15 thg 8, 2023

Những ngôi nhà cổ ở làng Lộc Yên

Một trong số 8 ngôi nhà cổ còn lại của làng Lộc Yên. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Làng Lộc Yên tọa lạc trong một thung lũng đẹp ở vùng trung du thuộc xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam. Nơi đây hiện còn lưu giữ được 8 ngôi nhà cổ có niên đại từ 100 đến 150 năm trở lên. Nhà được làm chủ yếu bằng gỗ mít, loại cây ăn trái có nhiều ở địa phương, thiết kế theo kiểu nhà ba gian hai chái truyền thống của người Quảng Nam. Trải qua thời gian những ngôi nhà cổ ở Lộc Yên vẫn được bảo tồn nguyên vẹn mang vẻ đẹp của thời gian và dấu ấn văn hóa của người xứ Quảng, tạo thành điểm đến ưa thích của du khách gần xa. Tháng 9/2019, Lộc Yên được xếp hạng di tích quốc gia và là một trong 4 làng cổ đẹp nhất Việt Nam.

Lộc Yên là vùng đất "sinh sau đẻ muộn" trong tiến trình di cư mở cõi về phương Nam của chúa Nguyễn. Làng Lộc Yên được hình thành vào khoảng nửa cuối thế kỉ 18 khi các dòng họ từ vùng Thanh Nghệ theo chân chúa Nguyễn vào mở đất dựng làng ở các vùng đồng bằng ven biển miền Trung rồi từ đó có nhu cầu khai hoang mở rộng địa bàn cư trú về phía Tây xứ Quảng Nam mà thành.



Vẻ đẹp qua thời gian của các ngôi nhà cổ tạo sức hút đối với du khách khi đến với vùng trung du xứ Quảng. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Điều thú vị ở làng Lộc Yên là dân khai thác đá trong vùng đem về xây giếng, làm tường rào, cổng ngõ, sân vườn, đường làng, ngõ xóm... Lâu dần mưa gió, rêu phong bám vào đá tạo nên khung cảnh ngôi làng trầm mặc cổ kính đậm chất riêng có của vùng trung du. Trên nền móng của đá núi miền trung du ấy người ta đã kì công cất nên những ngôi nhà gỗ tuyệt đẹp. Đa số các ngôi nhà được xây dựng mặt quay ra đồng lúa, lưng tựa vào núi, từ nhà xuống đường thường phải đi qua một con ngõ đá uốn lượn nhiều bậc trông rất đẹp mắt, nhất là khi mùa mưa đến cỏ và rêu mọc xanh che phủ cả bờ đá.




Nhà cổ là không gian sinh sống và lưu giữ kí ức của người dân làng Lộc Yên. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Trải qua hàng trăm năm, những cấu kiện gỗ bên trong các ngôi nhà vẫn còn bền đẹp với các đường nét chạm khắc tinh xảo. Nhà cổ ở Lộc Yên không chỉ có giá trị về mặt vặt thể mà hiện còn là không gian sinh tồn của người dân, nơi chứa đựng một không gian văn hóa, lịch sử quý giá của gia tộc, làng xã.

Ngôi nhà cổ lớn nhất, đẹp nhất của làng có tuổi đời khoảng gần 200 năm là của anh em ông Nguyễn Đình Sưu. Nghe đâu trước năm 1975, tổng thống Sài Gòn Ngô Đình Diệm từng hai lần gạ mua nhưng chủ nhân của ngôi nhà này đều từ chối không bán.





Kĩ thuật chạm trổ tinh xảo trên các cấu kiện gỗ của ngôi nhà cổ. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

GS. KTS Hoàng Đạo Kính trong lần đầu đến với làng cổ Lộc Yên đã có nhận xét rằng: "Nếu người ta đến với địa phương này, đến với làng này, người ta nhận biết được ngay ở vùng xa xôi mà lại tồn tại những kiểu nhà được xây dựng cách đây hàng trăm năm ở dạng hoàn mĩ như thế về cả phương diệu cấu tạo đến trang trí lẫn sự chín muồi về mặt kiến trúc thì thật là đáng ngạc nhiên. Nếu chúng ta giữ được Lộc Yên thì chúng ta sẽ có một điểm thu hút du lịch ở một vùng đất bán sơn địa".



Nhà cổ Lộc Yên giờ còn là không gian sinh hoạt văn hóa hấp dẫn để phục vụ khách tham quan. Ảnh: Thanh Hòa/Báo ảnh Việt Nam

Bài, ảnh: Thanh Hòa

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét