với cái tên giản dị Đập Đom là 12 khu nhà nghỉ xinh xắn, mộc mạc. Đặc biệt, tại các khu nhà nghỉ này, bà An Trần Chassedieu chủ trương không trang bị điều hòa, máy lạnh, tivi, giúp du khách có những ngày trở về cuộc sống giản dị, đời thường và cảm nhận trọn vẹn không khí mát lành của thiên nhiên.

Một góc khu du lịch sinh thái Việt - Pháp Vịt Cổ Xanh.