Để ăn mừng và chào đón tổ tiên trở về từ Mường Trời, con cháu trong gia đình sẽ tổ chức mâm cúng tạ lễ tổ tiên và tỏ lòng biết ơn đấng sinh thành, lễ cúng đó của người Thái gọi là Khàu Búa Sa.
Từ sáng sớm, bà con đồng bào dân tộc Thái ở các bản Yên Hòa, xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An đã tất bật chuẩn bị những mâm cơm cúng tươm tất, đưa ra điểm trung tâm bản để làm lễ. Mâm cơm cúng với đủ các loại rau củ quả, lễ vật gắn với đời sống nông nghiệp lên tổ tiên để tỏ lòng biết ơn với đấng sinh thành, các ma bản, ma Mường, cũng như cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.
Nhanh tay chuẩn bị mâm cúng gồm có thịt gà tơ, cơm lam, đầu lợn, xôi nếp nương, bưởi, táo…, chị Lô Thị Ngần (trú bản Yên Hòa, xã Mỹ Lý) cho biết: “Các ngày lễ, Tết khác tùy theo điều kiện mà có thể tổ chức đơn giản. Riêng lễ Khàu Búa Sa thì phải tổ chức chỉn chu, đầy đủ, vì lễ cúng cho ông bà, tổ tiên mình, nếu sơ sài thì đó là người con bất hiếu. Vào những ngày này, tất cả mọi nhà ai cũng phải làm. Nếu trong một gia đình có nhiều anh em, nhưng đã tách ra ở riêng thì tất cả đều phải tổ chức lần lượt mỗi nhà một ngày”, chị nói.
Hiển thị các bài đăng có nhãn Nghệ An. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Nghệ An. Hiển thị tất cả bài đăng
19 thg 3, 2024
Lễ Làu Khà của người Thái ở Nghệ An
Trong ngày lễ, mọi người sẽ tập trung làm mâm cơm dâng lên tổ tiên, đan tấm phên nhỏ bằng tre nứa có cài lông gà xung quanh treo trước nhà…
Trong ngôi nhà nhỏ, ông Lô Văn Đức (71 tuổi, trú bản Đồng Kho – Đồng Thờ, xã Nghĩa Dũng, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An) đang tỉ mỉ đan tấm phên nhỏ bằng tre nứa, xung quanh có cài thêm ít lông gà. Phía sau nhà, vợ và anh em trong gia đình của ông đang tập trung, sửa soạn mâm cơm gồm xôi, thịt gà,… để dâng lên tổ tiên.
“Ngày 9/9 âm lịch hằng năm, người dân tộc Thái họ Lô ở bản Đồng Kho – Đồng Thờ lại làm lễ Làu Khà. Trong ngày này, con cháu trong nhà sẽ tập trung làm mâm cơm dâng lên tổ tiên, đan tấm phên nhỏ bằng tre nứa có cài lông gà xung quanh treo trước nhà. Ngoài ra, chặt thêm một ít cây tre nứa, gói thêm ít gạo, tiền để trong đôi quang gánh nhỏ”, ông Đức chia sẻ.
Trong ngôi nhà nhỏ, ông Lô Văn Đức (71 tuổi, trú bản Đồng Kho – Đồng Thờ, xã Nghĩa Dũng, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An) đang tỉ mỉ đan tấm phên nhỏ bằng tre nứa, xung quanh có cài thêm ít lông gà. Phía sau nhà, vợ và anh em trong gia đình của ông đang tập trung, sửa soạn mâm cơm gồm xôi, thịt gà,… để dâng lên tổ tiên.
“Ngày 9/9 âm lịch hằng năm, người dân tộc Thái họ Lô ở bản Đồng Kho – Đồng Thờ lại làm lễ Làu Khà. Trong ngày này, con cháu trong nhà sẽ tập trung làm mâm cơm dâng lên tổ tiên, đan tấm phên nhỏ bằng tre nứa có cài lông gà xung quanh treo trước nhà. Ngoài ra, chặt thêm một ít cây tre nứa, gói thêm ít gạo, tiền để trong đôi quang gánh nhỏ”, ông Đức chia sẻ.
3 thg 3, 2024
Cận cảnh thung lũng mận Mường Lống mùa hoa nở
Những ngày này thung lũng mận Mường Lống (Kỳ Sơn) như một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ lay động lòng người.
Dưa lam ống nứa - Món ngon ngày Tết của đồng bào Thái Quỳ Châu
Văn hóa ẩm thực của đồng bào Thái ở Quỳ Châu có những nét riêng đặc sắc. Sử dụng ống nứa để làm chín thức ăn là phương pháp cổ xưa và phổ biến nhất còn được duy trì đến ngày nay. Đặc biệt là món dưa lam ống nứa.
Tục gọi vía về ăn Tết Nguyên đán của người Thái
Trước Tết Nguyên đán, người Thái ở huyện Con Cuông có tục lệ cúng gọi những hồn vía còn đang đi lạc hoặc ở đâu đó về nhà ăn Tết.
Với quan niệm rằng hồn vía là phần không thể thiếu để con người sống khoẻ mạnh, may mắn, an vui, vì thế người Thái thường rất chú trọng hồn vía. Họ có niềm tin rằng cũng như thể xác, hồn vía có lúc đau yếu, đói khát, sợ hãi, thậm chí là đi lạc, vì thế những lễ cúng sẽ giúp hồn vía được mạnh khoẻ và luôn đi theo để bảo vệ thể xác. Trong ảnh là cảnh nữ thầy cúng ở bản Nam Sơn, xã Chi Khê, huyện Con Cuông ra đường cái làm lễ gọi vía con cháu về ăn Tết. Ảnh: Hữu Vi
Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần
Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.
Năm 1335, Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài đã cùng Thái Thượng Hoàng Trần Nhân Tông đi đánh dẹp giặc Ai Lao xâm phạm bờ cõi miền đất Nam Nhung (thuộc Tương Dương ngày nay). Trong trận chiến ở ấp Nam Nhung dọc hai bờ khúc sông Tiết La (thượng nguồn sông Lam), đạo quân của Đoàn Nhữ Hài bất ngờ bị quân Ai Lao mai phục, lại gặp khi thời tiết bất lợi, sương mù dày đặc, nước sông chảy xiết... nên bị tổn thất lớn. Ảnh: Thành Cường
18 thg 1, 2024
Người Thái Nghệ An cúng 'pủ xừa' - gốc cây cổ thụ
Vào 12 tháng 9 âm lịch hàng năm, người Thái ở huyện Quỳ Châu lên núi cúng thần linh dưới gốc cổ thụ. Tục này gọi là “pủ xừa” để cầu cho bản làng bình yên, mùa màng bội thu.
Tục cúng “pủ xừa” có từ lâu đời và được các cộng đồng người Thái ở xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu duy trì đều đặn và thường diễn ra sau khi đã thu hoạch vụ mùa. Khi lập bản, để xác định cây “pủ xừa”, thầy mo phải làm lễ và ném thẻ tre hoặc đồng xu. Nếu một sấp, một ngửa là cây đã được thần linh chọn. Một số nơi dùng trứng luộc ném trên gốc cây. Nếu trứng vỡ cũng là tín hiệu cho thấy thần linh đã ưng thuận cái cây. Ảnh: Hữu Vi
Rừng me cổ thụ giữa bản làng người Thái Nghệ An
Giữa những ngôi nhà sàn ở bản làng người Thái huyện Kỳ Sơn từ hàng chục năm nay mọc lên những cây me rừng. Qua thời gian, rừng me được giữ gìn và phát triển, hiện đang vào mùa trĩu quả tạo nên một cảm giác thanh bình hiếm có.
Đào cổ thụ nở rộ trong biển mây bồng bềnh trên đỉnh Pu Lon
Những ngày này, trên đỉnh Pu Lon (xã Tây Sơn, huyện Kỳ Sơn), khắp bản làng rực lên sắc hồng của những cây đào cổ thụ. Càng đẹp hơn nữa trong thời điểm sáng sớm, thiên nhiên Pu Lon chìm ngập trong biển mây trắng thơ mộng.
17 thg 1, 2024
Về làng Lung trải nghiệm văn hóa dân tộc Thổ
Huyện Nghĩa Đàn đang xây dựng mô hình du lịch văn hóa dân tộc Thổ tại làng Lung, xã Nghĩa Lợi để thu hút du khách, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Đến với làng Lung, du khách sẽ được trải nghiệm những nét văn hóa độc đáo.
Làng Lung thuộc xã Nghĩa Lợi, huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) có 3 mặt tựa núi, nằm giữa thung lũng phì nhiêu, cây trái tốt tươi, khu dân cư được xếp thành hình ô bàn cờ. Đây là nơi cư trú của đồng bào dân tộc Thổ. Bà con làng Lung còn lưu giữ được khá nhiều nét văn hóa truyền thống. Làng Lung được lựa chọn xây dựng mô hình du lịch cộng đồng để du khách trải nghiệm văn hóa dân tộc Thổ. Ảnh: Quốc Đàn
Về Kỳ Sơn ngắm dàn sen đá 'khủng' của người Thái
Những dàn sen đá được người Thái ở bản Noọng Dẻ (xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn) mang từ rừng về, trồng tự nhiên bên hiên nhà sàn, tạo nên vẻ đẹp hiếm có nơi miền biên viễn.
Rực rỡ sắc hoa trạng nguyên trên những bản vùng cao Nghệ An
Từ tháng 10 trở đi, và nhất là vào thời điểm này hoa trạng nguyên khoe sắc đỏ rực ở nhiều cung đường vùng miền Tây Nghệ An.
Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long
Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…
12 thg 1, 2024
Đặc sản làm từ rêu đá của người dân xứ Nghệ
Những ngày mùa Đông, người dân vùng cao Nghệ An lại tìm về các dòng sông, con suối để vớt rêu đá. Đây là món ăn không thể thiếu đối với đồng bào các dân tộc thiểu số miền Tây Nghệ An trong những ngày lễ, tết.
Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'
Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.
7 thg 1, 2024
Về nơi quần cư của người Khơ Mú ở xứ sở 'vàng vui'
Cụm dân cư Huồi Máy thuộc bản Cắm Pọm là nơi quần cư người Khơ Mú duy nhất ở xã Cắm Muộn, huyện Quế Phong. Đây cũng là điểm xa xôi cách trở và khó khăn nhất về mọi mặt của địa bàn được mệnh danh là xứ sở "vàng vui".
6 thg 1, 2024
Sưởi ấm mùa Đông bằng những thức đặc sản cay nồng xứ Nghệ
Trong cái lạnh của mùa Đông, những món ăn có vị cay được nhiều người ưa chuộng hơn cả. Dù ở trên rừng, dưới biển hay giữa lòng thành phố, người Nghệ đều sẵn cho mình những lựa chọn ẩm thực đặc sắc.
Súp lươn
Nhắc đến đặc sản xứ Nghệ, không thể không nhắc đến món súp lươn cay. Đây cũng là món ăn được người miền Trung “gọi tên” nhiều nhất trong những ngày đầu tháng, đầu năm, với hy vọng mọi việc sẽ hanh thông, trôi chảy, “đầu xuôi đuôi lọt”.
Súp lươn
Nhắc đến đặc sản xứ Nghệ, không thể không nhắc đến món súp lươn cay. Đây cũng là món ăn được người miền Trung “gọi tên” nhiều nhất trong những ngày đầu tháng, đầu năm, với hy vọng mọi việc sẽ hanh thông, trôi chảy, “đầu xuôi đuôi lọt”.
Người Thái Quỳ Châu vào 'mùa' làm cọn nước
Trước vụ lúa xuân, người Thái ở xã Châu Tiến (huyện Quỳ Châu) bận rộn với "mùa" làm cọn nước. Cọn vừa là công trình thủy lợi, vừa là nét đẹp văn hóa lâu đời tạo nên bản sắc vùng cao xứ Nghệ.
Nhiều huyện miền núi ở Nghệ An như Con Cuông, Tương Dương, Quế Phong, bà con nông dân sử dụng cọn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, nhưng nhiều nhất vẫn là ở xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu. Lúc cao điểm, địa bàn này có đến hàng trăm cọn nước được bà con nông dân lắp đặt dọc các sông, suối. Ảnh: Đình Tuyên
23 thg 12, 2023
Tour du lịch độc đáo mới toanh ở Nghệ An thu hút nghìn du khách tham gia
Tham gia tour du lịch “Làng Cá Gỗ - sau ánh hào quang”, nhiều du khách vô cùng thích thú trước hình ảnh tái hiện “Bà Chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương gánh nước ở làng Quỳnh Đôi (Nghệ An).
Thích thú hình ảnh gánh nước
Trong các ngày 16,17/12, xã Quỳnh Đôi (huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) đã ra mắt tour du lịch đầu tiên với chủ đề “Làng Cá Gỗ - sau ánh hào quang”, thu hút hàng nghìn du khách thập phương và người dân đến đây tham gia, trải nghiệm.
Về với mảnh đất địa linh nhân kiệt Quỳnh Đôi, du khách không khỏi bồi hồi, xúc động trước những câu chuyện về các “ông Nghè, ông Tổng”, hay sự lam lũ, chịu thương, chịu khó của người dân ở vùng quê yên bình nơi đây.
Đặc biệt, hình ảnh các cô “thôn nữ” ở làng Quỳnh Đôi tái hiện gánh nước trong câu chuyện của “Bà Chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương ở Giếng Bà Cả (ở gần khu vực Đền Thần) đã để lại sự tò mò, thích thú cho du khách.
Thích thú hình ảnh gánh nước
Trong các ngày 16,17/12, xã Quỳnh Đôi (huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) đã ra mắt tour du lịch đầu tiên với chủ đề “Làng Cá Gỗ - sau ánh hào quang”, thu hút hàng nghìn du khách thập phương và người dân đến đây tham gia, trải nghiệm.
Về với mảnh đất địa linh nhân kiệt Quỳnh Đôi, du khách không khỏi bồi hồi, xúc động trước những câu chuyện về các “ông Nghè, ông Tổng”, hay sự lam lũ, chịu thương, chịu khó của người dân ở vùng quê yên bình nơi đây.
Đặc biệt, hình ảnh các cô “thôn nữ” ở làng Quỳnh Đôi tái hiện gánh nước trong câu chuyện của “Bà Chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương ở Giếng Bà Cả (ở gần khu vực Đền Thần) đã để lại sự tò mò, thích thú cho du khách.
22 thg 12, 2023
Bánh ngào xứ Nghệ
Ngày bà ngoại tôi còn khỏe, bánh ngào là thứ không thể thiếu trên mâm cỗ Tết nhà tôi. Đó cũng là món bánh ghi dấu biết bao kỷ niệm của gia đình tôi.
Kể từ sau khi bà mất, thấm thoát đã gần hai mươi năm nay, gia đình tôi vẫn giữ truyền thống cũ làm bánh ngào để cúng lễ.
Theo thời gian, bánh ngào không chỉ là món ăn được chế biến trong những thời điểm nhàn rỗi nhà nông mà còn có mặt trong nhiều nghi lễ truyền thống của người Việt.
Món bánh ngào thương nhớ
Kể từ sau khi bà mất, thấm thoát đã gần hai mươi năm nay, gia đình tôi vẫn giữ truyền thống cũ làm bánh ngào để cúng lễ.
Theo thời gian, bánh ngào không chỉ là món ăn được chế biến trong những thời điểm nhàn rỗi nhà nông mà còn có mặt trong nhiều nghi lễ truyền thống của người Việt.
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)