Ngôi chùa Sắc tứ ở Biên Hòa

Đi trên đường Bùi Hữu Nghĩa (Biên Hòa) về hướng Tân Vạn, ta thấy có một bảng tên chùa khá dài và lạ: Chùa Sắc Tứ Hộ Quốc Quan, chùa thuộc địa phận Tân Vạn, gần Chợ Đồn.

Chùa Sắc Tứ là tên gọi chung cho các ngôi chùa được triều đình sắc phong, thường là do có công lớn hoặc được thừa nhận chính thức có giá trị đặc biệt về tôn giáo, lịch sử và văn hóa. Còn Hộ Quốc là bảo vệ đất nước.

Đã Sắc tứ mà còn Hộ Quốc nữa, ngôi chùa này ắt là vô cùng nổi tiếng!

Tam quan chùa Sắc tứ Hộ quốc. Ảnh: Báo Đồng Nai

Về Bình Thuận, khám phá kiến trúc độc đáo của ngôi chùa bên đồi Trinh Nữ

Từ trên cao nhìn xuống, chùa Bình Nhơn nằm trên đụn cát giữa hai hồ nước ngọt khổng lồ bàu Ông và bàu Bà (xã Hòa Thắng – huyện Bắc Bình), xung quanh là ao sen, vườn thanh long xanh ngút ngàn.

Chiếc xe ô tô 24 chỗ ngồi mang biển số Lâm Đồng dừng bánh cách cổng chùa chừng hơn 100 m, khách trên xe mắt dõi theo hướng bàu Trắng và đồi cát Trinh Nữ. Cô hướng dẫn viên hỏi: “Bây giờ chúng ta đi chùa trước hay leo đồi cát?. Một người trong đoàn lên tiếng: Lên đồi cát trước để khỏi nắng, sau đó về chùa Bình Nhơn. Cách nào cũng được, nhưng tôi có cảm nhận và đã chứng kiến nhiều đoàn khách du lịch từ xa đến họ đi thẳng đến chùa Bình Nhơn thắp nén hương bái phật, cầu mong sự may mắn, an toàn chuyến đi rồi mới tham quan đồi cát Trinh Nữ, bàu Sen…”.

Độc đáo kiến trúc chùa Chén Kiểu

Quần thể kiến trúc chùa Chén Kiểu (xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) được bố trí hài hòa trong một vườn cây cổ thụ, có sự phối hợp giữa truyền thống và hiện đại. Qua óc sáng tạo và sự khéo léo của các nghệ nhân đã tạo nên một công trình nghệ thuật kiến trúc độc đáo, mang dấu ấn đặc trưng của chùa Khmer Nam Bộ.

Những hoạ tiết hoa văn độc đáo ở Chùa Chén Kiểu. Ảnh: Thông Thiện/Báo ảnh Việt nam

Chùa Lâm Dương - đạo quán cổ trên đất làng rèn

Chùa Lâm Dương nằm bên bờ con sông Nhuệ, thuộc vùng cửa ngõ phía Tây Nam của nội thành Hà Nội. Hệ thống tượng thờ phản ánh đậm nét những tư tưởng của Đạo giáo chính thống, đồng thời cũng thể hiện xu hướng bản địa hóa của Đạo giáo, sự kết hợp với Phật giáo, tín ngưỡng dân gian để đan xen phát triển trong các thời kỳ lịch sử.

Chiêm ngưỡng tượng Phật trắng ngoài trời ‘khổng lồ’ ở Nha Trang

Tồn tại hơn 100 năm, chùa Long Sơn ở TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) sở hữu bức tượng Phật trắng ngoài trời cao 24 m dưới chân đồi Trại Thủy, thu hút sự quan tâm của người dân và du khách.

Chùa Long Sơn (còn gọi là chùa Phật Trắng) tọa lạc trên đường 23 tháng 10, TP Nha Trang. Được xây dựng từ năm 1886, ngôi chùa nằm dưới chân đồi Trại Thủy đã trải qua nhiều lần trùng tu, hiện nay có tổng diện tích hơn 3.000 m².

Chùa Mèo và sự tích ‘miêu thần' cứu thủ lĩnh nghĩa quân Lam Sơn

Chùa Mèo ở huyện Lang Chánh (tỉnh Thanh Hóa) có lịch sử lâu đời với sự tích “miêu thần cứu chúa” đầy ý nghĩa.

Chùa Mèo tọa lạc tại khu phố Chiềng Ban 1, thị trấn Lang Chánh, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Đây là ngôi chùa có lịch sử lâu đời, được xây dựng từ thế kỷ XIII.

Năm 2005, chùa Mèo được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh và trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa, tâm linh của nhân dân trong vùng.

Toàn cảnh chùa Mèo. Ảnh: Lê Dương

Bửu Quang tự, ngôi chùa Nam tông Kinh đầu tiên ở Việt Nam

Tui ghé thăm ngôi chùa Bửu Quang một cách vô tình, nhân dịp đi Gò Dưa viếng mộ Trịnh Công Sơn. Khi gần đến mộ nhạc sĩ họ Trịnh ở nghĩa trang chùa Quảng Bình, tui bỗng thấy một khuôn viên rộng lớn nhiều cây xanh, trong đó thấp thoáng bóng dáng ngôi chùa và các tượng Phật. Nơi đây mang dáng vẻ của một ngôi chùa Nam tông Khmer vốn thường xuất hiện ở miền Tây hơn là những ngôi chùa thường thấy ở Sài Gòn khiến tui tò mò bước vô xem cho biết.

Chánh diện chùa Bửu Quang. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Quả thật đây là một ngôi chùa Nam tông, nhưng là Nam tông Kinh chớ không phải Nam tông Khmer. Còn hơn vậy nữa, đây là ngôi chùa Nam tông đầu tiên của người Việt ở Việt Nam. Đó là chuyện tui biết được về sau khi tìm hiểu về chùa Bửu Quang.

Ngôi cổ tự có cổng chùa được thiết kế với hình tượng Đế Thích độc đáo

Giữa vùng quê Bến Tre, chùa Hưng Lâm gần 100 năm tuổi gây ấn tượng với cổng chùa độc đáo, mang đậm dấu ấn kiến trúc Phật giáo Việt Nam.

Chùa Hưng Lâm tọa lạc tại xã Giao Long, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre. Chùa do cư sĩ Võ Thị Khoa (pháp danh Bổn Chánh) phát tâm xây dựng vào khoảng năm 1932.

Ban đầu, chùa chỉ là một am tranh vách lá đơn sơ, là nơi tu học và lễ bái của người dân địa phương trong thời kỳ đất nước còn nhiều khó khăn.

Chùa cổ ở miền Tây có ‘báu vật’ hơn 60 năm tuổi, ai ghé thăm cũng trầm trồ

Ngôi chùa cổ chỉ có một nhà sư trông nom, nổi tiếng với câu chuyện về tượng ngựa Xích Thố. Đến nay hơn 60 năm, màu của tượng vẫn sáng đẹp dù chưa một lần sửa chữa.

Chùa Già Lam Cổ Tự rộng hơn 2.300 m², nằm cạnh quốc lộ 1A, đoạn qua thành phố Ngã Bảy (tỉnh Hậu Giang) được xây dựng từ năm 1940, do sư Thích Huệ Đức sáng lập. Chùa thờ Phật, Quan Công cùng các chư thánh, mang đậm kiến trúc Ấn Độ.

Chùa Già Lam Cổ Tự được xây dựng theo lối kiến trúc Ấn Độ. Ảnh: T.T

Chùa Bửu Đức - ngôi chùa Nam tông Việt ở Biên Hòa

Chùa Nam tông ở Việt Nam không nhiều. Theo số liệu thống kê do Giáo hội Việt Nam công bố đầu năm 2025 thì Việt Nam có 568 ngôi chùa Nam tông trên tổng số 18.544 ngôi tự viện Phật giáo cả nước, chỉ chiếm 3%. Trong các ngôi chùa Nam tông nói trên thì hầu hết là Nam tông Khmer, chỉ có 106 ngôi chùa Nam tông Việt, chiếm 19% - hay 0,6% tổng số ngôi tự viện trên cả nước.

Đồng Nai là địa phương có nhiều chùa Nam tông Việt nhất trên cả nước, nhưng theo tỷ lệ chung thì rất hiếm thấy chùa Nam tông ở Biên Hòa so với chùa Bắc tông. Một trong những ngôi chùa hiếm hoi đó là chùa Bửu Đức ở Bửu Long, Biên Hòa.

Kiến trúc chùa Nam tông có những nét khác so với chùa Bắc Tông, kiến trúc chùa Nam tông Việt lại khác với Nam tông Khmer. Chính vì vậy khi viếng thăm chùa Bửu Đức bạn sẽ thấy rất khác lạ, tạo nên sự chú ý.

Chùa Bửu Đức năm 2025. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Chùa cổ gần 300 tuổi có trăm 'báu vật' thếp vàng hút khách chiêm bái ở TPHCM

Ngôi chùa cổ gần 300 tuổi ở TPHCM không chỉ giữ kỷ lục có số lượng đĩa kiểu trang trí nhiều nhất Việt Nam mà còn lưu giữ hơn 100 “báu vật” thếp vàng quý hiếm.

Tam quan ngôi chùa cổ Giác Lâm. Ảnh: Hà Nguyễn

Tượng Phật Di Lặc ở chùa Vĩnh Tràng là 1 trong 10 tượng Phật ấn tượng nhất thế giới?

Giữa tháng 2 năm nay, tạp chí Wanderlust của Anh đã đăng bài viết của Peter Moore giới thiệu 10 tượng Phật to lớn ấn tượng nhất thế giới, trong đó có tượng Phật Di Lặc tại chùa Vĩnh Tràng ở Mỹ Tho, Tiền Giang. (Xem bài viết tại đây: 10 of the world’s most impressive giant Buddha statues). VnExpress sau đó có trích dẫn thông tin này trong bài viết: Tượng Phật ở Tiền Giang trong 10 tượng Phật ấn tượng thế giới.

Tượng Phật Di Lặc ở chùa Vĩnh Tràng. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Chùa Nam tông Việt ở Việt Nam

Chùa ở Việt Nam

Mấy năm trước, trong những bài viết về chùa ở Việt Nam, tui tham khảo số lượng chùa (gọi chung là tự viện) ở Việt Nam như sau:

Số thống kê của Giáo hội Phật giáo Việt Nam được công bố trong Hội nghị thường niên Hội đồng Trị sự Trung ương các ngày 26 và 27-12-2003 được tổ chức tại Thiền viện Quảng Đức (TP. Hồ Chí Minh) là: 

14.401 ngôi tự viện, bao gồm:

• 12.036 chùa Bắc tông
• 539 chùa Nam tông Việt và Nam tông Khmer
• 361 tịnh xá Khất sĩ
• 467 tịnh thất
• 998 niệm Phật đường

Tổ đình Bửu Long, ngôi chùa Nam tông lớn nhất ở TPHCM. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Ngôi chùa nổi tiếng trên sườn núi ở Vũng Tàu, lưu giữ 'báu vật' xá lợi Đức Phật

Tọa lạc trên sườn núi Lớn ở TP Vũng Tàu, Thích Ca Phật Đài là di tích lịch sử văn hóa, đồng thời là danh thắng mang vẻ đẹp của sự kết hợp khéo léo giữa kiến trúc tôn giáo và phong cảnh thiên nhiên.

Theo Bảo tàng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, quần thể chùa Thích Ca Phật Đài được xây dựng vào tháng 7/1961, hoàn thành tháng 3/1963 trên diện tích gần 3 ha, theo phát kiến của ngài Đại đức Narađa - Mahathera người Tích Lan (SriLanka).

Tháng 12/1989, Thích Ca Phật Đài được xếp hạng di tích cấp Quốc gia.

Ngôi chùa có tượng Bồ tát 4 mặt, cao 31 m trên đỉnh Mã Lim

Chùa Cao ở thị trấn Hà Lĩnh (huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa) mới được tôn tạo lại, có điểm nhấn là tượng Bồ tát Quan Thế Âm 4 mặt, cao 31 m.

Chùa Cao hay còn gọi là Thiên Sơn tự hoặc Mành Sơn tự nằm ở thôn 6 (xưa là làng Tiên Hòa), thị trấn Hà Lĩnh, huyện Hà Trung.

Chùa tọa lạc ở lưng chừng núi Mành Sơn, ngọn núi mà người dân địa phương thường gọi với cái tên Mã Lim vì trước kia, trên núi này toàn cây lim.

Theo người dân địa phương, chùa có từ thời Lê. Qua nhiều biến cố lịch sử, ngôi chùa đã không còn những công trình kiến trúc cũ nữa mà chỉ còn lại nền móng và di vật sót lại là 1 bia rùa đá, 1 khánh đá, chân tảng đá, 5 bát hương đá, gạch và ngói cũ.

Toàn cảnh chùa Cao trên đỉnh Mã Lim. Ảnh: CT

Ngôi chùa từng là hậu phương vững chắc của mặt trận Hàm Rồng - Nam Ngạn

Trong cuộc kháng chiến chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ, chùa Tăng Phúc ở phường Đông Cương, TP Thanh Hóa là hậu phương vững chắc của mặt trận Hàm Rồng - Nam Ngạn.

Chùa Tăng Phúc nằm ở thôn Hạc Oa, phường Đông Cương, TP. Thanh Hóa.

Thôn Hạc Oa xưa còn được gọi với tên “Thổ Sơn” hay “Đông Thổ”, tồn tại cách đây hàng ngàn năm. Phía trước cổng chùa, dưới chân núi về phía hữu là cây đa cổ thụ hàng trăm tuổi xòe tán che mát cho cả khu vực rộng, bên cạnh đó còn có giếng nước của làng xưa.

Thăm ngôi chùa linh thiêng, view cửa biển Hải Tiến

Chùa Bụt, ngôi chùa linh thiêng cùng với kiến trúc độc, lạ đang là tọa độ được nhiều người tìm đến khi về khu du lịch biển Hải Tiến nghỉ dưỡng.

Chùa Dâu – Di tích Quốc gia đặc biệt vùng Kinh Bắc

Nằm tại xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, chùa Dâu là một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam, được xây dựng từ thế kỷ II sau Công nguyên. Đây không chỉ là nơi khởi nguồn của Phật giáo Việt Nam mà còn là nơi lưu giữ nhiều báu vật vô giá, xứng danh Di tích quốc gia đặc biệt.

Ngôi chùa gần 180 tuổi ở TP.HCM: Công trình độc nhất vô nhị với 30 tấn miểng sành

Chùa An Phú gần 180 năm tuổi ở TP.HCM là công trình kiến trúc độc nhất vô nhị với 30 tấn miểng sành được sử dụng để trang trí, thu hút khách thập phương đến chiêm ngưỡng.

Chùa An Phú (còn được biết đến với tên gọi chùa Miểng Sành) là một trong những ngôi cổ tự với lịch sử gần 180 năm, diện tích khoảng 1.500 m². Điểm độc đáo nhất của chùa An Phú (24 Chánh Hưng, P.10, Q.8) là gần như toàn bộ bề mặt công trình được trang trí bằng hơn 30 tấn mảnh sành, sứ phế liệu từ chén, bát, dĩa, ấm trà bị vỡ.

Với kỹ thuật trang trí công phu, tinh xảo, ngôi chùa không chỉ là một nơi thờ tự mà còn là một điểm đến du lịch và chiêm ngưỡng nghệ thuật độc đáo.

Chùa An Phú nằm gần cầu Chánh Hưng, thuộc hệ phái Bắc Tông. ẢNH: LONG HIẾU

Ngôi chùa gần 300 năm tuổi ở TP.HCM với kiến trúc cổ Nam bộ độc đáo

Chùa Phước Tường, gần 300 năm tuổi tại TP.HCM, mang đậm dấu ấn kiến trúc cổ Nam bộ. Đây là điểm đến tâm linh lưu giữ giá trị văn hóa, lịch sử Phật giáo Bắc tông Việt Nam.

Kiến trúc chùa cổ Nam bộ thuần túy

Chùa Phước Tường (P. Tăng Nhơn Phú A, TP.Thủ Đức) thuộc hệ phái Bắc tông, được thiền sư Linh Quang - Phật Chiếu (1736 - 1788), đời thứ 35 của thiền phái Lâm Tế, sáng lập năm 1741.

Cổng vào chùa Phước Tường. ẢNH: LAN CHI