Ngay từ đầu làng, du khách đã nghe âm thanh rộn ràng của những chiếc máy dệt. Người dân nơi này cho biết, trong làng, không còn nhà nào dệt lụa theo phương thức thủ công mà đã chuyển sang dệt máy hoàn toàn.
Mỗi chiếc máy, trong 1 giờ
làm việc có thể sản xuất ra được 1 mét lụa. những hộ sản xuất lụa trong
làng chủ yếu là sử dụng nhân công trong nhà. Tuy nhiên, với những hộ có
từ 10 máy trở lên, nhân công phụ trách theo dõi máy thường là đi thuê.
Bình quân, một người có thể
phụ trách theo dõi hoạt động của ít nhất 5 máy dệt. Máy sẽ làm việc liên
tục suốt cả ngày nếu như không xảy ra sự cố đứt chỉ hoặc mất điện… Việc
dệt hoa văn cũng trở lên dễ dàng khi có sẵn những mẫu hoa văn khác
nhau.
Sau khi dệt thành tấm, lụa
sẽ được mang đi nhuộm để có màu sắc ưng ý. Để lụa nhuộm đạt được màu
theo ý muốn, cũng như không bị phai nhạt sau này, mỗi gia đình có những
bí quyết khác nhau trong việc pha trộn phẩm màu, cũng như trong điều
chỉnh nhiệt độ. Có được màu ưng ý, những tấm lụa vừa nhuộm được mang đi
giặt bằng những máy giặt chuyên dụng và vắt khô. Trong ảnh, vớt từ khay
nhuộm màu, tấm lụa được nhúng thẳng vào bể nước nguội để làm nguội và
rửa màu.
Thông thường, lụa được làm
khô và phẳng bằng việc phơi trên những bãi đất trống, rộng thường được
gọi là sân bãi. Tuy nhiên, ngày chúng tôi tới thăm, trời không có nắng,
nhiều gia đình đã không thể phơi lụa theo cách truyền thống. Việc làm
khô lụa được chuyển sang sấy khô bằng máy.
Sau những vòng lăn ép chặt
tấm lụa, và bằng sức nóng từ những thanh tròn, những tấm vải được làm
khô và phẳng nhanh chóng. Hình thức này ưu thế hơn việc phơi vải ngoài
sân bãi bởi độ rủi ro trong việc bị vấy bẩn thấp, lại không cần quá
nhiều lao động.
Lụa được kiểm tra và xếp
thành thúc (hoặc gọi là cây, xấp vải), trước khi xuất bán. Thị trường
của lụa Nha Xá là Hà Nội, TPHCM và một số nước châu Á.
Không chỉ là dệt lụa, do thị
trường bấp bênh, việc xuất bán lụa cũng như giá cả gặp nhiều khó khăn,
một số người dân nơi đây đã tìm được mối dệt thổ cẩm để xuất bán sang
Lào và Campuchia. Gọi là thổ cẩm, nhưng nguyên liệu làm ra lại là sợi
chỉ các màu, được se theo hệ thống và dệt ra những đường mầu nhất định
theo mẫu.
Hạnh Thư
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét