Ngắm hoa sưa và thưởng thức sữa tươi ở Mộc Châu

Ngắm hoa sưa chen trong sắc tím của hoa ban khi tháng 4 về hoặc trải nghiệm tour “du lịch chân đất” trở thành người nông dân chăn bò là một cảm giác không dễ quên nếu ai đó một lần đến cao nguyên Mộc Châu... 

Thanh niên Mai Châu thổi khèn, ca hát. 

Trên những khúc quanh của quốc lộ 6, đường dẫn từ Mộc Châu lên Điện Biên cuối tháng 3 hoa sưa bắt đầu nở trắng trời. Loài hoa cánh nhỏ li ti trông xa chỉ là một biển màu trắng xoá. Sẽ rất khó đoán nếu chỉ ngồi trên xe, rượt theo mấy cung đường mà biết được biển màu trắng ấy là loài hoa có mùi thơm dịu ngọt mang tên hoa sưa.

Gạo dâu - đặc sản Lai Châu

Không giống những loại gạo khác, gạo dâu cho hạt cơm tròn, mẩy, dẻo, ngọt như cơm nếp. Vị đậm đà của loại gạo dâu không lẫn với bất kỳ loại gạo nào khiến người thưởng thức ăn một lần nhớ mãi. 

Thóc dâu được bà Lù Thị Chỉn ở bản Tả Sin Chải 1, xã San Thàng bảo quản cẩn thận. 

Theo anh Trương Thanh Nam – Phó phòng Kinh tế thị xã thì hiện nay trên địa bàn có khoảng 30 – 40ha diện tích đất trồng giống lúa dâu. Tháng 5, nông dân bắt đầu gieo thì cuối tháng 9 thu hoạch. Giống lúa này có nhược điểm là năng suất khá thấp, khoảng 4 tấn/ha (các giống lúa lai hiện nay năng suất 6 tấn/ha). Song, với giá thành khá cao 22.000 - 25.000 đồng/kg gạo, 15.000 đồng/kg thóc và lượng người tiêu thụ lớn nên người sản xuất vẫn có lãi so với các giống lúa khác. Không chỉ nức tiếng trong tỉnh, gạo dâu được nhiều thực khách Hà Nội và các tỉnh bạn biết đến khi được người quen mua làm quà biếu.

Nhộn nhịp mùa hái chè tuyết

Từ đầu hè tới nay là mùa hái chè tuyết san nhộn nhịp nhất của bà con các dân tộc Thái, Lự, Mông, Dao cư trú ở huyện Tân Uyên (Lai Châu) nằm dưới chân dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ. 

Ảnh: Phạm Ngọc Bằng

Nơi đây có vùng chè đặc sản tuyết san rộng 1.500ha nằm trên độ cao 600m so với mặt nước biển, do các chiến sĩ quân đội về đây lập nông trường trồng chè xuất khẩu sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ và mấy chục năm nay do Công ty cổ phần trà Than Uyên quản lý sản xuất, kinh doanh.

Lạ lùng món rêu

Vâng, rêu chứ không phải là riêu! Và rêu đủ món, từ rêu nướng, rêu nấu canh đến rêu xào, rêu hấp… Các món ăn từ rêu là đặc sản của người Thái và một số dân tộc Tây Bắc. 

Thiếu nữ Thái đi lấy rêu ở suối Nậm Lay 

Hồi bé tí, nhà tôi ở ngay cạnh dòng suối Nậm Lay, một con suối nhỏ, chảy róc rách chia thị xã Lai Châu làm hai phần. Muốn qua con suối ấy có thể đi cầu treo hoặc nếu muốn thì lội. Suối trong vắt, mát lạnh, lòng suối lổn nhổn đá cuội. Thỉnh thoảng, từng tốp chị em phụ nữ người Thái đeo giỏ tre bên hông, váy cuốn lên đến ngực. Họ đi ngược suối lấy rêu, mà tôi nghe nói là lấy về để… ăn.

Mì Chũ - đặc sản đất Bắc

Nếu có dịp đến với Bắc Giang khám phá ẩm thực nơi đây, các bạn nhớ hãy một lần thưởng thức mì Chũ, đặc sản của vùng đất này. 

Mì Chũ - Ảnh: H.H.

Đi dọc quốc lộ 31, cách thành phố Bắc Giang 40km về phía đông, các bạn sẽ đến Lục Ngạn, vùng đất không chỉ được biết đến bởi những đồi vải xanh ngút ngàn, một thứ quả đặc sản nổi tiếng vùng đất này, mà sẽ được người dân nơi đây giới thiệu đến làng nghề mì gạo Nam Dương, còn được gọi mì Chũ, ngon có tiếng.

Gà đồi Yên Thế

Nói đến Yên Thế (Bắc Giang), nhiều người sẽ nghĩ ngay đến thứ vải trái mùa đặc sản, quả nhỏ và ngọt lịm, còn với tôi, món gà đồi chính hiệu mới là thứ đáng để... nhớ. Bởi “Yên Thế đệ nhất gà đồi. Thịt thơm lại chắc, ăn rồi thì mê”...

Gà đồi thả tự do trong vườn vải - Ảnh: Tiến Thành

Chẳng biết có quá lời không khi nói đất Yên Thế “đệ nhất” gà đồi, chỉ biết hiếm nơi nào có loại gà ngon và "sạch" đến như vậy. Đó là loại gà chỉ sáng ra đã nhảy trên cây cao, bới đất, tìm sâu trên những đồi vải xanh trĩu quả. Chiều xuống lại có thói quen ngủ trên các cành cây.

Lạc cõi đá xưa

Ở Bắc Giang có một hệ thống các lăng tẩm bằng đá đã có tuổi hơn 300 năm nằm rải rác ở nhiều huyện, với hàng nghìn hiện vật đá được tạo tác công phu, thẩm mỹ, tới nay vẫn còn nhiều bí ẩn chưa được giải mã.

Tượng người dắt ngựa ở lăng Dinh Hương - Ảnh: Kim Sa

Kiểu kiến trúc điển hình của các lăng mộ này là phía ngoài xây tường bao quanh bằng đá ong, bên trong có bia đá, xung quanh xếp đặt đăng đối tượng các quan hầu võ tướng, trước mộ là hồ nước, cây cối thâm u bao quanh lăng.

Nghi vấn quanh khu mộ song thân Tả quân Lê Văn Duyệt

Ngoài khu lăng mộ mà dân gian gọi là “Lăng Ông Bà Chiểu” tọa lạc tại Q.Bình Thạnh, TP.HCM, ở Tiền Giang cũng có khu lăng mộ mà một số tài liệu nói rằng trong đó có mộ của Đức Tả quân Lê Văn Duyệt.

Bia mộ bị đục xóa

Có một câu chuyện kể rằng, năm Tả quân Lê Văn Duyệt làm Tổng trấn Gia Định thành đã cho người gửi trát đòi thôn trưởng làng Vĩnh Kim lên dạy việc. Nhận được tin, ông thôn trưởng hoảng sợ không biết lành dữ ra sao, vội vã chèo thuyền về Gia Định. Nghe theo lời dặn của một bà bóng, thôn trưởng đến tư dinh của Tả quân đúng vào giờ ngọ. Bấy giờ ngài đang nghỉ trưa nên rất giận. Nhưng thôn trưởng thưa, vì quan gọi gấp nên bất kể thời gian, hơn nữa đây là chuyện riêng nên phải tới tư dinh tìm gặp. Sau khi nguôi giận, Đức Tả quân bảo: “Ta muốn chở đá về xây mộ cho song thân thì phải làm sao?”. Vì khu vực xây mộ nằm ngoài đồng trống, nên thôn trưởng gợi ý dùng ghe thuyền chở vật liệu theo sông Tiền mà vào rồi dùng trâu kéo tới chỗ. Nghe có lý, Đức Tả quân đã giao việc và tiền bạc cho thôn trưởng lo liệu. Khi việc thành công, thôn trưởng giữ y lời hứa cất tại làng Vĩnh Kim một ngôi miều thờ bà Hỏa, hiện vẫn còn (Theo Trần Năng Dung - Qua những trang sử oai hùng của xã Vĩnh Kim).

Khu mộ cụ Lê Văn Toại, thân sinh Tả quân Lê Văn Duyệt - Ảnh: H.P

Bia ký Bảo Định hà và thượng phương bảo kiếm

Nằm sát chợ Thang Trông thuộc ấp Phú Khương A, xã Phú Kiết, H.Chợ Gạo (Tiền Giang) có một tấm bia cổ cao chừng 90 cm, đặt bên trong thủ chủ cũ kỹ, mái lợp bằng tôn. Bên cạnh là những tấm ngói xưa còn chất đống.

Hằng ngày người qua lại mua bán nhộn nhịp, nhưng ít ai biết được đó là tấm bia ghi dấu việc đào kênh từ hơn 2 thế kỷ trước.

Lịch sử và bia ký

Vào năm 1705, quân Xiêm từ Chân Lạp theo sông Vàm Cỏ và sông Tiền tấn công nước ta. Chúa Nguyễn sai Chính thống Nguyễn Cửu Vân đem quân đắp lũy tại giồng Kiến Định để ngăn giặc. Để có nước sinh hoạt và đường thủy cho chiến thuyền hoạt động, Nguyễn Cửu Vân đã cho đào kênh Vũng Gù nối liền vàm rạch Thị Cai (Cai vệ Phạm Hoằng Lộc) và ngọn rạch Mỹ Tho tại Hóc Đùn.

Nem Bùi, đặc sản miền Kinh Bắc

Nói đến Kinh Bắc, ngoài quan họ, bánh phu thê, bánh tẻ, ít người biết ở mảnh đất “Em ơi buồn làm chi, anh đưa em về bên kia bờ sông Đuống” còn một đặc sản dân dã rất ngon và độc đáo: nem Bùi.

Phụ nữ trở thành lao động chính trong các khâu làm nem

Cuối tuần, chúng tôi về thăm vùng Kinh Bắc cổ kính và quyết định lang thang một ngày ở mảnh đất làng Bùi để hiểu rõ ngọn nguồn của nó. Làng Bùi nằm bên bờ sông Đuống thơ mộng dần hiện ra trước mắt với con đường bêtông chạy thẳng tắp giữa cánh đồng. Mới vào đến đầu làng đã nghe mùi thơm của thính lan tỏa ngào ngạt khắp nơi như một nét đặc trưng chỉ thấy ở làng nem Bùi. Cuộc sống ấm no, sung túc của người dân, mà chủ yếu do nghề làm nem mang lại như hiển hiện ra trước mắt.

Nem Bùi được khai sinh ở làng Bùi, xã Ninh Xá, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Trải qua bao thăng trầm, vài năm trở lại đây nem Bùi dần có mặt trên thị trường và trở thành món ẩm thực ngon, rẻ, đồng thời là món quà trao tay ý nghĩa cho bạn bè, người thân sau mỗi dịp ghé qua Bắc Ninh.