Bên trong “cổng làng” Thiên tạo này là làng chài “du mục” Vông Viêng.
Học đòi Lưu Nguyễn
Ngày xưa Lưu Nguyễn lạc lối tới Đào Nguyên, còn chúng tôi cũng học đòi Lưu Nguyễn lạc tới... Vông Viêng. Chiếc canô rẽ sóng đưa tôi đến làng chài trong một buổi sáng mù sương. Đó là một “thế giới bị mất” chỉ cách Bãi Cháy khoảng 30km, khoảng nửa giờ canô. Làng trên biển nhưng có cổng hẳn hoi, một cái “cổng làng” có lẽ không nơi nào trên thế giới có được. Vì đó là một vòm đá khổng lồ tuyệt đẹp được thiên nhiên đẽo tạc như để chào đón những “Lưu Nguyễn đời mới” nhập thiên thai…
Thấp thoáng sau cổng làng là một vùng nước biển xanh ngắt phẳng lặng như mặt hồ. Một đời sống như ngừng lặng, êm đềm trôi. Trên mặt nước, những cô “thôn nữ” xinh đẹp buông nhẹ mái chèo đưa những đoàn du khách từ phương xa lãng đãng ngắm nhìn hòn đảo xinh xinh như những non bộ. Nhà cửa trong làng mọc theo các rìa đảo, cũng nhỏ bé, xinh xắn, trông như những mô hình trên một sa bàn nào đó chứ không phải những ngôi nhà thực thụ.
Điều sinh động duy nhất trong cuộc sống lặng lờ nơi đây chính là những “tiên đồng” nghịch ngợm đùa chơi trên những chiếc tam bản. Chúng thành thạo với biển nước, với mái chèo còn hơn trẻ con đất liền quen với bàn đạp của những chiếc xe đạp.
Một chuyến ra khơi
Đưa chúng tôi đi trải nghiệm phần nào đời sống của các cư dân “du mục” trên biển là một gia đình ngư dân cố cựu nơi đây. Như công việc thường ngày, trên chiếc thuyền đánh cá nhỏ bé là cả một gia đình với đầy đủ vợ chồng con cái. Chỉ cầm lái ra khỏi vịnh làng, ngư dân Dương Văn Thanh đã đưa cần lái cho cậu con của mình. Cu cậu chỉ mới mười tuổi đầu nhưng đã có nét chững chạc, già dặn của một đứa trẻ sớm trải nghiệm với công việc kiếm sống của gia đình, sớm quen với những sóng gió của biển cả.
Ngày xưa Lưu Nguyễn lạc lối tới Đào Nguyên, còn chúng tôi cũng học đòi Lưu Nguyễn lạc tới... Vông Viêng. Chiếc canô rẽ sóng đưa tôi đến làng chài trong một buổi sáng mù sương. Đó là một “thế giới bị mất” chỉ cách Bãi Cháy khoảng 30km, khoảng nửa giờ canô. Làng trên biển nhưng có cổng hẳn hoi, một cái “cổng làng” có lẽ không nơi nào trên thế giới có được. Vì đó là một vòm đá khổng lồ tuyệt đẹp được thiên nhiên đẽo tạc như để chào đón những “Lưu Nguyễn đời mới” nhập thiên thai…
Thấp thoáng sau cổng làng là một vùng nước biển xanh ngắt phẳng lặng như mặt hồ. Một đời sống như ngừng lặng, êm đềm trôi. Trên mặt nước, những cô “thôn nữ” xinh đẹp buông nhẹ mái chèo đưa những đoàn du khách từ phương xa lãng đãng ngắm nhìn hòn đảo xinh xinh như những non bộ. Nhà cửa trong làng mọc theo các rìa đảo, cũng nhỏ bé, xinh xắn, trông như những mô hình trên một sa bàn nào đó chứ không phải những ngôi nhà thực thụ.
Điều sinh động duy nhất trong cuộc sống lặng lờ nơi đây chính là những “tiên đồng” nghịch ngợm đùa chơi trên những chiếc tam bản. Chúng thành thạo với biển nước, với mái chèo còn hơn trẻ con đất liền quen với bàn đạp của những chiếc xe đạp.
Một chuyến ra khơi
Đưa chúng tôi đi trải nghiệm phần nào đời sống của các cư dân “du mục” trên biển là một gia đình ngư dân cố cựu nơi đây. Như công việc thường ngày, trên chiếc thuyền đánh cá nhỏ bé là cả một gia đình với đầy đủ vợ chồng con cái. Chỉ cầm lái ra khỏi vịnh làng, ngư dân Dương Văn Thanh đã đưa cần lái cho cậu con của mình. Cu cậu chỉ mới mười tuổi đầu nhưng đã có nét chững chạc, già dặn của một đứa trẻ sớm trải nghiệm với công việc kiếm sống của gia đình, sớm quen với những sóng gió của biển cả.
Nay làng chài này đã được tổ chức dạng du lịch homestay mộc mạc và dân dã.
Chọn một góc êm của biển, cả nhà ngư dân ấy thả một mẻ lưới. Khi lưới đã ổn định, họ cho thuyền chạy đảo vài vòng quanh lưới. Trên thuyền, cả ba ra sức dùng những cặp gậy gỗ gõ xuống mạn thuyền. Tiếng gõ dồn dập của cả ba nghe như một điệu trống trận. Hoàng, cậu bé “thuyền trưởng”, thỉnh thoảng còn dùng một cây sào dài để đập xuống nước, làm cho cá hoảng sợ chạy rúc vào mành lưới. Cách đánh bắt hoang dã đậm chất “thổ dân” này có lẽ đã tồn tại hàng trăm năm nay.
Một mẻ lưới không quá đầy cá nhưng cũng đem lại sự phấn khích cho những du khách phương xa như chúng tôi. Cùng thả lưới, cùng gõ gậy xua cá, cùng thu hoạch và sau đó là một bữa cơm ngon lành với những đặc sản “chiến lợi phẩm” từ một chuyến đánh bắt theo phương cách cổ truyền, mấy ai lại không mê?
Cư dân du mục
Chúng tôi mang cá đánh bắt được về ngôi nhà bè của ông Thanh để cùng thưởng thức. Nhà gần như vuông vức, với mỗi bề chưa đến 4m. Nhưng đó là nơi ở của sáu nhân khẩu, gồm hai vợ chồng ông và bốn đứa con. Hoàng là đứa con út của họ. Như mọi đứa trẻ ở làng chài Vông Viêng này, lúc chỉ mới hai tuổi, cậu đã thả câu bắt cá. Cậu bé sớm nối nghiệp cha, vừa đi học vừa là một ngư phủ chính hiệu. Ông Thanh có một cô con gái nằm trong nhóm những thiếu nữ của làng chuyên việc đưa đò cho khách tham quan.
Những cư dân của làng như ông Thanh trước kia sống đời “du mục” trên biển. Hàng trăm năm trước khi “định cư” ở làng Vông Viêng này, họ sống rày đây mai đó, lang thang đánh bắt trên biển. Chỉ khi một nhóm các doanh nhân nhìn ra cuộc sống độc đáo của họ là một tài nguyên du lịch, mới thuyết phục họ quy tụ về lập làng và bắt đầu thành lập một hợp tác xã du lịch vạn chài. Họ giúp tổ chức những tour du lịch homestay cho khách phương Tây tìm hiểu về cuộc sống của các “bộ lạc” trên biển này. Ăn cùng, ở cùng, đánh bắt và dự những lễ tục của làng chài. Tài nguyên biển dần cạn kiệt nên cả làng Vông Viêng có 72 hộ thì đa số đều làm du lịch. Họ có cả nhà bè “văn hoá” khang trang, nơi có một trường học chỉ có hai lớp là mẫu giáo và tiểu học, một nơi tiếp khách du lịch và cả một phòng triển lãm tranh nho nhỏ.
Sống ở nơi biệt lập này, tình làng nghĩa xóm của các cư dân thuộc vạn chài này mới thực sự đậm sâu. Cứ sáu nhà chung nhau một máy phát điện. Nhà cửa cứ khoảng hai năm phải thay phao, sáu năm phải làm mới lại hoàn toàn. Tuy ẩn náu dưới những hòn đảo, nhưng họ luôn phải dè chừng những cơn bão. Mỗi khi có tin bão lớn, họ lại phải giúp nhau ràng rịt lại nhà cửa để những cơn lốc xoáy không cuốn phăng mái nhà…
Và như một “quy luật”, nơi nào mà khách Tây đã “chấm” ắt hẳn là nơi đó phải có cái gì đó độc đáo. Làng chài Vông Viêng với đời sống mộc mạc, dân dã của mình, có thể được xem là một kỳ quan nhân tạo nho nhỏ dưới bóng những kỳ quan thiên nhiên…
Một mẻ lưới không quá đầy cá nhưng cũng đem lại sự phấn khích cho những du khách phương xa như chúng tôi. Cùng thả lưới, cùng gõ gậy xua cá, cùng thu hoạch và sau đó là một bữa cơm ngon lành với những đặc sản “chiến lợi phẩm” từ một chuyến đánh bắt theo phương cách cổ truyền, mấy ai lại không mê?
Cư dân du mục
Chúng tôi mang cá đánh bắt được về ngôi nhà bè của ông Thanh để cùng thưởng thức. Nhà gần như vuông vức, với mỗi bề chưa đến 4m. Nhưng đó là nơi ở của sáu nhân khẩu, gồm hai vợ chồng ông và bốn đứa con. Hoàng là đứa con út của họ. Như mọi đứa trẻ ở làng chài Vông Viêng này, lúc chỉ mới hai tuổi, cậu đã thả câu bắt cá. Cậu bé sớm nối nghiệp cha, vừa đi học vừa là một ngư phủ chính hiệu. Ông Thanh có một cô con gái nằm trong nhóm những thiếu nữ của làng chuyên việc đưa đò cho khách tham quan.
Những cư dân của làng như ông Thanh trước kia sống đời “du mục” trên biển. Hàng trăm năm trước khi “định cư” ở làng Vông Viêng này, họ sống rày đây mai đó, lang thang đánh bắt trên biển. Chỉ khi một nhóm các doanh nhân nhìn ra cuộc sống độc đáo của họ là một tài nguyên du lịch, mới thuyết phục họ quy tụ về lập làng và bắt đầu thành lập một hợp tác xã du lịch vạn chài. Họ giúp tổ chức những tour du lịch homestay cho khách phương Tây tìm hiểu về cuộc sống của các “bộ lạc” trên biển này. Ăn cùng, ở cùng, đánh bắt và dự những lễ tục của làng chài. Tài nguyên biển dần cạn kiệt nên cả làng Vông Viêng có 72 hộ thì đa số đều làm du lịch. Họ có cả nhà bè “văn hoá” khang trang, nơi có một trường học chỉ có hai lớp là mẫu giáo và tiểu học, một nơi tiếp khách du lịch và cả một phòng triển lãm tranh nho nhỏ.
Sống ở nơi biệt lập này, tình làng nghĩa xóm của các cư dân thuộc vạn chài này mới thực sự đậm sâu. Cứ sáu nhà chung nhau một máy phát điện. Nhà cửa cứ khoảng hai năm phải thay phao, sáu năm phải làm mới lại hoàn toàn. Tuy ẩn náu dưới những hòn đảo, nhưng họ luôn phải dè chừng những cơn bão. Mỗi khi có tin bão lớn, họ lại phải giúp nhau ràng rịt lại nhà cửa để những cơn lốc xoáy không cuốn phăng mái nhà…
Và như một “quy luật”, nơi nào mà khách Tây đã “chấm” ắt hẳn là nơi đó phải có cái gì đó độc đáo. Làng chài Vông Viêng với đời sống mộc mạc, dân dã của mình, có thể được xem là một kỳ quan nhân tạo nho nhỏ dưới bóng những kỳ quan thiên nhiên…
Bài và ảnh: Đoàn Đạt
--- Tổng hợp các thông tin về văn hóa và du lịch Việt Nam tại www.amazingvietnam.vn ---
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét