Ngôi chùa hơn 700 tuổi linh thiêng nổi tiếng miền Trung

Ở Quảng Bình có một ngôi chùa hơn 700 năm tuổi, nằm bên dòng sông Kiến Giang, đẹp và thơ mộng. Chùa mang tên Hoằng Phúc được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia.

Nằm ở xã Mỹ Thuỷ, huyện Lệ Thuỷ (Quảng Bình) Chùa Hoằng Phúc là một trong những ngôi chùa cổ nhất miền Trung, một công trình kiến trúc tâm linh có chiều dài lịch sử trên 700 năm. Theo các tài liệu ghi lại, năm 1301, Phật hoàng Trần Nhân Tông đến thăm chùa, cầu phúc đức cho nhân dân. Lúc đó, chùa có tên là Am Tri Kiến. Năm 1716, chúa Nguyễn Phúc Chu đặt lại tên chùa là Kính Thiên. Năm 1821, vua Minh Mạng trong chuyến ngự giá Bắc tuần đã ghé lại chùa và đổi tên thành Hoằng Phúc tự.

Cây cổ thụ uốn éo như rắn, được “phong thần” ở Thảo Cầm Viên Sài Gòn

Có thể nói, cây cổ thụ này chính là một “báu vật sống”, gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của Sài Gòn – TP HCM.

Cạnh khu chuồng nuôi hổ trắng của Thảo Cầm Viên Sài Gòn có một cây gùi cổ thụ hình dáng hết sức lạ mắt.

Ngắm vẻ đẹp hoang sơ của ruộng bậc thang tại làng Kol

Đến làng Kol (xã Trang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) vào những ngày đầu tháng 10, du khách sẽ ngạc nhiên khi được ngắm những thửa ruộng bậc thang trùng điệp, lúa đang bắt đầu chín ngả vàng. Khung cảnh ấy dễ khiến mọi người liên tưởng như đang đứng giữa vùng núi đồi Tây Bắc.

Những thửa ruộng bậc thang nối tiếp nhau xanh mướt.

Ít ai biết rằng, trên mảnh đất Tây Nguyên cũng có những ruộng bậc thang đẹp không kém ở vùng núi cao Tây Bắc, chỉ khác là chúng nhỏ hơn và thường len lỏi giữa những vạt rừng hay nương rẫy trùng điệp, ven những sông suối...

Tiếng chèo làng Khuốc

Làng Khuốc là là cái nôi của nghệ thuật Chèo đồng bằng Bắc Bộ đến nay vẫn giữ được những làn điệu chèo truyền thống. Ảnh: Khánh Long/ Báo ảnh Việt Nam

Theo giới thiệu của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Bình, chúng tôi tìm đến làng Khuốc để tìm hiểu về nghệ thuật Chèo truyền thống. Ngay từ đầu làng đã nghe tiếng hát chèo đã vọng ra, tôi ngạc nhiên hỏi thì bà Cao Hồng Bấc- thành viên Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ Chèo làng Khuốc cười bảo: “Hát chèo là đặc sản làng Khuốc mà, lúc nào có thời gian từ trẻ con đến người lớn đều nghe và hát chèo cả. Các cô chú mà về vào ngày hội làng thì cả làng tưng bừng trống phách, các gánh chèo thi nhau trổ tài vui lắm.”.

Bà Bấc cho biết, làng Khuốc là một trong bảy nôi chèo nổi tiếng đất Bắc có từ thế kỷ 19. Các thế hệ nghệ nhân đã mang gánh chèo làng đến nhiều vùng miền đất nước trình diễn ở các đình đám, hội hè. Câu lạc bộ Chèo truyền thống làng Khuốc đến nay có 64 thành viên, hàng ngày thắp lửa tập luyện giữ nghề chèo truyền thống của cha ông để lại.

Vào những ngày cuối tuần, bà Cao Thị Bấc- phó chủ nhiệm Câu lạc bộ chèo làng Khuốc thường dạy chèo cho những em nhỏ yêu thích những làn điệu chèo để xây dựng đội ngũ kế cận. Ảnh: Khánh Long/ Báo ảnh Việt Nam

Hôm chúng tôi đến, các diễn viên không chuyên của làng chèo Khuốc đang tập ở không gian nhà thờ tổ nghề chèo của làng. Không gian tập luyện đúng như những gì mà người ta vẫn thường nói về làng Khuốc là nơi lưu giữ chiếu hình thức biểu diễn truyền thống chèo sân đình. Những diễn viên không chuyên ở đây tự hóa trang thành Thị Mầu, Thị Kính mặc trang phục tứ thân rồi trải chiếu ngoài sân cùng những nhạc công ngồi 2 bên mép chiếu đề hòa tấu phục vụ cho những lời ca, điệu múa của diễn viên. Lắng nghe và nhìn cách những thành viên của câu lạc bộ thể hiện chúng tôi có thể thấy rõ được chèo là loại hình nghệ thuật tổng hợp các yếu tố dân ca, dân vũ, diễn xướng, tuồng tích.

Theo ông Bùi Văn Ro- Chủ nhiệm Câu lạc bộ Chèo truyền thống làng Khuốc cho biết: “Chèo làng Khuốc có tới 12 làn điệu độc đáo mà không ở đâu có được như: Ván cờ tiên, Ðường trường thu không, Tình thư hà vị, Hề đơm đó… Cứ hát được 12 làn điệu ấy thì ai cũng có thể hát được tất cả những làn điệu chèo ở các nơi khác. Những làn điệu độc đáo ở chèo Khuốc không thấy ở nơi đâu bởi ca từ và lối hát rất riêng. Có những làn điệu dù giống nhau nhưng cách ngắt nhịp, đánh trống đế của nghệ nhân chèo Khuốc lại hoàn toàn khác bởi học hát đã khó nhưng gõ trống đế lại càng khó hơn”.

Ông Quách Thành Lập- thành viên của Câu lạc bộ chèo làng Khuốc còn là người chế tạo líu để sử dụng biểu diễn chèo. Ảnh: Khánh Long/ Báo ảnh Việt Nam

Một vở chèo khoảng thời gian khoảng 2 tiếng đồng hồ. Nội dung các vở chèo thường miêu tả cuộc sống bình dị của người nông dân, ca ngợi những phẩm chất cao quý của con người, phê phán những thói hư, tật xấu, chống lại bất công, thể hiện tình yêu thương, lòng bao dung, sự tha thứ. Ngoài việc trình diễn các vở chèo truyền thống còn có những vở chèo mang hơi thở thời đại với nội dung phản ánh bối cảnh của đất nước cũng như những mối quan hệ xã hội.

Đến nay làng Khuốc vẫn giữ đúng nguyên bản để diễn các vở như: "Từ Thức gặp tiên, "Trương Viên", "Lưu Bình-Dương Lễ, "Quan Âm Thị Kính", "Súy Vân", "Tống Chân-Cúc Hoa" thường vẫn có đủ hệ thống nhân vật Sinh, Đào, Hề, Lão, Mụ. Trong một vở chèo, các diễn viên sẽ nhập vai diễn để thể hiện nội dung thông điệp muốn đưa đến khán giả. Khi diễn chèo đòi hỏi diễn viên phải thể hiện đủ các kỹ năng hát, múa, diễn trên nền nhạc do các nhạc công hòa tấu bằng các nhạc cụ như trống, mõ, sáo, nhị, tam thập lục, líu, thanh la…tạo hiệu ứng lan tỏa của câu hát, lời hát.

Giờ đây về làng Khuốc, 4 thôn Khuốc Bắc, Khuốc Tây, Khuốc Ðông, Khuốc Nam đều có câu lạc bộ hát chèo quy tụ nhiều thế hệ tham gia sinh hoạt. Vào những tháng hè hay ngày cuối tuần, các nghệ nhân thành danh của chiếng chèo Khuốc vẫn bền bỉ truyền dạy các kỹ năng cơ bản của nghệ thuật hát chèo truyền thống cho những đứa trẻ từ 6 tuổi đến 15 tuổi.

Em Phạm Thị Hằng (14 tuổi) là một trong những diễn viên chèo nhí đã từng đạt giải ở những cuộc thi diễn chèo của tỉnh Thái Bình. Ảnh: Khánh Long/ Báo ảnh Việt Nam

Em Phạm Thị Hằng (14 tuổi): “Từ hồi 5 tuổi được nghe ông nội và bố hát nên em yêu chèo luôn bởi làn điệu nghe rất truyền cảm. Em theo học được các bác truyền dạy các làn điệu chèo cổ và em mong rằng thế hệ trẻ chúng em có thể đưa chèo làng Khuốc vươn xa hơn.”

Bài: Ngân Hà - Ảnh: Khánh Long

Báo ảnh Việt Nam - 19/09/2023

Vãn cảnh Chùa Bồ Đề bên bờ sông Hậu hiền hòa

Trong chuyến du lịch Vĩnh Long, ngoài việc khám phá cảnh sắc thiên nhiên sông nước yên bình, thăm các di tích lịch sử – văn hóa hấp dẫn thì bạn đừng quên đến viếng các ngôi chùa nổi tiếng linh thiêng tại đây như: chùa Phước Hậu, chùa Phật Ngọc Xá Lợi, chùa Gò Xoài, chùa cổ Long An… và không thể bỏ qua cái tên là chùa Bồ Đề.

Cổng tam Quan Chùa Bồ Đề

Chùa Bồ Đề, tọa lạc tại ấp Mỹ Hưng 1, xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Mình, tỉnh Vĩnh Long. Cách Thành phố Vĩnh Long khoảng 30 km về phía Tây, cách thành phố Cần Thơ 2 km về phía Đông Nam. Ngôi chùa có khung cảnh bình yên, thanh tịnh và kiến trúc độc đáo gắn liền với lịch sử lâu đời và những câu chuyện được truyền tụng, góp phần tôn vinh thêm vẻ đẹp của vùng đất này.

Chánh điện

Theo các bậc kỳ lão, chùa Bồ Đề xây dựng từ giữa thế kỷ XIX. Nơi đây là điểm tu hành của nhiều tín đồ sùng đạo, nhiều vị cao tăng đạo cao, đức trọng. Với thời gian tồn tại lâu dài cùng sự tàn phá của hai cuộc chiến tranh vừa qua, chùa Bồ Đề không còn nguyên vẹn với những đường nét cổ kính xưa kia, nhưng trong ký ức của bao người, nơi đây vẫn là điểm son tươi thắm của tình yêu quê hương đất nước, sự hài hợp tuyệt vời giữa đạo pháp và dân tộc, thể hiện xuyên suốt hai cuộc chiến tranh vệ quốc.

Ngôi chùa nằm dưới chân cầu Cần Thơ

Tương truyền vào những năm 30 của thế kỷ XX, tại đây xuất hiện người thầy thuốc đã giúp đỡ nhân dân chữa bệnh, kể các câu chuyện cổ, giảng giải đạo lý cho bà con, từ đó khơi gợi trong họ nếp sống tốt, tình yêu quê hương đất nước hướng họ đến lẽ sống cao đẹp hơn. Và người thầy thuốc ấy sau này đã quy y, lấy pháp danh là Nhựt Quang.

Sự thật, thầy Nhựt Quang là nhà cách mạng Nguyễn Văn Nhẫn đang bí mật hoạt động, gầy dựng phong trào. Ông tìm về chùa Bồ Đề để tạo dựng cơ sở cách mạng, xây dựng tổ chức Đảng. Năm 1934, thầy Nhựt Quang vận động quần chúng xã Mỹ Hoà thành lập các hội Ái hữu, phổ biến các tài liệu cách mạng cho thanh niên tiến bộ. Năm 1936, Chi bộ đầu tiên của xã Mỹ Hoà được thành lập tại chùa Bồ Đề.

Ngôi chùa mang vẻ đẹp cổ kính ẩn hiện dưới những vòm cây xanh mát

Nhìn xuống từ cầu Cần Thơ, ngôi chùa mang vẻ đẹp cổ kính ẩn hiện dưới những vòm cây xanh mát, bên cạnh sông Hậu hiền hòa tạo nét duyên thầm cho ngôi chùa từng cưu mang bao chiến sĩ cách mạng qua suốt các thời kỳ. Khuôn viên chùa rộng khoảng một trăm mét vuông với kiến trúc mái vòm, trong sân là những bức tượng Phật được chế tác công phu, tinh xảo. Ngoài ra Chùa Bồ Đề còn là nơi tưởng niệm những người thiệt mạng khi tham gia xây dựng cầu Cần Thơ.

Chùa Bồ Đề được UBND tỉnh ra quyết định số 970/QĐ-UBT ngày 17/4/2003 công nhận là Di tích cấp tỉnh.

Mekong Delta Explorer

Khu di tích Gò Tháp – Di tích quốc gia đặc biệt ở Đồng Tháp

Khu di tích Gò Tháp là khu di tích cấp quốc gia đã được công nhận từ năm 1998, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa-lịch sử của dân tộc và nhân loại. Nơi đây hiện còn quần thể di tích của Vương quốc Phù Nam cách đây hơn 1.500 năm; có di tích 2 thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cùng nhiều tầng văn hóa dân gian. Du lịch Đồng Tháp, đến đây tìm về nguồn cội, du khách sẽ có những trải nghiệm lý thú, từ đó thêm trân trọng những đóng góp của các bậc tiền nhân đi mở cõi.

Cổng vào di tích Gò Tháp

Vùng hồ Phú Ninh xưa

Hồi ức của một số cư dân ở vùng lòng hồ Phú Ninh cho biết bối cảnh địa lý, văn hóa của vùng đất mà giờ đây là công trình thủy lợi đem lại bao lợi ích cho nông nghiệp nam Quảng Nam (trong 40 năm qua). Do chưa có điều kiện tìm hiểu tường tận việc và người, bài viết này chỉ dừng lại những nét phác họa vào khoảng thời gian trước Cách mạng Tháng Tám 1945, theo lời kể của những bậc cao niên từng sống ở các địa phương được đề cập trong bài viết này.

Hồ Phú Ninh. Ảnh: PHƯƠNG THẢO

Nhớ con hến Cẩm Nam

Tha hương vào miền Nam lập nghiệp, tôi mang theo bao ký ức ngọt ngào của Hội An yêu dấu, trong đó có từng con hến nhỏ Cẩm Nam. 

Món ngon từ hến Cẩm Nam cứ theo tôi đến tận phương Nam.

Tháng 9, tụi nhỏ bắt đầu tựu trường, nên sáng sớm tôi dậy sớm nấu cơm. Miền Nam đang ở thời điểm giao mùa mưa - nắng, lại ảnh hưởng bão nên buổi sáng mưa lâm thâm, hạt nặng hạt nhẹ rơi xuống cây chuối ngoài khung cửa sổ bên hè. Trong dòng suy nghĩ sáng nay nấu gì cho con ăn sáng đến trường, tôi nhớ tô cơm hến Cẩm Nam nóng ngày xưa quá!

Xã hội hiện đại khiến khoảng cách địa lý giữa quê và nhà gần lại, tôi có thể thấy ba, thấy má mỗi ngày qua cái điện thoại thông minh. Nhưng khổ nỗi, món hến thì không thể thỏa mãn qua cái nhìn, mà phải ăn và cảm nhận. Hến Cẩm Nam có thể được cấp đông, gửi vào phương Nam dễ ẹc, nhưng mỗi lần ăn, khó lắm tôi mới tìm được cái cảm giác của ngày xưa.

Canh chíp chíp

Chíp chíp là món ăn dân dã, dễ nấu nhưng để lại nhiều dư vị cho người thưởng thức, nhất là những ai đi xa thương hoài về bàn tay chế biến của bà, của mẹ... 

Chíp chíp được sơ chế trước khi nấu canh.

Mẹ nấu canh chíp chíp nước canh ngon, ngọt đến không ngờ. Đó là hương vị rất khó tả với chút mặn mòi của biển khơi, lại thêm sự hỗ trợ của rau muống càng làm tăng thêm vị đậm đà khó tả.

Sản phẩm du lịch độc đáo từ hạt cát Đồi Hồng

Nắng vàng trải rộng trên đồi cát Mũi Né, Lan đi trước, Hải - cậu con trai tám tuổi đếm từng dấu chân của mẹ in trên cát rồi bước theo chậm rãi. Khi khoảng cách giữa hai mẹ con xa dần thì dấu chân của mẹ không thấy nữa. Bỗng Hải la to: “Mẹ ơi, sao con không thấy dấu chân của mẹ nữa!”. Lan biết những hạt cát bay đã phủ kín dấu chân mình nên bảo: “Con phải theo sát mẹ mới có dấu chân…”.

Vẽ tranh cát