Chùa Đá Trắng Phú Yên có gì đặc biệt?

Không chỉ là nơi có giống xoài tiến vua trứ danh, chùa Đá Trắng còn thu hút du khách gần xa với cảnh quan đẹp và những nét kiến trúc độc nhất vô nhị.

Nằm ở thôn Cần Lương, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, chùa Đá Trắng là một ngôi cổ tự nổi tiếng với nhiều nét độc đáo hấp dẫn du khách.

Bên trong làng dệt chiếu cói trăm năm ở Phú Yên

Vùng đất Tuy An, Phú Yên nổi tiếng với các sản phẩm thủ công từ chiếu cói suốt hàng trăm năm qua. 

Tại làng Phú Tân, chiếu cói không chỉ phục vụ nhu cầu của người dân trong vùng mà còn tiêu thụ ra các tỉnh Tây Nguyên và Nam Trung Bộ. Thời tiết trong vùng khô nóng nên chiếu cói với nguyên liệu tự nhiên giúp giấc ngủ ngon hơn. 

Nhà thờ trăm tuổi nơi giữ sách quốc ngữ đầu tiên

Trong nhà thờ Mằng Lăng ở Phú Yên còn lưu trữ cuốn sách đầu tiên in bằng chữ quốc ngữ của Linh mục Alexandre de Rhodes. 

Nhà thờ Mằng Lăng (xã An Thạch, huyện Tuy An, Phú Yên) nằm trong khuôn viên rộng 5.000 m² giữa vùng núi rừng. Nhà thờ được xây dựng từ năm 1892 nhưng phải 15 năm sau mới khánh thành. 

Vườn xoài 200 tuổi tiến vua độc nhất vô nhị Việt Nam

Những cây xoài chùa Đá Trắng ở Phú Yên đã có tuổi đời trên hai thế kỷ, nổi tiếng với thứ quả ngọt thanh, thơm dịu từng được dùng để cúng tiến các vua nhà Nguyễn.

Trong khuôn viên chùa Từ Quang, còn gọi là chùa Đá Trắng ở thôn Cần Lương, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên có một vườn xoài cổ thụ nức tiếng gần xa từ hàng trăm năm qua.

Ngắm cây bồ đề cổ thụ hình thù độc lạ bậc nhất Việt Nam

Cây bồ đề cổ thụ này có tuổi đời ít nhất là 196 năm. Cây mọc trùm lên một bức tường cũ của ngôi đền với bốn chùm rễ lớn tạo thành ba lối đi xuyên qua gốc cây rất ấn tượng.

Phía trước chính điện đền thờ Lương Văn Chánh ở xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên có một cây bồ đề cổ thụ hình dáng độc đáo bậc nhất Việt Nam

Cây cầu gỗ dài nhất Việt Nam

Nằm cách Quốc lộ 1A khoảng chừng trăm mét, đoạn gần dốc Vườn Xoài, cầu gỗ Miếu Ông Cọp (hay tên khác là cầu Ông Cọp, Bình Thạnh, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên) bắc qua sông Bình Bá có chiều dài hơn 700m nối liền các thôn phía bắc xã An Ninh Tây (huyện Tuy An) với thị xã Sông Cầu là cây cầu gỗ dài nhất Việt Nam.

Ông Trần Văn Thủy (48 tuổi) một trong số những người đứng ra làm cây cầu chia sẻ: "Cầu được xây dựng từ năm 1998 với tổng chi phí hơn 1 tỷ đồng, có chiều dài hơn 700m và rộng 1,5m. Vật liệu chính của cầu là những tấm ván gỗ làm từ thân cây phi lao. Thành cầu làm bằng những thân tre già". 

Từ quốc lộ 1A du khách có thể nhìn trọn chiều dài cây cầu. Ảnh: Văn Định 

Đến Phú Yên xin đừng quên bãi Nồm

Bãi Nồm ở Phú Yên. Ảnh: PV 

Tọa lạc ở thôn Hòa An, xã Xuân Hòa, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên, bãi Nồm được biết đến như một nơi "đốn tim" khách du lịch. 

Nếu ghé Phú Yên mà không đến bãi Nồm thì đó là một thiếu sót rất lớn.

Bãi Nồm có sức hút lạ lùng với ưu điểm là cảnh quan đẹp tự nhiên, bãi biển trong xanh. Đặc biệt, với vị trí nằm gần khu dân cư, bãi Nồm thu hút một lượng du khách lớn tìm đến hàng năm. Vì thế, kinh tế của người dân trong vùng nhờ đó mà cũng phát triển hơn.

Mắt cá ngừ đại dương, sò huyết "ăn là mê" ở xứ hoa vàng cỏ xanh

Những đặc sản làm nên thương hiệu của vùng đất Phú Yên phải nhắc đến mắt cá ngừ đại dương và sò huyết, trong đó sò huyết đầm Ô Loan là “danh bất hư truyền” khó nơi nào có thể sánh bằng.

Phú Yên mấy năm gần đây ngày càng được nhiều du khách yêu thích. Vùng đất được mệnh danh là "hoa vàng trên cỏ xanh" nổi tiếng với nhiều địa điểm du lịch đẹp, nơi đây cũng được biển cả hết mực ưu ái, được ví như “thủ phủ cá ngừ đại dương” vì ngư dân làng biển Phú Câu (Tuy Hòa) là những người đầu tiên phát triển nghề câu loại cá này vào năm 1994. 

Nhiều thực khách "khiếp vía" khi thấy mắt cá ngừ. Ảnh: I.T 

Một chiều đông dạo Bãi Xép Phú Yên

Kể từ sau thành công của bộ phim "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh", Bãi Xép - Gành Ông, Phú Yên trở nên nổi tiếng và đến nay vẫn chưa hết hot.

Bãi Xép - Gành Ông nằm ở xã An Chấn, huyện An Tuy, tỉnh Phú Yên, là một trong những bối cảnh chính trong bộ phim truyền hình này. 

Du khách đến đây không chỉ tham quan ngắm cảnh ở Gành Ông tuyệt đẹp, mà còn dạo chơi tắm biển bãi Xép đầy hoang sơ. 

Khám phá bí mật trong nhà thờ Mằng Lăng

Không chỉ gây ấn tượng với kiến trúc cổ xưa, nhà thờ Mằng Lăng còn là nơi lưu giữ cuốn sách chữ quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam.

Nằm ở xã An Thạch, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, nhà thờ Mằng Lăng là một trong những nhà thờ lâu đời nhất và nổi tiếng nhất Việt Nam

Ngon ngọt mực một nắng Phú Yên

Một trong số những đặc sản của Phú Yên mà khách du lịch không thể bỏ qua là mực một nắng do ngư dân đánh bắt và sơ chế. 

Để mực một nắng được thơm ngon, ngư dân phải rửa mực bằng nước biển, sau đó đem phơi ở nơi nhiều ánh nắng, nắng to.

Quan trọng nhất là mực chỉ phơi "đủ 1 nắng”, thông thường nếu gặp trời nắng gắt người dân có thể phơi khoảng 2 đến 3 tiếng cho mực vừa se lại, sờ không dính tay trước khi đi vào chế biến các món ăn khác nhau hay làm quà biếu... 

Mực một nắng nướng chấm tương ớt là món khoái khẩu. Ảnh: Văn Hào 

Sò huyết đầm Ô Loan - đặc sản Phú Yên

Những đặc sản làm nên thương hiệu của vùng đất Phú Yên phải nhắc đến mắt cá ngừ đại dương và sò huyết, trong đó sò huyết đầm Ô Loan là “danh bất hư truyền” khó nơi nào có thể sánh bằng.

Đầm Ô Loan thuộc huyện Tuy An, Phú Yên không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp của miền Trung mà còn là nơi có nguồn lợi thủy hải sản đa dạng, phong phú như tôm, cua, cá, ghẹ, sứa, hàu … Nhưng thứ làm nên thương hiệu của cùng đất này lại là mắt cá ngừ đại dương và sò huyết. Trong đó, sò huyết đầm Ô Loan là một trong những đặc sản “danh bất hư truyền” của vùng đất Phú Yên mà khó nơi nào có thể sánh bằng.

Ảnh: Văn Hào 

Lung linh Hòn Yến

Hòn Yến - thuộc thôn Nhơn Hội, xã An Hòa (huyện Tuy An) là một quần thể gồm các hòn đảo nhỏ nằm gần bờ, các bãi cát, gành đá với muôn ngàn viên đá tròn lớn, nhỏ nằm xen kẽ với san hô. Ngày biển cạn, nước biển lùi ra xa, lộ ra một bãi đá rộng có thể lội từ trong bờ ra tận Hòn Đụn và Hòn Yến. 

