Hiển thị các bài đăng có nhãn Báo Nghệ An. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Báo Nghệ An. Hiển thị tất cả bài đăng

3 thg 3, 2024

Cận cảnh thung lũng mận Mường Lống mùa hoa nở

Những ngày này thung lũng mận Mường Lống (Kỳ Sơn) như một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ lay động lòng người.

Mường Lống nằm ở độ cao 1.500 mét so với mực nước biển, quanh năm mây mù bao phủ. Khí hậu xanh mát, với mùa Hè ôn hòa và mùa Đông không quá lạnh giá. Mường Lống là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Mông, với những nét văn hóa độc đáo và đậm đà bản sắc. Ảnh: Sách Nguyễn

Dưa lam ống nứa - Món ngon ngày Tết của đồng bào Thái Quỳ Châu


Văn hóa ẩm thực của đồng bào Thái ở Quỳ Châu có những nét riêng đặc sắc. Sử dụng ống nứa để làm chín thức ăn là phương pháp cổ xưa và phổ biến nhất còn được duy trì đến ngày nay. Đặc biệt là món dưa lam ống nứa.

Tục gọi vía về ăn Tết Nguyên đán của người Thái

Trước Tết Nguyên đán, người Thái ở huyện Con Cuông có tục lệ cúng gọi những hồn vía còn đang đi lạc hoặc ở đâu đó về nhà ăn Tết.

Với quan niệm rằng hồn vía là phần không thể thiếu để con người sống khoẻ mạnh, may mắn, an vui, vì thế người Thái thường rất chú trọng hồn vía. Họ có niềm tin rằng cũng như thể xác, hồn vía có lúc đau yếu, đói khát, sợ hãi, thậm chí là đi lạc, vì thế những lễ cúng sẽ giúp hồn vía được mạnh khoẻ và luôn đi theo để bảo vệ thể xác. Trong ảnh là cảnh nữ thầy cúng ở bản Nam Sơn, xã Chi Khê, huyện Con Cuông ra đường cái làm lễ gọi vía con cháu về ăn Tết. Ảnh: Hữu Vi

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Năm 1335, Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài đã cùng Thái Thượng Hoàng Trần Nhân Tông đi đánh dẹp giặc Ai Lao xâm phạm bờ cõi miền đất Nam Nhung (thuộc Tương Dương ngày nay). Trong trận chiến ở ấp Nam Nhung dọc hai bờ khúc sông Tiết La (thượng nguồn sông Lam), đạo quân của Đoàn Nhữ Hài bất ngờ bị quân Ai Lao mai phục, lại gặp khi thời tiết bất lợi, sương mù dày đặc, nước sông chảy xiết... nên bị tổn thất lớn. Ảnh: Thành Cường 

18 thg 1, 2024

Người Thái Nghệ An cúng 'pủ xừa' - gốc cây cổ thụ

Vào 12 tháng 9 âm lịch hàng năm, người Thái ở huyện Quỳ Châu lên núi cúng thần linh dưới gốc cổ thụ. Tục này gọi là “pủ xừa” để cầu cho bản làng bình yên, mùa màng bội thu.

Tục cúng “pủ xừa” có từ lâu đời và được các cộng đồng người Thái ở xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu duy trì đều đặn và thường diễn ra sau khi đã thu hoạch vụ mùa. Khi lập bản, để xác định cây “pủ xừa”, thầy mo phải làm lễ và ném thẻ tre hoặc đồng xu. Nếu một sấp, một ngửa là cây đã được thần linh chọn. Một số nơi dùng trứng luộc ném trên gốc cây. Nếu trứng vỡ cũng là tín hiệu cho thấy thần linh đã ưng thuận cái cây. Ảnh: Hữu Vi

Rừng me cổ thụ giữa bản làng người Thái Nghệ An

Giữa những ngôi nhà sàn ở bản làng người Thái huyện Kỳ Sơn từ hàng chục năm nay mọc lên những cây me rừng. Qua thời gian, rừng me được giữ gìn và phát triển, hiện đang vào mùa trĩu quả tạo nên một cảm giác thanh bình hiếm có.

Bản Piêng Phô, xã Phà Đánh (Kỳ Sơn) là nơi định cư của 67 hộ người dân tộc Thái. Từ trên cao nhìn xuống, bản Piêng Phô bị che khuất bởi những cây me cổ thụ có tuổi đời hàng chục năm. Ảnh: Đào Thọ

Đào cổ thụ nở rộ trong biển mây bồng bềnh trên đỉnh Pu Lon

Những ngày này, trên đỉnh Pu Lon (xã Tây Sơn, huyện Kỳ Sơn), khắp bản làng rực lên sắc hồng của những cây đào cổ thụ. Càng đẹp hơn nữa trong thời điểm sáng sớm, thiên nhiên Pu Lon chìm ngập trong biển mây trắng thơ mộng.

Đỉnh Pu Lon nằm ở độ cao gần 2.000 mét so với mực nước biển. Đây là nơi sinh sống từ xa xưa của cộng đồng người Mông dòng họ Hạ. Khoảng 6 giờ sáng, khi mặt trời bắt đầu lên, sương mù bắt đầu đọng lại tạo thành những đám mây tuyệt sắc. Ảnh: Đào Thọ

17 thg 1, 2024

Về làng Lung trải nghiệm văn hóa dân tộc Thổ

Huyện Nghĩa Đàn đang xây dựng mô hình du lịch văn hóa dân tộc Thổ tại làng Lung, xã Nghĩa Lợi để thu hút du khách, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Đến với làng Lung, du khách sẽ được trải nghiệm những nét văn hóa độc đáo.

Làng Lung thuộc xã Nghĩa Lợi, huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) có 3 mặt tựa núi, nằm giữa thung lũng phì nhiêu, cây trái tốt tươi, khu dân cư được xếp thành hình ô bàn cờ. Đây là nơi cư trú của đồng bào dân tộc Thổ. Bà con làng Lung còn lưu giữ được khá nhiều nét văn hóa truyền thống. Làng Lung được lựa chọn xây dựng mô hình du lịch cộng đồng để du khách trải nghiệm văn hóa dân tộc Thổ. Ảnh: Quốc Đàn 

Về Kỳ Sơn ngắm dàn sen đá 'khủng' của người Thái

Những dàn sen đá được người Thái ở bản Noọng Dẻ (xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn) mang từ rừng về, trồng tự nhiên bên hiên nhà sàn, tạo nên vẻ đẹp hiếm có nơi miền biên viễn.

Bản Noọng Dẻ là nơi định cư của phần lớn người Thái Khăng. Bản nằm trên trục đường quốc lộ 7 từ thị trấn Mường Xén đi cửa khẩu Nậm Cắn với những dốc đèo uốn lượn đẹp như một bức tranh. Ảnh: Sách Nguyễn

Rực rỡ sắc hoa trạng nguyên trên những bản vùng cao Nghệ An

Từ tháng 10 trở đi, và nhất là vào thời điểm này hoa trạng nguyên khoe sắc đỏ rực ở nhiều cung đường vùng miền Tây Nghệ An.

Bắt đầu vào tháng 11 hàng năm, ở các bản, làng miền Tây xứ Nghệ, hoa trạng nguyên vào mùa khoe sắc. Nhiều năm lại nay, cây hoa trạng nguyên ngày càng xuất hiện nhiều dọc các cung đường đến các xã, bản trên khắp các huyện miền Tây, đặc biệt là những nơi có khí hậu lạnh và núi cao. Ảnh: H.T

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Nghề đan lưới lồng bắt đầu xuất hiện tại làng Trung Sơn từ những năm 2009. Người đưa nghề về làng là anh Hoàng Văn Hợi, hiện là chủ một doanh nghiệp chuyên sản xuất lồng bè nuôi trồng thuỷ sản bằng nhựa HPDE. Ảnh: Thanh Phúc

12 thg 1, 2024

Đặc sản làm từ rêu đá của người dân xứ Nghệ

Những ngày mùa Đông, người dân vùng cao Nghệ An lại tìm về các dòng sông, con suối để vớt rêu đá. Đây là món ăn không thể thiếu đối với đồng bào các dân tộc thiểu số miền Tây Nghệ An trong những ngày lễ, tết.

Bắt đầu từ tháng 11 – 12 (âm lịch), trên các con sông, khe suối ở vùng cao Nghệ An, rêu đá phát triển rất nhiều. Đây là thời điểm thuận lợi để người dân vớt rêu đá về chế biến các món ăn truyền thống của dân tộc. Ảnh: Đào Thọ 

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.

Cộng đồng người Mông (Nghệ An) chủ yếu sống quần cư trên các ngọn núi cao ở các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong. Dân tộc này hiện còn giữ được nhiều nét văn hóa đặc trưng từ trang phục, lễ tết, ma chay, cưới hỏi…đến ẩm thực. Ảnh: Đào Thọ 

7 thg 1, 2024

Về nơi quần cư của người Khơ Mú ở xứ sở 'vàng vui'

Cụm dân cư Huồi Máy thuộc bản Cắm Pọm là nơi quần cư người Khơ Mú duy nhất ở xã Cắm Muộn, huyện Quế Phong. Đây cũng là điểm xa xôi cách trở và khó khăn nhất về mọi mặt của địa bàn được mệnh danh là xứ sở "vàng vui".

Huồi Máy từng là một bản riêng biệt ở xứ "vàng vui" Cắm Muộn, huyện Quế Phong. Từ vài năm nay, cụm dân cư gồm 37 hộ dân, trong đó có 35 hộ người Khơ Mú được sáp nhập với bản Cắm Pọm. Cụm dân cư này cách bản chính và trung tâm xã khoảng 40 km. Ảnh: Đình Tuyên

6 thg 1, 2024

Sưởi ấm mùa Đông bằng những thức đặc sản cay nồng xứ Nghệ

Trong cái lạnh của mùa Đông, những món ăn có vị cay được nhiều người ưa chuộng hơn cả. Dù ở trên rừng, dưới biển hay giữa lòng thành phố, người Nghệ đều sẵn cho mình những lựa chọn ẩm thực đặc sắc.

Súp lươn

Nhắc đến đặc sản xứ Nghệ, không thể không nhắc đến món súp lươn cay. Đây cũng là món ăn được người miền Trung “gọi tên” nhiều nhất trong những ngày đầu tháng, đầu năm, với hy vọng mọi việc sẽ hanh thông, trôi chảy, “đầu xuôi đuôi lọt”. 

Món súp lươn là một trong những món ăn nổi tiếng nhất của Nghệ An. Ảnh tư liệu: Trung tâm xúc tiến đầu tư Nghệ An

Người Thái Quỳ Châu vào 'mùa' làm cọn nước

Trước vụ lúa xuân, người Thái ở xã Châu Tiến (huyện Quỳ Châu) bận rộn với "mùa" làm cọn nước. Cọn vừa là công trình thủy lợi, vừa là nét đẹp văn hóa lâu đời tạo nên bản sắc vùng cao xứ Nghệ.

Nhiều huyện miền núi ở Nghệ An như Con Cuông, Tương Dương, Quế Phong, bà con nông dân sử dụng cọn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, nhưng nhiều nhất vẫn là ở xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu. Lúc cao điểm, địa bàn này có đến hàng trăm cọn nước được bà con nông dân lắp đặt dọc các sông, suối. Ảnh: Đình Tuyên

20 thg 12, 2023

Lạ lùng loại rau đặc sản mọc trên núi cao, sống tốt giữa mùa rét đậm ở vùng biên Nghệ An

Khi gió bấc tràn về kèm những đợt mưa phùn, cái lạnh miền sơn cước như cứa vào da thịt, cũng là khi những triền núi trồng cải mẹo thẫm xanh. Càng lạnh, cây cải càng xanh tốt, càng giòn và ngon. Đây cũng là thời điểm người dân ở Kỳ Sơn, Tương Dương thu hoạch cải mẹo…

Cải mẹo (hay còn gọi là cải mèo) là giống rau cải truyền thống của đồng bào dân tộc Mông ở huyện Kỳ Sơn, Tương Dương. Cách trồng rau cải mẹo rất đặc biệt, hạt giống cây sẽ được gieo trồng một cách tự nhiên để mọc thành cây chứ không trồng thành các lối, các hàng. Ảnh: Thanh Phúc

12 thg 12, 2023

Nhiều viên gạch quý hiếm tại đền thờ Trạng nguyên Hồ Hưng Dật

Đền Vua Hồ hay còn gọi là đền thờ Hồ Hưng Dật nằm trên đồi Thượng Đột, xã Ngọc Sơn, huyện Quỳnh Lưu, được khởi dựng vào năm 1403 để thờ vị tổ đầu tiên của dòng họ Hồ Việt Nam: Trạng nguyên Hồ Hưng Dật. Tại đền, trong quá trình trùng tu, người dân phát hiện nhiều cổ vật quý giá.

Sử xưa chép rằng: Hồ Hưng Dật vốn người Triết Giang, đậu Trạng nguyên thời Hậu Hán, được cử sang làm Thái thú Diễn Châu (nay thuộc 3 huyện: Yên Thành, Diễn Châu, Quỳnh Lưu). Ông là người có nhiều đóng góp cho mảnh đất này nên khi mất, được nhân dân nhiều nơi lập đền thờ. Ông cũng chính là người hình thành nên một dòng họ trâm anh thế phiệt ở Việt Nam. 

Toàn cảnh đền Vua Hồ. Ảnh: Thùy Lâm

Độc đáo cây sáo 7 khúc của người Khơ Mú

Với 7 ống nứa dài ngắn khác nhau, những nghệ nhân người Khơ Mú ở miền Tây Nghệ An tạo ra chiếc sáo độc đáo với âm thanh lạ tai, có tên gọi là pí tơm.

Ông Cụt Văn Bường, bản Huồi Cam, xã Nậm Nhoóng, huyện Quế Phong được biết đến là người chơi pí tơm hay nhất xã và cũng khá hiếm hoi trong cộng đồng Khơ Mú ở mạn Tây Bắc tỉnh Nghệ An. Tên gọi của nhạc cụ có nghĩa là cây sáo dùng đệm cho “tơm” - một điệu dân ca của người Khơ Mú. "Tơm" trong tiếng Khơ Mú cũng có nghĩa là "hát". Nhạc cụ này cũng có thể gọi là sáo tơm. 

Năm nay 71 tuổi, ông Cụt Văn Bường, bản Huồi Cam, xã Nậm Nhoóng (Quế Phong - Nghệ An) đã chơi sáo tơm khoảng 30 năm. Ảnh: Hữu Vi

11 thg 12, 2023

Độc đáo chợ phiên Nga My

Chợ phiên Nga My (Tương Dương) là một điểm đến hấp dẫn đối với đông đảo du khách trong và ngoài vùng. Bởi đây không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa mà còn là nơi gặp gỡ, giao lưu văn hóa của đồng bào.

Chợ phiên Nga My được tổ chức tại bản Bay, xã Nga My, huyện vùng cao Tương Dương. Chợ cách trung tâm xã Nga My khoảng 1 km, họp mỗi tháng 1 lần vào Chủ nhật cuối cùng của tháng. Đến với chợ phiên vùng cao, du khách được trải nghiệm không gian chợ mang đậm sắc màu văn hóa vùng cao. Ảnh: Đình Tuân