9 thg 2, 2021

Về đình Phú Tự ngắm cây Bạch Mai di sản ở Bến Tre

Đình Phú Tự tọa lạc tại ấp Phú Hào, Phú Hưng, thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre là một trong số những ngôi đình cổ còn tồn tại đến ngày nay. Từ trung tâm thành phố Bến Tre, đi theo tỉnh lộ 885 hướng về Giồng Trôm khoảng 5km, gặp ngã ba thì rẻ trái vào con đường nhựa sẽ gặp đình cổ Phú Tự.

Cổng đình Phú Tự

Đình Phú Tự thờ Thành Hoàng Bổn Cảnh được phong sắc vào năm 1910 (Khải Định nhị niên). Cho đến nay, vẫn chưa có tư liệu nào xác định thời gian xây dựng ngôi đình nhưng theo lời các cao niên thì đình được xây dựng trước năm 1904 rất lâu.

Tiền thân của đình Phú Tự là một ngôi miếu nhỏ được những lưu dân mới đến khai cơ lập địa xây dựng để làm nơi thờ cúng các bậc tiền hiền, cầu cho mưa thuận gió hòa. Về sau, Chánh bái làng Phú Tự – ông Trần Văn Cương – đã hiến đất và đứng ra xây dựng ngôi đình làng, thay cho ngôi miếu cũ.

Đình Phú Tự được xây theo kiểu chữ Tam

Đình Phú Tự được xây theo kiểu chữ Tam, các gian đình cất theo kiểu tứ trụ, mái liền kề nhau, lợp ngói âm dương. Các gian tứ trụ trang trí lưỡng long chầu nguyệt, bát tiên. Cột, kèo làm bằng gỗ căm xe và gõ đỏ. Nền cao 0,5m, lót gạch tàu.

Đình chính gồm ba ngôi: nhà võ ca để hát cúng, nhà thính trưng bày các vật cúng lễ và nhà chính gồm: trung đình thờ Quốc tổ Hùng Vương, thần đình Phú Tự và các vị tiền hiền, hậu hiền là những người có công khai khẩn; hậu đình nơi đặt dãy nhà khách, nhà bếp…. Trước sân đình ngoài bàn thờ Thần Nông (còn gọi là Đàn xã tắc) và bàn thờ Sơn Quân (ông Hổ) còn có Đài liệt sĩ để tưởng nhớ các liệt sĩ đã hy sinh trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ và bảo vệ biên giới Tây Nam của đất nước.

Bên trong đình

Thêm một điều thú vị khi đi khách du lịch Bến Tre ghé thăm nơi này là tại sân đình có cây Bạch Mai đã hơn 300 năm tuổi, được mệnh danh là “Thần Mai” hay “Danh mộc Bạch Mai”. Đây là một trong những cây bạch mai cổ thụ quý hiếm của cả nước gắn với lịch sử khai mở đất phương Nam của cha ông ta.

Cây Bạch Mai đã hơn 300 năm tuổi

Tương truyền, từ thời vua Minh Mạng, khi dân địa phương chọn đất xây dựng đình Phú Tự đã thấy cây bạch mai mọc xanh tốt. Các cụ cao niên ở đây kể lại, vào những năm đầu thế kỷ XIX, ngôi đình được trùng tu, đổi hướng quay mặt ra sông Bến Tre, cây cổ thụ bạch mai đứng giữa sân trước như bây giờ, làm tăng thêm vẻ cổ kính của ngôi đình.

Tán xòe rộng trên 200m2, vươn cao 14m

Trải qua bao năm thăng trầm, biến cố lịch sử, cây bạch mai vẫn sống khỏe đến nay với tư thế vững chãi, tán lá xanh um, tỏa rộng khắp sân đình. Nhiều vị cố cựu ở xung quanh kể rằng, năm 1968 có trận đánh lớn ở gần đó, xung quanh đình bị 3 trái bom xăng, cây bạch mai cũng bị trúng ngay cành nhưng cũng chỉ bị cháy xém một vài nhánh. Cây bạch mai sao đó lại phát triển bình thường. Hiên tại, thân cây mẹ không còn mà có rất nhiều nhánh nhỏ vươn ra, tán xòe rộng trên 200 m2, vươn cao 14m.

Từ rằm tháng giêng đến rằm tháng hai Âm lịch cây Bạch mai lại nở hoa

Hằng năm, vào giữa tiết Lập xuân và tiết Thanh minh (từ rằm tháng giêng đến rằm tháng hai Âm lịch), cây Bạch mai lại nở hoa. Trong những ngày hoa nở, tán cây bao phủ một màu trắng tinh, mang vẻ đẹp thuần khiết của thiên nhiên. Đêm về gió thoảng đưa hương ngào ngạt, lan tỏa cả vùng. Hoa nở chừng hai tuần thì mãn khai nhưng cánh hoa vẫn còn trắng muốt.

Tán cây bao phủ một màu trắng tinh

Vào mùa hoa nở, người dân địa phương đem vải bạt đến lót quanh gốc cây để lấy hoa mai rụng về phơi khô nấu nước uống, xem như một loại trà, có mùi thơm rất thú vị.

Hương ngào ngạt, lan tỏa cả vùng

Hiện nay, tại đình Phú Tự còn 4 câu thơ xưa nói về cổ thụ bạch mai: “Khí thiêng hun đúc bạch mai thần/ Phú Tự đình xưa bóng rợp sân/ Xuân trổ ngàn hoa đơm trắng phếu/ Đông đâm muôn lộc phủ trong ngần”.

Ngày 10-1-2008, UBND tỉnh Bến Tre đã ban hành Quyết định số 75/QĐ-UBND công nhận đình Phú Tự và cổ thụ bạch mai là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh về kiến trúc nghệ thuật và tín ngưỡng dân gian.

Tại đình Phú Tự còn có 2 cây cổ thụ khác có tuổi thọ trên 100 năm. Đó là cây khế chua và cây thị nằm phía sau đình. Do chính quyền và người dân địa phương thấy được giá trị văn hóa của ngôi đình và các cây cổ thụ nên rất quan tâm chăm sóc, bảo vệ.

Hàng năm ngoài các lễ cúng Kỳ yên, thượng điền, hạ điền, đình Phú Tự còn là nơi tổ chức các lễ hội văn hóa như Tết Nguyên tiêu, ngày thơ Việt Nam, giỗ tổ Hùng Vương, thương binh liệt sĩ… dưới cội “mai thần” thu hút đông đảo du khách xa gần đến thắp hương và chiêm ngưỡng những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét