26 thg 2, 2013

Kho tàng ca dao, phương ngôn Thái Nguyên

Cùng với kho tàng ca dao, phương ngôn chung của đại gia đình các dân tộc Việt Nam, người Thái Nguyên còn có những câu ca dao, tục ngữ, phương ngôn riêng rất độc đáo.

Chùa Phù Liễn, một trong những địa danh đã đi vào ca dao

Về ca dao, ở Thái Nguyên hầu hết mỗi câu ca dao chỉ một địa danh nào đó để mỗi người dân đều dễ nhớ dễ thuộc:

Qua Đu, tới Đuổm, lên Chào
Rẽ qua phố Ngữ thì vào chợ Chu

Có những địa danh không chỉ quen thuộc với người Thái Nguyên mà còn nổi tiếng với du khách gần xa cũng đi vào ca dao một cách tự nhiên:

Khi Mỏ Bạch, khi Xương Rồng
Khi Phù Liễn tự, khi Đồng Mỗ am

Cũng có những địa danh đi vào ca dao với một tình yêu quê hương da diết và sâu lắng:

Dạo chơi non nước Vô Linh
Phong cảnh hữu tình để nhớ cho ai
Ngàn Tây là dải núi dài
Có con sông Khốn chảy hoài phía đông
Bàn Cờ, Khảm Tướng, Cao Trung
Mũi Cày, Đụn Rạ trùng trùng nước non

Không chỉ thể hiện cảnh đẹp, ca dao Thái Nguyên còn chỉ  sự bệnh tật, cực khổ:

Những người lử khử, lừ khừ
Chẳng ở Đại Từ cũng ở Võ Nhai

Về phương ngôn, các câu phương ngôn đa phần nói đến các làng quê trên đất Thái Nguyên:

Chết ông, chết cha không bằng Xuân La uống rượu
Chuôm Bồ Đề, giếng Bố Đa, chùa Phượng Linh, đình Đức Trọng
Cá Khe Mo, bò Văn Hão, lão Trung Thần, dân Hóa Thượng
Trống đình làng Thái, cổ đãi làng Chiềng

Phương ngôn cũng đúc kết một cách hóm hỉnh những đặc tính của con người từng vùng miền:

Khéo ăn làng Thói
Khéo nói Úc Kỳ
Rù rì Phương Độ
Sừng sộ Nga Mi
Ru không chịu đi
Là anh làng Vạn
Ăn chơi có hạng
Là đất Phao Thanh
Thích được làm anh
Thanh niên làng Cả…

Ca dao, phương ngôn Thái Nguyên thể hiện đặc điểm địa danh đặc tính con người một cách cụ thể và sinh động. Bởi thế người dân xa quê khi nhắc đến câu này đều thấy quê hương hiển hiện, đó là giá trị bền vững của kho tàng ca dao phương ngôn Thái Nguyên.

TNĐT (b/s)


--- Tổng hợp các thông tin về văn hóa và du lịch Việt Nam tại www.amazingvietnam.vn ---

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét