2 thg 1, 2025

Độc đáo canh gà rượu Bâu bổ dưỡng của người Dao Thanh Y

Tại chân núi Yên Tử, cộng đồng người Dao Thanh Y tuy không đông nhưng vẫn duy trì và phát huy được bản sắc văn hóa đậm đà, trở thành một phần không thể thiếu khi nói về những giá trị văn hóa phi vật thể của thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh.

Món canh gà rượu Bâu có màu vàng óng của gừng và mỡ gà. Ảnh: Hương Hiền

Canh gà rượu Bâu là món ăn cổ truyền nơi vùng núi Yên Tử mà bất kể người Dao Thanh Y nào từ phụ nữ đến đàn ông, từ thanh niên đến người già cũng đều có thể nấu được. Ảnh: Hương Hiền.

Nói đến người Dao, người ta không thể không nói đến những nghi lễ thờ cúng tín ngưỡng có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống tinh thần của họ. Ngoài đặc sắc trong trang phục, tín ngưỡng, người Dao Thanh Y ở vùng núi Yên Tử còn làm say lòng người với món canh gà nấu rượu Bâu. Dưới đôi bàn tay tài tình của các chị các cô, rượu Bâu có vị thơm ngọt, đặc biệt khi nấu với gà thành canh tạo ra một món ăn bổ dưỡng rất tốt cho sức khỏe.

Dưới đôi bàn tay tài tình của các chị các cô, rượu Bâu khi nấu với gà thành canh hòa quyện tạo ra một món ăn bổ dưỡng rất tốt cho sức khỏe. Ảnh: Hương Hiền

Lá gừng được bà con dân tộc Dao kết hợp thêm vào để chế biến cùng món canh sẽ thơm dậy mùi gà và cũng là màu sắc tạo điểm nhấn đẹp mắt trong món ăn. Ảnh: Hương Hiền 

Rượu Bâu - loại rượu đặc trưng của người Dao có màu vàng, sánh và rất thơm, rượu được lên men bằng lá cây rừng của người dân tộc quanh núi Yên Tử, khác hẳn với rượu thông thường. Ảnh: Hương Hiền.

Điểm khác biệt trong món canh gà rượu Bâu thì thành phần rượu Bâu không thể thay thế bằng loại rượu khác, đây chính là yếu tố đặc biệt để làm nên mùi vị đặc trưng. Người Dao Thanh Y dùng một số loại lá cây rừng, luộc lên lấy nước cốt rồi trộn với bột gạo, ủ làm men. Sau đó, gạo nếp nương được nấu thành cơm, đem trộn với men và tiếp tục ủ. Sau khoảng 3-5 ngày, khi cơm ủ đã lên nấm thì bắt đầu cho vào hũ, đổ thêm nước và tiếp tục ủ cho đến khi hỗn hợp tiết ra chất lỏng màu vàng trong, có vị chua ngọt mới thành rượu Bâu.

Gà được dùng để nấu canh phải là gà do người dân bản địa nuôi ở vùng núi, thịt chắc, thơm ngọt. Ảnh: Hương Hiền.

Thịt gà được chặt vừa miếng sau đó ướp với gia vị trước khi nấu. Ảnh: Hương Hiền.

Canh gà nấu với rượu Bâu không chỉ có vị thơm ngọt của đặc sản rượu với gà mà còn thơm mùi gừng băm nhỏ, có vị thanh, rất dễ ăn và ấm bụng. Ảnh: Hương Hiền. 

Gia đình ông Hoàng Đức Ty (thôn Khe Sú 1, xã Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) quây quần bên mâm cơm truyền thống của người Dao. Ảnh: Hương Hiền.

Canh gà rượu Bâu không quá khó trong việc chế biến. Nhưng gà phải là gà nuȏi ở vùng núi thơm ngon và chắc thịt, sau đó chặt vừa miếng. Gà được ướp với gia vị cùng gừng băm nhỏ. Tiếp đến gà được xào qua cho miếng thịt hơi săn lại thì đổ một chút rượu Bâu vào xào thêm một chút nữa cho dậy mùi thơm. Cuối cùng đổ nước dùng vào đun từ 10 đến 15 phút. Lúc này khi món ăn chín, canh gà có màu vàng óng của gừng và mỡ gà, vị đặc trưng của rượu Bâu hòa quện với thịt gà tạo nên hương vị đặc biệt vô cùng hấp dẫn.

Ngoài đặc sắc trong trang phục, tín ngưỡng, người Dao Thanh Y ở vùng núi Yên Tử còn làm say lòng người với món canh gà nấu rượu Bâu. Ảnh: Hương Hiền

Canh gà rượu Bâu là món ăn nóng bổ dưỡng không thể thiếu trong mâm cơm của người Dao vào những ngày mùa đông. Ảnh: Hương Hiền

Ông Hoàng Đức Ty (thôn Khe Sú 1, xã Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) chia sẻ: Người Dao thường nấu canh gà rượu Bâu để ăn cho cơ thể hồi phục sức khỏe, bổ máu, lưu thông khí huyết sau sinh hoặc người đi rừng làm rẫy lao đông nặng bồi bổ sinh lực. Với thời tiết lạnh giá ở vùng núi, chúng tôi coi món ăn này như một bài thuốc quý tiện dụng có tác dụng giải cảm, bồi bổ làm ấm cơ thể, giúp tăng sức đề kháng chống chọi với giá lạnh. Canh gà rượu Bâu đã góp phần làm tăng thêm sự phong phú trong mâm cơm truyền thống của người Dao, xen lẫn với xôi ngũ sắc, bánh chưng gù, măng trúc… đều được làm kì công và đòi hỏi sự khéo léo của người làm.

Hương Hiền

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét