15 thg 9, 2025

Chùa Bà Đen. Có mấy chùa Bà Đen?

 một chùa Bà Đen thôi, nhưng nếu nói chùa ở núi Bà Đen thì không phải một mà hơi bị nhiều. Cũng phải thôi, người xưa thường cất chùa trên núi vì nơi đó yên tĩnh, tịch mịch, thuận tiện cho việc tu hành. Một ngọn núi nho nhỏ, chỉ cao chừng 60 met thôi ở Bửu Long đã có đến năm, bảy ngôi chùa huống chi núi Bà Đen cao tới 986 met.

Ngôi chùa xưa nhất, lớn nhất, quan trọng nhất ở núi Bà Đen là chùa Linh Sơn Tiên Thạch, nằm lưng chừng núi ở độ cao khoảng 320 met. Vì là ngôi chùa chính nên chùa được người dân gọi là chùa Bà Đen luôn. Chùa còn được gọi bằng các tên khác như: chùa Thượng, chùa Phật.

Chùa Linh Sơn Tiên Thạch. Ảnh: SunWorld Núi Bà Đen

Khi bạn đi du lịch đến SunWorld Núi Bà Đen sẽ được giới thiệu quần thể công trình tâm linh chùa Bà hay hệ thống chùa núi Bà thay vì chỉ một ngôi chùa riêng biệt. Theo đó, quần thể công trình tâm linh chùa Bà này gồm 6 ngôi chùa như sau:
  1. Linh Sơn Tiên Thạch Tự (chùa Bà)
  2. Linh Sơn Phước Trung (chùa Trung)
  3. Long Châu Phước Trung
  4. Linh Sơn Hòa Đồng (chùa Hòa Đồng)
  5. Linh Sơn Long Châu (chùa Hang)
  6. Chùa Quan Âm
Trong số này 2 ngôi chùa Linh Sơn Phước Trung và Long Châu Phước Trung nằm ở chân núi, 4 ngôi chùa còn lại nằm ở lưng chừng núi ngang với vị trí chùa Bà (Linh Sơn Tiên Thạch tự).

Khi đi cáp treo, tuyến cáp treo chùa Hang sẽ dừng ở vị trí các chùa. Như vậy, muốn viếng đủ 6 ngôi chùa thì bạn viếng trước 2 ngôi khi còn ở chân núi, sau đó theo tuyến cáp treo chùa Hang viếng 4 ngôi chùa còn lại (còn nếu đi tuyến cáp treo Vân Sơn thì chạy một lèo lên đỉnh luôn, không có ghé chùa nghen).

Sơ đồ khu du lịch núi Bà Đen của SunWorld. Trong số 6 chùa nêu ở đây, 4 chùa nằm ở khu vực CHÙA, 2 chùa nằm ở khu vực CHÂN NÚI. Click vào ảnh để phóng to.

Trong tư liệu Chùa Việt Nam xưa và nay xuất bản cách nay hơn 20 nămkhi viết về chùa Linh Sơn Tiên Thạch cư sĩ Võ văn Tường chỉ nhắc đến 2 ngôi chùa có liên quan. Đó là Linh Sơn Long Châu (chùa Hang) và Linh Sơn Phước Trung (chùa Trung). Thậm chí ông gom cả 3 ngôi chùa này (Linh Sơn Tiên Thạch, Linh Sơn Long Châu và Linh Sơn Phước Trung) vào một đề mục là chùa Linh Sơn.

Một cách vắn tắt, mối liên hệ của 3 ngôi chùa Linh Sơn này như sau:

Chùa Linh Sơn Tiên Thạch do Thiền sư Đạo Trung - Thiện Hiếu thuộc chi phái Thiền Liễu Quán khai sơn vào giữa thế kỷ XVIII. Đến năm Năm Mậu Ngọ (1857), Tổ Phước Chí đã bỏ ngôi chùa cũ lợp lá, vách ván, tổ chức xây dựng ngôi chùa khang trang. Cũng vào thời gian này, cách chùa khoảng 300 m, một nhà sư người Chiêm Thành, tục gọi là ông Chàm và nhà sư Huệ Mạng – Kim Tiên lấy hang đá làm nơi tu hành. Khoảng năm 1864, sư Huệ Mạng khai sơn chùa Linh Sơn Long Châu. Đến đời Tổ Chơn Thoại (1879 - 1910), ngài thấy cần xây một trạm dừng tại chân núi, tạo thuận lợi cho khách hành hương, nên đã cho xây ngôi chùa Linh Sơn Phước Trung, thường gọi là chùa Trung.

Chùa Linh Sơn Phước Trung về đêm. Ảnh: NAG Hải Triều

3 ngôi chùa còn lại mới xây dựng sau này và không liên quan đến chùa Bà Đen. Chùa Linh Sơn Hòa Đồng được khôi phục lại từ một ngôi chùa cũ nơi Hòa Thượng Thích Giác Điền từng tu tập trong những năm giữa thế kỷ 20. Chùa Quan Âm được xây dựng khoảng giữa thế kỷ 20. Chùa Long Châu Phước Trung mới được thành lập năm 2006.

Nếu bạn đến viếng chùa Bà Đen chỉ với một mục đích viếng Linh Sơn Tiên Thạch tự thì đi cáp treo Chùa Hang. Ra khỏi ga cáp treo quẹo bên trái là chùa Hang, bên phải là chùa Bà. Hai ngôi chùa này gần như sát bên nhau, chỉ cách nhau khoảng 300 met nên tốt nhất là viếng cả hai.

Nếu muốn viếng đủ bộ ba chùa Linh Sơn núi Bà Đen thì trước khi lên cáp treo hãy viếng chùa Linh Sơn Phước Trung. Còn nếu có lòng và có thời gian thì hãy viếng cả 6 chùa.

Phạm Hoài Nhân

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét