Chiêm ngưỡng kiến trúc châu Âu gần 100 tuổi của nhà thờ Con Gà giữa phố Đà Lạt

Nhà thờ Con Gà với diện tích khoảng 5.000 m², tồn tại gần 100 năm, mang kiến trúc cổ kính Pháp nằm giữa trung tâm TP Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng).

Nhà thờ Chính tòa Thánh Nicôla Bari nằm trên đường Trần Phú, trung tâm TP Đà Lạt còn được gọi là Nhà thờ Con Gà với tổng diện tích khoảng 5.000 m².

Tên gọi nhà thờ Con Gà bắt nguồn từ bức tượng gà trống bằng đồng cao 66 cm đặt trên đỉnh tháp chuông. Gần 100 năm tồn tại, nhà thờ không chỉ là công trình tôn giáo mà còn trở thành điểm đến thu hút du khách mỗi khi đặt chân đến Đà Lạt.

Giáo dân ‘gùi đá’ dựng nhà thờ giữa đại ngàn Tây Nguyên

Hàng nghìn giáo dân ở huyện Đam Rông (tỉnh Lâm Đồng) đã góp sức gùi từng viên đá từ sông Krông Nô, suối Đạ Tông, suối Rô Men đưa về đục đẽo, chẻ ra để dựng nên nhà thờ đá Đạ Tông, một công trình tôn giáo độc đáo giữa đại ngàn Tây Nguyên.

Nhà thờ đá Đạ Tông nằm giữa xã Đạ Tông, huyện Đam Rông, là nơi hành lễ chính cho hơn 10.000 giáo dân thuộc các xã Đạ Tông, Đạ M’rông, Đạ Long, khu vực có đông đồng bào dân tộc thiểu số như M’nông, K’Ho, Cill theo đạo Công giáo.

Mỗi sáng cuối tuần, từng dòng người lặng lẽ đi bộ từ sớm tinh mơ, mặc trang phục truyền thống, len lỏi theo lối mòn rừng núi để về làm lễ.

Rượu ghè men lá H’nham

Đặt trên bàn những ghè rượu mới ủ, các chị em trong tổ liên kết nấu rượu ghè và dệt thổ cẩm ở phường Trường Chinh (thành phố Kon Tum) giới thiệu rất hấp dẫn về sản phẩm mình làm ra: Một thức uống với chất men cực kỳ độc đáo, không giống với loại men ở bất cứ nơi nào.

Sản phẩm rượu ghè trưng bày, giới thiệu tại một số sự kiện. Ảnh: H.T

Suối Đăk Lôi níu chân du khách

Một buổi trưa nắng nóng cuối tuần, chúng tôi tìm đến điểm du lịch cộng đồng được nhiều người nhắc đến là suối Đăk Lôi (thôn Kon Jong, xã Ngọc Réo, huyện Đăk Hà). Từ thành phố Kon Tum, chỉ khoảng 20 phút di chuyển bằng xe máy trên con đường bê tông phẳng lì, hai bên rợp bóng cây cao su xanh mướt, chúng tôi đã đến và được khám phá trọn vẹn vẻ đẹp nguyên sơ nơi đây.

Du khách thư giãn, vui chơi bên suối Đăk Lôi giữa khung cảnh thiên nhiên xanh mát, hoang sơ. Ảnh: HT

Ngôi chùa sắc tứ cuối cùng của Việt Nam

Trong khi chùa Sắc tứ Hộ quốc ở Biên Hòa là một trong những ngôi chùa đầu tiên được ban sắc phong từ thời chúa Nguyễn (1735), ngày nay là một ngôi chùa nhỏ, không ai biết đến thì chùa Sắc tứ Khải Đoan ở Buôn Ma Thuột là ngôi chùa cuối cùng được ban sắc phong ở Việt Nam, ngày nay vẫn là ngôi chùa lớn nhất Tây nguyên, được nhiều người - kể cả du khách quốc tế - biết đến.

Chùa Sắc tứ Khải Đoan. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Quả của rừng

Vào độ tháng Tư, tháng Năm, khi mặt trời đổ lửa qua từng tán cây cao vút giữa những cánh rừng thường xanh Tây Nguyên, cũng là lúc rừng bừng nở một hương vị rất riêng: vị của quả. Những loại trái không ai gieo trồng, chẳng cần chăm bón, cứ thế lớn lên giữa rừng sâu thẳm, nó kết tinh từ nắng gió, mưa nguồn, và linh hồn của đất mẹ. Chúng là “quả của rừng” - món quà mà thiên nhiên Tây Nguyên dành tặng cho những ai biết nâng niu, khám phá.

Quả chôm chôm rừng

Khám phá lòng hồ Ya Ly – “Viên ngọc xanh” giữa núi rừng Kon Tum

Nằm cách trung tâm thành phố Kon Tum chừng 15km về phía Tây, lòng hồ Ya Ly (thuộc xã Ia Chim, TP. Kon Tum, tỉnh Kon Tum) như một dải lụa xanh vắt ngang giữa núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ. Nơi đây được ví von như “bảo tàng thiên nhiên mở” ẩn chứa nhiều giá trị kinh tế, du lịch sinh thái độc đáo đang từng bước được đánh thức.

Khách du lịch tham quan, trải nghiệm trên lòng hồ Ya Ly

Có một Cao Bằng giữa Tây Nguyên

Giữa đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ, trên mảnh đất nắng gió Đắk Lắk, có một ngôi làng mang tên Thôn Cao Bằng. Không chỉ là một thôn nhỏ giữa đại ngàn, nơi đây còn là biểu tượng sống động cho việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào Tày, Nùng.

Thôn Cao Bằng thuộc xã Êa Knuêc, huyện Krông Păk, tỉnh Đắk Lắk

Thưởng vị và "chạm" vào văn hóa vang ở Ðà Lạt

Ngoài câu chuyện thương hiệu, việc khui một chai vang, nâng ly cũng là cách những người trẻ hồi tưởng về những thời khắc, kỷ niệm đáng nhớ hay đơn giản là gia vị cho cuộc trò chuyện thêm phần sâu lắng... Đó là cách những người trẻ ở Đà Lạt đang “chạm” vào vang với văn hóa uống rượu vang hiện trở nên có “gu” hơn và rất Đà Lạt. Và đó cũng là câu chuyện mà The Milla - quán nhỏ chuyên bán các loại rượu vang đang xây dựng và thu hút sự yêu thích của các bạn trẻ, du khách khi đến Đà Lạt.

The Milla ở địa chỉ 28 Bà Triệu, TP Đà Lạt

An Khê - nơi linh địa tối cổ nhất ở Đông Nam Á

Thị xã An Khê không chỉ là nơi phát tích của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn, mà còn là nơi có ngôi chùa đầu tiên được xây dựng trên đất Gia Lai.

Đặc biệt, An Khê hiện đang là di chỉ khảo cổ về người nguyên thủy tối cổ nhất ở khu vực Đông Nam Á, những phát hiện kỹ nghệ đá cũ An Khê đã làm thay đổi nhận thức về lịch sử con người ở khu vực Đông Nam Á nói riêng, ở châu Á nói chung.

Đến An Khê, chúng tôi tham quan Khu di tích quốc gia đặc biệt Tây Sơn thượng đạo. Đây chính là vùng đất dựng nghiệp, căn cứ của 3 anh em Nguyễn Huệ, Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ vào năm 1771, dấy binh chống lại chúa Nguyễn ở Đàng Trong. Ngày nay, tại đây vẫn còn lưu giữ rất nhiều công trình kiến trúc cũng như cổ vật quý cuối thế kỷ XVIII, với 6 cụm và 17 di tích gắn liền với cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.

Đặc sản thơm ngon chỉ mọc mùa mưa, khách đổ về rừng thông Đà Lạt săn lùng

Nhiều du khách khi tới Đà Lạt trong mùa mưa thích thú với trải nghiệm đi bộ xuyên rừng thông để săn tìm, tự tay hái đặc sản có hương vị thơm ngon.

Trung tuần tháng 5, khi tới Đà Lạt (Lâm Đồng) "trốn nóng", một hoạt động được nhiều du khách ưa thích, đó là trải nghiệm hái nấm trong rừng thông.

Trải nghiệm này chỉ diễn ra vào mùa mưa từ tháng 5 đến cuối tháng 9, đầu tháng 10. Nấm mọc nhiều dưới những gốc cây thông với đủ chủng loại, kích cỡ. Trên các hội nhóm du lịch Đà Lạt xuất hiện hàng loạt bài viết chia sẻ trải nghiệm "săn" nấm.

Trải nghiệm hái nấm hấp dẫn du khách. Ảnh: Ngọc Lệ

Phế tích tháp Chăm ở An Phú (Pleiku): Bí ẩn vẫn còn nằm trong lòng đất

Phế tích tháp Chăm ở xã An Phú, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai đã được Trung tâm Khảo cổ học (Viện Khoa học Xã hội vùng Nam Bộ) phối hợp với Bảo tàng tỉnh Gia Lai khai quật khảo cổ học hai lần vào các năm 2023 và 2024. Đặc biệt, trong lần khai quật lần thứ hai, các nhà khảo cổ đã phát hiện được “Hố thiêng” với phần trung tâm nằm trong khung hình tròn, được tạo dựng bằng các viên gạch xếp thành hình chữ Vạn cùng nhiều hiện vật có giá trị.

Bình Kamandalu bằng vàng - Ảnh Xuân Toản

Có một bia ký Chăm quý hiếm của Gia Lai ít người biết đến

Từ trước đến nay, Gia Lai chỉ được biết đến với hai bia ký Chăm là bia Drang Lai (C43, thị xã Ayun Pa) và bia Tư Lương (C237, huyện Đăk Pơ). Tuy nhiên, còn một bia ký khác ít được biết đến: bia C42, nằm sau lưng tượng thần Shiva cưỡi bò tại tháp Drang Lai. Hiện, bia này được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Boston (Hoa Kỳ). Tư liệu từ Viện Nghiên cứu Thế giới Cổ đại – Đại học New York cung cấp nhiều thông tin quý giá về tấm bia này.

Bia ký C42 - Bảo tàng Mỹ thuật Boston - Hoa Kỳ

Bức tranh mùa gặt trên cao nguyên Kon Tum

Vào mùa gặt, những cánh đồng lúa ở Kon Tum hiện lên như bức tranh lớn, nơi những luống gặt, vạt rạ trải dài tạo thành các hoa văn tự nhiên đầy sống động. Vẻ đẹp ấy không chỉ phản ánh sự khéo léo trong lao động mà còn mang đậm dấu ấn văn hóa của cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên.

Những luống gặt đẹp tựa như những hoạ tiết hoa văn thổ cẩm

Cận cảnh khu rừng kỳ bí trên đỉnh Ngọc Linh - nóc nhà Tây Nguyên và miền Nam

Với độ cao 2.605 m, Ngọc Linh không chỉ là đỉnh cao nhất của Tây Nguyên và miền Nam mà còn chứa đựng những câu chuyện linh thiêng thần bí. Hành trình chạm tới điểm cao này luôn là trải nghiệm ước ao của nhiều người thích du lịch mạo hiểm.

Cô giáo Trà Thị Thu trên đỉnh Ngọc Linh

Sau một ngày lầm lụi chống gậy cõng ba lô ngược núi, nhóm 11 thành viên tại Quảng Nam, Đà Nẵng cùng những người đi theo gùi hàng đã đến được điểm cao nhất ở mốc 2.605 m. Những hình ảnh đoàn đi giữa rừng thẳm với nhiều kỳ hoa dị thảo như khiến người xem chộn rộn, nôn nao.

Người giữ lửa nghề truyền thống ở Đăk Niêng

Đã bước sang tuổi 80, nhưng ông A Khunh (dân tộc Xơ Đăng) ở thôn Đăk Niêng, xã Măng Bút, huyện Kon Plông vẫn miệt mài đan lát, rèn dao, làm nỏ, gìn giữ những nghề truyền thống. Bằng đôi tay khéo léo và tấm lòng son sắt, ông không chỉ lưu giữ giá trị bản sắc văn hóa dân tộc mà còn âm thầm truyền “lửa” cho thế hệ trẻ.

Ông A Khunh ngồi bên bếp lửa, chăm chỉ đan nia, gùi. Ảnh: Y.Đ

Kỹ nghệ chỉnh âm cồng chiêng của người Xơ Đăng

Thời gian qua, dù xã hội có nhiều thay đổi, nhưng cộng đồng người Xơ Đăng trên địa bàn tỉnh vẫn luôn nỗ lực bảo tồn và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình, đặc biệt là kỹ thuật chỉnh âm cồng chiêng. Không cầu kỳ, không phô trương, kỹ nghệ này vẫn được người Xơ Đăng nỗ lực gìn giữ, bảo tồn qua các thế hệ.

Người Xơ Đăng gọi chiêng bằng là Chinh, chiêng núm là Guông, xem cồng chiêng là biểu tượng cho sự sống và niềm tin thiêng liêng. Họ không chế tác được chiêng, mà tin rằng chiêng do thần linh ban tặng, dùng để bảo vệ dân làng, xua đuổi tà ma, mừng mùa bội thu và tiễn đưa người quá cố. Mỗi dịp lễ hội truyền thống, cồng chiêng luôn hiện diện như một nhịp điệu không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân.

Nghệ nhân A Nhất (phải) đang thử chiêng cùng với các nghệ nhân trong làng. Ảnh: H.T

Tiếng kèn trên rẫy

Nằm nép mình dưới chân những đồi cà phê bạt ngàn ở thị xã Buôn Hồ (Đắk Lắk), buôn Trinh - một trong những buôn cổ của người Ê Đê vẫn giữ nhịp sống chậm rãi, trầm mặc. Dù trong những ngày Đông se lạnh hay giữa trưa Hè nắng cháy, đâu đó dưới bóng cây rừng, bên bến nước hay rẫy cà phê, vẫn vang vọng tiếng kèn đinh năm. Âm thanh da diết, dồn dập ấy như hòa nhịp với hơi thở của núi rừng.

Ông Ma Hớt thổi kèn bên thác

Đồng bào Ba Na gìn giữ “trái tim” của buôn làng

Nhà rông là ngôi nhà chung linh thiêng, là “trái tim” của buôn làng. Mỗi khi có hư hỏng xảy ra, đồng bào Ba Na ở xã Hà Tây, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai cùng chung tay đầu tư xây dựng, sửa chữa, tu bổ để gìn giữ kiến trúc văn hóa độc đáo này.

Nhà rông là ngôi nhà chung linh thiêng, là trái tim của buôn làng, nơi diễn ra những lễ hội quan trọng của cộng đồng người Ba Na

Nhà rông Kon Sơ Lăl, xã Hà Tây, huyện Chư Păh, có chiều cao trên 20 m (tương đương căn nhà 6 - 7 tầng) được xây dựng mới vào tháng 8/2017 và trở thành nhà rông lớn nhất, nóc nhà của đại ngàn Tây Nguyên. Đến nay, phần mái nhà rông đã bị hư hỏng nhiều nên dân làng đã họp bàn, chọn ngày để lợp lại mái nhà rông.

Plei Ơi Nơi lưu giữ “di sản trong di sản”

Vua Lửa (Pơtao Apui) là hiện tượng văn hóa, tín ngưỡng đặc biệt, vừa mang tính huyền thoại, tâm linh huyền bí, vừa thể hiện đặc trưng văn hóa, lịch sử xã hội của người Gia Rai. Di tích lịch sử quốc gia Plei Ơi gắn liền với vua Lửa và Lễ Cầu mưa của Yang Pơtao Apui là một di sản mang dấu ấn riêng, với tính chất “di sản trong di sản.”

Đồng bào Gia Rai xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai sinh hoạt văn nghệ sau khi kết thúc phần Lễ cúng cầu mưa