Hòn Yến có hình chóp vung, được cấu tạo bởi các khối đá bazan hình trụ hoặc hình lục giác ghép liền nhau nhỏ dần từ dưới lên. Hòn Đụn có cấu tạo của một khối đá màu đỏ núi lửa. Sóng vỗ quanh năm đã khiến cho khối đá bị xâm thực nhiều chỗ, tạo nên những hang, những lõm có hình dáng độc đáo. Dưới chân Hòn Đụn, nước biển luồn sâu vào bên trong, chuyển động theo triều lên xuống tạo nên những âm thanh nghe óc ách, óc ách… Các loài hải sản quần tụ nơi đây rất đa dạng. Phong phú nhất là các loài san hô. Không cần phải lên thuyền hoặc lên tàu đáy kính, ngày biển cạn, du khách có thể đứng trên gành hoặc thỏa thích lội xuống nước ngắm san hô và thò tay bắt những chú cá con tung tăng lội trong những hốc nước nhỏ. 

Thăm địa đạo Gò Thì Thùng

Những ngày tháng 7 này, đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh hành hương về Di tích lịch sử quốc gia địa đạo Gò Thì Thùng (xã An Xuân, huyện Tuy An). 

Trong kháng chiến chống Mỹ, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 và Tỉnh ủy Phú Yên quyết định đào địa đạo tại gò Thì Thùng. Khởi công ngày 10/5/1964 và đến tháng 8/1965 thì công trình hoàn thành với tổng chiều dài 1.948m, sâu 4,5m, rộng 0,8m. Toàn bộ địa đạo có 486 giếng, trên miệng giếng lấy gỗ đặt rầm, cách 20m chừa một cửa hông có ngụy trang. Bên trên địa đạo đặt vọng gác làm đài quan sát. Xung quanh địa đạo là một hệ thống giao thông hào chằng chịt chạy ngang dọc. Khi có địch, ta xuất hiện để đánh, đánh xong thì rút xuống địa đạo nên địch càng hoang mang. Hệ thống địa đạo này đã góp phần làm nên nhiều chiến công lịch sử.

Năm 2009, địa đạo Gò Thì Thùng được Bộ VH-TT-DL công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Cùng với địa đạo Củ Chi (TP Hồ Chí Minh), địa đạo Vĩnh Mốc (tỉnh Quảng Trị), gò Thì Thùng là một trong ba địa đạo lớn ở nước ta, đang trở thành điểm tham quan của nhiều người khi đến vùng đất Phú Yên. 

Đông đảo học sinh vào tham quan địa đạo 

Núi A Man - Nơi có khu mộ cổ lớn nhất nước

Sách Đại Nam nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn (tập 3, trang 66) có đề cập rằng: “So với các tỉnh khác, Phú Yên có phong tục và cách thức chôn cất người chết, làm mộ xây vôi, hơi khác (với những nơi khác)…”.

Nhà báo Phan Thanh Bình, Tổng Thư ký Hội Khoa học lịch sử tỉnh Phú Yên (bìa phải), giới thiệu 4 dạng mộ cổ với đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Huỳnh Tấn Việt (thứ 2 từ trái sang), nguyên Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thành Quang (trái) và đại diện những người phát tâm lập đàn tràng, tu tảo những ngôi mộ cổ - Ảnh: MINH KÝ 

Phú Hòa - Biến đổi địa danh trong lịch sử

Một góc huyện lỵ Phú Hòa - Ảnh: MINH KÝ

Ngày 31/1/2002, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ban hành Nghị định 15/2002/NĐ-CP chia TX Tuy Hòa thành hai đơn vị hành chính là TX Tuy Hòa và huyện Phú Hòa. Đến thời điểm này, địa danh Phú Hòa chính thức có tên trên bản đồ Tổ quốc nhưng trước đó nhiều thế kỷ, vùng đất Phú Hòa đã có lịch sử hình thành và phát triển với những tên gọi khác nhau.

Đi Phú Yên ngắm vườn cây đỏ, ăn trái đỏ chua lè lưỡi

Mùa này du khách nườm nượp tham quan vườn cây đỏ, trái đỏ (còn gọi là trái chua, trái dâu đất hoặc trái dâu da đất) trên cao nguyên Vân Hòa (huyện Sơn Hòa, Phú Yên). 

Trái đỏ có vị chua chua nếu ăn những trái ở dưới gốc, còn những trái hái từ trên ngọn lại ít chua hơn, có vị ngọt.

Cây đỏ cao khoảng 5-7 mét, được trồng xen trong các vườn mít, vườn thơm ở cao nguyên Vân Hòa (huyện Sơn Hòa, Phú Yên). Vùng này có độ cao 400 m so với mặt nước biển, khí hậu mát mẻ quanh năm nên thích hợp loại cây này.

Trái đỏ mọc ra thành từng chùm từ thân cây, sum suê từ dưới gốc lên đến trên ngọn. Có những cây to hai, ba người ôm, trái chín đỏ vây quanh, rất đẹp.

Từ tháng Chạp năm trước, trên các thân cây nổi lên từng ụ rồi từ đó nhô ra các chùm trái nhỏ màu xam xám, rồi lớn dần, đỏ dần. Đến cuối tháng bảy âm lịch trái đỏ đã bắt đầu chín dần, nhưng chỉ từ trước và sau Tết Trung thu mới chín rộ.

Bò một nắng hai sương Phú Yên

Bò một nắng 2 sương chấm muối nguyên con kiến vàng của người Ê-đê là đặc sản độc đáo ở Phú Yên.

Nếu Tây Bắc có thịt trâu gác bếp nức lòng khách phương xa, thì cao nguyên Sơn Hòa (Phú Yên) có món bò một nắng 2 sương độc đáo. Những miếng thịt bò chín trên than hoa tỏa mùi thơm phức, xé sợi rồi chấm với muối kiến vàng có hương vị thơm ngon, béo ngậy.

Cao nguyên Sơn Hòa có khí hậu thuận lợi để giống bò vàng bản địa (bò cỏ) sinh trưởng, làm nguyên liệu cho món thịt một nắng 2 sương. Ở đây, bò được chăn thả tự nhiên trên các đồng cỏ rộng lớn, vùng ven sông bãi. Nguồn cỏ tự nhiên và phụ phẩm nông nghiệp dồi dào giúp đàn bò phát triển mạnh, cho thịt chắc, chất lượng thơm ngon.

Bò một nắng 2 sương mềm và ngọt nhờ chế biến từ thịt bò cỏ. Ảnh: Bizmedia 

Bí ẩn hàng trăm ngôi mộ cổ ở núi A Mang

Hàng trăm ngôi mộ cổ nằm lẩn khuất trong những lùm cây dại ở phía Nam triền núi A Mang thuộc địa phận thôn Quảng Đức, xã An Thạch, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên.

Ngoại trừ một vài lần lãnh đạo Bảo tàng Phú Yên cử chuyên viên tiếp cận thực địa cách đây hơn chục năm, cho đến nay chưa có một cuộc khảo sát quy mô để kiểm đếm, thống kê chi tiết và đưa ra những luận cứ khoa học lịch sử minh chứng nguồn gốc, nên nhiều bí ẩn về những ngôi mộ cổ đó cần được các nhà khảo cổ, nghiên cứu văn hóa - lịch sử giải mã.

1. Sau nửa giờ thưởng thức vị đắng cà phê trong quán bình dân ở góc phố thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An giữa buổi sáng tháng 5-2017, ông chủ quán đã chỉ dẫn tôi rời quốc lộ 1A đi về hướng Đông, non cây số là đến cầu Lò Gốm bắc qua cửa sông Hà Yến nối liền hữu ngạn hạ lưu sông Cái.

Phóng viên Chuyên đề CSTC dò tìm mộ cổ lẩn khuất bên trong những bụi cây dại trên triền núi A Mang.

Hóc Răm - điểm du lịch mới nổi xứ 'hoa vàng cỏ xanh'

Hồ Hóc Răm được xây nào năm 1995 để phục vụ sản xuất nông nghiệp thì nay đã phát triển thành một điểm du lịch mới, thu hút đông đảo du khách trẻ tuổi đến tham quan, vui chơi.

Hồ Hóc Răm thuộc xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên hiện thu hút rất đông du khách về tham quan, tổ chức dã ngoại, chụp hình. Khách đổ về đây thường vào cuối tuần. Hóc Răm nhìn như dòng thác nhiều tầng.