Ngôi chùa làng ở Thừa Thiên Huế được xếp hạng di tích lịch sử, văn hóa quốc gia

Chúa Tiên – Nguyễn Hoàng được vua Lê cử vào trấn thủ đất Thuận – Quảng (1558 - 1613), đã mở đầu bước ngoặt mới trong lịch sử Việt Nam.

Ngoài thân thích, tướng sĩ thuộc quyền quyết tâm theo phù tá Chúa Nguyễn, còn rất đông dân chúng ở Thanh, Nghệ cũng bỏ quê hương vào phương nam lập nghiệp. Làng Rèn Hoa Lang thuộc phủ Triệu Phong xứ Thuận Hóa hình thành trong lần di dân quan trọng này.

Sau khi ổn định cuộc sống trên quê hương mới, các vị khai canh hợp nhau làm ngôi chùa tranh thờ Phật tại Cồn Bệ (một gò đất cao, cây cối rậm rạp nằm ven đồng ruộng làng) phục vụ cho tín ngưỡng tâm linh. Khoảng đầu thế kỷ 18, chùa được di dời về khu đất đầu làng cho hợp phong thủy, thuận tiện sinh hoạt, cúng tế nhờ công đức của hai ông Dương Phước Pháp, Dương Phước Dã và bà Hoàng Thị Phiếu (thọ giới Uu-bà-di, pháp danh Như Giác, đạo hiệu Huyền Chân) phát tâm tiến cúng tượng Phật, tự khí xin vào ở chùa tu niệm trọn đời (Tháp mộ của Bà hiện tồn tại ở Cồn Bệ).

Chùa Gám và sự phát triển Phật giáo xứ Nghệ

Cách Tp.Vinh 45 km về phía Bắc, từ Quốc lộ 1A ngược theo tỉnh lộ 538 về phía Tây 7 km, huyện Yên Thành có diện tích hơn 54,2 ngàn ha, 39 xã, thị trấn, gần 28 vạn dân, nằm ở vị trí trung tâm của vùng Đông Bắc tỉnh Nghệ An. 

Đền chùa – Gám trong tâm thức người dân quê lúa

Trong tiềm thức của người Yên Thành, Nho giáo, Lão giáo, Phật giáo hoà quyện, ăn sâu vào máu thịt chứng minh độ đậm đặc của các di tích lịch sử - văn hoá, theo thống kê hiện nay trên địa bàn huyện có 520 di tích danh thắng, trong đó có trên 200 di tích danh thắng đã được lập danh mục quản lý, với 21 di tích xếp hạng cấp quốc gia và 36 di tích xếp hạng cấp tỉnh... Trong chuỗi những di tích đó, chùa Chí Linh (Đền – chùa Gám) hè này được Ban HDPT tỉnh Nghệ An chọn chùa Chí Linh là địa điểm tổ chức khóa tu “Ươm mầm hoa sen”.

Chùa Gám, tên chữ là Chí Linh tự, nghĩa là chùa Chí Linh, một ngôi cổ tự rất đỗi linh thiêng trên mảnh đất Yên xứ Nghệ này. Chùa hình thành ở giai đoạn nào, xây dựng ra sao, quy mô như thế nào, hiện chưa có một nguồn sử liệu ghi rõ. Chỉ biết, trong lịch sử địa chí Nghệ An nói chung, Yên Thành nói riêng, thời đại phong kiến nào cũng có nhắc đến tên chùa. 

Thác Khe Vằn ba tầng nước đẹp nhất Quảng Ninh

Thác Khe Vằn thuộc xã Húc Động, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, cách thành phố Hạ Long 100 km và cách trung tâm thị trấn Bình Liêu khoảng 12 km về hướng đông nam. Thác nước 3 tầng hùng vĩ như một bức tranh thủy mặc giữa núi rừng vùng biên giới.

Thác nước hùng vĩ ẩn mình giữa núi rừng khiến những bước chân ưa khám phá không khỏi tò mò, háo hức. 

Thác nước cao gần 100 m được chia thành 3 tầng rõ rệt, mỗi tầng thác lại mang một vẻ đẹp khác nhau. Tầng thác đầu tiên đón chào du khách bởi một không gian rộng lớn, chính giữa có một tảng đá nhô lên tựa như một con voi đang trong thế phủ phục, xung quanh là hàng trăm những khối đá to nhỏ tạo ra một cảnh quan hoang sơ nhưng không kém phần thơ mộng, cuốn hút.

Kỳ bí văn tự cổ trên vách đá giữa đại ngàn Trường Sơn

Nằm biệt lập giữa đại ngàn Trường Sơn, nơi thượng nguồn dòng A Vương (Tây Giang - Quảng Nam) hùng vỹ bắt đầu chảy về xuôi, vách đá bí ẩn khắc những dòng văn tự cổ tồn tại ngàn năm nay như một bài toán không có lời giải với nhiều chuyên gia văn hóa cũng như các nhà khoa học.

Huyền sử vách đá

Từ xã Lăng, một xã biên giới của huyện Tây Giang, phải mất chừng 1 giờ đồng hồ vượt suối cắt rừng, băng qua những dòng nước xiết, chúng tôi mới tới được bản Achia - một cụm dân tộc Cơtu nơi thượng nguồn sông A Vương giáp nước bạn Lào, nơi có vách đá bí ẩn bên dòng suối A Vương. 

3 bản khắc chưa bị chìm (Ảnh: Thượng Hỷ). 

Đến thăm Hòn Phụ Tử… những ngày “không còn cha”

Những người lần đầu đặt chân đến tham quan Hòn Phụ Tử đều có chung một tâm trạng là tiếc nuối khi không thấy mặt cha – hòn Phụ. Tuy nhiên, quang cảnh non nước nơi đây làm đắm say lòng người nên sự nuối tiếc ấy cũng mau ùa vào con sóng xô ra biển…

Từ những năm 90, mỗi khi du khách đặt chân đến vùng đất Hà Tiên tham quan, du khách thường dừng lại ghé thăm “Hòn Phụ Tử” (xã Bình An, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang). Lí do du khách ghé thăm điểm du lịch này không chỉ bởi vẻ đẹp non nước hữu tình mà còn muốn con cháu hay chính bản thân mình có vài phút ngẫm nghĩ về tình cha con cao đẹp qua truyền thuyết Hòn Phụ Tử. 

Trước khi “vượt” ra biển thăm Hòn Phụ Tử, một điểm tham quan mà du khách không thể bỏ qua theo đúng nghĩa đen là Chùa Hang (vì Chùa Hang là con đường bộ duy nhất ra Hòn Phụ Tử). Ngôi chùa đặc biệt này phần lớn diện tích nằm trong hang núi, có lối vào nhỏ hẹp, phải chèn mình qua vách núi mới vào được. Khi đi sâu vào bên trong, du khách bị cuốn hút vào những khối thạch nhủ, hóc đá gân guốc, hình dáng độc đáo…

Một ngày yên bình với thác Mu

Nằm trong Khu bảo tồn thiên nhiên (KBTTN) Ngọc Sơn - Ngổ Luông (huyện Tân Lạc, Hòa Bình), Thác Mu là một điểm đến hoang sơ mang lại nhiều trải nghiệm thú vị cho những người thích khám phá. 

Thác Mu hoang sơ ẩn mình giữa núi rừng - Ảnh: V.N.A. 

Từ Hà Nội có hai hướng đường chính để tiếp cận KBTTN Ngọc Sơn - Ngổ Luông. Chúng tôi quyết định đi bằng đường Hòa Bình - Mường Khến - Vụ Bản vào thác Mu và về Hà Nội bằng đường mòn Hồ Chí Minh.

Miễn chê mãng cầu sẻ thơm ngon, dai ngọt

Như bù lại với hình dáng hơi sần sùi, kích cỡ trái nhỏ chỉ nhỉnh hơi quả chanh một chút, thịt mãng cầu sẻ dai, ngon khỏi chê và mùi thơm hơn rất nhiều so với cùng loại giống cao sản hay ghép.

Theo lí giải của nhiều người dân vùng quê ở Quảng Ngãi, do kích cỡ của loại trái này khá nhỏ nên được gọi là mãng cầu (na) sẻ. Tuy nhiên một số nơi vẫn gọi chung là mãng cầu ta, còn tên khoa học của nó là Annona squamosa. 

Kích cỡ của trái mãng cầu sẻ to không hơn trái chanh là bao nhiêu 

Cũng như đồng loại, cây mãng cầu sẻ từ khi trồng đến lúc trưởng thành và ra trái từ 2 năm trở lên, với chiều cao 2–5 mét, gồm có 2 loại: Mãng cầu bở với đặc điểm khi chín trên cây có thể bị nứt và phần múi thịt bên trong rời rạc. Còn giống mãng cầu dai khi chín các múi thịt dính chặt vào nhau, dù có chạm mạnh trái không bị vỡ, vỏ có thể bóc ra từng mảng như vỏ quít.

Đi thuyền thúng ngắm san hô ở đảo Bé - Lý Sơn

Khu vực bãi sau, đảo Bé được biết đến với vẻ hoang sơ của trầm tích núi lửa, nước biển trong vắt và những rặng san hô đẹp mắt gần bờ.

Đảo bé (còn gọi là đảo An Bình) là đảo lớn thứ hai trong 3 đảo tại Lý Sơn (Quảng Ngãi), đánh giá là đảo có bãi biển đẹp và hoang sơ nhất Lý Sơn. 

Món canh chua… vua cũng thèm

Đó là câu nói vui của ba về món canh chua cá lạc. Nhớ một lần má đi chợ về, nói với ba là chợ có cá lạc tươi rói nhưng em không mua. Đầu năm mà ăn cá lạc là… lạc đường lạc ngõ. Ba chưng hửng, nói má thằng cu ơi, lạc đây là lạc “vui” chớ hổng phải như má nó nghĩ đâu. Má vặn, hỏi vui là vui cách sao? Ba thủng thẳng: “Cá lạc thịt dai, thơm ngon, lành tính, nấu canh chua thì… vua cũng thèm. Thằng cu mình mà ăn cá này bảo đảm lớn…vùn vụt vì cá có chất bổ xương. Má nó coi, không vui sao được”. Má nguýt ba, nói bổ xương cho thằng cu hay để anh gật gù với rượu?

Nói vậy thôi nhưng má “lén” ba, luồn ngõ sau đi chợ “tăng” hai, nơ về một con cá lạc mập ú, dài… miên man, da bóng nhẩy. Má làm cá. Ba hăng hái ra vườn kiếm chuối chát, khế, cà chín cho má nấu canh chua. Nhìn cái cách ba “nhiệt tình” giúp má, mình biết tỏng thế nào ổng cũng múc riêng một tô rồi sai mình mua bánh tráng, tiện đường mời bác Sáu hàng xóm qua chơi. Ba cà rà bên má, nói anh hổng dám mơ tới thịt, chỉ chút da thôi là “toại nguyện” lắm rồi. Má nói đừng có om sòm làm bộ làm tịch, cứ tha hồ mà ăn, em mua tới một con lận.

Cá lạc. 

Lễ hội Điện Trường Bà: Nét văn hóa đặc sắc

Đến hẹn lại lên, hằng năm cứ vào ngày 15-17.4 âm lịch, UBND huyện Trà Bồng lại tổ chức lễ hội Điện Trường Bà. Trong 3 ngày tổ chức lễ hội Điện Trường Bà, các hoạt động chính của lễ hội được tổ chức vào ngày 16.4 âm lịch. Đây được gọi là lễ Lệ xuân Trường Bà-một trong hai lễ hội được tổ chức tại Điện Trường Bà hàng năm.

Từ bao đời nay, lễ hội Điện Trường Bà đã trở thành ngày lễ thiêng liêng trong tâm khảm của mỗi người con đất quế Trà Bồng và nhiều vùng lân cận. Dù ở đâu, làm gì, trong ngày lễ hội tất cả đều hướng về tham dự lễ với lòng thành kính tri ân.

Ngay từ sáng sớm ngày 16.4 âm lịch hàng chục ngàn người dân và du khách thập phương đã tụ họp về Điện Trường Bà để cùng tham dự các nghi lễ chính trong lễ hội và cùng dâng lễ vật bày tỏ lòng thành kính đối với Thánh mẫu Thiên Y A Na và các vị thần khác.

Từ rạng sáng, Ban Tổ chức lễ hội Điện Trường Bà đã tổ chức Lễ Mộc Dục (tắm tượng, đây có thể được coi là nghi lễ quan trọng nhất), lễ Tế ngoại đàn, lễ đâm trâu, lễ Chánh tế, lễ dâng hương Bà Thánh mẫu Thiên Y A Na...

Đại biểu và du khách thập phương cùng dâng hương Thánh mẫu Thiên Y A Na